Οι 1.573 θέσεις πρώτου διορισμού στο δημόσιο που πάνε με απόφαση Υπουργικού για αποπαγοποίηση στην Βουλή

Ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών τίθεται την ερχόμενη Δευτέρα αίτημα του υπουργείου Οικονομικών για αποπαγοποίηση συνολικά 1.573 θέσεων πρώτου διορισμού στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, κατόπιν σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου στις 29 Μαίου.

Η εν λόγω απόφαση, αξίζει να σημειωθεί, έρχεται λίγους μήνες αφότου η Κυβέρνηση αποφάσισε αναθέσει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) την εκπόνηση μελέτης για εξορθολογισμό του κρατικού μισθολογίου.

Κατά τη συζήτηση του θέματος στη Βουλή, αναμένονται συζητήσεις και αντιπαραθέσεις σε υψηλούς τόνους, όπως άλλωστε συνέβη και πέρσι τέτοια περίοδο, όταν το υπουργείο Οικονομικών είχε καταθέσει και τότε αίτημα για αποδέσμευση εκατοντάδων θέσεων στο δημόσιο.

Με τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ειδικά τον ΔΗΣΥ να διατυπώνουν σφοδρές ενστάσεις και το όλο ζήτημα να εξελίσσεται για μεγάλο χρονικό διάστημα σε πεδίο έντονης αντιπαράθεσης με την Κυβέρνηση.

Πάντως, ένα στοιχείο που διαδραμάτισε καθοριστικό παράγοντα στη λήψη της απόφασης και το οποίο αναμένεται να προταχθεί και κατά την εξέταση σχετικού αιτήματος στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, είναι το γεγονός πως όλες οι θέσεις είναι εγκεκριμένες είτε στον κρατικό προϋπολογισμό του 2024 είτε στους προϋπολογισμούς οργανισμών για το 2024 και δεν θα απαιτηθούν οποιεσδήποτε πρόσθετες πιστώσεις για την πλήρωσή τους.

Επίσης, και σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα που ετοίμασε το υπουργείο Οικονομικών, παρόλο που στην πρόταση περιλαμβάνεται η πλήρωση 1.311 θέσεων εντός των επόμενων δύο ετών, την ίδια περίοδο αναμένεται η αφυπηρέτηση 1.841 υπαλλήλων στον δημόσιο τομέα, εκ των οποίων οι 986 εντός του 2024 και οι 855 εντός του 2025.

Σημειώνεται, ωστόσο, πως βρίσκεται υπό πλήρωση και πρόσθετος αριθμός κενών θέσεων πρώτου διορισμού που αποπαγοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια.

Πάντως, παρότι το Υπουργικό Συμβούλιο άναψε το πράσινο φως για την μαζική αποπαγοποίηση εκατοντάδων θέσεων, υιοθέτησε και αυστηρές συστάσεις προς Υπουργούς και Υφυπουργούς για περιορισμό τυχόν αιτημάτων για δημιουργία νέων ή πρόσθετων θέσεων στο δημόσιο.

Η απόφαση του Υπουργικού

Ειδικότερα και σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, το Υπουργικό Συμβούλιο κατά τη συνεδρία του στις 29 Μαΐου αποφάσισε:

1/ Να εγκρίνει την εξαίρεση από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων, των ακόλουθων κενών θέσεων:

• 1.311 θέσεων στο δημόσιο τομέα, ως ακολούθως:
  -97 θέσεις στο υπουργείο Άμυνας (35 θέσεις Ανθυπολοχαγού και 62 θέσεις Λοχία),
  -77 θέσεις στο υπουργείο Δικαιοσύνης (61 θέσεις Δεσμοφύλακα και 16 θέσεις Πυροσβέστη),
  -158 θέσεις στο υπουργείο Οικονομικών (όλες για Βοηθούς Γραμματειακούς Λειτουργούς),
  -979 θέσεις στο υπουργείο Παιδείας (412 θέσεις Καθηγητή στη Μέση Εκπαίδευση, 142 θέσεις Εκπαιδευτών στη Μέση Τεχνική Εκπαίδευση, 170 θέσεις Δασκάλων, 173 θέσεις Ειδικών Εκπαιδευτικών και 82 θέσεων Νηπιαγωγού),
• 262 θέσεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ως ακολούθως:

-148 θέσεις στην Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου,

-88 θέσεις στην Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου,

-26 θέσεις στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς

2/ Να εξουσιοδοτήσει τον υπουργό Οικονομικών:

• Να υποβάλει την απόφαση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών για εξασφάλιση της γραπτής συγκατάθεσης της για πλήρωση των πιο πάνω θέσεων.
• Να αξιοποιήσει τη μελέτη του κρατικού μισθολογίου που διεξάγεται από το ΔΝΤ και τις προτάσεις που θα γίνουν στα πλαίσια αυτής, ώστε να υποβάλει στο Υπουργικό Συμβούλιο εισηγήσεις για εξορθολογισμό του.
• Να εξετάσει το ενδεχόμενο υιοθέτησης κατάλληλου μηχανισμού που να διασφαλίζει τη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών μέσα και από τη συγκράτηση του ρυθμού αύξησης του κρατικού μισθολογίου.

