Η αυξημένη ζήτηση επιτάσσει επέκταση των εκπαιδευτικών υποδομών-Οι στοχευμένες λύσεις στο TechIsland Summit

Καθώς η Κύπρος ανταγωνίζεται για να προσελκύσει διεθνή ταλέντα και επενδύσεις, η μέχρι στιγμής περιορισμένη δυναμικότητα και η υπερπληρότητα του ιδιωτικού εκπαιδευτικού συστήματος έχει καταστεί ένα σημαντικό εμπόδιο, με το πάνελ στο πλαίσιο του TechIsland Summit στη Λεμεσό να θέτει στο επίκεντρο στοχευμένες λύσεις, πολιτικές κινήσεις και πρακτικές οδούς για την υποστήριξη της επέκτασης των ιδιωτικών σχολείων.

Αξιοποιώντας διεθνή παραδείγματα, η συζήτηση επικεντρώθηκε στο πώς η Κύπρος μπορεί να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ζήτηση και να δημιουργήσει ένα πιο υποστηρικτικό περιβάλλον για οικογένειες, επενδυτές και τη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη.

Στο πάνελ συμμετείχαν ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, ο βουλευτής και πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, η CEO της SPORTSOFT, Mila Marochkina και ο director της Globeducate Cyprus, Αλέξης Ανδρέου. Το πάνελ συντόνισε το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του TechIsland, Άγγελος Γρηγοριάδης.

• Διαβάστε εδώ: TechIsland Summit 2025: Ανέδειξε τις ευκαιρίες που δημιουργεί ο τομέας της τεχνολογίας (pics)
• Διαβάστε εδώ: Τι χρειάζεται να κάνει η Κύπρος για επαναπατρισμό ταλέντων-Οι εισηγήσεις στο TechIsland Summit

Επιτακτική ανάγκη η δημιουργία νέων σχολείων

Ανοίγοντας τη συζήτηση ο Άγγελος Γρηγοριάδης ανέφερε ότι η Κύπρος διαθέτει μια ταχέως αναπτυσσόμενη κοινότητα εταιρειών τεχνολογίας, διεθνών επενδυτών και ατόμων με υψηλή εξειδίκευση που έχουν επιλέξει τη χώρα ως έδρα τους.

«Και ενώ είμαστε ενθουσιασμένοι από τη δυναμική του τομέα της τεχνολογίας, γνωρίζουμε εξίσου τους διαρθρωτικούς περιορισμούς που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο αυτήν την πρόοδο, συμπεριλαμβανομένης της χωρητικότητας του ιδιωτικού εκπαιδευτικού μας συστήματος», προειδοποίησε ο κ. Γρηγοριάδης, υπογραμμίζοντας την κρισιμότητα του ζητήματος.

«Επειδή η πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας και διεθνώς προσανατολισμένης εκπαίδευση είναι μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες για τους επαγγελματίες και τους επιχειρηματίες που προσελκύουμε. Αυτά τα άτομα δεν μετακομίζουν μόνα τους.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του TechIsland που διεξήχθη σε συνεργασία με το IMR/UNIC, σχεδόν το 60% των ατόμων με υψηλή εξειδίκευση που μετακομίζουν στην Κύπρο φέρνουν τα παιδιά τους, με μέσο όρο δύο παιδιά ανά εργαζόμενο», εξήγησε σχετικά.

Το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του TechIsland σημείωσε επίσης ότι σε μόλις τέσσερα χρόνια, δηλαδή κατά την περίοδο 2020-2024, από ένα δείγμα μόνο 50 εταιρειών, περισσότερα από 2.600 παιδιά έφτασαν με τους γονείς τους, μια εξέλιξη που έχει ασκήσει τεράστια πίεση σε ένα ήδη επιβαρυμένο ιδιωτικό σχολικό σύστημα.

«Και αυτή είναι μόνο η αρχή. Οι προβλέψεις μας δείχνουν ότι το 68% των διεθνών εταιρειών σχεδιάζουν να μεταφέρουν κατά μέσο όρο 49 νέους υπαλλήλους ανά εταιρεία μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι χιλιάδες περισσότερα παιδιά σύντομα θα χρειαστούν θέσεις σε σχολεία που είναι ήδη γεμάτα.

Στον TechIsland, συνεργαζόμαστε στενά με την κυβέρνηση και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την πρόκληση.

