Νέα δεδομένα στις συζητήσεις για το πολύκροτο θέμα της ΑΤΑ και δη την προαναγγελθείσα από πλευράς Κυβέρνησης πιθανή απόπειρα νομοθετικής επιβολής της καθολικότητάς της, σε περίπτωση που ο κοινωνικός διάλογος για επίτευξη συναινετικής συμφωνίας δεν τελεσφορήσει, δημιουργεί η περί του όλου ζητήματος γνωμάτευση του έγκριτου συνταγματολόγου, Αχιλλέα Αιμιλιανίδη.
Υπενθυμίζεται ότι η νομική γνωμάτευση ζητήθηκε από τις εργοδοτικές οργανώσεις ΚΕΒΕ και ΟΕΒ, με τον κ. Αιμιλιανίδη, υποδεικνύοντας πως «ενδεχόμενη νομοθετική ρύθμιση της ΑΤΑ θα συνιστά απόκλιση από το παραδοσιακό μοντέλο τριμερούς συνεργασίας, εφόσον η νομοθετική ρύθμιση συνίσταται εκ των πραγμάτων σε επιβολή όρων, αντί σε ελεύθερη διαπραγμάτευση αυτών μεταξύ των φορέων των εργοδοτών και των εργαζομένων», να αποφαίνεται επί της ουσίας ότι:
- Διαβάστε εδώ: Γνωμάτευση Αχιλλέα Αιμιλιανίδη και αντισυνταγματική η νομοθετική επιβολή της ΑΤΑ στον ιδιωτικό τομέα
«…Δυνάμει της υφιστάμενης νομολογίας, η νομοθετική επιβολή εφαρμογής της ΑΤΑ σε εργαζόμενους με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, φαίνεται να βρίσκεται σε αντίθεση με το άρθρο 26 του Συντάγματος και το δικαίωμα του συμβάλλεσθαι ελευθέρως».
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΥΤΟΥΣΙΑ ΤΗΝ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ ΑΙΜΙΛΙΑΝΙΔΗ ΕΔΩ
Αξίζει στο σημείο αυτό να αναφερθεί πως αμφιβολίες γύρω από το κατά πόσο δύναται νομικά να υπάρξει νομοθετική παρέμβαση σε ιδιωτικές συμφωνίες εργοδότη και εργοδοτομένου είχε εκφράσει σε πρόσφατες δηλώσεις του στο InBusinessNews και ο οικονομολόγος Τάσος Γιασεμίδης.
«Όσον αφορά την επιβολή διά νόμου, αυτό χρήζει περαιτέρω επεξηγήσεων και διευκρινήσεων. Καταρχάς θα πρέπει να διευκρινιστεί αν δύναται νομικά να υπάρξει νομοθετική παρέμβαση σε ιδιωτικές συμφωνίες εργοδότη και εργοδοτομένου ή αν θα υπάρξει τροποποίηση για παράδειγμα του διατάγματος που αφορά τον κατώτατο μισθό, που θα είναι πιο στοχευμένο», είχε αναφέρει ο Τάσος Γιασεμίδης.
- Διαβάστε εδώ: Τάσος Γιασεμίδης: Παρέμβαση στην ιδιωτική σύμβαση εργοδότησης και ενδεχομένως νομικά αδύνατη η επιβολή της ΑΤΑ διά νόμου
Υπό το πρίσμα των πιο πάνω, η γνωμάτευση Αχιλλέα Αιμιλιανίδη ήρθε ουσιαστικά να αποτελέσει ένα ακόμη ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί στα χέρια των εργοδοτικών οργανώσεων, για τις οποίες-ούτως ή άλλως-η καθολικότητα του θεσμού αποτελεί κόκκινη γραμμή και δεν γίνεται, είτε έτσι είτε αλλιώς, αποδεκτή ως προοπτική.
Αυτό που από πλευράς εργοδοτών τονίζεται και αποστέλλεται ως μήνυμα στην Κυβέρνηση είναι πως πρέπει να παραμείνει προσηλωμένη στο σύστημα της τριμερούς συνεργασίας και στον Κώδικα Βιομηχανικών Σχέσεων. Δηλαδή, στην προσπάθεια για εξεύρεσης λύσης στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου.
Επιπρόσθετα, και όπως από την χθεσινή κοινή ανακοίνωση του ΚΕΒΕ και της ΟΕΒ προκύπτει ως εξόχως σημαντικό για την επόμενη μέρα, είναι η διαφαινόμενη αποφασιστικότητα των εργοδοτών να εξαντλήσουν-αν παραστεί ανάγκη- κάθε διαθέσιμο τρόπο για αποτροπή της νομοθετικής ρύθμισης, συμπεριλαμβανομένου και αυτού της προσφυγής στην δικαιοσύνη.
