Διαφορετικές απόψεις εξέφρασαν οι Βουλευτές μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών σε σχέση με τον προϋπολογισμό του κράτους για το 2026, τον οποίο παρουσίασε τη Δευτέρα στην Επιτροπή ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός.
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία της Επιτροπής Οικονομικών, η Πρόεδρος της Επιτροπής Χριστιάνα Ερωτοκρίτου είπε ότι ο προϋπολογισμός «κινείται προς την σωστή κατεύθυνση διατηρώντας την δημοσιονομική σταθερότητα» και πρόσθεσε πως «είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι το δημόσιο χρέος έχει μια πολύ καθοδική τάση, ενώ έχουμε και ένα ισχυρό δημοσιονομικό πλεόνασμα».
Ανέφερε ότι με βάση το νέο σύμφωνο για την οικονομική σταθερότητα οι χώρες οι οποίες υπερβαίνουν το 60% του δημοσίου χρέους και χώρες που έχουν πέραν του 3% δημοσιονομικό έλλειμμα αυτόματα μπαίνουν σε διαδικασία επιτήρησης» και πρόσθεσε ότι «η κυπριακή οικονομία και ο κυπριακός λαός έχει μνήμες από το παρελθόν όχι επιτήρησης αλλά χειροτέρων καταστάσεων».
- Διαβάστε επίσης: Φορολογική μεταρρύθμιση: Πότε κατατίθενται στη Βουλή τα νομοσχέδια – Τι δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών
«Αυτές οι επιδόσεις της κυπριακής οικονομίας και η συνετή πολιτική την οποία το ΔΗΚΟ πάντοτε υποστήριζε έχει ως αποτέλεσμα να αποφεύγονται αυτοί οι κίνδυνοι», πρόσθεσε.
Η κ. Ερωτοκρίτου είπε ότι ο προϋπολογισμός για το ΔΗΚΟ «παρουσιάζει συγκεκριμένες προτεραιότητες τις οποίες εμείς θεωρούμε σημαντικές» και πρόσθεσε πως «έχουμε μια οικονομική πολιτική η οποία είναι ισορροπημένη, δίκαιη και αναπτυξιακή»
«Το ΔΗΚΟ επιθυμεί να δει μεγαλύτερη ταχύτητα στις μεταρρυθμίσεις και μεγαλύτερο όγκο στις επενδύσεις που το ίδιο το κράτος προβαίνει για την αναπτυξιακή πολιτική και μεγαλύτερη υλοποίηση του αναπτυξιακού προϋπολογισμού», πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι αυτές οι επιδιώξεις πρέπει πάντοτε να έχουν ως στόχο να επιστραφεί το μεγαλύτερο μέρος αυτών των επενδύσεων στη μεσαία τάξη και στα ευάλωτα νοικοκυριά και πρόσθεσε πως θα πρέπει να υποστηριχθεί η πραγματική οικονομία.
Όπως είπε, έθιξε το θέμα της φορολογικής μεταρρύθμισης, γιατί «η πραγματική οικονομία αναμμένη την φορολογική μεταρρύθμιση να έρθει ενώπιον μας και να έρθει με ένα περιεχόμενο σωστό, κατανοητό, απλό, σύγχρονο και διαφανές, έτσι ώστε να δώσει ώθηση στην πραγματική οικονομία».
«Στον προϋπολογισμό βλέπουμε να δίνεται ώθηση στη νέα γενιά, με ένα τρόπο που να τους συγκρατεί στη χώρα μας, να τους δίνει τα εχέγγυα, να δημιουργήσουν την δική τους επιχείρηση και την δική τους οικογένεια και να κάνουν τα δικά τους όνειρα πραγματικότητας στον τόπο μας», πρόσθεσε.
