Χάρης Γεωργιάδης: Το «πλυντήριο» της υφηλίου πριν από το 2013 η Κύπρος, άλλαξαν ριζικά τα πράγματα

Τον κώδωνα του κινδύνου για τον ρυθμό αύξησης του κρατικού μισθολογίου κρούει ο πρώην υπουργός Οικονομικών, τέως αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥ και βουλευτής του κόμματος, Χάρης Γεωργιάδης, προειδοποιώντας πως αν δεν υπάρξει συγκράτηση, σε μερικά χρόνια θα έχουμε εκτροχιασμό.

Σε εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στο InBusinessNews για την οικονομία, ο κ. Γεωργιάδης διαμηνύει πως η αποφυγή ελλειμμάτων δεν είναι λιτότητα αλλά κοινή λογική, εστιάζοντας όσον αφορά στους κινδύνους για την δημοσιονομική σταθερότητα-πέραν από το ζήτημα του κρατικού μισθολογίου-, σε όσα καταγράφονται στον τομέα της υγείας με φόντο συνδικαλιστικές διεκδικήσεις.

Ο Χάρης Γεωργιάδης, μολονότι προσεγγίζει με θετικό πρόσημο την φιλοσοφία που σε θεωρητικό επίπεδο η παρούσα κυβέρνηση διακηρύττει πως διέπει την οικονομική της πολιτική, εκφράζει έντονες επιφυλάξεις ως προς την πρακτική εφαρμογή των διακηρύξεων αυτών, καθότι διαπιστώνει απόσταση μεταξύ λόγων και έργων.

«Ακούμε να λέγονται σωστά πράγματα, αλλά πού είναι οι πράξεις; Για παράδειγμα, ποιες είναι οι νέες μεταρρυθμίσεις που έχει βάλει μπροστά η κυβέρνηση στον ενάμιση χρόνο της θητείας της; Και πόσο συνεπείς είναι οι αναφορές σε δημοσιονομική σταθερότητα με την ανεξέλεγκτη διόγκωση του κρατικού μισθολογίου;», διερωτάται χαρακτηριστικά.

Κρίνοντας ως καλή την κατάσταση της κυπριακής οικονομίας, ο κ. Γεωργιάδης υποδεικνύει ταυτόχρονα πως δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο για χαλάρωση, ούτε για λάθη, ενώ αναφερόμενος στον χρηματοπιστωτικό τομέα επισημαίνει πως οι δύσκολες αποφάσεις που είχαν ληφθεί τα προηγούμενα χρόνια, έχουν φέρει αποτελέσματα.

«Έχουμε σήμερα», σημειώνει, «ένα από τα πιο εύρωστα χρηματοπιστωτικά συστήματα στην Ευρώπη, με επάρκεια κεφαλαίων, με άνετη θέση ρευστότητας και με καλή προοπτική».

Κληθείς να σχολιάσει την εικόνα και τη φήμη της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού, ο Χάρης Γεωργιάδης χαρακτηρίζει ως αληθή την άποψη πως «πριν το 2013 η Κύπρος ήταν το ‘’πλυντήριο’’ της υφηλίου», παραδεχόμενος παράλληλα ότι η διαχείριση του προγράμματος πολιτογραφήσεων ήταν άλλη μια αστοχία «που μας πήρε πίσω».

«Αλλά επαναλαμβάνω», υπογραμμίζει, «πως τα πράγματα άλλαξαν ριζικά, κάτι που έχει επιβεβαιωθεί από όλες τις διεθνείς αξιολογήσεις που έχουν γίνει τα τελευταία δέκα χρόνια».

Η κυπριακή οικονομία βρίσκεται σε μια περίοδο διαδοχικών αναβαθμίσεων από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, την ίδια ώρα που από την άλλη οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά βρίσκονται υπό τον ασφυκτικό κλοιό των πληθωριστικών πιέσεων, των υψηλών επιτοκίων, του δυσβάστακτου ενεργειακού κόστους κτλ. Στην δική σας ανάγνωση των πραγμάτων, ποια είναι η εικόνα για την οικονομία της Κύπρου; Κινείται προς την ορθή ή την λάθος κατεύθυνση;

Είναι καλή η κατάσταση της οικονομίας μας. Οι δύσκολες αποφάσεις που λήφθηκαν στα χρόνια μετά το 2013 και οι προσπάθειες των παραγωγικών μας τομέων αποδίδουν σήμερα καρπούς.

