Ανδρέας Μαντάλας

Το «Εκάλη» είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ξενοδοχεία στα ορεινά θέρετρα της Κύπρου και ο Διευθυντής και Συνιδιοκτήτης του Ξενοδοχείου και Πρόεδρος της Επιτροπής Ορεινών Θερέτρων του ΠΑΣΥΞΕ, Ανδρέας Μαντάλας, παραχωρεί μία ενδιαφέρουσα συνέντευξη για τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ξενοδόχοι στα ορεινά θέρετρα. Μέσα από την εμπειρία του, αναλύει τη σημασία των υποδομών, της εκπαίδευσης και της φιλοξενίας, προσφέροντας πολύτιμες συμβουλές και προτάσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη του τουριστικού τομέα στα βουνά. Οι απόψεις του αποτελούν πηγή έμπνευσης για ξενοδόχους, οι οποίοι επιθυμούν να βελτιώσουν τις υπηρεσίες τους και να συμβάλουν στην ανάπτυξη του ορεινού τουρισμού της χώρας μας.

Ποιο είναι το μεγάλο πρόβλημα που βλέπετε στα ορεινά;

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που βλέπω είναι το οδικό. Γίνονται προσπάθειες να ολοκληρωθεί ένα μέρος του δρόμου από τον Αστρομερίτη στην Ευρύχου και από την άλλη πλευρά, από τη Λεμεσό προς Πλάτρες. Το κομμάτι των Πλατρών για κάποιο λόγο σταμάτησε προς το παρόν. Το κομμάτι του δρόμου από Λευκωσία προς τα ορεινά είναι σε εξέλιξη, αν και αυτό που επέλεξαν να φτιάξουν, πιστεύω ότι δεν θα βοηθήσει τόσο όσο θα μπορούσε να βοηθήσει το σημείο στον κυκλικό κόμβο του Ακακίου μέχρι τον Αστρομερίτη, όπου παρατηρείται η μεγαλύτερη κίνηση τόσο τις καθημερινές όσο και την Κυριακή. Είναι θέμα βελτίωσης του οδικού δικτύου, ώστε να μετακινούνται οι πολίτες με άνεση.

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει κινητικότητα.

Πράγματι, παρά την κυκλοφοριακή κίνηση, ο Κύπριος δεν ξεχνά τα ορεινά. Η επισκεψιμότητα είναι σε υψηλό επίπεδο. Κάθε Σάββατο και Κυριακή είμαστε σχεδόν γεμάτοι. Τα ξενοδοχεία-μέλη μας του ΠΑΣΥΞΕ ορεινών θερέτρων είναι 20. Τα δύο-τρία μεγάλα ξενοδοχεία ίσως να αγγίζουν το 90% σε πληρότητα, ενώ τα άλλα είναι μεταξύ 30%-60%. Ευελπιστούμε ότι σύντομα ο κόσμος θα επισκέπτεται ακόμη περισσότερα ορεινά θέρετρα. Ο Κύπριος θέλει να ξεφύγει από την καθημερινότητα, την εργασία και το άγχος της πόλης και τα ορεινά δίνουν τη λύση.

Υπάρχουν αρκετές επιλογές από άποψη ψυχαγωγίας;
Σε κάποιες περιοχές έχουν γίνει θεματικά πάρκα που ελκύουν πολύ κόσμο. Ό,τι γίνει καινούριο προς τα βουνά, θα φέρει κόσμο. Δεν είναι εκεί που εστιάζω εγώ το πρόβλημα: Για μας στα ορεινά είναι θέμα προσωπικού.

Μιλήστε μας γι’ αυτό.

Το πρόβλημα προσωπικού υπάρχει τόσο τον χειμώνα όσο και το καλοκαίρι. Δυστυχώς, τα ορεινά θέρετρα δεν προτιμώνται από τους εργαζομένους. Οι μισθοί που προσφέρονται είναι πολύ καλοί σύμφωνα με τις συμβάσεις, και σύντομα, οι νέοι υπάλληλοι θα απολαμβάνουν τις νέες μισθολογικές αυξήσεις.

Μειωμένο ενδιαφέρον παρατηρείται πάντως και από τα παιδιά των γονιών επιχειρηματιών τα οποία δεν δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο να αναλάβουν τη διεύθυνση των ξενοδοχείων ως ανάδοχοι. Τελικά, γιατί δεν ακολουθούν τα βήματα των γονιών τους;

Όταν οι νέοι βλέπουν τους γονείς τους να εργάζονται 16 ώρες την ημέρα, λένε «Γιατί να μπω κι εγώ σε αυτό το επάγγελμα, όταν αντί να κάνω αυτό, μπορώ να κάνω κάτι άλλο που θα είμαι στο οκτάωρο μου και θα έχω χρόνο για τον εαυτό μου και τα παιδιά μου;» Όλοι οι συνάδελφοι στα θέρετρα αυτό το πρόβλημα αντιμετωπίζουμε, γιατί οι μονάδες στα τουριστικά θέρετρα λίγες είναι εταιρείες, τα υπόλοιπα είναι υπό τη διαχείριση οικογενειών.

