Χαλλούμι ΠΟΠ: Πώς η κατοχύρωση, του προσέδωσε προστιθέμενη αξία

Η κατοχύρωση του χαλλουμιού ως ΠΟΠ το 2021, υπήρξε σημαντικό ορόσημο. Διότι οδήγησε στην αύξηση της αξίας του εθνικού μας προϊόντος, καθώς απαγορεύεται αυστηρά η αντιγραφή του. Με τον «λευκό χρυσό» της χώρας μας να αποκτά περαιτέρω δυναμική.

Τι σημαίνει στην πράξη

Με την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/591, το χαλλούμι/hellim καταχωρήθηκε ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Η παραγωγή του χαλλουμιού λοιπόν γίνεται αποκλειστικά στην Κύπρο. Ως προϊόντα ΠΟΠ θεωρούνται τα διπλωμένα χαλλούμια, τα χαλλούμια σε σχήμα burger, σε block, σε κύβους, σε τρίμμα και σε slice. Κατά επέκταση, οι εταιρείες του εξωτερικού που επιθυμούν να πωλούν χαλλούμι, είτε στο λιανεμπόριο είτε στον τομέα του HORECA, θα πρέπει να προμηθεύονται τα προϊόντα τους από την Κύπρο. Κανένα τυροκομείο στην ΕΕ δεν μπορεί να παράξει χαλλούμι, ακόμα και αν προορίζεται για πώληση σε τρίτη χώρα. Σε ό,τι αφορά τις τρίτες χώρες, το χαλλούμι προστατεύεται μόνο εκεί όπου υπάρχουν εμπορικά σήματα.

Προστατεύοντας το εθνικό μας προϊόν

Για να εφαρμόσει τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/591, η Κυπριακή Δημοκρατία ζήτησε μια δεκαετή μεταβατική περίοδο. Όταν αυτή έληξε τον Ιούλιο του 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στην Κύπρο μια μεταβατική περίοδο πέντε ετών, η οποία εκπνέει το 2029. Θέλοντας να προστατεύσει το εθνικό μας προϊόν, η παρούσα κυβέρνηση με πρωτοβουλία της σύστησε την Επιτροπή Παρακολούθησης για το Χαλλούμι πριν από μερικούς μήνες, στην οποία συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Δρ. Μαρία Παναγιώτου και ανώτεροι κρατικοί λειτουργοί, υπό την προεδρία του ΚΕΒΕ. Ανάμεσα στους κύριους στόχους της Επιτροπής είναι η διαφύλαξη των εξαγωγών του χαλλουμιού ΠΟΠ και η δημιουργία συνθηκών για περαιτέρω ανάπτυξή του. Παράλληλα, είναι η διαφύλαξη της παραγωγής και της χρήσης όλου του παραγόμενου γάλακτος στην Κύπρο που χρησιμοποιείται για το χαλλούμι, καθώς και η διαφύλαξη των 15.000 και πλέον εργαζομένων στον κλάδο.

Οι τυροκόμοι εφαρμόζουν πιστά τις υποχρεώσεις τους

Όλα τα τυροκομεία της Κύπρου έχουν εγγραφεί στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης για την παραγωγή του χαλλουμιού ΠΟΠ, ακολουθώντας παράλληλα όλα τα διατάγματα που εκδίδει το Υπουργείο Γεωργίας κατά τη μεταβατική περίοδο. Στον οδικό χάρτη της Επιτροπής Προστασίας Για το Χαλλούμι για την υλοποίηση των στόχων της, εντάσσεται και η μηνιαία καταμέτρηση όλων των ειδών γάλακτος. Ζητούμενο να λαμβάνονται υπολογισμένες και ορθές αποφάσεις. Κατά επέκταση, βάσει ποσοτικών δεδομένων να γίνονται οι απαιτούμενες προσαρμογές των προδιαγραφών και των κανονισμών, ούτως ώστε να μπορούν όλοι οι παραγωγοί χαλλουμιού να πληρούν τις προδιαγραφές καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Σε αυτό το πλαίσιο, οι τυροκόμοι έχουν δεσμευτεί και παραλαμβάνουν όλο το παραχθέν γάλα

για την παρασκευή χαλλουμιού, κάτι που αποτελεί και πάγια θέση του Συνδέσμου μας για αξιοποίηση όλου του παραγόμενου γάλακτος στην Κύπρο. Γι’ αυτό και αποτελεί καθοριστικό βήμα η έναρξη λειτουργίας του λογισμικού καταμέτρησης του αιγοπρόβειου γάλακτος τον περασμένο Οκτώβριο, που επίσης αποτελούσε πάγια θέση του Συνδέσμου Τυροκόμων Κύπρου. Γιατί χρειάζεται τα εκάστοτε διατάγματα να βασίζονται σε ποσοτικά δεδομένα. Το πρόσφατο διάταγμα του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος που καθορίζει ποσόστωση 20% στο μεικτό χαλλούμι μέχρι τις 31 Ιουλίου και 15% από 1η Αυγούστου μέχρι 31 Δεκεμβρίου, αναμφίβολα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Και αυτό γιατί ο καθορισμός των πιο πάνω ποσοστών έγινε λαμβάνοντας υπόψη τις διαθέσιμες ποσότητες αιγοπρόβειου γάλακτος σύμφωνα με τις μηνιαίες μετρήσεις, έτσι ώστε να μπορεί να καλυφθεί τόσο η εγχώρια όσο και η διεθνής ζήτηση για το χαλλούμι.

Τι μέλλει γενέσθαι

Με την πλήρη εφαρμογή του Κανονισμού ΠΟΠ το 2029, η ποσόστωση αιγοπρόβειου γάλακτος θα πρέπει να ανέβει στο 51%. Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονισθεί ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει τη δυνατότητα να τροποποιήσει τον Κανονισμό εάν αυτό κριθεί αναγκαίο, έχοντας ως μοναδικό γνώμονα την προστασία του εθνικού μας προϊόντος, τη διαφύλαξη των εξαγωγών και την περαιτέρω ανάπτυξή τους, καθώς και την εξασφάλιση της ευημερίας όλων των εμπλεκομένων του κλάδου. Γιατί πάνω απ’ όλα, χρειάζεται να λειτουργούμε με μέλημα την ίδια την οικονομία του τόπου μας.

*Λειτουργός, Τμήμα Βιομηχανικής Ανάπτυξης, Καινοτομίας & Περιβάλλοντος ΚΕΒΕ

Εκτελεστικός Γραμματέας Συνδέσμου Τυροκόμων Κύπρου