Έχουμε μια πιο ανθεκτική, ανταγωνιστική και διαφοροποιημένη οικονομία. Σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι διατηρείται επί σειρά ετών μια ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική. Οι πληθωριστικές πιέσεις, η άνοδος των επιτοκίων και το κόστος ενέργειας είναι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν όλες οι ευρωπαϊκές οικονομίες αυτή την περίοδο.

Η ισχυρή ανάπτυξη είναι αυτή που τις καθιστά πιο διαχειρίσημες. Την ίδια ώρα όμως να σημειώσω και τους κινδύνους που ελλοχεύουν και καθιστούν επιβεβλημένη την εγρήγορση και την προσοχή. Δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο για χαλάρωση, ούτε για λάθη.

Έχουμε ακούσει επανειλημμένως τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αναφέρεται στο τρίπτυχο «δημοσιονομική σταθερότητα-ισχυρό χρηματοπιστωτικό σύστημα-συνεχείς μεταρρυθμίσεις», ως ουσιαστικά τον μπούσουλα βάσει του οποίου πορεύεται η παρούσα Κυβέρνηση σε σχέση με την οικονομική της πολιτική. Συμφωνείτε ότι αυτή είναι η δέουσα συνταγή για διασφάλιση μιας υγιούς οικονομίας;

Ναι, είναι. Με μια προϋπόθεση όμως: Ότι τα λόγια πρέπει να συνοδεύονται από πράξεις. Και εδώ είναι ο προβληματισμός μου. Ακούμε να λέγονται σωστά πράγματα, αλλά πού είναι οι πράξεις; Για παράδειγμα, ποιες είναι οι νέες μεταρρυθμίσεις που έχει βάλει μπροστά η κυβέρνηση στον ενάμιση χρόνο της θητείας της; Και πόσο συνεπείς είναι οι αναφορές σε δημοσιονομική σταθερότητα με την ανεξέλεγκτη διόγκωση του κρατικού μισθολογίου;

Το κρατικό μισθολόγιο και το παράδοξο

Γίνεται ακριβώς μεγάλη συζήτηση για το θέμα του κρατικού μισθολογίου και είχαμε μάλιστα περί τούτου και τις πρόσφατες σχετικές συστάσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου(ΔΝΤ), με κάποιες από αυτές να προκαλούν έντονες αντιδράσεις, κυρίως από τις συντεχνίες. Υπό την ιδιότητά σας και ως πρώην υπουργός Οικονομικών, χρειάζονται ρηξικέλευθες αποφάσεις στο συγκεκριμένο ζήτημα; Και αν ναι, μπορούν τέτοιες αποφάσεις να υλοποιηθούν «αναίμακτα»;

Υπάρχει κάτι το παράδοξο. Από τη μια με ρωτάτε για το ΔΝΤ που η ίδια η κυβέρνηση μετακάλεσε επειδή, όπως λέχθηκε, συμμεριζόταν και η ίδια την ανησυχία για το κρατικό μισθολόγιο, με ρωτάτε για το ενδεχόμενο ρηξικέλευθων αποφάσεων και για το εάν μπορούν να υπάρξουν «αναίμακτα» μέτρα.

Και την ίδια ώρα, με έκπληξη ενημερωθήκαμε από τα Μέσα Ενημέρωσης ότι η κυβέρνηση αποφάσισε την παραχώρηση γενικών και οριζόντιων αυξήσεων στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, μέσω ενός θεσμού που εδώ και 15 χρόνια είχε μπει στο περιθώριο.

