Σε τροχιά υλοποίησης η μεγάλη ανάπτυξη της Μητρόπολης Λεμεσού στον Άγιο Αθανάσιο-Όλα όσα θα περιλαμβάνει

Σε τροχιά υλοποίησης φαίνεται πως μπαίνει η ενοποιημένη ανάπτυξη μεγάλων και σύνθετων χρήσεων στον Άγιο Αθανάσιο της Λεμεσού, την οποία προωθεί η Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού και έθεσε σε δημόσια διαβούλευση η Περιβαλλοντική Αρχή, ενώπιον της οποίας έχει κατατεθεί σχετική Μελέτη Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΜΕΕΠ).

Σύμφωνα με τη Μελέτη, σκοπός του προτεινόμενου έργου, είναι η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης, σύνθετης και ενιαίας ανάπτυξης με έμφαση στην εκπαίδευση, έρευνα και καινοτομία.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, με την συνέργεια των χρήσεων, γίνεται προσπάθεια για αυτονομία της ανάπτυξης και ελαχιστοποίηση της ανάγκης για μετακίνηση προς το κέντρο της πόλης, η οποία προκαλεί αυξημένη εκπομπή ρύπων.

Η υλοποίηση του προτεινόμενου έργου, προστίθεται, αναμένεται να αποτελέσει έναυσμα για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, ενώ ο συνδυασμός της προτεινόμενης ανάπτυξης με υφιστάμενες αναπτύξεις, όπως είναι το Γερμανικό Ογκολογικό Κέντρο, το οποίο θα μπορούσε να συνδυαστεί με Ιατρική Σχολή, εκτιμάται ότι θα προσδώσει ιδιαίτερη δυναμική.

Επιπλέον, μέρος του εμπορικού κέντρου προτείνεται να λειτουργεί ως Κέντρο Εξυπηρέτησης του Πολίτη, για πλήρη αυτάρκεια και αποσυμφόρηση της κυκλοφοριακής κίνησης.

Με βάση τα ίδια στοιχεία, η έκταση γης που καλύπτει ο προτεινόμενος χωροταξικός σχεδιασμός του έργου, ανέρχεται στα 448.033 τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.), ενώ το καθαρό εμβαδόν γης που απομένει μετά την παραχώρηση γης για το δημόσιο δρόμο, το δημόσιο χώρο πρασίνου και τον κοινοτικό εξοπλισμό είναι 333.350 τ.μ..

Αναλυτικότερα, 28.600 τ.μ. θα παραχωρηθούν για το προτεινόμενο οδικό δίκτυο, 2.746 τ.μ. για τα ντεπόζιτα του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (ΣΥΛ), και 83.337 τ.μ. ως χώρος δημόσιου πρασίνου.

Αξίζει να αναφερθεί ότι, στον προτεινόμενο χωροταξικό σχεδιασμού περιλαμβάνονται οι εξής στρατηγικές χρήσεις:

• Εκπαιδευτήριο Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης: Το Εκπαιδευτήριο προβλέπεται να συνδυαστεί με Σχολές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Οργανωμένο Αθλητικό Κέντρο και θα περιλαμβάνει έργα πολιτισμού και περιβαλλοντικού εμπλουτισμού, όπως κλειστό θέατρο, αίθουσα εκδηλώσεων, αίθουσες για εκθέσεις, πολιτιστικό κέντρο, εκκλησία, ανοιχτά αμφιθέατρα, πεζόδρομους, ποδηλατοδρόμους κλπ.
• Κέντρα Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D) / Αναπτύξεις Υψηλής Τεχνολογίας.

Επιπλέον, ο προτεινόμενος γενικός χωροταξικός σχεδιασμός περιλαμβάνει συμπληρωματικές χρήσεις, όπως οικιστικές αναπτύξεις και επιχειρηματικό πάρκο, συμπεριλαμβανομένου εμπορικών και γραφειακών χρήσεων, και εκθεσιακούς χώρους.

Το όραμα της Μητρόπολης Λεμεσού

Σύμφωνα, ακόμη, με τη Μελέτη, όραμα της Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού είναι η δημιουργία μιας ζωντανής κοινότητας με επίκεντρο τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τα κέντρα έρευνας και ανάπτυξης.

