Α.Φ.Η.Σ Κύπρος: Ηγέτιδα της ανακύκλωσης μπαταριών οδηγεί το νησί σε ένα βιώσιμο μέλλον

Με στόχο τη μείωση της ρύπανσης, την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και την ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης των πολιτών, η Α.Φ.Η.Σ Κύπρος, από το 2007 που δραστηριοποιείται στην Κύπρο, έχει καταφέρει να εγκαταστήσει πάνω από 6.000 κάδους συλλογής σε όλο το νησί, ανακυκλώνοντας συνολικά – μέχρι σήμερα- πέραν των 935.683 κιλών μπαταριών, με το μεγαλύτερο επίτευγμά της να θεωρείται η εκπαίδευση των πολιτών και η αλλαγή κουλτούρας ως προς τη σημασία της ανακύκλωσης μπαταριών.

Η Α.Φ.Η.Σ Κύπρος, ένας Μη Κερδοσκοπικός Οργανισμός, εδώ και 18 χρόνια έχει καταφέρει να δημιουργήσει σχεδόν από το μηδέν, ένα άκρως πετυχημένο μοντέλο λειτουργίας, το οποίο όχι μόνο δεν φθίνει χρόνο με το χρόνο, αλλά βελτιώνεται, εξελίσσεται και μεγαλώνει, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην προστασία του περιβάλλοντος και στη δημιουργία νέων πράσινων ευκαιριών για τις επόμενες γενιές.

Ο Υπεύθυνος Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων, Δημήτρης Χατζηιωσήφ, αναλύει στο InBusiness News το επιχειρηματικό μοντέλο της Α.Φ.Η.Σ Κύπρος, και παρουσιάζει το όραμα τού οργανισμού για την επόμενη δεκαετία.

Πείτε μας λίγα λόγια για την ΑΦΗΣ

Η Α.Φ.Η.Σ. Κύπρος ιδρύθηκε το 2007 με πρωτοβουλία του ΚΕΒΕ και έχει υποχρέωση να συλλέγει και να ανακυκλώνει τις οικιακές μπαταρίες ξηρού τύπου έως 2 κιλά. Από τότε, έχουμε διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην περιβαλλοντική διαχείριση στο νησί, με έμφαση στη μείωση της ρύπανσης και την ανάκτηση πολύτιμων υλικών από τις μπαταρίες.

Ο οργανισμός μας λειτουργεί σε όλο το νησί μέσω ενός δικτύου που περιλαμβάνει πάνω από 6000 κάδους συλλογής, και συνεργαζόμαστε με αδειοδοτημένες μονάδες διαχείρισης στην Ελλάδα, για την ανακύκλωση των συλλεγέντων μπαταριών.

Από πού χρηματοδοτείται ο οργανισμός;

Η χρηματοδότηση της Α.Φ.Η.Σ. προέρχεται από τους μετόχους και τα μέλη της οι οποίοι υποχρεούνται βάσει της Νομοθεσίας να διαχειρίζονται με περιβαλλοντικά ορθό τρόπο τις μπαταρίες που πωλούν στην Κυπριακή αγορά, όταν αυτές φτάσουν στο τέλος της ζωής τους και καταλήξουν ως απόβλητα.

Υπόχρεες για τη διαχείριση των μπαταριών είναι επίσης οι εταιρείες που εισάγουν συσκευές με ενσωματωμένες μπαταρίες (επαναφορτιζόμενες ή μίας χρήσης). Επιπλέον, επιφορτίζονται και με τα έξοδα για τη συλλογή και την αποστολή των μπαταριών σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις της Κύπρου και του εξωτερικού.

Ποια φιλοσοφία διέπει τη λειτουργία της, με ποιό όραμα συστάθηκε και πού αποσκοπεί;

Η φιλοσοφία μας στηρίζεται στην υπευθυνότητα και τη συνεργασία για τη προστασία του περιβάλλοντος.

