Ποσό που ξεπερνά τα €17,4 εκατομμύρια θα λάβουν ως κρατική χορηγία το 2026 οι 286 κοινότητες της ελεύθερης Κύπρου, σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών με τις κατευθυντήριες γραμμές για την ετοιμασία των προϋπολογισμών του επόμενου έτους από τα Κοινοτικά Συμβούλια και τα Συμβούλια Συμπλεγμάτων Υπηρεσιών Κοινοτήτων.
Όπως αναφέρει στην εγκύκλιο την οποία υπογράφει εκ μέρους του γενικού διευθυντή, Ανδρέα Ζαχαριάδη, ο επικεφαλής της διεύθυνσης προϋπολογισμού και δημοσιονομικού ελέγχου, Μάριος Χατζηδαμιανού, οι προϋπολογισμοί του 2026 και τα Μεσοπρόθεσμα Δημοσιονομικά Πλαίσια 2026-2028 θα ετοιμαστούν στη βάση ταμειακών ροών-cash basis, λαμβάνοντας υπόψη το ύψος της κρατικής χορηγίας, καθώς και την κατανομή των πιστώσεων ανά κοινότητα.
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδαμιανού, οι προϋπολογισμοί των Κοινοτικών Συμβουλίων (Κ.Σ.) και των Συμβουλίων Συμπλεγμάτων Υπηρεσιών Κοινοτήτων, θα πρέπει να είναι ισοσκελισμένοι, δηλαδή τα προϋπολογιζόμενα έσοδα από τη λειτουργία του εκάστοτε Κ.Σ., συμπεριλαμβανομένης και της κρατικής χορηγίας θα πρέπει να καλύπτουν τουλάχιστον τις προϋπολογιζόμενες δαπάνες για τη λειτουργία του, περιλαμβανομένων και των δόσεων για αποπληρωμή των δανείων.
Με βάση τον «περί Κοινοτήτων Νόμο», προσθέτει, οι προϋπολογισμοί των Κ.Σ. εγκρίνονται από τον οικείο Έπαρχο και τον Υπουργό Οικονομικών όταν απαιτείται, μέσα στα πλαίσια των δημοσιονομικών δυνατοτήτων του κράτους.
Επισημαίνει ακόμη ότι, είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι προϋπολογισμοί ετοιμάζονται με σύνεση και να γίνεται ορθολογική εκτίμηση των δαπανών και ιεράρχηση των προτεραιοτήτων, στα πλαίσια των οικονομικών δυνατοτήτων του κάθε Κ.Σ. για αποφυγή της ανάγκης αναθεώρησης τους κατά τη διάρκεια του έτους.
Τα έσοδα
Σε ό,τι αφορά τα έσοδα, ο κ. Χατζηδαμιανού τονίζει πως οι εκτιμήσεις για τα έσοδα θα πρέπει να είναι ρεαλιστικές και να λαμβάνουν υπόψη την παρούσα οικονομική κατάσταση και τις προοπτικές για την πορεία της οικονομίας, αλλά κυρίως τις εισπρακτικές δυνατότητες της κάθε κοινότητας.
«Για τις εκτιμήσεις των εσόδων θα πρέπει να δίδονται λεπτομέρειες των κυριότερων παραμέτρων με βάση τις οποίες έγιναν οι υπολογισμοί», υπογραμμίζει.
Επιπλέον, υπογραμμίζει, «οι αυξομειώσεις των εσόδων θα πρέπει να επεξηγούνται επαρκώς και να αναφέρεται κατά πόσο η αυξομείωση οφείλεται σε νομοθετική ρύθμιση, λόγω εισαγωγής νέων μέτρων, ή για άλλους λόγους».
«Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στα καθυστερημένα έσοδα, δηλαδή στα ποσά τα οποία οφείλονται στα Κ.Σ. από τρίτους, για τα οποία θα πρέπει να προωθηθούν οι αναγκαίες διαδικασίες και να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για είσπραξή τους», υποδεικνύει.
