Π. Μάρκου: Το κόστος του πολέμου για την Κύπρο και τα νέα ανοίγματα

Με θετικό πρόσημο κινήθηκε η κυπριακή οικονομία το β΄εξάμηνο, κάτι που φανερώνει τις αντιστάσεις της, καθώς βρισκόμαστε επτά μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις κυρώσεις και αντικυρώσεις που ακολούθησαν.

Τι χάσαμε όμως ως Κύπρος μέσα από αυτήν την κρίση που ταλανίζει την Ευρώπη; Ποιοι τομείς έχουν επηρεαστεί περισσότερο και μέχρι πού μπορούν να φθάσουν οι οικονομικές μας αντοχές; Για πόσο ακόμη μπορεί η Κύπρος και ειδικότερα οι επαγγελματικές υπηρεσίες να αντέξουν την παρούσα κατάσταση;

Στα πιο πάνω ερωτήματα, απαντά σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου(ΣΕΛΚ), Πιερής Μάρκου, ο οποίος μεταξύ άλλων σκιαγραφεί τις «ευκαιρίες» που προκύπτουν εν μέσω της συγκεκριμένης πολιτικο-οικονομικής κρίσης που βιώνουμε.

Διαβάστε ακομά: 

Οι καμπάνιες των brands και η αξιοποίηση της δύναμης των influencers 

Περισσότεροι αλλά πιο...σφιχτοί φέτος οι τουρίστες στην Κύπρο 

Νέα φάση στο λίφτινγκ του παραλιακού πεζόδρομου Παραλιμνίου

«Κοιτάζοντας τη συνολική εικόνα, είναι σημαντικό να πούμε ότι χάσαμε αρκετό έδαφος από όσο πετύχαμε τα προηγούμενα χρόνια όσον αφορά την προώθηση των στρατηγικών μας στόχων, όπως είναι η μετατροπή της χώρας μας σε περιφερειακό και επενδυτικό κέντρο», ανέφερε ο κ. Μάρκου.

Από την άλλη, όπως ο ίδιος τονίζει, η αδρανοποίηση της ρωσικής αγοράς έφερε στο προσκήνιο άλλες ευκαιρίες, με τον Κύπριο επιχειρηματία να διαθέτει την ευελιξία να κινείται εύκολα σε νέες αγορές. 

«Πολλές επιχειρήσεις στράφηκαν στον Αραβικό Κόλπο, στην Άπω-Ανατολή, σε άλλες χώρες της Ευρώπης, στην Ελλάδα, ακόμα και στις ΗΠΑ», επισημαίνει, σημειώνοντας την ίδια ώρα ότι τα αποτελέσματα αυτών των ανοιγμάτων θα φανούν το συντομότερο. 

Πάραυτα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για να μην πληγεί ο τομέας των υπηρεσιών, αφού αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας, συνεισφέροντας περίπου 85% στο ΑΕΠ.

Ο Πιερής Μάρκου, αν και υπογραμμίζει πως οι επαγγελματικές υπηρεσίες έχουν αποδείξει για άλλη μια φορά τις αντοχές τους, κάνει λόγο για ανησυχητικές συνέπειες στην οικονομία γενικότερα, σε περίπτωση που ο πόλεμος συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Πιερή Μάρκου στο InBusinessNews:  

Έχουν περάσει περίπου επτά μήνες από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που σηματοδότησε την έναρξη του πολέμου και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την Ε.Ε. στη Ρωσία. Σε ποιο βαθμό έχει επηρεαστεί τελικά ο τομέας παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών στην Κύπρο;

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι προεκτάσεις του έχουν επηρεάσει αναντίρρητα και τον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών σε μεγάλο βαθμό. Αρχικά, οι αρνητικές επιπτώσεις ήταν άμεσες στους τομείς των επενδύσεων και της διακίνησης κεφαλαίων.

Επιπρόσθετα, σημαντικό ήταν το πλήγμα στις επιχειρήσεις, καθώς το σύνολο του εγχώριου επιχειρείν τέθηκε σε κατάσταση αδρανοποίησης.  Αναμφίβολα, οι κυρώσεις της δύσης προς τη Ρωσία και οι αντί-κυρώσεις της Ρωσίας προς τη δύση, έπληξαν καίρια τις επαγγελματικές υπηρεσίες.

Επακόλουθο του πολέμου αποτελεί και η άνοδος του πληθωρισμού, καθώς και η ενεργειακή κρίση που έπληξαν όχι μόνο την οικονομία της Κύπρου, αλλά και τη διεθνή, με έμφαση στην Ευρώπη.

Όλο αυτό το σκηνικό, έχει ανατρέψει αρκετά από τα δεδομένα στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών.

Ωστόσο, με συντονισμένες προσπάθειες της κυβέρνησης, του ΣΕΛΚ και των επαγγελματιών του τομέα, προσπαθούμε να βρούμε λύσεις για ομαλοποίηση των νέων δεδομένων που έχουν προκύψει στον τομέα μας.

Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας άρχισαν ήδη να αποδίδουν καρπούς και ελπίζουμε ότι σταδιακά θα επιστρέψουμε στην οικονομική και επιχειρηματική κανονικότητα.