Από τις οικοδομικές άδειες και τα λειτουργικά εμπόδια έως την πρόσληψη εκπαιδευτικών και τα επενδυτικά κίνητρα, εξετάζουμε κάθε μοχλό που μπορούμε να αξιοποιήσουμε για να βοηθήσουμε στην ανάπτυξη του συστήματος», είπε.

Ο κ. Γρηγοριάδης τόνισε ακόμα ότι το πάνελ θα διερευνήσει ποιες ενέργειες βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, ποιες αλλαγές πολιτικής εξακολουθούν να απαιτούνται και πώς μπορούμε να συνεργαστούμε για να οικοδομήσουμε την εκπαιδευτική υποδομή που χρειάζεται η Κύπρος για να παραμείνει παγκοσμίως ανταγωνιστική.

Εκκρεμούν αρκετές αιτήσεις για επεκτάσεις σχολείων

Ο υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου υπογράμμισε τη σημασία της εκπαίδευσης, σημειώνοντας ότι ένα νέο κυβερνητικό σχέδιο είναι ήδη σε εφαρμογή για να βοηθήσει τα υφιστάμενα σχολεία να επεκτείνουν τις υποδομές τους κατά 25% υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Εξήγησε επίσης ότι αυτό αποτελεί μέρος των ευρύτερων υποδομών που απαιτούνται για να δημιουργηθούν περισσότερες θέσεις για μαθητές.

Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου, το σχέδιο παρείχε έναν ταχύτερο τρόπο για τα σχολεία να αυξήσουν τη χωρητικότητά τους, μεταξύ άλλων μέσω των νέων, πιο απλοποιημένων μέσων για την αύξηση του συντελεστή δόμησης, επισημαίνοντας μάλιστα ότι εκκρεμούν ήδη αρκετές αιτήσεις.

«Αυτή την στιγμή υπάρχουν αιτήσεις για 20 άδειες για σχολεία σε όλη την Κύπρο, μία εκ των οποίων είχε ήδη εγκριθεί», είπε σχετικά.

Επισημαίνοντας ότι βάσει νομοθεσίας που έχει ψηφιστεί από τις αρχές του έτους, μια επένδυση που έχει αξία άνω των €20 εκατ. ή δημιουργεί 75 νέες θέσεις εργασίας θεωρείται στρατηγική επένδυση και απολαμβάνει τα οφέλη των fast track διαδικασιών και του one-stop-shop, κάλεσε τα σχολεία να υποβάλουν αίτηση προκειμένου να υπαχθούν σε αυτό το καθεστώς.

Εισήγηση για μειωμένο ΦΠΑ στην κατασκευή εκπαιδευτικών κτιρίων

Ο βουλευτής και πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος ανέλυσε τη σημασία του τεχνολογικού τομέα για την Κύπρο, συμπεριλαμβανομένου του αυξανόμενου ρόλου του στο ΑΕΠ της χώρας.

Σημείωσε ότι ένας τρόπος για να διασφαλιστεί η συνέχιση του τομέα είναι η διευκόλυνση της νόμιμης μετανάστευσης επαγγελματιών υψηλής εξειδίκευσης.

«Η εκπαίδευση αποτελεί σημαντικό μέρος της ποιότητας ζωής που θα μπορούσε να προσφέρει η Κύπρος σε αυτούς τους επαγγελματίες. Τα κίνητρα που συνδέονται με τον ΦΠΑ, καθώς και η απλοποίηση των διαδικασιών, από τις βίζες έως την υπηκοότητα, ήταν κρίσιμα βήματα», είπε σχετικά.

Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Παπαδόπουλος εξέφρασε την σθεναρή του υποστήριξη στη μείωση του ΦΠΑ στην κατασκευή κτιρίων που θα χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση, τον αθλητισμό και τον πολιτισμό.

«Νομίζω ότι το μότο μας θα πρέπει να είναι: ‘Ελάτε στο νησί για τα χρήματα, μείνετε για την ποιότητα ζωής΄’», τόνισε χαρακτηριστικά.

Εξετάζεται η διάθεση κρατικής γης για εκπαιδευτικές υποδομές

Σχετικά με τα κίνητρα ΦΠΑ για τα σχολεία, ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου συμφώνησε με τον Νικόλα Παπαδόπουλο, προσθέτοντας ότι τα κίνητρα θα πρέπει να επεκταθούν ώστε να περιλαμβάνουν και την στέγαση.

