«ΘΑλΕΙΑ2021-2027»: Οι ευρωπαϊκές επενδύσεις που μεταμορφώνουν την Κύπρο

Με πέραν των 100 έργων σε εξέλιξη εισήλθε στο νέο έτος το Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ2021-2027», το οποίο βρίσκεται σε πλήρη υλοποίηση και φιλοδοξεί να διαμορφώσει τα θεμέλια για ένα κοινωνικό, καινοτόμο και βιώσιμο αποτύπωμα στην Κύπρο.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του «ΘΑλΕΙΑ» ανέρχεται στα €1,8 δις, εκ των οποίων τα €969 εκατ. αποτελούν συνεισφορά της ΕΕ και τα €842 εκατ. προέρχονται από εθνικούς πόρους.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που έλαβε ποτέ η χώρα μας. Από την έναρξη του Προγράμματος μέχρι το τέλος του 2024 είχαν διατεθεί €450 εκατ., τα οποία κάλυψαν περίπου το 30% των διαθέσιμων πόρων.

Σημαντικό αποτύπωμα στην καθημερινότητα του πολίτη

Στο πλαίσιο του «ΘΑλΕΙΑ» υλοποιήθηκαν και υλοποιούνται μεγάλα και σημαντικά έργα που θα αναβαθμίσουν τη ζωή των πολιτών στην Κύπρο, μέσα από τη συγχρηματοδότηση της ΕΕ. Ενδεικτικά, πέραν των €150 εκ. επενδύονται για την τοπική ανάπτυξη.

Έργα αυτής της κατηγορίας που έχουν ολοκληρωθεί είναι, μεταξύ άλλων, η ανάπλαση του παλιού ΓΣΠ, η αποκατάσταση της παλιάς αγοράς στη Λευκωσία και η μετατροπή της σε Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας, η ανέγερση της πανεπιστημιακής σχολής του ΤΕΠΑΚ στην Πάφο, η δημιουργία του Δημοτικού Πάρκου Σαλίνα στη Λάρνακα και του πάρκου Γκογκέν στη Λεμεσό.

Ταυτόχρονα, το «ΘΑλΕΙΑ» προσφέρει σχέδια/έργα που εστιάζουν στην προώθηση της απασχόλησης, της εκπαίδευσης και κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, με ποσά που ξεπερνούν τα €400 εκ..

Σε αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η παροχή υπηρεσιών κατ’ οίκον φροντίδας σε ΑΜεΑ, το Σχέδιο Ενίσχυσης Νέας Επιχειρηματικής Δραστηριότητας, τα Σχέδια Επιδοτούμενης Απασχόλησης Ανέργων, τα προγράμματα κατάρτισης για νέους εκτός απασχόλησης/εκπαίδευσης/κατάρτισης, η Ανάπτυξη της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, η δημιουργία Κέντρου Οικογενειακής Παρέμβασης και Στήριξης για τον Αυτισμό, το Σχέδιο Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών ηλικίας μέχρι τεσσάρων ετών, η Σίτιση Ευάλωτων Ομάδων Μαθητών/Μαθητριών στα Δημόσια Σχολεία.

Εξίσου σημαντικές είναι και οι επενδύσεις ύψους €700 εκατ. για ενεργειακά και περιβαλλοντικά έργα, μεταξύ των οποίων και το σχέδιο «Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω τις Κατοικίες», η δημιουργία σχολείων μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης, ο εκσυγχρονισμός του ηλεκτρικού δικτύου για την υποστήριξη της ενεργειακής μετάβασης, καθώς επίσης και έργα πλημμυρικής αποσυμφόρησης, αποχετευτικά και υδατικά έργα.

Επιπλέον, πέραν των €250 εκατ. κατευθύνονται στη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων, την έρευνα, την καινοτομία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Πέντε Έργα Στρατηγικής Σημασίας

Μέσω του «ΘΑλΕΙΑ» έχουν καθοριστεί πέντε έργα Στρατηγικής Σημασίας για τη χώρα μας. Συγκεκριμένα πρόκειται για:

1. Την αναβάθμιση/επέκταση του Συστήματος Πληροφοριών γης με προϋπολογισμό €22 εκ. και την ευρωπαϊκή συνεισφορά να ανέρχεται στο 60%
2. Την αειφόρο Ανάπτυξη του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα με προϋπολογισμό €16,1 εκ. και την ευρωπαϊκή συνεισφορά στο 60%
3. Το πρόγραμμα «Πληρώνω Όσο Πετώ» κόστους €25 εκ. με το 85% από ευρωπαϊκούς πόρους.
4. Τη Φάση Β3 του περιμετρικού Αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας με προϋπολογισμό €42,6 εκ. και ευρωπαϊκή συνεισφορά στο 85%
5. Την Αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) με προϋπολογισμό €48 εκ. και την ευρωπαϊκή συνεισφορά στο 60%.

Καταληκτικά, η υλοποίηση του «ΘΑλΕΙΑ2021-2027» αναμένεται να αυξήσει το ΑΕΠ της Κύπρου κατά 6% έως το 2029 και να δημιουργήσει 8.500 νέες θέσεις εργασίας, συνεχίζοντας στις επιτυχείς στέρεες βάσεις που έθεσε η προηγούμενη προγραμματική περίοδος.