Έχουν γίνει αρκετές πωλήσεις ξενοδοχείων στις Πλάτρες. Πώς το αξιολογείτε;

Τα τρία τέταρτα των ξενοδοχείων στις Πλάτρες έχουν πωληθεί και καλώς. Τώρα σειρά παίρνει η Κακοπετριά. Πρόκειται για τα δύο χωριά που ανέκαθεν είχαν την περισσότερη επισκεψιμότητα. Βλέπω ότι ξεκίνησε ενδιαφέρον προς τους ξενοδόχους της περιοχής μας για το κατά πόσο ενδιαφέρονται να πωλήσουν. Μερικά παραδείγματα είναι το Ρόδον και το Forest Park. Ελπίζω οι νέοι επενδυτές να έρθουν για να μείνουν και να δώσουν μια βοήθεια, μια ώθηση στα ορεινά θέρετρα με τις υπηρεσίες που θα παρέχουν στους πελάτες τους. Εδώ να ευχαριστήσουμε το Υφυπουργείο Τουρισμού για το σχέδιο ανακαινίσεων. Οι ξενοδόχοι που θα ενδιαφερθούν θα έχουν ένα ποσοστό 300.000 από το Υφυπουργείο και άλλες 100.000 ευρώ θα βάλει ο ιδιοκτήτης. Αυτό είναι πολύ καλό γιατί θα γίνουν ανακαινίσεις και είναι αυτό που επιζητεί ο κόσμος.

Τέτοιες επενδύσεις βοηθούν περισσότερο τους μεγάλους ή μικρούς ιδιοκτήτες ξενοδοχείων;

Το καλοκαίρι λειτουργούν δύο σχέδια των επιχορηγημένων αδειών και των συνταξιούχων. Αυτά τα δύο σχέδια των κοινωνικών ασφαλίσεων από το 1972 έγιναν διακοπή την περίοδο του πολέμου και συνεχίζονται από το 1976 και μετά με επιτυχία. Αυτά τα δύο σχέδια θα έπρεπε να μπουν κάποιοι φραγμοί στο πόσα πρέπει να παίρνει ο καθένας, ώστε να δουλέψουν όλα τα ξενοδοχεία. Εφόσον μιλούμε για ένα κυβερνητικό σχέδιο, σκοπός δεν είναι να επιβραβεύσω τον καλύτερο, αλλά να δώσω την ευκαιρία και σε άλλους, πιο μικρούς επιχειρηματίες, να ανακαινιστούν και να μπουν μέσα στο παιχνίδι. Η πρότασή μου είναι να γίνει καλύτερα ο καταμερισμός των χρημάτων αυτού του σχεδίου. Συστήνω να γίνει σωστότερα ο καταμερισμός και να βρούμε την κοινή συνισταμένη, ώστε να δουλεύουμε όλοι και να κερδίζουμε όλοι. Ο Υπουργός Εργασίας έχει πάντως την καλή διάθεση να βοηθήσει.

Τι γίνεται με τον ανταγωνισμό από καταλύματα τύπου Airbnb και τι αντίκτυπο έχετε;

Για να πάρουμε τις άδειές μας εμείς, οι νόμιμοι ξενοδόχοι, το κράτος μας ζητά πιστοποιητικά και βεβαιώσεις. Πρέπει και εκείνοι κάποια στιγμή, για να θέλουν να είναι νόμιμοι, να κάνουν τα απαραίτητα. Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει ένα ατύχημα σε χώρο Airbnb, τι κάνει; Στα ξενοδοχεία υπάρχουν οι ασφάλειες και θα καλυφθεί ο επισκέπτης. Από εκεί, από πού θα πάρει την αποζημίωσή του;

Πώς βοηθάμε τους Κύπριους ξενοδόχους;

Οι κρατήσεις από το τηλέφωνο είναι το πρώτο πράγμα. Ήταν η κλασσική μέθοδος μέχρι που εμφανίστηκαν οι ιστοσελίδες. Αν θυμάστε, καλούσε και κάναμε τις κρατήσεις απευθείας. Σίγουρα είμαστε κι εμείς της τεχνολογίας. Αλλά, είναι καλύτερα να έχουμε επαφή με τους ανθρώπους, να παίρνουμε τηλέφωνο το ξενοδοχείο να μάθουμε τις τιμές και ενδεχομένως να μας δώσουν και μία καλύτερη τιμή.

Χάσαμε το νόημα της Φιλοξενίας;

Πάνω στα βουνά την έχουμε. Όταν προσλαμβάνουμε προσωπικό, πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι ο κάθε ένας που εργοδοτείται πρέπει να ξέρει από τη γεωγραφία και την ιστορία της περιοχής. Δεν γίνεται να έρχεται ο τουρίστας να έχει απορίες και ο εργαζόμενος να αναζητά έναν Κύπριο για να του πει. Εκεί χάνεται το παιχνίδι.

Τέλος, σημαντικό είναι να γίνεται επιμόρφωση του προσωπικού σε τακτά διαστήματα. Υπάρχουν ειδικοί οι οποίοι είναι στη διάθεσή μας, ώστε να βοηθήσουν. Πρέπει να δείξουν οι εργαζόμενοι ότι εκτός του ότι αγαπάνε το επάγγελμά τους, έχουν και τις βασικές γνώσεις. Το Υφυπουργείο Τουρισμού κάνει πολύ καλά τη δουλειά στο πλαίσιο αυτό και οι εργαζόμενοί μας μπορούν να βοηθηθούν.