Η συμφωνία με Altamira και η σύγκριση με APS

Ένα από τα ζητήματα που βρέθηκαν στο επίκεντρο των καταθέσεων στην ερευνητική επιτροπή για τον Συνεργατισμό, ήταν η ανάθεση της διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Altamira. Διαφάνηκε μάλιστα, πως η συγκεκριμένη συμφωνία που έγινε χωρίς ανταγωνιστική διαδικασία αποτέλεσε και παράγοντα έντονων διαφωνιών εντός του Διοικητικού Συμβουλίου της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας.

Διαβάστε ακόμα: Έτσι θα είναι ο πύργος Σιακόλα στη Λεμεσό

Μέσα από την έκθεση της Μονάδας Διαχείρισης της Συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ιδιοκτησιακή δομή πιστωτικών ιδρυμάτων, καταγράφεται η πορεία που οδήγησε στην υλοποίηση της συμφωνίας με Altamira.

Όπως αναφέρεται, η συμφωνία με Altamira είχε την έγκριση του Εποπτικού Συμβουλίου του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού. Ακολούθησε η έγκριση της συμφωνίας από την Ειδική Γενική Συνέλευση των μετόχων της ΣΚΤ που πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιουλίου 2017. H συμφωνία μεταξύ της ΣΚΤ και της Altamira υπογράφηκε στις 21 Νοεμβρίου 2017 και η λειτουργία της κοινής πλατφόρμας άρχισε περί τα μέσα Ιανουαρίου 2018. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η απόφαση βασίστηκε μεταξύ άλλων σε μελέτη συμβουλευτικού οίκου για τη δημιουργία της κοινοπραξίας, καθώς επίσης και στη δίκαιη γνώμη (fairness opinion) επενδυτικού οίκου με επίκεντρο κυρίως τις οικονομικές πτυχές της προτεινόμενης συνεργασίας. Η λειτουργία της κοινής πλατφόρμας τέθηκε σε επιχειρησιακή λειτουργία από τα μέσα Ιανουαρίου 2018, αναλαμβάνοντας τη διαχείριση των ΜΕΧ και του χαρτοφυλακίου ακινήτων της ΣΚΤ. Στο μετοχικό κεφάλαιο της Altamira Asset Management (Cyprus) Ltd, συμμετέχει η ισπανική Altamira με 51% και η ΣΚΤ με 49%. Αρχικά μεταφέρθηκαν 325 άτομα προσωπικό για τη στελέχωσή της, καθώς επίσης 85 επιπλέον υπάλληλοι της ΣΚΤ για παροχή υπηρεσιών (Reverse Service Level Agreement).

Στις 24 Ιανουαρίου 2018, τέθηκαν σε ισχύ οι ακόλουθες τρεις (3) βασικές συμφωνίες οι οποίες συνομολογήθηκαν με την Altamira:

i. Συμφωνία μετόχων (Shareholders Agreement), η οποία ρυθμίζει θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, τη σχέση των βασικών μετόχων και το μηχανισμό λήψης αποφάσεων σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου της κοινοπραξίας (joint venture) ή / και μετόχων, καθώς επίσης και τα δικαιώματα των αντισυμβαλλόμενων μερών.

ii. Συμφωνία παρεχόμενων υπηρεσιών (Service Level Agreement) από την κοινοπραξία προς τη ΣΚΤ, δεκαετούς διάρκειας με δυνατότητα επέκτασης της συνεργασίας για ακόμα 4 χρόνια. Η Συμφωνία παρεχόμενων υπηρεσιών καθορίζει το σκοπό και τα όρια ευθύνης του παρόχου υπηρεσιών (Servicer) και τους όρους και προϋποθέσεις παροχής των υπηρεσιών του προς τη ΣΚΤ. Επίσης, καθορίζονται χρηματοοικονομικοί και λειτουργικοί βασικοί δείκτες απόδοσης (financial & operational KPIs), οι οποίοι θα τεθούν σε εφαρμογή εντός 12 μηνών από την ημέρα έναρξης εργασιών της κοινοπραξίας.