Σημειώστε ότι είχε προηγηθεί το τελευταίο διάστημα η πλήρης άρση των αποκοπών, η θέσπιση νέου συνταξιοδοτικού σχεδίου, η αποπαγοποίηση χιλιάδων νέων θέσεων για προσλήψεις, η αύξηση της ΑΤΑ και επί μέρους παραχωρήσεις σε κατηγορίες εργαζομένων στο δημόσιο.

Δέχομαι ότι η σταδιακή άρση των αποκοπών ήταν αναπόφευκτη και το νέο συνταξιοδοτικό δικαιολογημένο. Τα άλλα όμως; Δεν βλέπουμε πως όλα μαζί έχουν θέσει το κρατικό μισθολόγιο σε μια πορεία ανεξέλεγκτης ανόδου; Μιλάμε για μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια αύξηση κάθε χρόνο.

Και να αντέχει το βάρος η οικονομία-που πλέον το αμφιβάλω-προκύπτει και ζήτημα προτεραιοτήτων. Για παράδειγμα, τη φετινή μόνο χρονιά η αύξηση του κρατικού μισθολογίου φτάνει το 15%, ενώ των αμυντικών δαπανών μόνο στο 4.5%. Διογκώνεται ανεξέλεγκτα το μισθολόγιο, αλλά δεν έχει ξεκινήσει κανένα νέο αναπτυξιακό έργο.

Αυτές είναι οι σωστές προτεραιότητες; Προσωπικά αλλά και ως παράταξη είχαμε εκφράσει σοβαρές ανησυχίες για αυτό το ζήτημα, από τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη.

Στην πορεία όχι μόνο δεν έχουμε καθησυχαστεί, αλλά όλες οι ανησυχίες μας έχουν επιβεβαιωθεί. Και να διευκρινίσω το αυτονόητο: Κανείς δεν εγείρει, ασφαλώς, ζήτημα μισθολογικών αποκοπών. Αλλά πρέπει επιτέλους να υπάρξει συγκράτηση του ρυθμού αύξησης του κρατικού μισθολογίου. Αλλιώς, σε λίγα χρόνια θα έχουμε εκτροχιασμό.

Η εισήγησή σας ποια είναι; Πώς θα υπάρξει αυτή η συγκράτηση;

Θεωρώ πως πρέπει να ξαναδούμε αυτό που δύο φορές είχαμε επιχειρήσει επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη, χωρίς να βρούμε την αναγκαία στήριξη: Τον καθορισμό διά νομοθεσίας ορίου στην αύξηση του κρατικού μισθολογίου, ώστε αυτός να μην ξεπερνά τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ.

Δηλαδή, προσλήψεις θα γίνονται και αυξήσεις θα παραχωρούνται μόνο εντός αυτού του νομοθετικά καθορισμένου ορίου, που θα συμβαδίζει με την μεγέθυνση του ΑΕΠ.

Μάλιστα, αυτό το νομοθετικά καθορισμένο όριο είναι ορθό να υπολογίζεται και να εφαρμόζεται ξεχωριστά για κάθε τομέα του δημοσίου, δηλαδή ξεχωριστά για τη δημόσια υπηρεσία, ξεχωριστά για την υγεία, την εκπαιδευτική υπηρεσία, τα σώματα ασφαλείας κλπ.

Να καθορίσουμε με λίγα λόγια, ένα λογικό πλαίσιο που θα διασφαλίζει επαρκή στελέχωση και καλούς όρους απασχόλησης στο δημόσιο, αλλά πάντοτε εντός των ορίων και αντοχών της οικονομίας.

Οι κίνδυνοι για την δημοσιονομική σταθερότητα

Πέραν του κρατικού μισθολογίου, αλλά και των διάφορων αστάθμητων εξωγενών παραγόντων οι οποίοι αναπόφευκτα επηρεάζουν, ποιος θεωρείτε ότι είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος ή η μεγαλύτερη πρόκληση αν προτιμάτε, που πρέπει να προσεχθεί στην προσπάθεια για ύπαρξη δημοσιονομικής σταθερότητας;

Ανησυχώ και για τα όσα καταγράφονται στον τομέα της υγείας. Κάναμε το ΓεΣΥ και καλώς το κάναμε, παρόλο που είναι γνωστή θεωρώ η θέση μου υπέρ ενός μικτού συστήματος παρά ενός κρατικού μονοασφαλιστικού. Έστω και έτσι όμως, ήταν και παραμένει αναγκαίο.