Όραμα της Α.Φ.Η.Σ. Κύπρος είναι να λειτουργεί ως ένα αποδοτικό και αποτελεσματικό Σύστημα που όχι μόνο να προστατεύει το περιβάλλον από τις τοξικές επιπτώσεις των μπαταριών, αλλά και να συμβάλλει στην κυκλική οικονομία και στη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας, πετυχαίνοντας τους στόχους που τίθενται σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Επιπλέον, αποσκοπούμε στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης των πολιτών και στην προώθηση μιας βιώσιμης και συνεργατικής κοινωνίας για τις επόμενες γενιές.

Σε ποιους απευθύνεστε;

Η Α.Φ.Η.Σ. απευθύνεται σε όλους τους Κύπριους πολίτες. Όλοι μας μπορούμε να εργαστούμε και να συνεργαστούμε για την προστασία του περιβάλλοντος και ο καθένας να συμβάλλει με τον δικό του τρόπο.

Εμείς από την πλευρά μας, παρά τη θετική πορεία δεν εφησυχάζουμε και δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τα οφέλη της ανακύκλωσης και επιπλέον, συνεργαζόμαστε με επιχειρήσεις, θεσμούς και τοπικές αρχές, ώστε να διευκολύνουμε τη συλλογή μπαταριών ενισχύοντας το δίκτυο ανακύκλωσης σε ολόκληρη την Κύπρο.

Το μοντέλο που ακολουθείτε θεωρείται επιτυχημένο. Πού το αποδίδετε αυτό;

Στην συνδυασμένη στρατηγική ενημέρωσης, στην αποτελεσματική τοποθέτηση κάδων συλλογής και στη διαφάνεια των διαδικασιών ανακύκλωσης.

Η σταθερή αύξηση των συλλεγόμενων μπαταριών και η αυξημένη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία αποτελούν ζωντανή απόδειξη της αποτελεσματικότητας του συστήματός μας το οποίο λειτουργεί πάνω σε γερές βάσεις και έχει καταφέρει να κτίσει σημαντικές δομές που λειτουργούν με αποτελεσματικό τρόπο.

Πώς τα καταφέρατε με τα χρόνια να πείσετε τον κόσμο να στραφεί προς την ανακύκλωση μπαταριών;

Ένα από τα βασικά μας εργαλεία ήταν -και είναι- η συστηματική ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού. Μέσα από διάφορες καμπάνιες, όπως η πρόσφατη και πολύ πετυχημένη «Τοξικές Σχέσεις», καταφέραμε να μετατρέψουμε την ανακύκλωση μπαταριών σε ένα κοινό εγχείρημα υπευθυνότητας.

Η χρήση των social media, οι εκπαιδευτικές εκδηλώσεις και οι συνεργασίες με σχολεία και επιχειρήσεις συνέβαλαν στην ευρεία αποδοχή της πρακτικής ανακύκλωσης στους πολίτες.

Επίσης μία από τις κύριες δράσεις του Συστήματος είναι η τοποθέτηση των ειδικών κάδων συλλογής μπαταριών, διευκολύνοντας έτσι τους πολίτες να ανακυκλώνουν τις μπαταρίες τους.

Στη βάση των αριθμών, πόσες μπαταρίες συλλέγατε κατά μέσον ετήσιο όρο κατά το ξεκίνημά σας και πού φτάσατε σήμερα;

Τον πρώτο χρόνο λειτουργίας μας, το 2009, συλλέξαμε περίπου 6 τόνους μπαταριών. Στα επόμενα πέντε χρόνια, η ποσότητα αυτή αυξήθηκε στους 45 τόνους, ενώ από το 2019 και μετά συλλέγουμε κατά μέσο όρο περισσότερους από 80 τόνους μπαταριών ετησίως.

Το 2024, συλλέξαμε περισσότερα από 82.424 κιλά μπαταρίες, ενώ από την ίδρυσή μας, έχουν ανακυκλωθεί πέραν των 935.683 κιλών μπαταριών, γεγονός που αποτελεί σημαντικό επίτευγμα για την περιβαλλοντική διαχείριση στην Κύπρο.