Οι στρατηγικοί στόχοι του οράματος αυτού, είναι οι εξής:

• Ικανοποίηση των αυξανόμενων απαιτήσεων για υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικά ιδρύματα και υποστήριξη της εξέλιξης της Κύπρου ως ελκυστικού επενδυτικού προορισμού για ξένες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και πληροφορικής.
• Δημιουργία ευκαιριών για στρατηγικές συνεργασίες μεταξύ διαφορετικών φορέων, όπως Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα και μεγιστοποίηση των συνεργειών μέσω κοινών πόρων και εγκαταστάσεων.
• Αποκέντρωση και αποσυμφόρηση της αστικής περιοχής, μέσω της δημιουργίας μιας, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, αυτόνομης κοινότητας με υποστηρικτικές χρήσεις όπως εμπορικό κέντρο, αθλητικές εγκαταστάσεις, οικιστικές αναπτύξεις και φοιτητικές/μαθητικές εστίες κ.ά. Αυτή η ολιστική προσέγγιση στοχεύει στην εξυπηρέτηση των κατοίκων και των χρηστών της ανάπτυξης απορροφώντας παράλληλα σημαντική δραστηριότητα από τις γειτνιάζουσες προαστιακές περιοχές.

Αρχιτεκτονικός και περιβαλλοντικός σχεδιασμός

Βάσει, εξάλλου, των στοιχείων που παρατίθενται στη ΜΕΕΠ, οι κύριοι παράγοντες που λήφθηκαν υπόψη για την χωροθέτηση των χρήσεων εντός του υπό μελέτη χώρου αφορούν στις κλίσεις εδάφους, στη θέα που προσφέρεται, στην προσβασιμότητα από το κεντρικό οδικό δίκτυο, στην γειτνίαση με τους προτεινόμενους δημόσιους χώρους πρασίνου, και το είδος της κάθε προτεινόμενης χρήσης.

Βάσει του σχεδιασμού, οι επιμέρους αναπτύξεις έχουν χωροθετηθεί στο ύψωμα, όπου η κλίση είναι ήπια και η βλάστηση είναι χαμηλή και ελάχιστη, ενώ στα σημεία όπου παρατηρείται μεγαλύτερη βλάστηση (με έντονες κλίσεις), έχουν χωροθετηθεί οι χώροι πρασίνου και τα μονοπάτια της φύσης.

Αναλυτικότερα, στο κέντρο της ανάπτυξης δεσπόζει το Πανεπιστήμιο, το οποίο πλαισιώνεται από τα έργα πολιτισμού και περιβάλλοντος -ανοιχτούς χώρους και κτήρια που απευθύνονται στο δημόσιο-, όπως πλατείες, υπαίθριο αμφιθέατρο, αθλητικές εγκαταστάσεις, γήπεδα, κλειστό θέατρο, αίθουσα εκδηλώσεων, αίθουσες για εκθέσεις, πολιτιστικό κέντρο, εκκλησία, υπαίθριους χώρους στάθμευσης κλπ.

Η συγκεκριμένη περιοχή έχει τις ηπιότερες κλίσεις, ενώ η υφιστάμενη βλάστηση είναι σχεδόν ανύπαρκτη, επομένως είναι ιδανική για τις πιο πάνω χρήσεις, οι οποίες απαιτούν μεγάλες επίπεδες επιφάνειες.

Στο νοτιότερο τμήμα, σε συνάρτηση με τους πιο πάνω χώρους του Πανεπιστημίου, χωροθετούνται τα Εκπαιδευτήρια πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ τα Κέντρα Έρευνας και Ανάπτυξης χωροθετούνται στο βορειοανατολικό τμήμα της ανάπτυξης, το οποίο αποτελεί το σημείο με το μεγαλύτερο υψόμετρο, προκειμένου να μην εμποδίζονται οι οπτικές φυγές των υπόλοιπων αναπτύξεων προς την πόλη.

Την ίδια ώρα, το επιχειρηματικό πάρκο, το οποίο περιλαμβάνει σύγχρονο εμπορικό κέντρο και γραφειακές χρήσεις, τοποθετείται ανάμεσα των δύο στρατηγικών χρήσεων, ώστε να ενισχύει και τις δύο και να προσδίδει ζωντάνια και αυτονομία στην προτεινόμενη ανάπτυξη.

Η υπεραγορά χωροθετείται επί του υφιστάμενου δρόμου που συνδέει την Λεμεσό με την Μαθηκολώνη, αποσυμφορίζοντας το ήδη βεβαρημένο κυκλοφοριακό δίκτυο προς τους κυκλικούς κόμβους και παράλληλα προστατεύοντας την προτεινόμενη ανάπτυξη από την κυκλοφοριακή κίνηση.

