Τα κύρια συμπεράσματα και οι θέσεις των θεσμικών και επιχειρηματικών φορέων για τη λεωφόρο Μακαρίου

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 10 Ιουνίου 2025, Εργαστήρι με θέμα τον δημόσιο χώρο και την κινητικότητα στο κέντρο της Λευκωσίας, με ιδιαίτερη έμφαση στη Λεωφόρο Μακαρίου μετά από πρωτοβουλία του ΕΤΕΚ.

Το Εργαστήρι, στο οποίο συμμετείχαν ο Δήμαρχος Λευκωσίας κ. Χαράλαμπος Προύντζος, θεσμικοί και επιχειρηματικοί φορείς, ακαδημαϊκοί, εμπειρογνώμονες, καταστηματάρχες της περιοχής και άλλοι επηρεαζόμενοι, είχε ως στόχο να τεθεί η βάση για έναν ουσιαστικό και δομημένο δημόσιο διάλογο γύρω από ζητήματα που αφορούν άμεσα την αναζωογόνηση του αστικού κέντρου, την ποιότητα ζωής των κατοίκων και επισκεπτών της πρωτεύουσας, καθώς και την εμπορική τόνωση των επιχειρήσεων της περιοχής.

Τις εργασίες του Εργαστηρίου εγκαινίασε ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντή ο οποίος στην εισαγωγική του ομιλία τόνισε μεταξύ άλλων: «Το Εργαστήρι αποτελεί την αφετηρία για έναν ουσιαστικό, τεκμηριωμένο και συμμετοχικό διάλογο. Το ΕΤΕΚ, ως τεχνικός σύμβουλος του κράτους, θα συνεχίσει να καταγράφει τις απόψεις, να αφουγκράζεται τις ανησυχίες και να προωθεί προτάσεις που υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και την κοινωνία των πολιτών».

Ακολούθησε συζήτηση και διάλογος όπου οι επηρεαζόμενοι φορείς εξέφρασαν τις ανησυχίες και τον προβληματισμό τους για την υφιστάμενη κατάσταση στο ιστορικό κέντρο της Λευκωσίας και στη λεωφόρο Μακαρίου, ενώ κατέθεσαν εισηγήσεις για αντιμετώπιση των προβλημάτων.

Κύρια συμπεράσματα και θέσεις που αναδείχθηκαν κατά το Εργαστήρι:

• Τέθηκαν οι βάσεις για τη συνέχιση της διαβούλευσης με στόχο τη διαμόρφωση κοινού οράματος για τη Λευκωσία συνολικά, και όχι μόνο για τη Λεωφόρο Μακαρίου.
• Επισημάνθηκε η ανάγκη να οριστεί με σαφήνεια τι είναι αυτό που επιδιώκεται για τη Λευκωσία, ώστε μέσα από έναν σωστό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό να προχωρήσει η υλοποίηση των αναγκαίων δράσεων.
• Τονίστηκε η σημασία της διαφάνειας και της ενημέρωσης του κοινού και των εμπλεκομένων φορέων για τις ήδη υλοποιημένες και προγραμματιζόμενες ενέργειες
• Υπογραμμίστηκε η ανάγκη επικαιροποίησης των σχεδιασμών και αξιολόγησης των μέχρι στιγμής δεδομένων.

Κατά τη διάρκεια του Εργαστηρίου, αναδείχθηκε η ανάγκη προσέλκυσης κατοίκων και επαγγελματικών δραστηριοτήτων στο κέντρο. Για τον σκοπό αυτό, προτάθηκαν συγκεκριμένα μέτρα και κίνητρα, όπως παροχή υπηρεσιών για μόνιμους κατοίκους, επίλυση ζητημάτων πρόσβασης και στάθμευσης καθώς και υποστήριξη των επιχειρήσεων με οικονομικά και πολεοδομικά εργαλεία, σε συνεργασία με την κυβέρνηση.

Κατά την παρουσίασή του, ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ υπογράμμισε την ανάγκη ύπαρξης στρατηγικού σχεδίου αναζωογόνησης του κέντρου της Λευκωσίας – και όχι αποσπασματικών αποφάσεων– που να εφαρμόζεται σταδιακά, δίνοντας χρόνο προσαρμογής σε κατοίκους και επιχειρήσεις. Μεταξύ άλλων, επεσήμανε την ανάγκη για:

• Ταχεία αδειοδότηση διατηρητέων κτηρίων.
• Κίνητρα για ιδιοκατοίκηση και λειτουργία επιχειρήσεων.
• Εμπλουτισμό των χρήσεων στον αστικό ιστό (πολιτισμός, δημιουργικές βιομηχανίες, υπηρεσίες).
• Δημιουργία περιμετρικών χώρων στάθμευσης και εναλλακτικά μέσα μεταφοράς (mini-bus, ποδήλατα).
• Μέριμνα για την προσβασιμότητα των ΑμεΑ.
• Σύνδεση πολεοδομικού, εμπορικού και κοινωνικού σχεδιασμού.
• Ένταξη υπό ίδρυση πανεπιστημιακών σχολών στην περιοχή.

Ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ αναφέρθηκε επίσης σε συγκεκριμένα μέτρα με επίκεντρο τη Λεωφόρο Μακαρίου, όπως:

• Κίνητρα και αντικίνητρα: φόρος αδρανούσας γης, οικονομική ενίσχυση ενοικιαστών και νέων επιχειρηματιών, προσέλκυση μόνιμων κατοίκων.
• Εμπορική στρατηγική: προσαρμοσμένα ωράρια ανταγωνιστικά των malls, επιδοτήσεις νέων εργαζομένων, επίλυση στρεβλώσεων ενοικιοστασίου, δημιουργία σκιασμένων δημόσιων χώρων.
• Προσβασιμότητα και κινητικότητα: περιμετρικοί χώροι στάθμευσης, επιχορηγήσεις για στάθμευση μικρής διάρκειας, αξιόπιστα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, και εκστρατείες ενημέρωσης κοινού για τις επιλογές πρόσβασης.
• Εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ), σε συνεργασία με το Υπουργείο Μεταφορών.

Το ΕΤΕΚ επαναβεβαιώνει τη θέση του για συνεργασία όλων των αρμόδιων φορέων σε ένα δομημένο, συνεκτικό και εφαρμόσιμο πλάνο, που θα επαναπροσδιορίσει τον ρόλο του ιστορικού και εμπορικού κέντρου της Λευκωσίας, προς όφελος όλων.

Στρατηγική επιδίωξη του Επιμελητηρίου αποτελεί η δημιουργία ενός ολιστικού σχεδιασμού, που θα περιλαμβάνει και τη σύνταξη ειδικού νομοθετικού πλαισίου για το αστικό κέντρο.