Το Έγγραφο πλαισίου λήψης αποφάσεων (Decision Making Framework Document-DMFD), αποτελεί μέρος της Συμφωνίας παρεχόμενων υπηρεσιών και ορίζει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε ότι αφορά το πλαίσιο λειτουργίας της κοινοπραξίας. Το Έγγραφο πλαισίου λήψης αποφάσεων ορίζει τα εγκριτικά κλιμάκια της κοινοπραξίας για τα οποία δεν απαιτείται η προηγούμενη συγκατάθεση της ΣΚΤ. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ανά πάσα στιγμή, η κοινοπραξία θα πρέπει να είναι σε πλήρη συμμόρφωση με οποιεσδήποτε Πολιτικές Διαχείρισης ΜΕΧ και Ακινήτων της ΣΚΤ.

iii. Συμφωνία επιπέδου ανάστροφης εξυπηρέτησης (Reverse SLA), η οποία καθορίζει τις υπηρεσίες που παρέχονται από τη ΣΚΤ προς την κοινοπραξία, καθώς επίσης και σημαντικούς δείκτες παρακολούθησης σε λειτουργικό επίπεδο (operational KPIs and dependencies), οι οποίοι θα τεθούν σε εφαρμογή εντός 12 μηνών από την ημέρα έναρξης εργασιών της κοινοπραξίας.

Διαβάστε ακόμα: Χάθηκαν πάνω από 1.000 κλίνες σε έναν χρόνο

Γη και ύδωρ
Από τα όσα αναφέρονται στην έκθεση, φαίνεται πως στη νέα εταιρεία παραχωρήθηκαν σημαντικά οικονομικά ανταλλάγματα ενώ τέθηκε ως στόχος για τα κέρδη πριν τους τόκους, τη φορολογία και τις αποσβέσεις στην περίπτωση του σεναρίου με υψηλή απόδοση, τα €125 εκ.. Η δομή των τελών προβλέπει ότι η Τράπεζα θα πληρώνει τέλη διαχείρισης 80% του κόστους, τέλη για τη διαχείριση των ΜΕΧ και την πώληση ακινήτων και αμοιβή κινήτρου ως πρόσθετο τέλος για την απόδοση μεταξύ βασικού σεναρίου και σεναρίου υψηλής απόδοσης. Η εν λόγω διάρθρωση των τελών, όπως δικαιολογείται στην έκθεση της Μονάδας, αποσκοπoύσε στην παροχή κινήτρων στην κοινοπραξία για την επίτευξη αποτελεσμάτων που θα υλοποιήσουν το πλάνο της Τράπεζας αναφορικά με τη μείωση του χαρτοφυλακίου των ΜΕΧ στα €1,93 δις μέχρι το 2020, όπως είχε συμφωνηθεί με τους επόπτες.

Επίσης, η συμφωνία επιπέδου ανάστροφης εξυπηρέτησης (Reverse Service Level) απαιτεί από την Τράπεζα να παραχωρεί στην κοινοπραξία τη χρήση ακινήτων, μηχανογραφική υποστήριξη, προμήθειες, νομική υποστήριξη, γραφική ύλη, εκτυπωτές και σαρωτές για ένα πάγιο τέλος έξι μηνών. Με την πάροδο των έξι μηνών η συμφωνία θα επανεξεταστεί.

Στην έκθεση αναφέρεται πως η Altamira κατάφερε να βελτιώσει την απόδοση των ανακτήσεων κατά 33% και τις πωλήσεις ακινήτων κατά 260% την περίοδο Φεβρουαρίου 2018 – Ιουνίου 2018 σε σύγκριση με την απόδοση της Τράπεζας την αντίστοιχη περίοδο το 2017. Ακόμη, έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στους τερματισμένους λογαριασμούς και στις αρχικές διαδικασίες δημοπρασιών. Πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της εφημερίδα Πολίτης αναφερόταν σε μηνιαία έσοδα ύψους 30 εκατ. Ευρώ από την εταιρεία.