Οι δαπάνες
Όσον αφορά τις δαπάνες, ο επικεφαλής της διεύθυνσης προϋπολογισμού και δημοσιονομικού ελέγχου του υπουργείου Οικονομικών αναφέρει πως αυτές θα πρέπει επίσης να είναι ρεαλιστικές και να υπολογιστούν με ορθολογισμό, στο πλαίσιο πάντοτε των οικονομικών δυνατοτήτων της κάθε κοινότητας.
Αφού υπενθυμίζει πως οι δαπάνες προσωπικού περιλαμβάνονται μόνο στους προϋπολογισμούς των Συμπλεγμάτων, τονίζει ότι ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στις πιο κάτω κατηγορίες δαπανών:
- Ετήσια συνεισφορά Κ.Σ. στο Σύμπλεγμα: θα πρέπει να λάβει υπόψη τα ακόλουθα:
o Κόστος προσωπικού του συμπλέγματος (εκτός από αυτό που καλύπτεται από την κρατική χορηγία)
o Κόστος κάλυψης λειτουργικών εξόδων
o Κόστος διαχείρισης αποκομιδής σκυβάλων
o Κόστος παροχής υγειονομικών υπηρεσιών
o Κόστος παροχής υπηρεσιών καθαριότητας
o Κόστος παροχής υπηρεσιών ρύθμισης τροχαίας κίνησης
o Κόστος για την εφαρμογή του περί Σκύλων Νόμου
o Κόστος για τον καθαρισμό και συντήρηση χώρων πρασίνου
o Κόστος για παροχή υπηρεσιών διοργάνωσης πολιτιστικών και άλλων εκδηλώσεων, δράσεις κοινωνικής πρόνοιας
o Λοιπές συνεισφορές - Αγορά / Μίσθωση Υπηρεσιών: Θα πρέπει να ακολουθούνται οι σχετικές Εγκύκλιοι του Υπουργείου Οικονομικών (αρ.1372/ ημερ.17.09.2008, αρ.1517/ ημερ.14.05.2015, αρ.1532/ ημερ.11.02.2016 και αρ.1588/ ημερ.22.03.2019) και του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας (αρ.16/ ημερ.1/12/2023), στις οποίες δίνονται πλήρεις και σαφείς οδηγίες αναφορικά με τις περιπτώσεις που συνάπτεται σύμβαση αγοράς υπηρεσιών, καθώς και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται για αποφυγή δημιουργίας σχέσης εργοδότη-υπαλλήλου μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών.
Αναπτυξιακά έργα
Αναφορικά με τα αναπτυξιακά έργα, ο κ. Χατζηδαμιανού υπενθυμίζει πως για νέα έργα θα πρέπει να προηγείται αξιολόγηση ή και μελέτη (όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο), με την οποία θα διαφαίνεται κατά πόσον το έργο είναι οικονομικά προσιτό και οικονομικά βιώσιμο, έχει ψηλή προστιθέμενη αξία και συνάδει με τις προτεραιότητες πολιτικής, σύμφωνα με τη διαδικασία που προνοείται στον «περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμο του 2014» [(Ν. 20(Ι)/20214), Μέρος XI (άρθρα 82-89)].
Υπενθυμίζει, επίσης, πως τα πρότυπα έγγραφα για σκοπούς αξιολόγησης βρίσκονται στην ιστοσελίδα της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης τα οποία θα πρέπει να συμπληρώνονται σε συνεργασία με την οικεία Επαρχιακή Διοίκηση.
Σε σχέση με συνεχιζόμενα έργα, αναφέρει πως θα πρέπει να συμπληρώνεται ο σχετικός Πίνακας με όλα τα στοιχεία που ζητούνται.
