Βλέπουν θετικά τα νομοσχέδια για πολεοδομικά κίνητρα και χορηγίες με στόχο την αύξηση της προσιτής στέγης

Τη συζήτηση δύο νομοσχεδίων, που αφορούν την παραχώρηση πολεοδομικών κινήτρων, αλλά και χορηγιών σε ιδιοκτήτες ακινήτων που θα ενοικιάσουν μονάδες με προσιτό ενοίκιο, ξεκίνησε τη Δευτέρα η Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, με την πλειοψηφία των βουλευτών της Επιτροπής να αναφέρουν ότι τα νομοσχέδια κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση αλλά δεν είναι αρκετά για να αντιμετωπίσουν το οξύ στεγαστικό πρόβλημα.

Η Επιτροπή Οικονομικών έδωσε χρονικό περιθώριο στους εμπλεκόμενους φορείς (το Υπουργείο Οικονομικών το Τμήμα Φορολογίας, ο ΚΟΑΓ, η Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων και το Κτηματολόγιο) 15 ημερών για διαβουλεύσεις επί των νομοσχεδίων για να εντοπιστούν πιθανά κενά και να επανέλθουν για νέα συζήτηση επί αναθεωρημένου κειμένου.

Το ένα νομοσχέδιο αφορά την παραχώρηση πολεοδομικών κινήτρων για ανέγερση μονάδων προς ενοικίαση (Κτίζω - Ενοικιάζω) με προσιτό ενοίκιο μέσω του οποίου δίδεται επιπρόσθετος συντελεστής δόμησης σε ιδιοκτήτες ακινήτων για να δημιουργήσουν μονάδες που δεν υπάρχουν σήμερα με στόχο να τις ενοικιάσουν.

Το άλλο νομοσχέδιο αφορά το σχέδιο «Ανακαινίζω/Ενοικιάζω» που στόχο έχει να επαναφέρει στην αγορά αδρανή οικιστικές μονάδες, οι οποίες θα μπορούσαν να ήταν στο ενοίκιο αλλά δεν είναι, επειδή ενδεχομένως οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν τα χρήματα που χρειάζονται για να τις ανακαινίσουν.

Με αυτό το σχέδιο θα δίδεται κρατική χορηγία για ανακαίνιση νοουμένου ότι οι οικιστικές μονάδες πληρούν κάποιες προϋποθέσεις (το ακίνητο βρισκόταν σε αδράνεια, καλύπτεται από άδεια οικοδομής, διαθέτει πιστοποιητικό σταθερότητας) και οι οποίες θα προσφέρονται με προσιτό ενοίκιο.

Προσιτό ενοίκιο ορίζεται ως το ενοίκιο το οποίο είναι 30% χαμηλότερο από το αγοραίο, το οποίο αγοραίο θα δημοσιεύεται από το Υπουργείο Εσωτερικών και θα είναι αναλόγως της περιοχής.

Συγκεκριμένα τα εισοδήματα από τα ενοίκια θα απαλλάσσονται 100% από το φόρο εισοδήματος ή εταιρικό φόρο αν είναι νομικό πρόσωπο, και επί πλέον οι ιδιοκτήτες θα έχουν δικαίωμα να διεκδικούν αυξημένες κεφαλαιουχικές εκπτώσεις 5% αντί 3% που ισχύει σήμερα για κτίρια και 15% αντί 10% για μηχανήματα και εξοπλισμό. Επίσης τα εισοδήματα που θα εισπράττονται από τα ενοίκια, θα απαλλάσσονται από την Έκτακτη Αμυντική Εισφορά.

Οι ελαφρύνσεις αυτές θα ισχύουν για τα έτη που είναι σε εφαρμογή το Σχέδιο «Ανακαινίζω - Ενοικιάζω» του Υπουργείου Εσωτερικών, με τον εκτιμώμενο δημοσιονομικό αντίκτυπο για τα έτη 2024-27 να ανέρχεται σε 1,75 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Η Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων Στέλλα Μιχαηλίδου είπε ότι με την αρχική τους μορφή στα νομοσχέδια δεν προκύπτουν θέματα και στοιχεία κρατικών ενισχύσεων, ενώ επιφυλάχθηκε να εξετάσει τα νομοσχέδια μετά τις αλλαγές και να επανέλθει.

Η διευθύντρια του ΚΟΑΓ Ελένη Συμεωνίδου  είπε ότι δεν έχει σχόλια επί του νομοσχεδίου αλλά εισηγήθηκε το σχέδιο να εφαρμοστεί για έξι χρόνια (και όχι τέσσερα, δηλαδή μέχρι το 2027).

Επιπλέον, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ανέφερε ότι άνοιξε η πλατφόρμα για το σχέδιο ανακαινίζω/ενοικιάζω στις 15 Νοεμβρίου για τους ιδιοκτήτες ακινήτων και έχουν αυτή την στιγμή περίπου 25 αιτήσεις.

