Έρχεται η Νουί με τα… δώρα

Λίγο μετά την ολοκλήρωση των εκλογικών διαδικασιών και κατά πάσα πιθανότητα στις 14 Φεβρουαρίου θα βρεθεί στην Κύπρο για την καθιερωμένη ετήσια συνάντηση της με την Κεντρική Τράπεζα και τους επικεφαλής των τραπεζών που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο, η σιδηρά κυρία του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, Ντανιέλ Νουί.

Παρόλο που η Κύπρος είναι μία χώρα με μικρή τραπεζική αγορά, εντούτοις, τα γεγονότα του 2013 απέδειξαν πως η συστημικότητα για την ευρωζώνη δεν είναι μόνο θέμα μεγέθους. Με τα ποσοστά των μην εξυπηρετούμενων δανείων να παραμένουν γύρω στο 45%, το ποσοστό του Texas Ratio στις συστημικές τράπεζες να ξεπερνά κατά πολύ το 100%, η κ. Νουί έρχεται στο νησί για να στείλει τα δικά της μηνύματα, προς όλες τις κατευθύνσεις. Και ενδεχομένως, αυτή να είναι η πρώτη φορά που οι βασικοί παραλήπτες των μηνυμάτων δεν θα είναι οι ίδιες οι τράπεζες, αλλά η τοπική αρχή και η πολιτεία. 

Διαβάστε ακόμα: Το Business Plan του Χρίστου Χρίστου

Ο Μηχανισμός και γενικότερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν είναι διόλου ευχαριστημένη με την πορεία μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων στη χώρα, έστω κι αν τους τελευταίους μήνες όλες οι τράπεζες καταβάλουν έντονες προσπάθειες για βελτίωση των δεδομένων είτε μέσω πώλησης δανείων είτε μέσω συνεργασιών με εταιρείες διαχείρισης. 

Με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο μέρος του προβληματικού χαρτοφυλακίου είναι καλυμμένο με εξασφαλίσεις -και κατά κύριο λόγο υποθήκες σ’ ότι αφορά τα δάνεια λιανικής που είναι και τα πλέον προβληματικά- η κ. Νουί, όπως κι όλοι στη Φρανκφούρτη εκτιμούν πως ο πιο άμεσος τρόπος για να περιοριστεί το πρόβλημα, είναι αυτές οι εξασφαλίσεις να περάσουν στα χέρια των τραπεζών. Ειδικά από τη στιγμή που κατά μέσο οι εξασφαλίσεις αναλογούν σε περίπου 70% της κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ο προβληματισμός στην ΕΚΤ προκύπτει από το γεγονός πως η νομοθεσία για τις εκποιήσεις μέχρις στιγμής δεν αποδείχθηκε λειτουργική αφού πρακτικά, ελάχιστες πράξεις τελεσφόρησαν ενώ είναι γνωστή και η εκκρεμότητα που υπάρχει ενώπιον των δικαστηρίων για προσφυγές που έγιναν κατά υποθέσεων εκποίησης και των διαφόρων τύπων της επιστολής Γιώτα που σχετίζονται με αυτές. 

Από τη στιγμή που οι εκποιήσεις δεν έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, με άλλα λόγια δεν υλοποιούνται, άμεσα τίθενται υπό αμφισβήτηση και οι παραδοχές που χρησιμοποιούνται σε σχέση με την αξία των εξασφαλίσεων. Κατά προσέγγιση, το χρονικό πλαίσιο είσπραξης των εξασφαλίσεων ακινήτων υπολογίζεται σε έξι έτη κατά μέσο όρο. 

Με τις εκποιήσεις να μην αποδίδουν, οι επόπτες πιέζουν ώστε ο χρόνος ανάκτησης των ακινήτων που χρησιμοποιήθηκαν ως εξασφάλιση, να αυξηθεί ακόμα και στα 12 χρόνια. Κάτι τέτοιο θα είχε ως συνέπεια να μειωθεί δραματικά η υπολογιζόμενη αξία των ακινήτων με αποτέλεσμα τη δημιουργία μίας μεγάλης τρύπας στα ποσοστά κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, κάτι που θα οδηγούσε σε περαιτέρω ανάγκες αύξησης των προβλέψεων από μέρους των τραπεζών. Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής δείχνουν πως το ποσοστό των προβλέψεων στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα είναι ελάχιστα πάνω από τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ, που κυμαίνεται στο 44.7%. 

Σε περίπτωση που οι εξασφαλίσεις χάσουν σημαντικό μέρος της αξίας τους, και δεν κάλυπτουν πλέον κατά περίπου 70% την αξια των προβληματικών δανειων, τότε οι τράπεζες θα εισέλθουν σε ένα νέο γολγοθά αύξησης των προβλέψεων τους σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα. Η πίεση που βάζει ο επόπτης για να αλλάξουν οι παραδοχές σε σχέση με τον χρόνο ανάκτησης των ακινήτων-εξασφαλίσεων, μπορεί να είναι προς τις τράπεζες αλλά στην ουσία μεταφέρονται προς την επόμενη κυβέρνηση, η οποία θα πρέπει να αποφασίσει πως είτε θα αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο γύρω από τις εκποιήσεις ώστε να γίνουν πιο αποτελεσματικές, είτε να αφήσει τις τράπεζες να δεχθούν ένα ακόμα κτύπημα και να αναγκαστούν να προχωρήσουν σε νέες σημαντικές αυξήσεις των προβλέψεων τους με ότι αυτό συνεπάγεται. 

Διαβάστε ακόμα: Ενισχύεται το νομικό πλαίσιο για Εναλλακτικές Επενδύσεις