Ανάστατες οι τράπεζες και η αγορά από νομοθεσία για καταχρηστικές ρήτρες

Την πλήρη αντίθεσή τους στη διεύρυνση της προστασίας από τις καταχρηστικές ρήτρες σε επιχειρηματικές συμφωνίες φυσικών ή νομικών προσώπων, η οποία μέχρι στιγμής ισχύει για καταναλωτικές συμβάσεις, εκφράζουν οι τράπεζες, ανησυχώντας για τη δημιουργία στρεβλώσεων στην αγορά και προβλημάτων στη διαδικασία δανειοδότησης.

Σχετική πρόταση νόμου, η οποία φαίνεται να τυγχάνει της υποστήριξης των κομμάτων που θεωρούν ότι οι μικρές επιχειρήσεις είναι ανοχύρωτες από τις συμβάσεις, προώθησε στη Βουλή ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος, Παύλος Ιωάννου.

Μια από τις βασικές ανησυχίες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων είναι οι κίνδυνοι που προκύπτουν από την αντιγραφή ενός νόμου, ο οποίος σχετίζεται με ένα δίκτυ προστασίας των καταναλωτών, σε επιχειρηματικές συμβάσεις.

Διαβάστε ακόμα: Ν. Πηλείδου: Στους 46 πιο ισχυρούς της ναυτιλίας παγκοσμίως

Μεταξύ άλλων, αναμένεται να δημιουργηθούν συνθήκες αναστάτωσης στην αγορά, όπως αύξηση διοικητικού φόρτου, χαρτούρα, περίπλοκες διαδικασίες και καθυστερήσεις στην έγκριση δανειοδοτήσεων, την ώρα που οι επιχειρήσεις εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για τις χρονοβόρες διαδικασίες για έγκριση χρηματοδοτήσεων.

Την ίδια στιγμή, τα τραπεζικά ιδρύματα καταλήγουν στο προφανές συμπέρασμα ότι πολύ εύκολα οποιοδήποτε σημείο/μέρος μίας σύμβασης θα μπορεί να κωδικοποιηθεί ως καταχρηστικό. Συνεπώς, οι τράπεζες, διαβλέποντας ότι θα αυξηθεί ο κίνδυνος μη αποπληρωμής, πιο δύσκολα θα προχωρούν στην έγκριση ενός δανείου.

Διαβάστε ακόμα: Ποια cafe πάνε στο Neo Plaza;

Έτοιμες για εναλλακτικές οι τράπεζες
Οι τράπεζες προτίθενται να προτείνουν εναλλακτικές λύσεις ή και θεσμοθέτησης διαδικασιών ή άλλων εργαλείων, στα πρότυπα αντίστοιχων του εξωτερικού, ούτως ώστε το δίκτυ προστασίας μικρών επιχειρήσεων από καταχρηστικές ρήτρες να είναι σωστή νομική βάση και προς την κατεύθυνση της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς. Σημειώνεται ότι σε αντίστοιχες περιπτώσεις και γενικά για θέματα που τυγχάνουν διαβούλευσης οι τράπεζες βρίσκονται σε στενή συνεργασία με τη Βουλή ή κρατικές υπηρεσίες, με στόχο την οριστικοποίηση προτάσεων νόμου με σωστή νομική και διαδικαστική διάσταση.

Σημειώνεται ότι η πρόταση νόμου έχει συζητηθεί την περασμένη Τρίτη 4 Ιουνίου, στην Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, με τη μορφή του κατεπείγοντος, ενώ την ερχόμενη Τρίτη 11 Ιουνίου θα γίνει τοποθέτηση σε επίπεδο Κοινοβουλευτικής Επιτροπής κι έπειτα θα σταλεί στην Ολομέλεια για ψήφιση, εάν δεν αλλάξει κάτι. Για ενεργοποίηση του νόμου απαιτείται υπογραφή του από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος εάν εντοπίσει προβλήματα μπορεί να αναπέμψει τον νόμο (δηλαδή να τον στείλει εκ νέου στη Βουλή για συζήτηση) ή να τον αναφέρει στο Ανώτατο, εφόσον εντοπιστούν θέματα αντισυνταγματικότητας.

Αφορά εννιά στις δέκα επιχειρήσεις
Σύμφωνα με σημείωμα που κατατέθηκε από τον Σύνδεσμο Τραπεζών Κύπρου, η συγκεκριμένη διεύρυνση της προστασίας δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ορθή προσέγγιση, δεδομένου ότι η υφιστάμενη νομοθεσία περί καταχρηστικών ρητρών σε καταναλωτικές συμβάσεις εφαρμόζεται αποκλειστικά σε φυσικά πρόσωπα και αποκλειστικά καταναλωτές, δηλαδή για σκοπούς που δεν σχετίζονται με τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες.

Ένα από τα βασικότερα προβλήματα που προκύπτει είναι ότι το πλαίσιο προστασίας καλύπτει σχεδόν το 89% των επιχειρήσεων, διαταράσσοντας σχεδόν όλες τις επιχειρηματικές σχέσεις και δραστηριότητες, καθώς θα αμφισβητούνται με πιο μεγάλη ευκολία ή/και πρόφαση οι συμβατικές ρήτρες σε όλες μεταξύ ίσων επιχειρήσεων που δεν θέλουν την προστασία του νομοθέτη.

Με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η νομοθεσία καλύπτει επιχειρήσεις που εργοδοτούν 1-4 άτομα, έχουν τζίρο μέχρι €1,2 εκατ., ενώ το ενεργητικό τους ανέρχεται μέχρι το €1 εκατ.

Νομοθεσία από το πουθενά
Παράλληλα, σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής μελέτη δεν έχει εντοπιστεί παρόμοια νομοθετική ρύθμιση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, τονίζοντας ότι τυχόν εφαρμογή της εν λόγω νομοθεσίας αυξάνει το κόστος για τις κυπριακές εταιρείες θέτοντάς τις σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα σε σχέση με τις ευρωπαϊκές.

Από πλευράς τραπεζών τονίζεται ότι η πρόταση νόμου καλύπτει όλων των ειδών επιχειρηματικές σχέσεις και οικονομικές δραστηριότητες, ενώ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο οι νομοθετικές ρυθμίσεις γίνονται ανά αγορά ή προϊόν, ώστε να διασφαλίζεται η αρχή της αναλογικότητας αλλά και της συνάφειας του θέματος, με ξεχωριστούς νόμους για παροχή επενδυτικών υπηρεσιών, για στεγαστική πίστη, για υπηρεσίες πληρωμών κλπ.

Για παράδειγμα, για τις επενδυτικές εταιρείες (ΚΕΠΕΥ), η νομοθεσία αλλά και οι οδηγίες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου προνοούν για το περιεχόμενο των συμβάσεων, για προ συμβατική ενημέρωση, καθώς και για την αξιολόγηση της καταλληλόλητας των πελατών, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατο να καλύπτουν από την προωθούμενη πρόταση νόμου.

Ο Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου θεωρεί ότι λανθασμένα έχει γίνει αντιγραφή του νόμου για καταχρηστικές ρήτρες σε καταναλωτικές συμβάσεις, σημειώνοντας ότι υπάρχουν πρόνοιες που δεν τυγχάνουν εφαρμογής για νομικά πρόσωπα.

Από την άλλη, οι τράπεζες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ακόμα και να δημιουργηθεί νόμος για καταχρηστικές ρήτρες σε συμβάσεις μεταξύ επιχειρήσεων, η προστασία που θα παρέχεται σε τέτοια πρόσωπα δεν μπορεί να είναι η ίδια με την προστασία που παρέχεται σε καταναλωτές.