Η Κύπρος εισέρχεται σε μια νέα εποχή εταιρικής διακυβέρνησης και ισότητας φύλων. Το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο «Ο περί της Ισόρροπης Εκπροσώπησης των Φύλων σε Θέσεις Διευθυντικών Στελεχών των Εισηγμένων Εταιρειών και Σχετικά Μέτρα του 2025», στο πλαίσιο εναρμόνισης με την Οδηγία (ΕΕ) 2022/2381 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
Η Οδηγία θεσπίστηκε στις 23 Νοεμβρίου 2022 και αποσκοπεί στη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων εταιρειών, εισάγοντας δεσμευτικούς ποσοτικούς στόχους για την επίτευξη ουσιαστικής ισότητας στην κορυφή της εταιρικής ιεραρχίας.
Οι βασικοί στόχοι της Οδηγίας
Οι εισηγμένες εταιρείες καλούνται να επιτύχουν έναν από δύο στόχους μέχρι τις 30 Ιουνίου 2026:
- Τουλάχιστον 40 % του λιγότερο αντιπροσωπευόμενου φύλου (συνήθως των γυναικών) σε θέσεις μη εκτελεστικών διευθυντών (non-executive directors), ή
- Τουλάχιστον 33 % συμμετοχή του λιγότερο αντιπροσωπευόμενου φύλου σε όλες τις διευθυντικές θέσεις, εκτελεστικές και μη εκτελεστικές.
Η ευελιξία αυτή δίνει τη δυνατότητα στις εταιρείες να επιλέξουν το μοντέλο που ταιριάζει καλύτερα στη δομή και τις ανάγκες τους, διασφαλίζοντας παράλληλα αξιοκρατία, διαφάνεια και ισότιμη πρόσβαση.
Η Κυπριακή πραγματικότητα και οι προκλήσεις
Παρά τη σημαντική παρουσία γυναικών στην αγορά εργασίας και στην ανώτατη εκπαίδευση, τα ποσοστά εκπροσώπησης στα Διοικητικά Συμβούλια παραμένουν χαμηλά. Το νέο νομοσχέδιο και στη συνέχεια νομοθεσια, επιχειρεί να διορθώσει αυτή την ανισορροπία, θεσπίζοντας διαφανείς διαδικασίες επιλογής και μηχανισμούς ελέγχου προόδου.
Η εφαρμογή της Οδηγίας δεν είναι απλώς νομική υποχρέωση, αλλά και οργανωσιακή μεταρρύθμιση. Απαιτεί αλλαγή νοοτροπίας, ενίσχυση των πολιτικών εταιρικής διακυβέρνησης και αναγνώριση του ανθρώπινου κεφαλαίου ως βασικού πυλώνα βιώσιμης ανάπτυξης.
Η διάσταση ESG και η εταιρική βιωσιμότητα
Η ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων αποτελεί πλέον πυλώνα του “S” (Social) και του “G” (Governance) στους δείκτες ESG. Οι εταιρείες που επιτυγχάνουν έμφυλη ισορροπία στα κέντρα λήψης αποφάσεων εμφανίζουν υψηλότερη αποδοτικότητα, βελτιωμένη εταιρική διακυβέρνηση και αυξημένη εμπιστοσύνη από επενδυτές, εργαζομένους και πελάτες.
Σε μια εποχή όπου οι επενδυτές και οι χρηματοδοτικοί οργανισμοί απαιτούν διαφάνεια και κοινωνική ευθύνη, η συμμόρφωση με την Οδηγία μετατρέπεται σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Δεν είναι μόνο θέμα δικαιοσύνης· είναι δείκτης ωριμότητας, αξιοπιστίας και στρατηγικής βιωσιμότητας.
Προς μια νέα εταιρική κουλτούρα
Η δημόσια διαβούλευση για το νομοσχέδιο αποτελεί ευκαιρία για έναν ουσιαστικό διάλογο ανάμεσα στην επιχειρηματική κοινότητα και το κράτος. Η επιτυχία της μεταρρύθμισης θα εξαρτηθεί από την πραγματική ενσωμάτωση της ισότητας φύλων στην εταιρική κουλτούρα — πέρα από ποσοστά και πίνακες συμμόρφωσης.
Η Κύπρος έχει την ευκαιρία να σταθεί ισότημα στην πρωτοπορία της Ευρώπης σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης και ESG, διαμορφώνοντας ένα πλαίσιο που θα προάγει τη διαφάνεια, την αξιοκρατία και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η ισόρροπη εκπροσώπηση δεν είναι μόνο στόχος — είναι επένδυση στο μέλλον της ηγεσίας και της ανταγωνιστικότητας των κυπριακών επιχειρήσεων.
*Business Legal & Strategic HR Consultant | ESG & Εταιρική Κουλτούρα |LLB, MA, CIPD
