Ινστιτούτο Κύπρου: Πρώτη χαρτογράφηση δέντρων στην Κύπρο με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης

Νέα μελέτη του Ινστιτούτου Κύπρου παρουσιάζει ένα καινοτόμο σύστημα καταγραφής δέντρων, μέσω της εφαρμογής μοντέλων «βαθιάς μάθησης» σε αεροφωτογραφίες υψηλής ανάλυσης.

Η έρευνα ανταποκρίνεται στην ανάγκη για αξιόπιστη καταμέτρηση των δέντρων στην Κύπρο, η οποία είναι απαραίτητη για τη διαχείριση των δασών.

Τα δέντρα συμβάλουν στον μετριασμό των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και στην μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Συνεπώς, τα αποτελέσματα της μελέτης συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση του ελέγχου και της διαχείρισης των δασικών και των αστικών οικοσυστημάτων στην Κύπρο και ενισχύουν τις δράσεις για αντιμετώπιση των αυξανόμενων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα μας, λόγω της κλιματικής κρίσης.

Η μελέτη έγινε από ερευνητές του Κέντρου Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα (CARE-C) του Ινστιτούτου Κύπρου και του Εργαστήριου Κλιματικών και Περιβαλλοντικών Επιστημών (LSCE) στη Γαλλία, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία. Στο πλαίσιο της μελέτης, διεξήχθη η πρώτη καταγραφή και χαρτογράφηση δέντρων σε δάση και σε κατοικημένες περιοχές της Κύπρου, με τη χρήση ενός πρωτοποριακού μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης το οποίο προσαρμόστηκε και εκπαιδεύτηκε από τους ερευνητές στα δεδομένα του νησιού.

Συγκεκριμένα, το μοντέλο εφαρμόστηκε στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Τροόδους, για την καταμέτρηση και χαρτογράφηση σχεδόν 1 εκατομμύριου δέντρων, καθώς και στο Δασικό Πάρκο Αθαλάσσας, και σε μία μικρή κατοικημένη περιοχή στην Αγλαντζιά, καλύπτοντας μια συνολική έκταση 107 km². Μέσω αυτής της διαδικασίας, δημιουργήθηκαν δύο λεπτομερείς χάρτες για το Γεωπάρκο Τροόδους και το Δασικό Πάρκο Αθαλάσσας, με κάθε κόμη δέντρου να καταγράφεται με υψηλή ακρίβεια. Επιπλέον, τα δεδομένα αξιοποιήθηκαν και για την εκτίμηση της συνολικής έκτασης που καλύπτεται από δέντρα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Η μελέτη θέτει τις βάσεις για την δημιουργία της πρώτης ολοκληρωμένης καταγραφής και χαρτογράφησης δέντρων στην Κυπριακή Δημοκρατία. Μέσω της επεξεργασίας των αποτελεσμάτων της, θα καταστεί δυνατό να εξεταστούν σημαντικές παράμετροι, όπως οι συνέπειες των δασικών πυρκαγιών, η ακριβής τοποθεσία καμένων εκτάσεων, και η ανάλυση των ενδημικών ειδών δέντρων στα βουνά της Κύπρου.

Επίσης, θα παρέχει χρήσιμες πληροφορίες σε δασονόμους και σε άλλους κρατικούς φορείς για τη λήψη κατάλληλων μέτρων, όπως την δενδροφύτευση και την αναδάσωση καμένων δασικών περιοχών. Επιπρόσθετα, μέσω αυτής της έρευνας, θα μπορέσει να υπολογιστεί για πρώτη φορά με υψηλή ακρίβεια στην Κύπρο η συνολική δασική βιομάζα και η βιομάζα μεμονωμένων δέντρων.

Αυτό θα επιτρέψει την εκτίμηση του συνολικού αποθέματος άνθρακα που απορροφάται από τα δέντρα, και θα συμβάλει σημαντικά στην υλοποίηση των στόχων που τέθηκαν από την ΕΕ για την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα προς αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Η έρευνα αυτή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Ορίζοντας Ευρώπη, Edu4Climate, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.