Αυτό λοιπόν το ΓεΣΥ, το οποίο έλαβε καθολική στήριξη, έχει πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Και μια πολύ βασική προϋπόθεση είναι η λειτουργία των κρατικών νοσοκομείων σε ένα πλαίσιο οικονομικής, διοικητικής και επιστημονικής αυτονόμησης.

Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι και τα κρατικά νοσοκομεία θα εξασφαλίζουν τα έσοδα τους μέσω του ΓεΣΥ, παρέχοντας υπηρεσίες και εξυπηρετώντας τις ανάγκες των πολιτών. Ότι θα είναι μεν δημόσια, αλλά θα εισάξουν ιδιωτικοοικονομικά χαρακτηριστικά στον τρόπο λειτουργίας τους.

Αυτά που παρακολουθώ να συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα, μέσω συνδικαλιστικών διεκδικήσεων, ισοδυναμούν με ακύρωση αυτής της βασικής αρχής.

Θέλουν ουσιαστικά κάποιοι να επανέλθουν τα νοσοκομεία κάτω από το υπουργείο Υγείας, με όρους δημοσίου, με ρυθμούς δημοσίου, και το κυριότερο με χρηματοδότηση του δημοσίου.

Με αποτέλεσμα, ο φορολογούμενος πολίτης να πληρώνει δύο φορές. Μια για το ΓεΣΥ μέσω των συνεισφορών του και μια μέσω του κρατικού προϋπολογισμού για τα δημόσια νοσηλευτήρια.

Θα έχουμε δηλαδή το νέο σύστημα του ΓεΣΥ και θα επαναφέρουμε και το παλιό από την πίσω πόρτα. Αδιανόητα πράγματα.

Η κατάσταση του χρηματοπιστωτικού τομέα

Παρά το περιβάλλον αυξημένων επιτοκίων των τελευταίων χρόνων, βλέπουμε-ευτυχώς-να μην επιβεβαιώνονται οι ανησυχίες για εκτόξευση των μη εξυπηρετούμενων δανείων(ΜΕΔ). Μπορούμε να πούμε ότι αυτό οφείλεται στα αντανακλαστικά που επέδειξαν τα τραπεζικά ιδρύματα της χώρας μας και δη στα διάφορα εργαλεία που παρείχαν στους δανειολήπτες προς άμβλυνση των επιπτώσεων της ανόδου των επιτοκίων;

Το σημαντικό είναι να γίνεται η σωστή αξιολόγηση από τις τράπεζες στο στάδιο της παραχώρησης ενός δανείου και να υπάρχει συνέπεια εκ μέρους των δανειοληπτών στη διάρκεια του δανείου. Ούτε το ένα ίσχυε στον τόπο μας πριν το 2013, ούτε το άλλο.

Οι τράπεζες ανεξέλεγκτα παραχωρούσαν δάνεια και οι δανειολήπτες αλόγιστα τα αναλάμβαναν και αυτή ήταν η αιτία της δημιουργίας του μεγάλου προβλήματος των ΜΕΔ.

Επειδή τα τελευταία δέκα χρόνια οι διαδικασίες έχουν βελτιωθεί, βλέπουμε ότι ουσιαστικά δεν δημιουργούνται νέα ΜΕΔ. Και αυτό με τη σειρά του επιτρέπει και κάποια ευελιξία από τις τράπεζες ανάλογα με την περίπτωση.

Εξάλλου, μια άνοδος των δανειστικών επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με κανένα τρόπο δεν θα έπρεπε να οδηγήσει σε εκτόξευση των ΜΕΔ, ούτε στην Κύπρο ούτε σε καμία άλλη οικονομία της ευρωζώνης.

Οι αυξήσεις, όπως και οι μειώσεις, είναι αναμενόμενες και δεν πρέπει να οδηγούν σε αποσταθεροποίηση.

