Τάσος Γιασεμίδης: Ο εμπορικός πόλεμος από ΗΠΑ, οι δάσμοι στην αυτοκινητοβιομηχανία και πού στέκει η Κύπρος

Η απόφαση του νέου Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, να επιβάλει δασμούς στην αυτοκινητοβιομηχανία προκάλεσε αντιδράσεις από πολλούς ηγέτες της Ευρώπης και της Ασίας, οι αγορές αντέδρασαν αρνητικά, παρουσιάζοντας πτώση, ενώ ο χρυσός έφτασε σε νέα υψηλά επίπεδα - παρόμοια με προηγούμενες περιόδους που χαρακτηρίζονταν από αστάθεια και μεταβλητότητα.

Όπως ανέφερε στο CBN o Τάσος Γ. Γιασεμίδης, οικονομολόγος και διοικητικός σύμβουλος της KPMG Κύπρου, σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς εξάγουν περισσότερα οχήματα στις ΗΠΑ από οποιαδήποτε άλλη χώρα, συμπεριλαμβανομένων πολλών μοντέλων με κινητήρα εσωτερικής καύσης, με υψηλότερα περιθώρια κέρδους.

Η ήδη αποδυναμωμένη αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας, η οποία παλεύει με την αύξηση του κόστους παραγωγής και τη μείωση των εξαγωγών προς τη Ρωσία και την Κίνα, αντιμετωπίζει ένα ακόμη πλήγμα.

Παράλληλα, σε παρόμοια θέση βρίσκεται και η γαλλική βιομηχανία. Εν τω μεταξύ, όπως σημειώνει, ανησυχίες εκφράζουν και οι Ιάπωνες κατασκευαστές.

Η λογική της προσέγγισης Τραμπ

Εξηγώντας την προσέγγιση του Αμερικανού προέδρου, ο κ. Γιασεμίδης σημείωσε ότι αυτή βασίζεται στην εξής λογική:

«Ενίσχυση της αυτοκινητοβιομηχανίας της χώρας του (ας μην ξεχνάμε τη συμμετοχή μεγάλων δωρητών στην προεκλογική του εκστρατεία) με την ενίσχυση των εγχώριων πωλήσεων, για την αντικατάσταση των εισαγόμενων οχημάτων και ενθάρρυνση προς τις εταιρείες που θέλουν να πωλούν στις ΗΠΑ για να δημιουργήσουν εκεί παραγωγικές εγκαταστάσεις».

Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει, η αντικατάσταση των εισαγόμενων αυτοκινήτων με εγχώρια παραγόμενα δεν είναι εύκολη υπόθεση βραχυπρόθεσμα.

«Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε πληθωριστικές πιέσεις, καθώς η προσφορά μπορεί να μην είναι σε θέση να καλύψει τη ζήτηση -τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Σήμερα, το παγκόσμιο εμπόριο είναι πολύ πιο πολύπλοκο.

Οι αλυσίδες εφοδιασμού είναι πλέον παγκοσμίως διασυνδεδεμένες, με προϊόντα που συναρμολογούνται από εξαρτήματα που κατασκευάζονται σε πολλές χώρες. Η επιβολή δασμών θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις που είναι δύσκολο να προβλεφθούν», εξήγησε περαιτέρω.

Φορολογικές ελαφρύνσεις και κίνητρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ ασκεί πίεση στις επιχειρήσεις που θέλουν πρόσβαση στην αμερικανική αγορά, ώστε να μεταφέρουν την παραγωγή τους στις ΗΠΑ. Για να το πετύχει αυτό, προσφέρει σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις και κίνητρα.

«Πρωταρχικός του στόχος είναι να αυξήσει τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, αν και παραμένει αβέβαιο αν υπάρχει και επαρκές εργατικό δυναμικό για να καλύψει τη ζήτηση.

Ταυτόχρονα, στοχεύει να αποτρέψει τις εταιρείες από το να επενδύσουν στο Μεξικό, όπου το χαμηλότερο εργατικό κόστος έχει καταστήσει τη χώρα κόμβο για πολλές βιομηχανίες οι οποίες αργότερα εξάγουν τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ.

Για να επιτύχει αυτό το σχέδιο, οι ΗΠΑ πρέπει να αναπτύξουν την απαραίτητη βιομηχανική ικανότητα για να αντικαταστήσουν τις εισαγωγές, με ανταγωνιστικά προϊόντα.

Ταυτόχρονα, η χώρα πρέπει να διατηρήσει ισχυρές εμπορικές σχέσεις, καθώς οι δασμοί θα μπορούσαν να προκαλέσουν αντίποινα και να μειώσουν τις αμερικανικές εξαγωγές. Είναι σαφές ότι οι δασμοί από μόνοι τους δεν μπορούν να δώσουν μια συνολική λύση», επεσήμανε ο κ. Γιασεμίδης.

Στο ίδιο πλαίσιο, υπογράμμισε ότι για τον Τραμπ οι δασμοί δεν είναι απλώς ένα οικονομικό εργαλείο, αλλά και ένα μέσο για την εδραίωση της αμερικανικής κυριαρχίας στο παγκόσμιο εμπόριο, την ενέργεια και τη νομισματική ισχύ, προσθέτοντας ότι, οι στρατηγικές του φαίνεται να επεκτείνονται πέρα από τα αμιγώς εμπορικά ζητήματα, αγγίζοντας κρίσιμες εμπορικές οδούς, όπως η διώρυγα του Παναμά.