Το χαρτοφυλάκιο των ΜΕΧ που χειρίζεται από τον Ιανουάριο του 2018 η Altamira περιλάμβανε 42.048 λογαριασμούς με συνολικό υπόλοιπο €5,1 δις περίπου και αφορούσε 34.219 πελάτες. Οι ΜΕΧ της Τράπεζας κατά την 31/12/2017 ήταν €6,44 δις σε σύγκριση με €7,25 δις κατά την 31/12/2016, παρουσιάζοντας μείωση €810 εκ. ή 11%. Η συνολική μείωση από την 31/12/2015 όπου οι ΜΕΧ ήταν €7,60 δις μέχρι την 31/12/2017 ήταν €1,16 δις ή ποσοστό 15%. Η συνολική μείωση από την 31/12/2015 όπου οι ΜΕΧ ήταν €7,65 δις μέχρι την 31/12/2017 ήταν €1.237 εκ. ή ποσοστό 16,16%.

Κατά την περίοδο 31/12/2017 – 30/06/2018, οι ΜΕΧ μειώθηκαν στα €6,14 δις σε σύγκριση με €6,44 δις κατά την 31/12/2017 σημειώνοντας μείωση €300 εκ., ενώ ως ποσοστό μειώθηκαν, στο 57,3% σε σύγκριση 57,7% στις 31 Δεκεμβρίου 2017. Όσον αφορά τα δάνεια σε καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών (90 dpd), τα οποία περιλαμβάνονται στα μη εξυπηρετούμενα, στις 30/06/2018 μειώθηκαν στα €5,05 δις σε σύγκριση με €5,19 δις που ήταν στις 31/12/2017. Παρουσίασαν δηλαδή μείωση €140 εκ. Ως ποσοστό αυξήθηκαν στο 47,2% σε σύγκριση με 46,5% κατά την 31/12/2017.
 
Αύξηση εξόδων
Τα συνολικά λειτουργικά έξοδα του ΣΠΤ, σε ενοποιημένη βάση, δεν θα έπρεπε να υπερβαίνουν τα €165 εκ. σε κάθε ένα από τα λογιστικά έτη 2017 και 2018. Για το 2017 τα έξοδα αυτά δεν αναμενόταν να υπερβούν το όριο των €165 εκ. Σύμφωνα με τα ανεπίσημα αποτελέσματα του 2017, το ποσό αυτό υπολογίζεται στα €148 εκ. Ωστόσο, αναφέρεται στην έκθεση, ο στόχος για το 2018 δεν αναμένεται να επιτευχθεί, λόγω αυξημένου κόστους το οποίο αναμένεται να ανέλθει στα €196 εκ., εκ των οποίων τα €43,8 εκ. αφορούν έξοδα λόγω της κοινοπραξίας με την Altamira.

Όσον αφορά το δείκτη κόστους προς έσοδα, δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει το 50% για τα λογιστικά έτη 2017 και 2018. Η ΣΚΤ στο επιχειρηματικό της πλάνο μέχρι το 2022 προέβλεπε ότι ο δείκτης αυτός θα είναι 50,8% και 57% για τα έτη 2017 και 2018 αντίστοιχα. Όμως, το 2018, το ποσοστό αυτό αναμενόταν να ανέλθει στο 63,3% εξαιτίας των αυξημένων εξόδων λόγω της συμφωνίας με την Altamira ή 49,1% εξαιρουμένου του κόστους αυτού.

Η συμφωνία Ελληνικής με APS
Προσπαθώντας να συγκρίνουμε τα δεδομένα της συμφωνίας Altamira-ΣΚΤ με αυτά της συμφωνίας Ελληνικής-APS, πιο κάτω παραθέτουμε πληροφορίες που δημοσίευσε η Ελληνική Τράπεζα σε σχέση με τη συνεργασία της με τη τσέχικη εταιρεία διαχείρισης δανείων.