Μιας και μπήκαμε στη συζήτηση για τις τράπεζες, πώς θα αξιολογούσατε την κατάσταση του χρηματοπιστωτικού τομέα του νησιού μας σήμερα; Επιστροφή σε ουσιαστική κερδοφορία, ισχυροί δείκτες, αναβαθμίσεις, επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό, καταβολή μερίσματος από την μεγαλύτερη τράπεζα του νησιού… Όλα δείχνουν έναν εύρωστο και καθ’ όλα υγιή χρηματοπιστωτικό τομέα. Έτσι έχουν τα πράγματα;

Έτσι ακριβώς έχουν τα πράγματα. Μετά την δραματικά δύσκολη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί πριν το 2013 και η οποία οδήγησε στον κλονισμό της εμπιστοσύνης, στην μαζική φυγή των καταθέσεων, στον ELA, στο κούρεμα και στα περιοριστικά μέτρα στη διακίνηση κεφαλαίων, έχουμε σήμερα ένα από τα πιο εύρωστα χρηματοπιστωτικά συστήματα στην Ευρώπη, με επάρκεια κεφαλαίων, με άνετη θέση ρευστότητας και με καλή προοπτική.

Και εδώ, όπως αποδεικνύεται, οι δύσκολες αποφάσεις που είχαν ληφθεί τα προηγούμενα χρόνια, έχουν φέρει αποτελέσματα.

Οι καταθέσεις του κόσμου είναι πλέον ασφαλείς και το τραπεζικό σύστημα είναι σε θέση να χρηματοδοτεί τις ανάγκες της οικονομίας. Και οφείλω να πω πως, σε αντίθεση με το κρατικό μισθολόγιο, σε αυτό τον τομέα η κυβερνητική πολιτική είναι σωστή.

Αυτό που με προβληματίζει είναι πως σε πολλές περιπτώσεις οι τράπεζες δεν λειτουργούν με τρόπο αποτελεσματικό και έχουν γονατίσει τόσο οι ίδιες όσο και οι πελάτες τους κάτω από το βάρος της γραφειοκρατίας. Αυτό πρέπει να προσεχθεί.

Η πρόταση του ΑΚΕΛ για σκοπούς εντυπώσεων

Ενώπιον της Βουλής έχει κατατεθεί πρόταση νόμου από το ΑΚΕΛ για φορολόγηση των «απροσδόκητων κερδών» των τραπεζών, με τις πρόνοιες της να είναι γνωστές. Πώς την προσεγγίζετε, τόσο προσωπικά όσο βεβαίως και ως Δημοκρατικός Συναγερμός;

Δεν είναι μια σοβαρή πρόταση. Εδώ και δύο σχεδόν χρόνια ακούμε για αυτή την πρόταση που υποτίθεται ετοίμαζε το ΑΚΕΛ. Τελικά υποβλήθηκε την τελευταία μέρα πριν κλείσει η Βουλή ενόψει των Ευρωεκλογών. Και τώρα, αφού πέρασαν οι Ευρωεκλογές, παραπέμφθηκε για το φθινόπωρο.

Υποψιάζομαι πως και στο ΑΚΕΛ ξέρουν πως η πρόταση τους δεν στέκει, αλλά την χρησιμοποιούν για σκοπούς εντυπώσεων. Για παράδειγμα, πως ορίζεται το υπερκέρδος; Μόνο οι τράπεζες έτυχε να έχουν απροσδόκητα κέρδη; Μήπως το τίμημα σε περίπτωση εφαρμογής θα το πληρώσουν οι καταθέτες και οι δανειολήπτες;

Σε κάθε περίπτωση, ως παράταξη αναμένουμε να συζητηθεί η πρόταση στη Βουλή, να ακούσουμε τις απόψεις της κυβέρνησης και της Κεντρικής Τράπεζας και θα αποφασίσουμε με τρόπο υπεύθυνο.