Με ενδεικτική περί τούτου την καταληκτική αναφορά στην χθεσινή κοινή ανακοίνωση των δύο εργοδοτικών οργανώσεων, ότι «αν παρ' ελπίδα επιλέξει(σ.σ. η Κυβέρνηση) τη νομική οδό, οι εργασιακές σχέσεις θα μεταφερθούν από τις αίθουσες της διαπραγμάτευσης και της συνεργασίας στις αίθουσες των Δικαστηρίων και της αντιδικίας».
Αξίζει να σημειωθεί πως την γνωμάτευση Αχιλλέα Αιμιλιανίδη, διά της οποίας προκύπτει η αντισυνταγματικότητα του χαρακτήρα μιας ενδεχόμενης απόπειρας επέκτασης της ΑΤΑ διά νόμου, ΚΕΒΕ και ΟΕΒ την απέστειλαν απευθείας στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και όχι στον Υπουργό Εργασίας Γιάννη Παναγιώτου, δεδομένου ότι η καθολικότητά της αποτελεί πυλώνα του προγράμματος διακυβέρνησης και καταγεγραμμένη πολιτική θέση της Κυβέρνησης Νίκου Χριστοδουλίδη.
Το ερώτημα που αναφύεται, ωστόσο, έγκειται στο κατά πόσο προτού θέσει στην συζήτηση την πιθανότητα νομοθετικής επέκτασης, η Κυβέρνηση ζήτησε ως προς την συνταγματικότητά της ή όχι, τα…φώτα του Γενικού Εισαγγελέα ως ο νομικός της σύμβουλος. Με προφανές αν δεν το έπραξε, ότι μένει εκτεθειμένη και επιβεβαιώνει τις απόψεις που έκφράζονται περί προχειρότητας.
Χαρακτηριστική υπήρξε συναφώς και η-από συνδικαλιστικής πλευράς-σχετική χθεσινή τοποθέτηση του γενικού γραμματέα της ΣΕΚ Ανδρέα Μάτσα, ο οποίος υπέδειξε πως η νομική προσέγγιση του ζητήματος από την Κυβέρνηση θα πρέπει να τεκμηριωθεί και μέσα από τη νομιμότητά της.
«Είναι σημαντικό να δούμε τι θα πει η Γενική Εισαγγελία», επισήμανε ο κ. Μάτσας, την ώρα που το συνδικαλιστικό κίνημα στο σύνολό του προκρίνει ως οδό την καθολική απόδοση της ΑΤΑ μέσα από το υφιστάμενο σύστημα εργασιακών σχέσεων.
- Διαβάστε εδώ: Πώς είδαν την γνωμάτευση Αιμιλιανίδη για την ΑΤΑ οι συντεχνίες... «Ζήτημα ουσίας και κοινωνικό, όχι νομικό ή οικονομικό»
Από την άλλη, σε μακροσκελή δήλωση που εξέδωσε, ο υπουργός Εργασίας έσπευσε υπεραμυνόμενος του όλου χειρισμού της υπόθεσης, να υπενθυμίσει πως από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας μέχρι σήμερα, η εξέλιξη της κατοχύρωσης και της αναβάθμισης συγκεκριμένων όρων εργοδότησης περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα, είτε για το σύνολο της αγοράς εργασίας είτε για συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας.
Στο πλαίσιο αυτό, και χαρακτηρίζοντας ως αυτονόητη την δυνατότητα της θεσμικής κατοχύρωσης των εργασιακών δικαιωμάτων, παρέθεσε συγκεκριμένα παραδείγματα, όπως:
- Την αποζημίωση λόγω τερματισμού απασχόλησης,
- την ετήσια άδεια ανάπαυσης,
- τον εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας,
- τα υποχρεωτικά διαλείμματα,
- την υπερωριακή αμοιβή,
- την προστασία της μητρότητας,
- τα ταμεία προνοίας,
- τον εθνικό κατώτατο μισθό.
«Ενώ η κατοχύρωση της καταβολής 13ου μισθού για όλους τους εργαζόμενους στην ξενοδοχειακή βιομηχανία που θεσμοθετήθηκε πριν από τρεις μήνες, αποτελεί το πιο πρόσφατο παράδειγμα κατοχύρωσης και αναβάθμισης όρων εργοδότησης», τόνισε ο Γιάννης Παναγιώτου.
- Διαβάστε εδώ: Απάντησε με παραδείγματα στη γνωμάτευση για την ΑΤΑ ο Παναγιώτου-«Αυτονόητη η δυνατότητα θεσμικής κατοχύρωσης»
Μιχάλης Αντωνίου: Πιο καθαρό το περιβάλλον
«Το γεγονός ότι, με ξεκάθαρο τρόπο, ένας διακεκριμένος συνταγματολόγος της χώρας κατέληξε στα ευρήματά του, καθιστά-κατά τη γνώμη μας–πιο καθαρό το περιβάλλον μέσα στο οποίο καλούμαστε να βρούμε λύση για το ζήτημα της ΑΤΑ, για το οποίο στις 8 Σεπτεμβρίου προέκυψε αιφνίδια θέμα προσφυγής σε νομοθετική ρύθμιση», ανέφερε στο InBusinessNews ο γενικός διευθυντής της ΟΕΒ, Μιχάλης Αντωνίου, υπό το πρίσμα της γνωμάτευσης του Αχιλλέα Αιμιλιανίδη.