«Θα πάμε στην ψήφιση των προϋπολογισμών περί τα μέσα Δεκεμβρίου, ελπίζοντας ότι θα καταλήξουμε μετά και από τις σχετικές τροπολογίες που προφανώς και θα υπάρξουν σε έναν προϋπολογισμό ο οποίος θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και της σύγχρονης οικονομίας, αλλά ιδιαίτερα στις ανάγκες της κυπριακής οικονομίας», κατέληξε η κ. Ερωτοκρίτου.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης είπε ότι «η κατάσταση της οικονομίας μας είναι καλή, συνεχίζει ουσιαστικά με την δυναμική της περασμένης δεκαετίας και σίγουρα μας ικανοποιεί το γεγονός ότι και η παρούσα Κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στην πολιτική των ισοσκελισμένων και πλεονασματικών προϋπολογισμών, που από το 2014 καθιερώσαμε».
Αναφέροντας ότι «τα λάθη γίνονται στους καλούς καιρούς», ο κ. Γεωργιάδης εξέφρασε ανησυχία ότι το κόστος του κρατικού μισθολογίου «είναι αυξημένο κατά ένα δισεκατομμύριο τον χρόνο».
Είπε ακόμη ότι «σημαντικές μεταρρυθμίσεις, μένουν στα λόγια, ενώ τα αναπτυξιακά έργα καθυστερούν ή οδηγούνται σε αδιέξοδο».
Αναφέρθηκε επίσης σε κυβερνητική διγλωσσία σε σχέση με την ηλεκτρική διασύνδεση και είπε ότι είναι «ένα έργο σημαντικό για την ενεργειακή μας ασφάλεια και για τη μείωση του κόστους ενέργειας».
Ανέφερε επίσης ότι οι αμυντικές δαπάνες που στην υπόλοιπη Ευρώπη αυξάνονται στο 3% και τελικά στο 5% του ΑΕΠ, στην Κύπρο μένουν καθηλωμένες στο 1,7% του ΑΕΠ.
«Η ανάπτυξη και η ασφάλεια του τόπου μας, αλλά και η ικανοποίηση των αναγκών της κοινωνίας δεν επιτυγχάνεται με τα λόγια και την επικοινωνία, αλλά με αποφάσεις, μέτρα και συνεχή μεταρρυθμιστική προσπάθεια», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς για το κρατικό μισθολόγιο, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι στα τελευταία 7 χρόνια δόθηκαν ξανά γενικές αυξήσεις, αυξήθηκε η ΑΤΑ, άνοιξαν μερικές χιλιάδες θέσεις νέων προσλήψεων και ακούμε ότι γίνονται τώρα κάποιες μελέτες».
«Ελπίζουμε να μην ακούσουνε ξανά το ίδιο την επόμενη χρονιά», κατέληξε.
- Διαβάστε επίσης: Η πρόταση του Χριστόδουλου Πατσαλίδη για εκσυγχρονισμό της Κεντρικής Τράπεζας, στο μοντέλο της Deutsche Bundesbank
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Αντρέας Καυκαλιάς είπε ότι η κυπριακή οικονομία συνέχισε το 2025 να καταγράφει θετικές επιδόσεις στους βασικούς οικονομικούς δείκτες, προσθέτοντας ότι «αυτές οι επιδόσεις ωστόσο δεν αντανακλώνται στην πραγματική οικονομία».
Ανέφερε ότι «η εισοδηματική ανισότητα διευρύνεται, η ακρίβεια στα βασικά είδη και τρόφιμα έχει παγιωθεί, το κόστος στέγασης παραμένει πολύ υψηλό, ενώ οι κοινωνικές συνθήκες είναι δύσκολες για ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας».
«Η βασική αντίθεση ανάμεσα στην συσσώρευση κερδών και τη στασιμότητα στις αμοιβές εργασίας συνεχίζει να αποτελεί το βασικό άξονα λειτουργίας του οικονομικού μοντέλου της κυπριακής οικονομίας», πρόσθεσε.