Επιπλέον, εντός της ανάπτυξης, χωροθετείται ο χώρος της αγοράς, όπου στο ισόγειο, εκατέρωθεν ενός ευρύ δεντροφυτεμένου πεζοδρόμου, ο οποίος επικοινωνεί με την πλατεία της εκκλησίας, προβλέπονται καταστήματα, χώροι εστίασης κλπ, ενώ στους ορόφους προβλέπονται γραφειακοί χώροι.

Σημειώνεται πως, αυτός ο χώρος θα ενισχύει τους χρήστες και κατοίκους εντός της προτεινόμενης ανάπτυξης.

Οι οικιστικές αναπτύξεις χωροθετούνται διάσπαρτες στο χώρο ανάπτυξης, προκειμένου να υπάρχει ζωντάνια καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας, το οποίο συνεπάγεται με βιωσιμότητα, ασφάλεια και ευχάριστη διαμονή.

Συγκεκριμένα, προτείνονται οικοτροφεία εντός των Εκπαιδευτηρίων 2 και 3, φοιτητικές εστίες εντός του Πανεπιστημίου, καθώς επίσης και οικιστικά συγκροτήματα με πολυκατοικίες, το ένα στο βορειότερο σημείο της ανάπτυξης και επί του κύριου οδικού δικτύου, το δεύτερο μαζί με τα Κέντρα (R&D) και το τρίτο ανάμεσα του επιχειρηματικού πάρκου.

Με βάση, επίσης, τον σχεδιασμό, στην πλειοψηφία τους προτείνονται κτήρια χαμηλού ύψους, ώστε να μην αλλοιώσουν τον χαρακτήρα της περιοχής και να επιτρέπουν τον άμεσο ηλιασμό και τις απρόσκοπτες οπτικές φυγές προς την πόλη της Λεμεσού.

Σύμφωνα, επίσης, με πληροφορίες από τον αρχιτέκτονα του έργου στα πλαίσια της προετοιμασίας της Μελέτης Εκτίμησης Κυκλοφοριακών Επιπτώσεων (ΜΕΚΕ), η προτεινόμενη ανάπτυξη θα συμπεριλαμβάνει, με την ολοκλήρωση της πλήρης κατασκευής του, 2.801 χώρους στάθμευσης, εκ των οποίων 304 θα διαμορφωθούν για χρήση από ΑμεΑ.

Επίσης, μέρος των χώρων στάθμευσης στο Αθλητικό Κέντρο θα παραχωρηθεί στο Δημόσιο για 24ωρη χρήση.

Στο προτεινόμενο έργο θα συμπεριληφθούν χώροι στάθμευσης για ποδήλατα, μοτοποδήλατα, λεωφορεία και ταξί, τα οποία θα καθοριστούν σε μετέπειτα στάδιο με την εκπόνησης της ΜΕΚΕ.

Φάσεις υλοποίησης

Σύμφωνα, πάντως, με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, το έργο θα εκτελεσθεί σε τέσσερις φάσεις και η ολοκλήρωση του αναμένεται τον Απρίλιο του 2029. Αναλυτικά:

• Κατά την πρώτη φάση, θα γίνει κατασκευή του προτεινόμενου οδικού δικτύου και των υποδομών π.χ. εσωτερικοί αγωγοί λυμάτων, δίκτυα υπηρεσιών.
• Κατά τη δεύτερη φάση, θα πραγματοποιηθεί η κατασκευή του Κέντρου Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D), της Εκκλησίας και Μέρους των Οικιστικών Αναπτύξεων.
• Σύμφωνα με τους Αρχιτέκτονες τους προτεινόμενου έργου, η τρίτη φάση θα πραγματοποιηθεί σε δύο στάδια. Κατά το πρώτο στάδιο θα πραγματοποιηθεί η κατασκευή του Εκπαιδευτήριου Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, του Κλειστού Αμφιθεάτρου – Αίθουσας Εκδηλώσεων, Αίθουσας για έκθεση έργων τέχνης, ενός Εκπαιδευτηρίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και της υπεραγοράς. Κατά το δεύτερο στάδιο της τρίτης φάσης, θα πραγματοποιηθεί η κατασκευή δύο Εκπαιδευτήριων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, του Εμπορικού Κέντρου, καθώς και του Γραμμικού Πάρκου.
• Κατά την τέταρτη φάση, θα πραγματοποιηθεί το υπόλοιπο μέρος των Οικιστικών Αναπτύξεων.

Σημειώνεται πως, κύριος του έργου είναι η Ιερά Μητρόπολις Λεμεσού, ενώ το κόστος του έργου έχει εκτιμηθεί προκαταρκτικά στα €379.495.000 περίπου.