Πώς μπορώ να βρω τον κοντινότερο κάδο της Α.Φ.Η.Σ. στην περιοχή μου;

Ο κάθε πολίτης μπορεί να εντοπίσει τον κοντινότερο κάδο συλλογής μπαταριών επισκεπτόμενος την ιστοσελίδα της Α.Φ.Η.Σ., όπου παρέχουμε έναν εύχρηστο χάρτη με όλες τις τοποθεσίες των κάδων σε όλες τις ελεύθερες περιοχές του νησιού.

Επιπλέον, διαθέτουμε τη δωρεάν εφαρμογή για κινητά RECYCLING CY, η οποία διευκολύνει την εύρεση του κάδου ακόμα και σε κίνηση.

Πώς μια εταιρεία μπορεί να συνεργαστεί μαζί σας για τοποθέτηση κάδου και τι πρέπει να κάνει;

Οι εταιρείες/επιχειρήσεις που επιθυμούν να συνεργαστούν με την Α.Φ.Η.Σ. για τοποθέτηση κάδου στον χώρο τους μπορούν να επικοινωνήσουν με τα γραφεία μας. Ήδη υπάρχουν τοποθετημένοι κάδοι σε περισσότερα από έξι χιλιάδες σημεία σε όλη την Κύπρο, σε πολυκαταστήματα, υπεραγορές, τράπεζες, σχολεία, καταστήματα τηλεπικοινωνιών και δημόσια κτίρια.

Είμαστε ανοιχτοί σε συζητήσεις και συνεργασίες που στοχεύουν στη διεύρυνση του δικτύου μας και στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης.

Ποιες επιχειρήσεις, κλάδοι ή θεσμοί κρατούν τα σκήπτρα στη συλλογή και ανακύκλωση μπαταριών;

Συνεργαζόμαστε με διάφορους κλάδους, όπως οι λιανικές επιχειρήσεις, οι αλυσίδες υπεραγορών, τα σχολεία, τα δημόσια κτίρια, ακόμα και στρατόπεδα. Υπάρχουν, επίσης, διαφορές ανά περιοχή, καθώς σε ορισμένες επαρχίες οι δραστηριότητες της ανακύκλωσης έχουν ενισχυθεί μέσω τοπικών πρωτοβουλιών και συνεργασιών με τις τοπικές αρχές.

Μπορώ να πω πως όλοι οι κλάδοι λίγο-πολύ συνεισφέρουν το ίδιο στον κοινό μας αγώνα για την περιβαλλοντική διαχείριση των τοξικών μπαταριών.

Γνωρίζουμε ποιες ηλικίες ανακυκλώνουν περισσότερο;

Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι οι μέσες ηλικίες (ιδίως οι 25-65 ετών) δείχνουν υψηλή συνειδητοποίηση για το περιβάλλον, ωστόσο και οι νεότεροι (17-25) συμμετέχουν ενεργά.

Η συνεχής ενημέρωση και οι πρωτοβουλίες μας στοχεύουν στη διεύρυνση της συμμετοχής όλων των ηλικιακών ομάδων. Για παράδειγμα η πρόσφατη καμπάνια μας “Τοξικές σχέσεις” είχε μεγάλη διείσδυση στις ηλικίες 18-35.

Ποια τα πλάνα του Οργανισμού για τα επόμενα χρόνια;
Είμαστε προσηλωμένοι στην περαιτέρω επέκταση του δικτύου συλλογής. Στόχος μας την τρέχουσα χρονιά είναι η τοποθέτηση κάδων σε ακόμα περισσότερα σημεία σε όλο το νησί, ώστε κάθε πολίτης να μπορεί εύκολα να εντοπίσει το κοντινότερο σημείο συλλογής μέσω της ιστοσελίδας μας ή του app.

Επιπλέον, ετοιμάζουμε νέες εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη σωστή ανακύκλωση, ενώ παρακολουθούμε στενά τις διαδικασίες επεξεργασίας ώστε να διασφαλίζουμε ότι οι συλλεγόμενες μπαταρίες υποβάλλονται σε αυστηρές διαδικασίες ανακύκλωσης σύμφωνα πάντα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.