Είπε ακόμη ότι τον Ιούνιο του 2024 είχαν ανοίξει οι αιτήσεις για το σχέδιο κτίζω/ενοικιάζω και «έχουμε ένα πολύ ικανοποιητικό» αριθμό αιτήσεων και υπήρξαν γύρω στις 9 συμφωνίες.

Σημείωσε ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων αυτή την στιγμή σχεδιάζουν κάτι που διαπιστώνεται από τα τηλεφωνήματα που λαμβάνει συνεχώς ο ΚΟΑΓ.

Εκπρόσωπος του ΣΕΛΚ εισηγήθηκε μεταξύ άλλων ότι θα πρέπει να διασαφηνιστεί στο νομοσχέδιο ότι οι φορολογικές εκπτώσεις θα αφαιρούνται από το υπόλοιπο εισόδημα του φορολογούμενου (ιδιοκτήτη ακινήτου), διαφορετικά δεν θα έχει τη δυνατότητα το Τμήμα Φορολογίας να παραχωρήσει αυτές τις εκπτώσεις.

Επιπλέον, εισηγήθηκε όπως μεταφέρονται οι ζημιές μιας εταιρείας που ετοιμάζει λογαριασμούς για τον φόρο εισοδήματος και στην επόμενη χρονιά και όπως ισχύει σε ό,τι αφορά το αφορολόγητο ενοίκιο όσο διαρκεί η ενοικίαση και διερωτήθηκε γιατί να λήγει το 2027 όπως προνοεί το νομοσχέδιο.

Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο προεδρεύων της Επιτροπής Χρύσης Παντελίδης είπε ότι τα δύο φορολογικά κυβερνητικά νομοσχέδια, τα οποία συμπληρώνουν το πλαίσιο στεγαστικής πολιτικής του κράτους και τα σχέδια κτίζω για ενοικίαση και ανακαινίζω για ενοικίαση, σκοπό έχουν «να παραχωρηθούν φορολογικές ελαφρύνσεις σε ιδιοκτήτες κατοικιών ή διαμερισμάτων ώστε να ενοικιάζουν τα ακίνητα τους με προσιτό ενοίκιο, προς όφελος συγκεκριμένης ομάδας δικαιούχων, ευάλωτων πολιτών».

Πρόσθεσε πως προσιτό ενοίκιο ορίζεται το ενοίκιο που είναι χαμηλότερο κατά 30% του αγοραίου, το οποίο ορίζεται από το Κτηματολόγιο και είναι δημοσιευμένο στο διαδίκτυο ανά Επαρχία, ανά Δήμο ή άλλη συγκεκριμένη περιοχή ή ανά πλησιέστερο Δήμο ή περιοχή και ανά τύπο οικιστικής μονάδας, ενώ οι δικαιούχοι προκύπτουν με βάση συγκεκριμένα, επίσης δημοσιοποιημένα κριτήρια.

«Κάθε κίνητρο της πολιτείας, φορολογικό ή άλλο, για συγκράτηση ή και μείωση των ενοικίων, αλλά και για αξιοποίηση των πολλών άδειων κατοικιών που υπάρχουν, θα συμβάλει στον στόχο που θέτουμε ως προτεραιότητα, δηλαδή το να μπορούν όλοι και όλες να έχουν δική τους στέγη, αναλόγως των δυνατοτήτων τους», ανέφερε.   

Ο κ. Παντελίδης είπε ότι ήταν η πρώτη αυτή συζήτηση επί της αρχής και «ήταν αρκετά γόνιμη και εποικοδομητική γιατί εντοπίστηκαν κάποια περιθώρια βελτιώσεων κυρίως ως προς τους τρόπους εφαρμογής» και πρόσθεσε ότι το Υπουργείο Οικονομικών το Τμήμα Φορολογίας, ο ΚΟΑΓ, η Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων και το Κτηματολόγιο θα διαβουλευτούν περαιτέρω τις επόμενες μέρες για να εντοπιστούν αυτά τα πιθανά κενά και θα επανέλθουν το συντομότερο δυνατό μες τις επόμενες δύο τρεις εβδομάδες με απαντήσεις και αναθεωρημένο κείμενο.

«Πρόθεση μας είναι να προχωρήσουμε το συντομότερο δυνατόν στην κατ΄ άρθρο συζήτηση και γιατί όχι και στην ολομέλεια προς ψήφιση», πρόσθεσε.

Η βουλευτής του ΔΗΣΥ Σάβια Ορφανίδου είπε ότι «εδώ και πλέον του ενός έτους είχαμε διαπιστώσει ως Δημοκρατικός Συναγερμός πως τα κίνητρα για αύξηση της προσφοράς κατοικιών δεν θα είχαν την προσδοκώμενη απόδοση».

Ανέφερε ότι μεταξύ πολλών άλλων εισηγήσεων που είχε καταθέσει ο ΔΗΣΥ για αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, ήταν και η προσθήκη φορολογικών κινήτρων σε όσους επιλέγουν να εκμισθώνουν στέγη με προσιτό ενοίκιο.

