Σε περιπέτειες για τα πνευματικά δικαιώματα η Κύπρος-Γιατί ελλοχεύει κίνδυνος κυρώσεων από την Ε.Ε.

Σε περιπέτειες, λόγω ελλιπούς εναρμόνισης της κυπριακής νομοθεσίας για τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες, φαίνεται να οδηγείται η Κυπριακή Δημοκρατία, αφού κινδυνεύει με κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Κι αυτό, διότι ένας εκ των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης που δραστηριοποιείται και στην Κύπρο, προέβη σε καταγγελία της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το γεγονός πως δεν μετουσίωσε πλήρως ή ορθώς μία οδηγία της Ε.Ε. στο εθνικό δίκαιο.

Ουσιαστικά, η καταγγελία του οργανισμού συλλογικής διαχείρισης αφορά στη μη σύσταση και λειτουργία της Αρχής Πνευματικής Ιδιοκτησίας μέχρι σήμερα, παρότι αυτό έπρεπε να είχε γίνει εδώ και επτά χρόνια, με βάση ευρωπαϊκή οδηγία.

• Διαβάστε εδώ: Αντισυνταγματικός καθ’ ολοκληρία ο τροποποιητικός Νόμος για τα πνευματικά δικαιώματα-«Σταθμός για τους δικαιούχους»
• Διαβάστε εδώ: Πνευματικά δικαιώματα: Η σημασία της απόφασης του Ανωτάτου και η ανάγκη για σύσταση Αρχής Πνευματικής Ιδιοκτησίας

Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το InBusinessNews, η καταγγελία υποβλήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2025 και αφού́ ελέγχθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών (Connect) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έγινε αποδεκτή́ και έχει δοθεί́ αριθμός πρωτοκόλλου για εξέταση.

Η καταγγελία

Σύμφωνα με τα όσα ο οργανισμός συλλογικής διαχείρισης καταγγέλλει, η Κυπριακή Δημοκρατία παραβιάζει τις οδηγίες 2014/26/Ε.Ε., 2006/123/ΕΚ και τα άρθρα 54, 56 και 57 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σ.Λ.Ε.Ε.), αφού με βάση την οδηγία τα κράτη-μέλη έπρεπε έως και την 10η Απριλίου 2016 να διαθέτουν μία Αρχή -στην προκειμένη περίπτωση Αρχή Πνευματικής Ιδιοκτησίας- που να εξασφαλίζει ότι η δράση των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης ασκείται σύμφωνα με τις προβλέψεις της οδηγίας 2014/26 και του εθνικού δικαίου που τέθηκε σε συμμόρφωση προς αυτήν.

Μέχρι και σήμερα, η εν λόγω Αρχή δεν έχει ιδρυθεί και συνεπώς δεν λειτουργεί, αλλά και ούτε μητρώα και διαδικασίες υφίστανται.

Ως αποτέλεσμα τούτου, αναφέρεται στην καταγγελία, κάθε οργανισμός συλλογικής διαχείρισης που δρα στην Κυπριακή Δημοκρατία, ανεξαρτήτως αν έχει ή όχι την εγκατάστασή του στην Κύπρο, αδυνατεί να τηρήσει τις υποχρεώσεις που του επιβάλει ο νόμος. Δηλαδή, οι μεν εγκατεστημένοι οργανισμοί να εγγραφούν στα μητρώα, οι δε μη εγκατεστημένοι, να προβούν στην ενημέρωση της Αρχής, υποβάλλοντας τα απαιτούμενα έγγραφα.

Την ίδια ώρα, ο οργανισμός υποστηρίζει ότι, μεταξύ άλλων, η παράλειψη της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκδώσει τις απαραίτητες πράξεις (Κανονισμούς) για να λειτουργήσει η Αρχή, παραβιάζει, επίσης, την οδηγία 2014/26/Ε.Ε., την οδηγία 2013/126/ΕΚ και τα άρθρ. 54, 56 και 57 Σ.ΛΕ.Ε., δυσχεραίνεται η διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών, ήτοι χορήγηση αδειών σε χρήστες εγκατεστημένους στο έδαφος της Κύπρου και προστασία δικαιωμάτων που έχει αποκτήσει εκ συμβάσεων με Κύπριους χρήστες, ενώ δυσχεραίνονται και οι Κύπριοι χρήστες να γίνουν αποδέκτες των διασυνοριακών υπηρεσιών που παρέχει ο οργανισμός.

Άρχισε η εξέταση

Πάντως, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το InBusinessNews, η Γενική Διεύθυνση Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών (Connect) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενημέρωσε τον οργανισμό στις 6 Φεβρουαρίου 2025 ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα εξετάσουν την καταγγελία με βάση το ισχύον δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην απαντητική επιστολή, «εάν η Επιτροπή αποφασίσει να ενεργήσει σε συνέχεια της καταγγελίας σας και να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει, βασικός της στόχος είναι να διασφαλίσει τη συμμόρφωση της νομοθεσίας και των πρακτικών του κράτους μέλους με το δίκαιο της Ένωσης».

Η διαδικασία επί παραβάσει

Αξίζει να αναφερθεί πως, το άρθρο 258 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σ.Λ.Ε.Ε.) εξουσιοδοτεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει νομική διαδικασία κατά κράτους μέλους που δεν τηρεί τις υποχρεώσεις τις οποίες υπέχει βάσει του δικαίου της Ε.Ε..

Η διαδικασία επί παραβάσει κινείται με την υποβολή αιτήματος παροχής πληροφοριών («προειδοποιητική επιστολή») προς το οικείο κράτος μέλος, το οποίο καλείται να απαντήσει εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, συνήθως δύο μηνών.

Εάν η Επιτροπή δεν μείνει ικανοποιημένη από τις πληροφορίες και καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το συγκεκριμένο κράτος μέλος έχει παραβεί υποχρέωση την οποία υπέχει βάσει του δικαίου της Ε.Ε., μπορεί τότε να αποστείλει επίσημο αίτημα συμμόρφωσης με το δίκαιο της Ε.Ε. («αιτιολογημένη γνώμη»), καλώντας το κράτος μέλος να την ενημερώσει για τα μέτρα που έλαβε προκειμένου να συμμορφωθεί εντός καθορισμένης προθεσμίας, συνήθως δύο μηνών.

Εάν ένα κράτος μέλος δεν εξασφαλίσει τη συμμόρφωση με το δίκαιο της Ε.Ε., η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει το εν λόγω κράτος μέλος στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αν το Δικαστήριο εκδώσει καταδικαστική απόφαση, το κράτος μέλος οφείλει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να συμμορφωθεί με την απόφαση.

Ωστόσο, σε ποσοστό περίπου 90% των υποθέσεων επί παραβάσει, τα κράτη μέλη συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που υπέχουν βάσει του δικαίου της Ε.Ε. πριν από την παραπομπή τους στο Δικαστήριο.