Η εικόνα της Κύπρου και οι ξένες επενδύσεις

Τα τελευταία χρόνια η εικόνα της Κύπρου ως χρηματοοικονομικό και κέντρο παροχής υπηρεσιών δέχθηκε καίριο πλήγμα. Πρώτα ήταν το θέμα των «χρυσών διαβατηρίων», μετά οι κυρώσεις κτλ... Αυτή την στιγμή που μιλάμε, θεωρείτε ότι η αρνητική εικόνα ανατρέπεται και η χώρα μας κερδίζει ξανά την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών; Τουλάχιστον προς αυτό συνηγορούν διάφορες κινήσεις που βλέπουμε να γίνονται…

Και εδώ θα διαχώριζα την κατάσταση στην προ του 2013 εποχή και στην μετέπειτα κατάσταση. Επειδή είναι αλήθεια ότι πριν το 2013 η Κύπρος ήταν το «πλυντήριο» της υφηλίου.

Τραπεζικοί λογαριασμοί άνοιγαν ακαριαία, χωρίς σωστή διαδικασία, οι λεγόμενες εταιρείες «κέλυφος» ήταν νόμιμες και διαδεδομένες και δισεκατομμύρια μπορούσαν να διακινηθούν μέσω της Κύπρου χωρίς κανένα έλεγχο. Μετά το 2013, αρχικά μέσω του Μνημονίου αλλά και στη συνέχεια, οι αλλαγές που έγιναν ήταν ριζικές και η πρόοδος συνεχής.

Είναι γεγονός ότι η διαχείριση του προγράμματος πολιτογραφήσεων ήταν άλλη μια αστοχία που μας πήρε πίσω. Είναι επίσης γεγονός ότι υπάρχουν μέχρι και σήμερα κάποιοι στον ιδιωτικό τομέα που επιμένουν με τα μυαλά και τις νοοτροπίες του παρελθόντος.

Αλλά επαναλαμβάνω πως τα πράγματα άλλαξαν ριζικά, κάτι που έχει επιβεβαιωθεί από όλες τις διεθνείς αξιολογήσεις που έχουν γίνει τα τελευταία δέκα χρόνια.

Η Κυβέρνηση, μέσω του Invest Cyprus, έχει προκηρύξει διαγωνισμό για το rebranding της Κύπρου, την ίδια ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη και η προσπάθεια για σύσταση της ενιαίας εποπτικής αρχής. Συμφωνείτε με αυτές τις αποφάσεις και τι περισσότερο θα μπορούσε να γίνει για αποκατάσταση της φήμης της χώρας μας;

Βεβαίως και συμφωνώ, αλλά και εδώ θα εγείρω ζήτημα υλοποίησης. Δηλαδή, πού ακριβώς βρίσκεται το ζήτημα της ενιαίας εποπτικής αρχής για την οποία ακούμε εδώ και καιρό; Θα έλεγα πως σε αυτό το ζήτημα όπως και σε άλλα, η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει πιο αποφασιστικά και να αξιοποιήσει τη θετική και υπεύθυνη στάση του Δημοκρατικού Συναγερμού που ήταν και παραμένει έτοιμος να προσφέρει στήριξη σε κάθε σωστή απόφαση.

Ο στόχος που τίθεται μέσα και από το «Όραμα 2035», η Κύπρος να είναι η ιδανική χώρα για να ζει, να εργάζεται και να δραστηριοποιείται κανείς επιχειρηματικά, πόσο κοντά ή μακριά θα λέγατε ότι βρίσκεται σήμερα; Πώς θα μπορούσε η πολιτεία να καταστήσει το νησί μας ακόμη πιο ελκυστικό προορισμό για ξένες επενδύσεις,

Η Κύπρος είναι ήδη ένας εξαιρετικός προορισμός για να ζει, να εργάζεται και να δραστηριοποιείται επιχειρηματικά κάποιος, έχουμε ήδη σημαντική έλευση ξένων εργαζομένων και επενδυτών που έχουν δώσει σημαντικότατη ώθηση στην οικονομία μας, αλλά βεβαίως μπορούμε να φτάσουμε πολύ πιο ψηλά.