Η συμφωνία προνοούσε την πώληση των δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Διαχείρισης Καθυστερήσεων (ΔΔΚ) της Τράπεζας στη νεοσύστατη εταιρεία APS Debt Servicing Cyprus Ltd (APS Cyprus), ενώ η ιδιοκτησία του χαρτοφυλακίου των ακινήτων και των δανείων παραμένει στην Τράπεζα. Η APS Holding κατέχει το 51% στην νέα εταιρεία, ενώ η Ελληνική Τράπεζα το 49%. Η ολοκλήρωση της συμφωνίας και η μεταφορά των εργασιών πραγματοποιήθηκε στις 30 Ιουνίου 2017, ενώ η APS Cyprus ξεκίνησε τις δραστηριότητές της στις 3 Ιουλίου 2017.

Η APS Cyprus απόκτησε τις εργασίες της ΔΔΚ της Τράπεζας περιλαμβανομένων των αναγκαίων πόρων για την ανεξάρτητη διαχείριση του χαρτοφυλακίου των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) και των ακινήτων που κατέχονται (REO portfolio). Ταυτόχρονα, η Τράπεζα σύναψε δεκαετή συμφωνία με την APS Cyprus για την διαχείριση του χαρτοφυλακίου των ΜΕΔ και ακινήτων της Τράπεζας. Η Τράπεζα διατηρεί την ιδιοκτησία των εν λόγω χαρτοφυλακίων ΜΕΔ και ακινήτων.

Η συμφωνία έγινε βάσει συνήθεις εμπορικούς όρους μετά από ανταγωνιστική διαδικασία δημοπρασίας που έγινε σε δύο στάδια.

Η APS Cyprus έχει αναλάβει όλα τα λειτουργικά έξοδα που σχετίζονται με τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, του κόστους μισθοδοσίας, αδειών τεχνολογίας πληροφοριών, διαδικασιών, προϊόντων, υπηρεσιών και άλλων σχετικών λειτουργικών εξόδων.

Η APS Cyprus διαχειρίζεται ΜΕΔ ύψους περίπου €2,1 δις. και χαρτοφυλάκιο ακινήτων με αγοραία αξία περίπου €200 εκατ., έναντι αμοιβής διαχείρισης πληρωτέα από την Τράπεζα. Η αμοιβή διαχείρισης προς την APS Cyprus αποτελείται από συνδυασμό ενός σταθερού και ενός μεταβλητού στοιχείου. Το ύψος της αμοιβής προς την APS Cyprus εξαρτάται από την πρόοδο ανάκτησης των χρεών με την πλειοψηφία των αμοιβών να βασίζεται στην αποτελεσματική διαχείριση του χαρτοφυλακίου.

Όπως προκύπτει, η Ελληνική αποκόμισε καθαρό κέρδος 19 εκατ. Ευρώ από την πώληση των δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Διαχείρισης Καθυστερήσεων. Από τις παρουσιάσεις της τράπεζας, προκύπτει πως κάθε τρίμηνο καταβάλει ένα ποσό της τάξης των 4,6-4,8 εκατ. Ευρώ στην APS ως έξοδα διαχείρισης και success fee.

Προς επανεξέταση
Μετά από τις εξελίξεις και την επικείμενη εκκαθάριση του Συνεργατισμού, η συμμετοχή της ΣΚΤ στην κοινοπραξία Altamira Asset Management (Cyprus) Ltd (Altamira Cyprus) θα παραμείνει στην Εναπομένουσα Οντότητα και θα ρευστοποιηθεί / πωληθεί σε ιδιώτες εντός 6 μηνών με ανοικτή, διαφανή και άνευ όρων διαδικασία προσφορών.

Αναμενόταν επίσης ότι ανεξάρτητος οίκος θα αξιολογούσε άμεσα την υφιστάμενη συμφωνία με την Altamira Cyprus, προκειμένου να αποφασιστεί είτε (α) η τροποποίησή της είτε (β) η διεξαγωγή μιας ανοικτής και διαφανούς διαδικασίας για επιλογή νέου διαχειριστή (μη εξαιρουμένης και της Altamira Cyprus).