Η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε αδύναμη θέση σε αυτές τις εμπορικές διαμάχες, καθώς δεν έχει βασικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, ούτε στις εξελίξεις στην Ουκρανία και στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, εξήγησε ο κ. Γιασεμίδης.

«Επιπλέον, εάν η Κίνα χάσει μέρος των εξαγωγών της προς τις ΗΠΑ, μπορεί να επιδιώξει μεγαλύτερη πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά, οδηγώντας σε νέα εμπορικά διλήμματα. Το ίδιο ισχύει και για την Ιαπωνία (ο μέσος Κύπριος μπορεί να πιστεύει ότι θα υπάρξουν ευκαιρίες λόγω των χαμηλότερων τιμών των αυτοκινήτων)», πρόσθεσε.

Ο κ. Γιασεμίδης αναφέρθηκε σε ένα πρόσφατο άρθρο του Bloomberg, το οποίο αποκάλυψε το σχέδιο του Τραμπ για την Ουκρανία και τον πλήρη οικονομικό της έλεγχο, απομακρύνοντάς την ουσιαστικά από την Ευρώπη.

Σύμφωνα με αναθεωρημένη πρόταση συνεργασίας, οι ΗΠΑ θα έχουν δικαιώματα προτεραιότητας επί των επενδύσεων σε όλα τα έργα υποδομών και φυσικών πόρων.

Η συμφωνία θα παραχωρούσε στις ΗΠΑ το κύριο μερίδιο των κερδών τα οποία θα μεταφέρονται σε ένα ειδικό επενδυτικό ταμείο ανασυγκρότησης που θα ελέγχεται από τις ίδιες.

Σύμφωνα με το σχέδιο πρότασης, η κυβέρνηση της Ουκρανίας θα πρέπει να διαθέσει το 50% των εσόδων της από όλα τα νέα έργα φυσικών πόρων και υποδομών στο ταμείο, ενώ οι ΗΠΑ θα δικαιούνται όλα τα κέρδη συν μια ετήσια απόδοση 4% μέχρι να ανακτηθεί η επένδυσή τους.

Επιπλέον, οι ΗΠΑ θα έχουν το δικαίωμα να αγοράζουν τα μέταλλα, τα ορυκτά, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Ουκρανίας πριν από άλλα μέρη, με εμπορικούς όρους, περιορίζοντας σημαντικά τις πρώτες ύλες για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες.

Πώς επηρεάζεται η Κύπρος

«Αν και η Κύπρος δεν διαθέτει αυτοκινητοβιομηχανία, οι δασμοί στις εισαγωγές αυτοκινήτων θα μπορούσαν να επηρεάσουν έμμεσα τη χώρα.

Ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οικονομία της Κύπρου είναι στενά συνδεδεμένη με τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, ιδίως με τη Γερμανία. Εάν βασικές οικονομίες της ΕΕ υποφέρουν λόγω μειωμένων εξαγωγών αυτοκινήτων, η οικονομική αστάθεια θα μπορούσε να επηρεάσει την ευρύτερη ευρωπαϊκή αγορά, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου», μας εξήγησε ο Τάσος Γ. Γιασεμίδης.

Όπως ανέφερε, η Κύπρος χρησιμεύει ως στρατηγικός ναυτιλιακός κόμβος και οι διαταραχές στις παγκόσμιες εμπορικές ροές λόγω δασμών θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη ναυτιλία και τη ζήτηση για ναυτιλιακές υπηρεσίες ενώ εάν επιβραδυνθεί η ευρωπαϊκή οικονομία, λόγω των αμερικανικών δασμών, αυτό θα μπορούσε επίσης να μειώσει τις τουριστικές ροές προς την Κύπρο.

Ένα ασθενέστερο ευρωπαϊκό εισόδημα θα μπορούσε να περιορίσει τους προϋπολογισμούς των ταξιδιωτών, επηρεάζοντας τα τουριστικά έσοδα του νησιού.

«Παρόλο που η Κύπρος δεν βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της εμπορικής σύγκρουσης, ο ευρύτερος αντίκτυπος των αμερικανικών δασμών στην ΕΕ θα μπορούσε να δημιουργήσει μακροπρόθεσμη αβεβαιότητα.

Η έκταση του αντίκτυπου θα εξαρτηθεί από την αντίδραση της ΕΕ, την πιθανότητα δασμολογικών απαλλαγών και τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις θα προσαρμοστούν στις νέες εμπορικές συνθήκες που διαμορφώνονται από τις προστατευτικές πολιτικές του Τραμπ.

Τέλος, δεν είναι σαφές αν θα υπάρξουν καθυστερήσεις στις παραδόσεις αυτοκινήτων στην Ευρώπη, λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς σε πρώτες ύλες που ενδέχεται να προκύψουν, και εάν μπορεί να καταστεί ασύμφορη η παραγωγή συγκεκριμένων τύπων αυτοκινήτων για κάποιους παραγωγούς», ανέφερε καταληκτικά ο κ. Γιασεμίδης.