Φτάνει να καταλάβουμε ότι η προσπάθεια πρέπει να είναι συνεχής, τόσο εκ μέρους της πολιτείας όσο και εκ μέρους του ιδιωτικού τομέα.

Εάν μια χώρα θέλει να διατηρήσει και να διευρύνει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα πρέπει να υπάρχει συνεχής εγρήγορση, συνεχής προώθηση μεταρρυθμίσεων, και ειλικρινής διάθεση να αντιμετωπίσουμε συλλογικά τα κακώς έχοντα.

Ο προωθούμενος φορολογικός μετασχηματισμός

Ο επιχειρούμενος φορολογικός μετασχηματισμός θα μπορούσε να συμβάλει με κάποιο τρόπο προς αυτή την κατεύθυνση; Ποια είναι η άποψή σας αναφορικά με την πορεία προς την οποία κινείται η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση;

Από όσα έχουμε ακούσει, έχω τις επιφυλάξεις μου. Η φορολογική μεταρρύθμιση πρέπει να περιλαμβάνει την απλοποίηση του φορολογικού μας πλαισίου, την κατάργηση ή συνένωση κάποιων φορολογιών και την εισαγωγή κινήτρων.

Εάν πρέπει να εισαχθούν κάποιες νέες φορολογίες, όπως για παράδειγμα στην κατανάλωση ενέργειας, να συνοδευτούν από αντίστοιχες μειώσεις σε άλλες φορολογίες.

Με κανένα τρόπο δεν θα συμφωνήσουμε σε πολιτικές που θα αυξάνουν το συνολικό φορολογικό βάρος απλώς και μόνο για να οδηγήσουν σε περαιτέρω αύξηση των κρατικών δαπανών. Και εδώ ακριβώς είναι η επιφύλαξη μου, με βάση αυτά που έχουμε ακούσει.

Άλλο μεταρρύθμιση, και άλλο οι πολιτικές tax and spend.

Η ορθότερη απόφαση και το σοβαρότερο σφάλμα...

Καταληκτικά, αν σας ζητείτο από τον Μάκη Κεραυνό μια συμβουλή ή άποψη αν προτιμάτε ως πρώην υπουργός Οικονομικών για την διαχείριση της οικονομίας, ποια θα ήταν αυτή που θα του δίνατε ή θα εκφράζατε; Και επιτρέψτε μας ακόμη κάτι, ποια θεωρείτε ως την πιο ορθή και ποια ως την πιο λανθασμένη απόφαση που σε ό,τι αφορά την οικονομία λήφθηκε από την παρούσα Κυβέρνηση κατά τον μέχρι σήμερα περίπου ενάμιση χρόνο της θητείας της;

Ο Μάκης Κεραυνός έχει τη γνώση και την εμπειρία και δεν θεωρώ ότι πρέπει δημοσίως να δώσω συμβουλές. Τις απόψεις μου ασφαλώς τις εκφράζω, και σε αυτό το πλαίσιο ευχαρίστως μπορώ να σας πω ότι η ορθότερη απόφαση του υπουργείου Οικονομικών είναι αυτή που αφορά στον ισοσκελισμένο προϋπολογισμό.

Είχα καθιερώσει αυτή την αρχή από το 2014, δεχόμενος μάλιστα κριτική περί λιτότητας, και χαίρομαι που αυτή έχει καθιερωθεί και έχει γίνει αντιληπτό πως η αποφυγή των ελλειμάτων δεν είναι λιτότητα, αλλά κοινή λογική.

Το σοβαρότερο σφάλμα είναι όλα όσα έγιναν σχετικά με το κρατικό μισθολόγιο. Δηλαδή οι μαζικές προσλήψεις και αυξήσεις, που τελικά θα υπονομεύσουν την δυνατότητα μας να συνεχίσουμε σε αυτή την γραμμή της δημοσιονομικής σταθερότητας.

Δεν ξέρω εάν τον βαρύνοντα λόγο σε σχέση με αυτές τις αποφάσεις τις είχε το υπουργείο Οικονομικών, αλλά σίγουρα έχει την ευθύνη.