Είπε ακόμη ότι ο προϋπολογισμός «εξακολουθεί να είναι διαχειριστικός με την αναπτυξιακή συνεισφορά να είναι περιορισμένη», και «η υλοποίηση των δαπανών ανάπτυξης βρίσκεται σταθερά κάτω του 70%, γεγονός που αποβαίνει σε βάρος της πραγματικής ανάπτυξης, ενώ αποδεικνύεται πως υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι οι οποίοι δεν διοχετεύονται αποτελεσματικά στην οικονομία».
Ο κ. Καυκαλιάς είπε ότι το βάθος και η βιώσιμη προοπτική δεν εξυπηρετούνται, ενώ αναφέρθηκε σε «απουσία ολοκληρωμένης ενεργειακής στρατηγικής και στρατηγικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής».
Επίσης, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων σε λανθασμένη φιλοσοφία της φορολογικής μεταρρύθμισης, αύξηση του χρέους του κράτους προς το Ταμείο των Κοινωνικών Ασφαλίσεων, μη ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική, έλλειψη πολιτικής βούλησης για την αντιμετώπιση των υπερκερδών στον τραπεζικό τομέα και στον τομέα των εταιρειών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ανεπαρκείς πολιτικές για την αντιμετώπιση του ψηλού κόστους δανεισμού και των παράνομων και καταχρηστικών πρακτικών στον τραπεζικό τομέα».
Είπε ακόμη ότι η οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης «στερείται κοινωνικών αντανακλαστικών» και πρόσθεσε ότι «τα μέτρα στήριξης για αντιμετώπιση της ακρίβειας παραμένουν περιορισμένα, όπως και οι δράσεις για την αντιμετώπιση της φτώχειας».
Αναφορικά με την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου, ο κ. Καυκαλιάς είπε ότι «η διγλωσσία συνεχίζεται, η σύγχυση μεγαλώνει, η αβεβαιότητα ως προς το αν θα προχωρήσει ή όχι το έργο παραμένει».
«Θέλω επίσης να υπογραμμίσω και τη δήλωση του Υπουργού Οικονομικών σήμερα για την ετοιμότητά του να διευκολύνει εντός των επόμενων ημερών αν χρειαστεί την κατάσταση», πρόσθεσε.
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου είπε ότι η φιλοσοφία του ΕΛΑΜ είναι πάντα πολύ συγκεκριμένη, προσθέτοντας ότι «πρώτα η Κύπρος και ο Κύπριος πολίτης και αυτό εκφράστηκε προς τον Υπουργό Οικονομικών».
«Την ώρα που εκατοντάδες εκατομμύρια ξοδεύονται για την διαχείριση του μεταναστευτικού, την ίδια ώρα δεκάδες εκατομμύρια χάνονται λόγω του αθέμιτου ανταγωνισμού από τα κατεχόμενα θέλουμε να ενισχύσουμε τους συμπατριώτες μας», ανέφερε και πρόσθεσε ότι «αυτή η προτεραιότητα του ΕΛΑΜ».
Ο κ. Ιωάννου είπε ότι πρώτο μέλημα του ΕΛΑΜ είναι η κυπριακή οικογένεια, η κυπριακή επιχείρηση και ο Κύπριος πολίτης και πρόσθεσε ότι «θέλουμε μια οικογένεια που να στηρίζει και να προστατεύει με κίνητρα για τις οικογένειες, τους νέους, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, την υγεία, την παιδεία, γεωργία και την κτηνοτροφία».
«Η οικονομία πρέπει να υπηρετεί την κοινωνία και το έθνος και όχι το αντίστροφο», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς αν το ΕΛΑΜ έχει συγκεκριμένες εισηγήσεις, ο κ. Ιωάννου είπε ότι έχουν κάνει πάρα πολλές εισηγήσεις υπό την έννοια, όπως είπε, «ότι ενώ αντιλαμβανόμαστε ότι τα δημόσια οικονομικά δεν είναι ανεξέλεγκτα, να δοθεί προτεραιότητα στους συμπατριώτες μας που το έχουν ανάγκη και να δοθούν κίνητρα προς τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας μας».