Η κ. Ορφανίδου εξέφρασε ικανοποίησή που «σήμερα έχουμε ενώπιον μας τέτοια νομοσχέδια που απαλλάσσουν από φορολογίες τα έσοδα από ενοίκια, όταν τα ακίνητα ενοικιάζονται με ποσοστό 30% χαμηλότερα από το αγοραίο ενοίκιο».

«Θα συνεχίσουμε να επιμένουμε σε πρόσθετες εισηγήσεις, όπως παρουσιάστηκαν πριν από μερικούς μήνες στη δημοσιογραφική μας διάσκεψη, για μια πιο αποτελεσματική στεγαστική πολιτική», ανέφερε και πρόσθεσε ότι «κατανοούμε ότι το εν λόγω πρόβλημα είναι ιδιαίτερα σοβαρό και έχει σημαντικές παρενέργειες, όπως η δημιουργία οικογένειας, και χρειάζεται να κάνουμε περισσότερα και γρηγορότερα για τους νέους μας».

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Καυκαλιάς είπε ότι εάν η Κυβέρνηση θεωρεί ότι με τα δύο αυτά νομοσχέδια που περιλαμβάνουν φορολογικές ελαφρύνσεις σε ιδιοκτήτες ακίνητης ιδιοκτησίας και απαλλαγή του εταιρικού φόρου ή του φόρου εισοδήματος με συνολικό αντίκτυπο 1,7 εκ. ευρώ τον χρόνο και απαλλαγή έκτακτης αμυντικής εισφοράς με συνολικό αντίκτυπο 100.000 ευρώ τον χρόνο, «λύνεται το πρόβλημα της προσιτής στέγης επιβεβαιώνεται το γεγονός ότι η Κυβέρνηση δεν συνειδητοποιεί το μέγεθος του προβλήματος».

«Το πιο σημαντικό είναι ότι αδυνατεί να το λύσει», πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι υπάρχουν επίσης στα νομοσχέδια νομοτεχνικά κενά στα οποία έχουν γίνει σημαντικές παρατηρήσεις κατά την εξέταση των δύο νομοσχεδίων στην Επιτροπή και έφερε ως παράδειγμα ότι «δίδονται τα όποια κίνητρα στους ιδιοκτήτες χωρίς να διασφαλίζεται η περίοδος που ένας δικαιούχος θα έχει εξασφαλισμένο το προσιτό ενοίκιο».

Ο κ. Καυκαλιάς είπε ότι «για άλλη μια φορά εξετάζουμε νομοσχέδια και φορολογικά κίνητρα με τη μέθοδο του σαλαμιού».

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της ΔΗΠΑ Συνεργασία Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι «θα παραχωρούνται φορολογικές ελαφρύνσεις σε ιδιοκτήτες ακίνητης ιδιοκτησίας οι οποίοι θα ενοικιάζουν τις μονάδες τους με προσιτό ενοίκιο προς όφελος επιλέξιμων ομάδων συμπολιτών μας».

«Ως ΔΗΠΑ Συνεργασία χαιρετίζουμε την κατάθεση των δύο Νομοσχεδίων τα οποία είναι προς την ορθή κατεύθυνση και βοηθούν στο γενικότερο σκοπό της στήριξης των ευάλωτων εισοδηματικών κατηγοριών, τόσο μέσω του  σχεδίου Build to Rent, όσο και για το Ανακαινίζω – Ενοικιάζω», πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι η προσφορά των διαθεσίμων κατοικιών πρέπει να αυξηθεί και πρόσθεσε πως «τα σχέδια του κράτους βοηθούν στην προσπάθεια που γίνεται για επίλυση του στεγαστικού προβλήματος, το οποίο σήμερα είναι πραγματικά πάρα πολύ σοβαρό».

«Ως Παράταξη, πιστεύουμε ότι χρειάζονται και άλλα πιο δραστικά, άμεσα, αλλά και πιο μεσοπρόθεσμα μέτρα για να επιλυθεί το στεγαστικό πρόβλημα», πρόσθεσε.

Επιγραμματικά, ο κ. Τρυφωνίδης είπε ότι «ζητούμε την επίσπευση των έργων, τα οποία βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη ή έχουν προγραμματιστεί να αρχίσουν τους αμέσως επόμενους μήνες από τον ΚΟΑΓ σε πολλές περιοχές της Κύπρου, πρέπει να γίνουν ανάλογα έργα στις ορεινές περιοχές».

Ανέφερε επίσης ότι επαναφέρει την γενικότερη εισήγηση της ΔΗΠΑ «για δημιουργία Ενιαίου Φορέα Στεγαστικής Πολιτικής, ο οποίος θα αναλάβει τον συντονισμό όλων των στεγαστικών προγραμμάτων που εμπλέκονται στον τομέα της στεγαστικής πολιτικής και βρίσκονται διασκορπισμένα σε διάφορα Υπουργεία, Υπηρεσίες και Οργανισμούς και πιστεύουμε ότι θα βοηθήσει καθοριστικά στις προσπάθειες που γίνονται για την επίλυση του στεγαστικού προβλήματος».