Αντιμετώπιση της αναναντιστοιχίας δεξιοτήτων στην Κύπρο

Ενίσχυση δεξιοτήτων και ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού μέσω του ΣΑΑ Κύπρου.

Η αναντιστοιχία μεταξύ της εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας αποτελεί πρόκληση για την Κύπρο, με επιπτώσεις τόσο στην οικονομία όσο και στην κοινωνία.

Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια στον τομέα της εξειδίκευσης, η ανάγκη για εξειδικευμένο και καταρτισμένο εργατικό δυναμικό, ικανό να καλύψει τις αυξανόμενες απαιτήσεις του σύγχρονου κόσμου παραμένει επιτακτική.

Η σύγχρονη αγορά εργασίας αλλάζει με γοργούς ρυθμούς και η Κύπρος καλείται να βρει τις στρατηγικές οι οποίες θα εξασφαλίσουν ότι η νέα γενιά θα είναι έτοιμη να ανταποκριθεί σε αυτή την πρόκληση.

Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) της Κύπρου στηρίζει τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της αναντιστοιχίας μέσω μιας σειράς στρατηγικών δράσεων. Οι προσπάθειες επικεντρώνονται στην αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος, ώστε να ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων και της κοινωνίας, δίνοντας έμφαση στην προετοιμασία των νέων για την αγορά εργασίας του μέλλοντος.

Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, θα υλοποιηθούν μια σειρά από στρατηγικές πρωτοβουλίες, οι οποίες θα επικεντρωθούν στην αναβάθμιση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, την ενίσχυση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και τη δημιουργία ισχυρών συνδέσεων μεταξύ των αποφοίτων και της αγοράς εργασίας. Οι πρωτοβουλίες στοχεύουν όχι μόνο στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης, αλλά και στην εξασφάλιση ότι οι νέοι μας θα έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες και την εμπειρία για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας ταχέως μεταβαλλόμενης οικονομίας.

Μόλις το 30% των αποφοίτων κατέχουν θέσεις εργασίας που ανταποκρίνονται στα προσόντα τους

Στο επίκεντρο του ΣΑΑ Κύπρου βρίσκεται ένα στρατηγικό σχέδιο δράσης που στοχεύει στην αποτελεσματική καταπολέμηση της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων μεταξύ εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας.

Η εφαρμογή του σχεδίου περιλαμβάνει την ίδρυση του Εθνικού Μηχανισμού Παρακολούθησης Αποφοίτων (CYGraduates), ενός καινοτόμου εργαλείου που στοχεύει στη συλλογή υψηλής ποιότητας δεδομένων για την επαγγελματική και κοινωνική πορεία των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Η συλλογή θα πραγματοποιείται ετησίως και θα εστιάζει δύο ομάδες αποφοίτων:

1. Απόφοιτοι Τ+1 : Ένα χρόνο μετά την αποφοίτησή τους
2. Απόφοιτοι Τ+5 : Πέντε χρόνια μετά την αποφοίτησή τους

Ο μηχανισμός, μέσω ερωτηματολογίων, θα παρέχει πολύτιμα δεδομένα που θα συμβάλουν στη βελτίωση της επαγγελματικής πληροφόρησης και καθοδήγησης για εκπαιδευόμενους.

Παράλληλα, θα επιτρέψει την αναθεώρηση των προγραμμάτων σπουδών των Ανώτερων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΙΑΕ) και την καλύτερη σύνδεσή τους με τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας.

Μέχρι στιγμής, έχουν ολοκληρωθεί δύο κύκλοι συλλογής δεδομένων (2022-2026). Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι μόλις το 30% των αποφοίτων κατέχουν οι θέσεις εργασίας οι οποίες ανταποκρίνονται στα προσόντα τους.

Οι πλείστοι είτε κατέχουν περισσότερα προσόντα είτε έχουν μετακινηθεί σε άλλους τομείς.

Τα ευρήματα ενισχύουν την ανάγκη για αντιμετώπιση της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων στην Κύπρο και τονίζουν τη σημασία των δράσεων που προβλέπει το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Εθνική Έρευνα Εργοδοτών και αντιμετώπιση της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων

Ταυτόχρονα μέσω του ΣΑΑ Κύπρου προωθείται η υλοποίηση της Εθνικής Έρευνας Εργοδοτών (CYEmployers), η οποία αποσκοπεί στην ανίχνευση και καταγραφή των αναντιστοιχιών δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας, καθώς και στην πρόβλεψη των μελλοντικών αναγκών της.

