Κωνσταντίνος Κωνσταντή: Άμεση λήψη μέτρων για διατήρηση ιστορικών κτηρίων

Το ΕΤΕΚ παρακολουθεί τον δημόσιο διάλογο που εξελίσσεται τις τελευταίες μέρες σε σχέση με την επικείμενη κατεδάφιση του Διδασκαλικού Μεγάρου επί της λεωφόρου Μακαρίου, στη Λευκωσία, και συντάσσεται με τις ανησυχίες που εκφράζουν οργανωμένοι φορείς και πολίτες.

H αναγνώριση, διατήρηση και αξιοποίηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς αποτελεί για το Επιμελητήριο σημαντική προτεραιότητα και κεντρικό πυρήνα της δράσης και των παρεμβάσεών του.

Για το συγκεκριμένο κτήριο, το οποίο πέραν της αρχιτεκτονικής του ταυτότητας έχει σημαντική ιστορική και κοινωνική αξία, έχουμε ήδη απευθυνθεί στις αρμόδιες αρχές ώστε να γίνει μια ύστατη προσπάθεια για τη διάσωσή του. Το Επιμελητήριο θεωρεί πως σε αυτές τις περιπτώσεις το κράτος οφείλει να διαπραγματευτεί και να προσφέρει κίνητρα στους επενδυτές για να διασφαλίσει τη διατήρηση του κτηρίου, αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την μη έγκαιρη προστασία του και το κόστος για όποια διορθωτική κίνηση χρειαστεί.

Ταυτόχρονα όμως για το ΕΤΕΚ αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν άμεσα ώστε να προστατεύσουμε την μοντέρνα αρχιτεκτονική κληρονομιά. Να σβήσουμε τη φωτιά που καίει το ένα δέντρο, αλλά να πάρουμε μέτρα για να προστατεύσουμε το δάσος!

Η διάσωση και ανάδειξη της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του Μοντέρνου αποτελεί σημαντικό βήμα για τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής ταυτότητας των ευρωπαϊκών πόλεων, καθώς ευθυγραμμίζεται απόλυτα με τις πολιτικές του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους (New European Bauhaus) και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal).

Η επανάχρηση και αποκατάσταση αυτών των ιστορικών κτηρίων προάγει τη βιωσιμότητα και αναδεικνύει την πολιτιστική αξία τους, προσφέροντας σύγχρονες λύσεις σχεδιασμού που τιμούν την αισθητική και την ιστορική τους σημασία. Στην Κύπρο χρειαζόμαστε άμεσα μία στρατηγική προστασίας και ανάδειξης της αρχιτεκτονικής του Μοντέρνου, η οποία θα ενισχύσει την ιστορική συνέχεια, δημιουργώντας βιώσιμα αστικά περιβάλλοντα στις κυπριακές πόλεις.

Το πρώτο βήμα για να συμβεί αυτό είναι να αναγνωρίσουμε την αξία του μοντέρνου και να προστατεύσουμε τα κτήριά του, κηρύσσοντας τα διατηρητέα. Το ΕΤΕΚ έχει ήδη συστήσει ειδική επιστημονική επιτροπή για αυτό το θέμα, της οποίας η σύνθεση ενσωματώνει όλους τους εμπλεκόμενους (ακαδημαϊκούς, λειτουργούς αρμοδίων αρχών, ιδιώτες μελετητές κ.ο.κ) ώστε να συγκεντρωθεί το απαραίτητο υλικό που θα υποστηρίξει την ανακήρυξη σε διατηρητέα μεγάλου αριθμού μοντέρνων κτηρίων, υποστηρίζοντας έτσι ενεργά και άμεσα το έργο του Κλάδου Διατήρησης και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως.

Παράλληλα η ίδια ομάδα ειδικών επεξεργάζεται πρόταση για αναθεώρηση των κινήτρων αποκατάστασης ειδικά για τις μοντέρνες οικοδομές, καθώς και εισήγηση για δημιουργία κατευθυντήριων οδηγιών για επεμβάσεις στα κτήρια του μοντέρνου.

*Πρόεδρος ΕΤΕΚ