Επιχειρήσεις και AI: Πώς διατηρούμε το ανθρώπινο στοιχείο στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι πια κάτι που ανήκει στο μέλλον. Είναι ήδη εδώ και αλλάζει τον τρόπο που δουλεύουμε και επικοινωνούμε. Από τη διαδικασία προσλήψεων, μέχρι την εξυπηρέτηση πελατών και την παρουσίαση του επαγγελματικού προφίλ μας, τα εργαλεία AI επαναπροσδιορίζουν τους κανόνες του «παιχνιδιού».

Βρισκόμαστε σ’ ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Παρόλο που η τεχνολογία μάς προσφέρει δυνατότητες που πριν δεν είχαμε, εντούτοις όσο πιο πολύ στηριζόμαστε στις μηχανές, τόσο πιο πολύ καθίσταται απαραίτητο να προστατεύσουμε τα στοιχεία που μας κάνουν ανθρώπους. Το ερώτημα δεν είναι αν θα υιοθετήσουμε την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά πώς θα το κάνουμε χωρίς να χαθεί το ανθρώπινο στοιχείο.

Το νέο πρότυπο συμπεριφοράς στο επιχειρείν

Σταδιακά, διαμορφώνεται μια νέα «εθιμοτυπία» γύρω από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στις επιχειρήσεις. Την ώρα που η χρήση τέτοιων εργαλείων για αυτοματοποίηση διαδικασιών, εξυπηρέτηση πελατών και δημιουργία αναφορών καθίσταται δεύτερη φύση για εμάς, ο τρόπος που τα χρησιμοποιούμε είναι ενδεικτικός του επαγγελματισμού μας.

Η εικόνα ενός brand δεν κρίνεται μόνο από το λογότυπο ή τα σλόγκαν του. Κρίνεται από το πώς επικοινωνεί με τον κόσμο του, είτε άμεσα, είτε μέσω της τεχνολογίας. Η εμπειρία που προσφέρει είναι «ζεστή» ή απρόσωπη; Σέβεται τον χρόνο του πελάτη; Διαφαίνεται, λοιπόν, ότι, όπως υπάρχει dress code για επαγγελματικές συναντήσεις, κατ’ ανάλογο τρόπο διαμορφώνεται κι ένας άτυπος κώδικας «συμπεριφοράς» για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.

Σε μια αγορά όπως η κυπριακή, όπου η αντίληψη για την έννοια του επαγγελματισμού συχνά υπολείπεται των ευρωπαϊκών προτύπων, το να θέσουμε πρότυπα συμπεριφοράς κρίνεται απαραίτητο. Αν θέλουμε να αναβαθμίσουμε τον τρόπο που λειτουργούμε και να γίνουμε πραγματικά ανταγωνιστικοί στο διεθνές περιβάλλον, πρέπει πρώτα να επαναπροσεγγίσουμε τη σχέση μας με την τεχνητή νοημοσύνη.

Πρακτικά, αυτό μπορεί να γίνει μέσω εργαστηρίων ή σεμιναρίων που προσφέρουν καθοδήγηση σε ομάδες, ώστε να είναι σε θέση να εκφράζουν με συνέπεια και αυθεντικότητα την ταυτότητα του brand τους. Ακόμη, μπορεί να επιτευχθεί μέσω της υιοθέτησης ομοιόμορφης εταιρικής επικοινωνίας, εξυπηρέτησης πελατών και διαχείρισης χρόνου. Όλα αυτά, μπορούν να χτίσουν μια γερή βάση στην οποία θα στηρίζονται οι αρχές και αξίες ενός brand και οι οποίες, συνεπακόλουθα, θα ενσωματωθούν στις καθημερινές λειτουργίες μιας επιχείρησης.

Η υποτιμημένη σημασία των soft skills

Καθώς οι επιχειρήσεις προσπαθούν να ευθυγραμμίσουν την εικόνα τους με τις αξίες που πρεσβεύσουν, γίνεται όλο και πιο εμφανές ότι κανενός είδους branding δεν μπορεί να «σταθεί» από μόνο του, χωρίς τους κατάλληλους ανθρώπους πίσω από αυτό.

Στην προσπάθειά μας να μην «μείνουμε πίσω» και να υιοθετήσουμε κάθε νέα πλατφόρμα και εργαλείο, κινδυνεύουμε να εγκαταλείψουμε δεξιότητες που κάποτε θεωρούνταν αυτονόητες, όπως η ενσυναίσθηση, η προσαρμοστικότητα και η συναισθηματική νοημοσύνη. Παρόλο που αυτές οι δεξιότητες δεν καταγράφονται στα KPIs, είναι αυτές που διατηρούν τη λειτουργικότητα των ομάδων και το loyalty των πελατών.

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να αξιολογήσει βιογραφικά ή να προτείνει προγράμματα εκπαίδευσης. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη διαισθητικότητα ενός έμπειρου ηγέτη ή την κατανόηση που επιδεικνύει ένας επαγγελματίας ανθρώπινου δυναμικού σε περιπτώσεις κρίσης. Αυτές οι δεξιότητες είναι που διαμορφώνουν την εσωτερική κουλτούρα μιας επιχείρησης, αλλά και τη φήμη που την «ακολουθεί» στο εξωτερικό περιβάλλον.