Η έρευνα βοηθά στο σχεδιασμό κατάλληλων πολιτικών και προγραμμάτων για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού και την προσαρμογή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στις ανάγκες της αγοράς.

Από το πρόβλημα στη λύση: Αναδιάρθρωση και ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών

Μία από τις δράσεις που υλοποιούνται μέσω του ΣΑΑ Κύπρου είναι η αναδιάρθρωση των αναλυτικών προγραμμάτων της δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με στόχο την καλύτερη προσαρμογή τους στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Συνολικά, 320 αναλυτικά προγράμματα θα τύχουν αναδιάρθρωσης, με προϋπολογισμό 600 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα, δύο νέα προγράμματα σπουδών βρίσκονται σε στάδιο προσφορών με προϋπολογισμό 2,75 εκατ. ευρώ.

Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης θα γίνει αναβάθμιση του εκπαιδευτικού υλικού και θα δημιουργηθούν νέες κατευθύνσεις οι οποίες θα εξοπλίσουν τη νέα γενιά με τα απαραίτητα εργαλεία και γνώσεις για να ενσωματωθεί αποτελεσματικά στην αγορά εργασίας.

Η έναρξη της εφαρμογής των δράσεων έχει προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο του 2025.

Αναβάθμιση εργαστηρίων και εκπαίδευση διδασκόντων

Η αναβάθμιση των εργαστηρίων αποτελεί έναν ακόμη στόχο της στρατηγικής του ΣΑΑ Κύπρου. Συνολικά, 20 εργαστήρια που αφορούν τη Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και 150 εργαστήρια που σχετίζονται με τη Μέση Γενική Εκπαίδευση θα αναβαθμιστούν με προϋπολογισμό 1,5 εκατ. ευρώ, με στόχο την ολοκλήρωση των εργασιών το καλοκαίρι του 2026.

Η αναβάθμιση θα επιτρέψει στους μαθητές και στις μαθήτριες να εξοικειωθούν με τον σύγχρονο εξοπλισμό που χρησιμοποιείται στην αγορά εργασίας, προσφέροντας τους τη δυνατότητα να κατανοήσουν καλύτερα τις πραγματικές ανάγκες του επαγγελματικού κόσμου.

Ταυτόχρονα θα ενισχύσει την ποιότητα της εκπαίδευσης και θα δημιουργήσει περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης για τους αποφοίτους των Τεχνικών Σχολών.

Επιπλέον, προγραμματίζεται η εκπαίδευση τουλάχιστον 3100 μελών του διδακτικού προσωπικού στα αναδιαμορφωμένα προγράμματα, με στόχο την ενίσχυση των ικανοτήτων των εκπαιδευτικών ώστε να υποστηρίξουν αποτελεσματικά την μαθητική/φοιτητική κοινότητα στη νέα μαθησιακή πορεία.

Η εκπαίδευση θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της άνοιξης του 2026.

Δημιουργώντας το αύριο με καταρτισμένους και ανταγωνιστικούς εργαζομένους

Οι δράσεις του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Κύπρου αποσκοπούν στη δημιουργία ενός βιώσιμου εκπαιδευτικού και εργασιακού περιβάλλοντος το οποίο θα ενισχύσει την ποιότητα των δεξιοτήτων των Κυπρίων πολιτών και θα ενδυναμώσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας.

Η αναβάθμιση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, η δημιουργία προγραμμάτων κατάρτισης και η ενίσχυση των δεξιοτήτων του διδακτικού προσωπικού θα καλλιεργήσουν καταρτισμένους και ανταγωνιστικούς εργαζομένους, έτοιμους να ανταποκριθούν στις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Μέχρι το 2026, το ΣΑΑ Κύπρου θα έχει υλοποιήσει μια σειρά στρατηγικών πρωτοβουλιών οι οποίες θα διασφαλίσουν την αρμονική σύνδεση της εκπαίδευσης με τις ανάγκες της αγοράς, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για την Κύπρου του αύριο και τους πολίτες της.