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους χαιρέτισε τη «νούσιμη πολιτική της Κυβέρνησης στα θέματα της οικονομίας, τα αποτελέσματα, τα οποία μας έχει αναλύσει σήμερα ο Υπουργός Οικονομικών με όλους τους δείκτες να καταγράφουν μια θετική εικόνα».
Ανέφερε, ωστόσο, ότι υπάρχουν ζητήματα τα οποία δημιουργούν κάποιο προβληματισμό, όπως είναι η αύξηση των ανελαστικών δαπανών και πρόσθεσε πως «αυτά τα ζητήματα τα οποία θίγει και το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, είναι θέματα τα οποία θα πρέπει να προβληματίσουν» και την ίδια στιγμή το ζήτημα της εξοικονόμησης από τις ανελαστικές δαπάνες «να οδηγήσουν σε αύξηση, περαιτέρω, των κοινωνικών δαπανών».
Αναμφίβολα οι κοινωνικές δαπάνες παρουσιάζουν σημαντικές αυξήσεις στις οποίες χαιρετίζουμε», ανέφερε και πρόσθεσε πως η ΕΔΕΚ έχει «καταθέσει προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση, τις οποίες σε πλήρη ταύτιση με τις προσπάθειες που γίνονται από την Κυβέρνηση θεωρούμε ότι κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση» και «θα στηρίξουμε αναμφίβολα αυτή την προσπάθεια».
Ο κ. Μυριάνθους είπε ότι «ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα γενικότερα προβλήματα που απασχολούν την παγκόσμια οικονομία, όπως είναι ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, ζητήματα που έχουν να κάνουν με περιφερειακά προβλήματα, τα οποία μέσα σε αυτά μπαίνει και το κομμάτι της υλοποίησης του ηλεκτρικού καλωδίου διασύνδεσης Κύπρου Ελλάδος, είναι θέματα τα οποία αναμφίβολα προβληματίζουν».
Ο κ. Μυριάνθους εξέφρασε την ελπίδα ότι «μέσα από μία σωστή και ορθολογιστική πολιτική θα οδηγηθούν και το 2026 οι δείκτες της οικονομίας να ευημερήσουν καλύτερα».
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι ο προϋπολογισμός του 2026 «συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και προοπτική, από αυξημένες κοινωνικές και αναπτυξιακές δαπάνες και γενικά διαφαίνεται ότι η ανθεκτικότητα της κυπριακής οικονομίας διατηρείται και οι προοπτικές της παραμένουν θετικές».
Άλλωστε αυτό καταγράφεται σε όλους τους σχετικούς δείκτες της οικονομίας, και επιβεβαιώνεται από όλες τις τελευταίες αξιολογήσεις των διεθνών οίκων αξιολόγησης, αλλά και από τον αυξανόμενο αριθμό των νέων επενδύσεων στη χώρα μας.
Ο κ. Τρυφωνίδης αναφέρθηκε στη συνεχιζόμενη πτώση του δημόσιου χρέους, το οποίο αναμένεται να μειωθεί στο 52,9% στο τέλος του 2026 και πρόσθεσε ότι «αυτό έχει πολύ σοβαρές θετικές επιπτώσεις και θα επιτρέψει περισσότερες αναπτυξιακές δαπάνες, αυξημένες κοινωνικές παροχές και αυξημένες αμυντικές δαπάνες, κάτι που για εμάς αποτελεί προτεραιότητα».
Αναφέρθηκε επίσης στη μείωση της ανεργίας κάτω από το 5%, αλλά και σε «αρκετά ζητήματα τα οποία ενδέχεται να μας επηρεάσουν αρνητικά».