Οι αντιστάσεις της κυπριακής οικονομίας

Το μέγεθος επηρεασμού, τόσο του τομέα όσο και της οικονομίας της χώρας μας γενικότερα, είναι τελικά μεγαλύτερο ή μικρότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις;

Βλέποντας σήμερα τα στοιχεία μπορούμε να πούμε ότι αναμέναμε πολύ μεγαλύτερες επιπτώσεις. Όπως γνωρίζετε, η οικονομία το β’ εξάμηνο του 2022 κινήθηκε με θετικό πρόσημο (+6% του ΑΕΠ), ενώ ο τουριστικός τομέας πέτυχε το 80-85% των επιδόσεων του 2019, που ήταν χρονιά-ρεκόρ για τον τουρισμό της Κύπρου (4 εκατ. τουρίστες).

Αυτό δείχνει ότι η οικονομία μας διαθέτει αντιστάσεις και μπορεί να αντέξει σε κλυδωνισμούς. Ωστόσο, για να έχουμε μια πλήρη εικόνα του βαθμού επηρεασμού θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε και τα στοιχεία των επόμενων μηνών μέχρι το τέλος του χρόνου. Και αυτό, διότι η ενεργειακή κρίση και η άνοδος του πληθωρισμού φαίνεται ότι θα συνεχίσουν να υπονομεύουν τις οικονομίες και να επηρεάζουν την ανάπτυξή τους.

Χάσαμε έδαφος από τους στρατηγικούς μας στόχους

Πέραν του τομέα του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών  οι οποίοι έχουν επηρεαστεί εκ των πραγμάτων, ποιοι άλλοι κλάδοι της οικονομίας είναι αυτοί που έχουν υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα; Τι χάσαμε πρακτικά ως Κύπρος;

Όταν μια οικονομία δέχεται αυτής της μορφής τις επιπτώσεις, τότε επηρεάζονται όλοι οι τομείς της. Το ίδιο συνέβη και στην Κύπρο, με τη διαφορά ότι κάποιοι τομείς δέχθηκαν μεγαλύτερα και άμεσα πλήγματα και άλλοι λιγότερα και πιο έμμεσα.

Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Κύπρος είναι μια μικρή οικονομία που στηρίζεται κυρίως στον τομέα των υπηρεσιών. Αν πληγεί αυτός ο τομέας που συνεισφέρει περίπου κατά 85% στο ΑΕΠ της χώρας, αντιλαμβάνεστε τι μπορεί να συμβεί.

Κοιτάζοντας όμως τη συνολική εικόνα, είναι σημαντικό να πούμε ότι χάσαμε αρκετό έδαφος από όσο πετύχαμε τα προηγούμενα χρόνια όσον αφορά την προώθηση των στρατηγικών μας στόχων, όπως είναι η μετατροπή της χώρας μας σε περιφερειακό και επενδυτικό κέντρο.

Ευελπιστούμε ότι οι συνεχείς προσπάθειες τόσο της κυβέρνησης όσο και του ιδιωτικού τομέα στη προσέλκυση νέων επενδύσεων σύντομα θα ανατρέψει αυτή την εικόνα.

Ευκαιρίες εν μέσω της κρίσης

Αναδείχθηκαν μέσα από αυτή την κρίση που περνάμε, σε σχέση με τη ρωσική αγορά, καινούριες ευκαιρίες για αξιοποίηση και ανάπτυξη σχέσεων με νέες αγορές;

Λένε πως κάθε κρίση δημιουργεί νέες ευκαιρίες. Αναμφίβολα, η αδρανοποίηση της ρωσικής αγοράς ανάγκασε πολλούς από εμάς να  αναζητήσουμε ευκαιρίες σε άλλες αγορές.

Ήδη, γνωρίζουμε ότι πολλές επιχειρήσεις στράφηκαν στον Αραβικό Κόλπο, στην Άπω-Ανατολή, σε άλλες χώρες της Ευρώπης, στην Ελλάδα, ακόμα και στις ΗΠΑ. Αυτό ήταν αναμενόμενο, καθώς ο Kύπριος επιχειρηματίας διαθέτει την ευελιξία να κινείται εύκολα σε νέες αγορές.

Το αποτέλεσμα αυτών των νέων ανοιγμάτων θα φανεί σύντομα, όμως η προσπάθεια αξιοποίησης νέων ευκαιριών βρίσκεται σε εξέλιξη.

Αντοχές αλλά και ανησυχίες

Για πόσο ακόμη χρονικό διάστημα μπορεί η Κύπρος και δη ο τομέας των επαγγελματικών υπηρεσιών να αντέξει την παρούσα κατάσταση;

Οι αντοχές του τομέα είναι σημαντικές και αυτό αποδείχθηκε και σε προηγούμενες κρίσεις, πολεμικές ή οικονομικές. Όμως, τώρα, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι προεκτάσεις του επηρεάζουν το σύνολο της διεθνούς οικονομίας και αυτό είναι κάτι που μας ανησυχεί ιδιαίτερα.

Θέλουμε να ελπίζουμε ότι ο πόλεμος θα τερματιστεί σύντομα. Δεν μπορεί να διατηρείται αυτό το πολεμικό σκηνικό στο κέντρο της Ευρώπης. Όταν συμβεί αυτό, είμαστε σίγουροι ότι η Κύπρος και ο τομέας των επαγγελματικών υπηρεσιών θα ανακάμψουν τάχιστα.

Αν, όμως, ο πόλεμος και οι επιπτώσεις του συνεχιστούν για μεγάλο ακόμα χρονικό διάστημα, σίγουρα θα έχουμε επιδείνωση και στη χώρα μας.