Επανέλαβε ταυτόχρονα ότι η διά νόμου επιβολή της ΑΤΑ, ασχέτως νομοθετικού υπόβαθρου, είναι εκτός συζήτησης για την εργοδοτική πλευρά, για να υποδείξει πως σε μια συντεταγμένη, ευνομούμενη πολιτεία το Σύνταγμα αποτελεί τον υπέρτατο νόμο.
«Και ήταν πολύ σημαντικό για εμάς να γνωρίζουμε κατά πόσο μια τέτοια προσέγγιση είναι αποδεκτή και εναρμονισμένη με τις συνταγματικές επιταγές», επισήμανε.
«Θεωρούμε ότι η γνωμάτευση θα προβληματίσει την Κυβέρνηση»
Υπογραμμίζοντας ότι η γνωμάτευση είναι απόλυτα ξεκάθαρη ως προς το περιεχόμενό της, ο κ. Αντωνίου διαμήνυσε περαιτέρω ότι η ΟΕΒ παραμένει προσηλωμένη στον διάλογο, ο οποίος-όπως τόνισε-«είναι το μόνο εργαλείο με το οποίο μπορούμε να βρίσκουμε συμφωνίες και να προχωρούμε με τρόπο παραγωγικό, διασφαλίζοντας εργατική και κοινωνική ειρήνη».
Αυτό, όπως επισήμανε, αποτελεί ένα ακόμη πάρα πολύ ισχυρό επιχείρημα «ως προς το γιατί πρέπει να παραμείνουμε σε αυτό που εφαρμόζουμε τα τελευταία 65 χρόνια και το οποίο έχει δώσει κοινά αποδεκτές ρυθμίσεις στον χώρο εργασίας, μετατρέποντας τη χώρα σε ένα από τα πιο ευημερούντα και ανεπτυγμένα κράτη του κόσμου».
«Θεωρούμε ότι η γνωμάτευση θα προβληματίσει, όπως είναι λογικό και αναμενόμενο, την Κυβέρνηση, και ότι θα παραμείνουμε όλοι προσηλωμένοι στον κοινωνικό διάλογο, χωρίς σκέψεις για προσεγγίσεις ή ρυθμίσεις που εκφεύγουν των συνταγματικών πλαισίων», κατέληξε ο γενικός διευθυντής της ΟΕΒ.
Στέλνοντας παράλληλα το μήνυμα ότι «δεν βάλαμε ποτέ απέναντί μας, ούτε τους εργαζόμενους ούτε τις συντεχνίες. Αντίθετα, είμαστε προσηλωμένοι σε έναν ειρηνικό διάλογο, μέσα από τον οποίο θα βρεθεί η λύση».
Εν αναμονή καθορισμού νέων συναντήσεων
Σε ό,τι αφορά το τι μέλλει γενέσθαι πάντως, η όποια προσπάθεια για κατάληξη σε κοινά αποδεκτή φόρμουλα εξακολουθεί να μοιάζει με ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα, καθότι τις εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις χωρίζει χάσμα απόψεων.
Οι τελευταίες ξεχωριστές συναντήσεις που είχε με τις δύο πλευρές ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου επιβεβαίωσαν απλώς την διάσταση απόψεων, με τους εργοδότες-στην δική τους συνάντηση με τον κ. Παναγιώτου-να επαναλαμβάνουν πως δεν αποδέχονται την καθολικότητα, ενώ από την άλλη, τις συντεχνίες να φεύγουν από την δική τους συνάντηση με τον υπουργό χωρίς να λαμβάνουν, όπως υποστήριξαν, τις διευκρινήσεις τις οποίες ζήτησαν επί των τεσσάρων παραμέτρων που το Υπουργείο Εργασίας αναδεικνύει ως το πλαίσιο για τον εκσυγχρονισμό της ΑΤΑ.
- Διαβάστε εδώ: Τι... έβγαλε η συνάντηση Παναγιώτου με τις εργοδοτικές οργανώσεις για την ΑΤΑ-Αντικείμενο διαφωνίας η καθολικότητα
- Διαβάστε εδώ: Στον ίδιο παρονομαστή για την ΑΤΑ… Δεν άκουσαν αυτά που ήθελαν από τον Παναγιώτου για τις παραμέτρους οι συντεχνίες
Επισημαίνεται ότι μέχρι και χθες δεν είχαν καθοριστεί οποιεσδήποτε ξεχωριστές συναντήσεις, κάτι ωστόσο που αναμένεται να συμβεί στα επόμενα 48ωρα.