Ο κ. Τρυφωνίδης είπε ότι αυτά είναι μεταξύ άλλων το θέμα με το Τερματικό Βασιλικού και ενδεχόμενες αποζημιώσεις πέραν των 400 εκ ευρώ, το κόστος της ηλεκτρικής διασύνδεσης και του αγωγού Great Sea Interconnector, την κατάληξη του διαλόγου για την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή, την κατάληξη της φορολογικής μεταρρύθμισης, την μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού και φυσικές καταστροφές.
«Για τους λόγους αυτούς, παρόλο που τα πιο πάνω έχουν ληφθεί υπόψη στον καταρτισμό του Προϋπολογισμού, επιβάλλεται η στενή και τακτική παρακολούθηση στο στάδιο της υλοποίησης του, διότι είναι μεν δυνητικές δαπάνες, αλλά αθροιστικά μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα στα δημόσια οικονομικά», πρόσθεσε.
Ανέφερε επίσης, μεταξύ άλλων, ότι η ΔΗΠΑ – Συνεργασία, θα συνεχίσει να στηρίζει «την υπεύθυνη οικονομική πολιτική που ακολουθείται από τον Υπουργό Οικονομικών και την Κυβέρνηση» και πρόσθεσε ότι «η προτεραιότητα της Κυβέρνησης τώρα, θα πρέπει να είναι η μεταφορά αυτής της θετικής εικόνας της οικονομίας και στους πολίτες».
Ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης είπε ότι είναι ένας ισοζυγισμένος προϋπολογισμός, πλεονασματικός με ρυθμό ανάπτυξης 3,1% και μείωση δημόσιου χρέους και ανεργίας και πρόσθεσε πως αυτά είναι στη θετική πλευρά.
Αναφερόμενος σε εύλογους προβληματισμούς, ο κ. Παπαδούρης είπε ότι αυτοί είναι οι ανελαστικές δαπάνες, προσθέτοντας ότι «φτάσαμε περίπου στα σημεία του 2012 - 2013 όσον αφορά το κρατικό μισθολόγιο, το οποίο δημιουργεί μέγιστο προβληματισμό». «Κάπου άρχισε να ελέγχεται ο προϋπολογισμός του δημόσιου τομέα όμως φαίνεται ότι δεν λαμβάνουμε τόσο σοβαρά υπόψη τι πέρασε τούτη η χώρα στο παρελθόν», πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στη δεύτερη επιφύλαξη που αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης, ο κ. Παπαδούρης είπε σε σχέση με τα τεχνοοικονομικά δεδομένα ότι «αν όντως πρέπει να προχωρήσει το συγκεκριμένο έργο, πρέπει να προχωρήσει για τους συγκεκριμένους και σωστούς λόγους’.
Αναφορικά με το τερματικό στο Βασιλικό, ο κ. Παπαδούρης είπε ότι τα 67 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία, σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, «έχει γίνει ένας συμψηφισμός έτσι ώστε δεν θα τα επωμιστούμε στον προϋπολογισμό του 2026, εννοώντας ότι δεν θα στερηθούμε κάποια λεφτά που θα πήγαινα για κάποιον άλλον σκοπό».
Σε σχέση με τα μη εξυπηρετούμε δάνεια, ο κ. Παπαδούρης είπε ότι «ελέγχοντας την στεγαστική πολιτική ρώτησα τον Υπουργό κατά πόσον έχει γίνει οποιαδήποτε πρόνοια για άτομα, τα οποία πιθανόν να αποστερηθούν την πρώτη τους κατοικία» και η απάντηση ήταν ότι «δεν υπάρχει οποιοδήποτε ποσό».
Ανέφερε ότι «ο προϋπολογισμός, τουλάχιστον οι αριθμοί, δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια ακολουθούμε μια καλή φόρμουλα». «Όμως κανένας δεν μπορεί να παραβλέψει ότι είναι πολύ απρόβλεπτοι και πονηροί οι καιροί που ζούμε όσον αφορά και εσωτερικά θέματα, αλλά περισσότερο όσον αφορά τα εξωτερικά θέματα, τα οποία πολλές φορές δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε», κατέληξε.