Στην Κύπρο, αρκετές επιχειρήσεις εφαρμόζουν ακόμη και σήμερα συντηρητικά μοντέλα, όπως αυστηρή ιεραρχία ή dress code, τα οποία αντανακλούν τις αξίες τους. Άλλες υιοθετούν ένα πιο χαλαρό, μοντέρνο στιλ. Και τα δύο μοντέλα είναι θεμιτά. Ωστόσο, αυτό που πάντα θυμούνται όλοι, είναι πόσο «ανθρώπινη» ήταν η εμπειρία τους.

Πώς διατηρούμε την ανθρωπιά μας στον ψηφιακό κόσμο

Η μεγαλύτερη, ίσως, πρόκληση για τα επόμενα χρόνια είναι πώς θα εκπαιδεύσουμε τους νέους επαγγελματίες να αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη, χωρίς να εξαρτώνται απόλυτα απ’ αυτήν. Να εμπεδώσουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να υποστηρίξει μια απόφαση, αλλά δεν μπορεί να τη λάβει για λογαριασμό τους. Μπορεί να προτείνει λέξεις, αλλά δεν μπορεί να επικοινωνήσει ένα συναίσθημα. Αυτές οι διαφορές είναι ουσιαστικές, ειδικά όταν έχεις να κάνεις με πελάτες ή με ομάδες που πρέπει να συνεργαστούν.

Στην Κύπρο, έχουμε ένα πλεονέκτημα. Είμαστε αρκετά μικροί για να κινηθούμε γρήγορα και αρκετά «δεμένοι» για να μπορέσουμε να υιοθετήσουμε νέες νοοτροπίες πιο εύκολα. Το μόνο που χρειάζεται είναι να ξεκινήσουμε.

Νέες ισορροπίες στο επιχειρείν

Η τεχνητή νοημοσύνη, ορθώς, ήρθε για να μείνει. Συμβάλλει στη μείωση της σπατάλης χρόνου, αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφόρησης, δίνει ώθηση στην καινοτομία. Όμως, δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανθρώπινη ευφυία, πόσω δε μάλλον τον ανθρώπινο χαρακτήρα.

Οι εταιρείες που θα ξεχωρίσουν τα επόμενα χρόνια δεν θα είναι αυτές που στηρίζονται αποκλειστικά στην τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά εκείνες που χρησιμοποιούν τα εργαλεία αυτά με μέτρο, δίνοντας χώρο και φωνή στους ανθρώπους τους.

Πολύ περισσότερο από το τι πουλάει, ένα brand είναι ό,τι πρεσβεύει. Κάθε εργαζόμενος, από τον υπάλληλο στην υποδοχή, μέχρι τον CEO, είναι το πρόσωπο της επιχείρησης. Στην Κύπρο, το στοιχείο αυτό είναι ακόμη εντονότερο, καθώς η ατομική φήμη, έχει συχνά μεγαλύτερη σημασία από οποιοδήποτε επαγγελματικό τίτλο ή θέση.

Πρέπει να χτίσουμε την εικόνα αυτή συνειδητά, όχι να την αφήσουμε στην τύχη. Αν επιθυμούμε η Κύπρος να θεωρείται ικανή, σύγχρονη και ανταγωνιστική, πρέπει να δημιουργήσουμε επιχειρήσεις που είναι ταυτόχρονα τεχνολογικά προηγμένες και ανθρωποκεντρικές.

Τι χρειάζεται η Κύπρος

Η Κύπρος βρίσκεται σ’ ένα σταυροδρόμι. Η ευκαιρία να μετατραπούμε σ’ έναν επιχειρηματικό κόμβο, που είναι ταυτόχρονα τεχνολογικά προηγμένος και βαθιά ανθρωποκεντρικός, είναι εδώ. Αυτό που χρειάζεται είναι σωστή καθοδήγηση που θα σέβεται και τις δύο πτυχές και θα λαμβάνει υπ’ όψιν κι άλλους παράγοντες ως απαραίτητα στοιχεία για την επιτυχία.

Για να το πετύχουμε, χρειαζόμαστε καθοδήγηση, η οποία θα υποστηρίζει την ηγεσία μιας επιχείρησης, θα ενισχύει την εσωτερική κουλτούρα της και θα εναρμονίζει τη δημόσια εικόνα της με τον πραγματικό σκοπό που υπηρετεί.

Με τα σωστά εργαλεία και μια προσέγγιση που θέτει ως προτεραιότητα τον άνθρωπο, οι επιχειρήσεις στην Κύπρο μπορούν να ηγηθούν διά του παραδείγματός τους. Η προοπτική υπάρχει. Το ίδιο και το ταλέντο. Αυτό που μένει, είναι να υπάρξει η κατάλληλη υποστήριξη, ώστε όλα αυτά να εφαρμοστούν στην πράξη.

Μάθετε περισσότερα στο proadvantage.org/#about

*CEO, ProAdvantage