Επιπρόσθετα, σημειώνει, «έχει παρατηρηθεί κατά το παρελθόν ότι στον σχετικό Πίνακα λανθασμένα δεν περιλαμβάνεται το ύψος της συνεισφοράς της Κοινότητας για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα. Η οποιαδήποτε συνεισφορά θα πρέπει απαραίτητα να περιλαμβάνεται στον Πίνακα για να υπάρχει ολοκληρωμένη εικόνα των έργων της Κοινότητας», υπογραμμίζει περαιτέρω.
Στην εγκύκλιο του ο κ. Χατζηδαμιανού προτρέπει τα Κ.Σ. όπως στον προϋπολογισμό τους περιλάβουν μόνο τα έργα που κρίνονται αφενός απαραίτητα, αλλά και ώριμα, με προτεραιότητα αυτά που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά κονδύλια και νοουμένου ότι υπάρχουν προς το σκοπό αυτό τα ρευστά διαθέσιμα για την υλοποίηση τους.
Σημειώνεται πως οι προϋπολογισμοί των Κοινοτικών Συμβουλίων και των Συμβουλίων Συμπλεγμάτων Υπηρεσιών Κοινοτήτων, μαζί με τα Μεσοπρόθεσμα Δημοσιονομικά Πλαίσια 2026-2028 θα πρέπει να υποβληθούν, στη μορφή που καθορίζεται στα πρότυπα έγγραφα, στον Υπουργό Οικονομικών και στην οικεία Επαρχιακή Διοίκηση, τόσο σε ηλεκτρονική μορφή, όσο και σε έντυπη μορφή μαζί με τα αναγκαία υποστηρικτικά έγγραφα, το αργότερο μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2025.
Ποιες κοινότητες θα πάρουν τα μεγαλύτερα ποσά
Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα που συνοδεύει την εγκύκλιο για καταρτισμό των προϋπολογισμών των κοινοτήτων για το 2025, τα μεγαλύτερα ποσά ως κρατική χορηγία θα λάβουν τα πιο κάτω χωριά:
- Χλώρακα: €388.922,88
- Ξυλοφάγου: €376.714,12
- Παλαιομέτοχο: €290.543,32
- Έμπα: €281.263,31
- Κοκκινοτριμιθιά: €277.943,83
- Ξυλοτύμβου: €276.681,21
- Ορμήδεια: €272.012,55
- Πύλα: €259.529,15
- Πρόδρομος: €249.610,34
- Παρεκκλησιά: €225.472,94
- Λυθροδόντας: €209.200,79
- Κούκλια: €205.362,19
- Τάλα: €203.956,62
- Ακάκι: €188.626,49
- Κυπερούντα: €185.433,35
- Αγία Βαρβάρα: €169.202,59
- Πισσούρι: €166.102,02
- Κακοπετριά: €156.000,85
- Περιστερώνα: €155.959,07
- Αστρομερίτης: €155.819,62
Τα μικρότερα ποσά
Στην αντίπερα όχθη, τα μικρότερα ποσά σε κρατική χορηγία θα δοθούν στα πιο κάτω ποσά:
- Γεροβάσα/Τρόζενα: €3.113,72
- Βίκλα: €3.125,94
- Μουσερέ: €3.563,51
- Πραστειό: €15.170,75
- Κιδάσι: €15.875,18
- Κούρδακα: €17.847,24
- Κισσούσα: €18.954,64
- Ακαπνού: €20.244,89
- Κουκά: €21.192,93
- Φιλούσα Κελοκεδάρων: €21.208,08
- Κάτω Ακουρδάλλια: €21.457,16
- Κάτω Κουτραφάς: €21.458,79
- Φασούλα: €21.905,31
- Πλατανίσκια: €22.354,68
- Αρμίνου: €22.428,04
- Άγιος Θωμάς: €22.473,00
- Μαμώνια: €22.627,47
- Φιλούσα Χρυσοχούς: €22698,76
- Αρχιμανδρίτα: €22.711,96
- Ελεδιώ: €22.726,90
Αναλυτικά η κατανομή της κρατικής χορηγίας για τις κοινότητες το 2026 ΕΔΩ.