Ο Άγγελος Γρηγοριάδης ρώτησε αν υπάρχει δυνατότητα για το κράτος να ενοικιάσει γη σε σχολεία για να αποφευχθούν προβλήματα που δημιουργούνται από την τοποθέτηση σχολείων στις ίδιες περιοχές, δημιουργώντας κυκλοφοριακά και άλλα προβλήματα, με τον υπουργό Εσωτερικών να τονίζει ότι εξετάζονται αλλαγές στις πολεοδομικές ζώνες.

Υπογράμμισε επίσης ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η διάθεση κρατικής γης για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων όλων των βαθμίδων σχολείων και όχι μόνο των πανεπιστημίων, με σχετική πρόταση να έχει υποβληθεί για έλεγχο στη Νομική Υπηρεσία. Ο ΥΠΕΣ εξέφρασε την ελπίδα ότι θα λάβει απάντηση από τον Γενικό Εισαγγελέα μέχρι τον Ιούνιο.

Χρειάζονται ταχύτερες διαδικασίες

Από την πλευρά της CEO της SPORTSOFT, Mila Marochkina μοιράστηκε την εμπειρία της στην υποβολή αιτήσεων σχετικά με άδειες για νέα σχολεία, σημειώνοντας ότι, αν και πρόκειται για μια δύσκολη διαδικασία, εντούτοις έχουν διαπιστωθεί βελτιώσεις τα τελευταία δύο χρόνια.

Σύμφωνα με την κ. Marochkina, το πιο αποδοτικό κίνητρο ήταν οι επιτρεπόμενες αλλαγές στις πολεοδομικές ζώνες, οι οποίες άνοιξαν τον δρόμο για την κατασκευή σχολείων, εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα ότι θα εφαρμοστούν ταχύτερες διαδικασίες για τη δημιουργία μεγάλων επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένων σχολείων.

Σημείωσε επίσης ότι οι επενδυτές σε σχολεία επιβαρύνονται με ΦΠΑ, ακόμη και όταν επενδύουν εκατομμύρια, κάτι που δεν ισχύει για όσους επενδύουν σε άλλους τομείς, χαρακτηρίζοντας επίσης δύσκολες τις διαδικασίες που σχετίζονται με την προσέλκυση εξειδικευμένου προσωπικού.

Παρομοίασε ακόμα τους εμπλεκόμενους στη δημιουργία σχολείων με μουσικούς που παίζουν διαφορετικά όργανα, προτείνοντας τη δημιουργία μιας διαδικτυακής πλατφόρμας, στην οποία θα αναλύονται με σαφήνεια οι διαδικασίες για τους επενδυτές.

Επαναλαμβάνοντας τη σημασία της διευκόλυνσης της απόκτησης και διατήρησης του απαραίτητου διδακτικού προσωπικού, η CEO της SPORTSOFT υπογράμμισε ταυτόχρονα τη σημασία των υποδομών που συνδέονται με τα σχολεία, συμπεριλαμβανομένων των δρόμων. Πρότεινε επίσης το κράτος να συμβάλει στη διαρκή εκπαίδευση των εκπαιδευτικών.

Επικέντρωση και ανάπτυξη υφιστάμενων κινήτρων για επενδυτές

Μιλώντας ως εκπρόσωπος διεθνών σχολείων, ο Αλέξης Ανδρέου υπογράμμισε τη σημασία των οικονομικών κινήτρων για τους επενδυτές στα σχολεία.

Σημείωσε επίσης ότι τα σχολεία αναζητούν έμπειρους, αγγλόφωνους και ότι η δυνατότητα ευκολότερης απόκτησης αδειών εργασίας για τον κατάλληλο τύπο ανθρώπων ήταν σημαντική.

Αναφέρθηκε επίσης στα εμπόδια που δημιουργούνταν από κριτήρια που δυσκόλευαν τη σύγκριση των προσόντων του εξωτερικού για τους εκπαιδευτικούς με τα αντίστοιχα της Κύπρου ή της Ελλάδας.

Αναφερόμενος στην εμπειρία της Globeducate στο εξωτερικό και η σύγκρισή της με τα κυπριακά δεδομένα, ανέφερε ότι πολλά από τα προβλήματα και στις δύο περιπτώσεις ήταν τα ίδια, ενώ αλλά εμφανίζονταν πιο έντονα στην Κύπρο λόγω της ταχείας ανάπτυξης και των αναγκών που προκύπτουν.

Εξάλλου, ο director της Globeducate Cyprus πρότεινε επίσης ότι ίσως είναι πιο συνετή η επικέντρωση και ανάπτυξη των υφιστάμενων κινήτρων παρά η προσθήκη περισσότερων.