3/ Να εξουσιοδοτήσει την υπουργό Παιδείας να προβεί σε εξορθολογισμό των πολιτικών που διέπουν τον τομέα της εκπαίδευσης και να εισηγηθεί συγκεκριμένα μέτρα, ώστε να τεθεί η απασχόληση του εκπαιδευτικού προσωπικού σε βιώσιμη βάση.

4/ Να καλέσει τους υπουργούς και υφυπουργούς όπως περιορίσουν τυχόν αιτήματα για δημιουργία νέων/πρόσθετων θέσεων και για αναβάθμιση υφιστάμενων θέσεων στα άκρως απαραίτητα, τα οποία θα πρέπει να τυγχάνουν ενδελεχούς αξιολόγησης και τεκμηρίωσης προτού υποβληθούν στο υπουργείο Οικονομικών για εξέταση.

5/ Να καλέσει όλους τους υπουργούς και υφυπουργούς να εξετάσουν τις ανάγκες σε ωρομίσθιο προσωπικό υπό την αρμοδιότητά τους και να υποβάλουν σχετικές εισηγήσεις αναφορικά με τον αριθμό κενών θέσεων προς κατάργηση κάθε έτος, λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων κενών θέσεων και των προβλεπόμενων αφυπηρετήσεων, ούτως ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για μείωση του αριθμού θέσεων ωρομίσθιου προσωπικού σε βάθος πενταετίας (τουλάχιστον 200 θέσεων ετησίως).

Η εξέλιξη της απασχόλησης στο δημόσιο από το 2012

Εν τω μεταξύ, στο ενημερωτικό σημείωμα που ετοίμασε το υπουργείο Οικονομικών, καταγράφονται, μεταξύ άλλων, και βασικά συμπεράσματα για την υφιστάμενη αριθμητική στελέχωση και διαχρονική εξέλιξη της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα την περίοδο 2012-2023.

Τα βασικά συμπεράσματα είναι:

Με βάση τα άτομα που η καταβολή της μισθολογίας τους περιλαμβάνεται στον κρατικό προϋπολογισμό, στις 31.12.2023 υπηρετούσαν στο δημόσιο τομέα 50.830 άτομα (μόνιμοι και έκτακτοι):

• Δημόσια υπηρεσία (όλα τα υπουργεία/υφυπουργεία πλην υπουργείου υγείας): 12.907 άτομα
• Υπουργείο υγείας: 4.792 άτομα
• Εκπαίδευση: 15.578 άτομα
• Δικαστική Υπηρεσία: 155 άτομα
• Κυπριακός Στρατός: 4.167 άτομα
• Αστυνομία: 5.670 άτομα
• Πυροσβεστική: 663 άτομα
• Κρατικοί αξιωματούχοι: 131 άτομα
• Ωρομίσθιο κυβερνητικό προσωπικό: 6.767 άτομα

Κατά την περίοδο 2012-2023, προστίθεται, η συνολική απασχόληση με βάση τα άτομα που η καταβολή της μισθοδοσίας τους περιλαμβάνεται στον κρατικό προϋπολογισμό μειώθηκε κατά 1.437 άτομα, από 52.267 υπηρετούντες την 1.1.2021 σε 50.830 υπηρετούντες την 31.12.2023.

Ωστόσο, τονίζεται, εάν τα στοιχεία συνολικής απασχόλησης αναπροσαρμοστούν και ληφθούν υπόψη οι πιο κάτω παράμετροι:

• Η μείωση της απασχόλησης του ωρομίσθιου προσωπικού λόγω της μόνιμης μεταφοράς 1.749 θέσεων ωρομίσθιου προσωπικού από το υπουργείο Υγείας στον ΟΚΥπΥ,
• Η απασχόληση μέχρι 3.090 Συμβασιούχων Οπλιτών στον Κυπριακό Στρατό, έναντι της μείωσης της στρατιωτικής θητείας από το 2016 και οι οποίοι σήμερα δεν περιλαμβάνονται στην κατάσταση απασχόλησης στο δημόσιο τομέα και
• Η απόσπαση 4.106 ατόμων (μόνιμο και έκτακτο προσωπικό) του υπουργείου Υγείας για κάλυψη αναγκών των κρατικών νοσηλευτηρίων του ΟΚΥπΥ, ενώ παρουσιάζονται ως μέρος της συνολικής απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, αφού η μισθοδοσία τους καταβάλλεται από τον κρατικό προϋπολογισμό,

Τότε στη συνολική απασχόληση στο δημόσιο τομέα το 2023 σε σχέση με το 2012 παρουσιάζεται αύξηση κατά 3.199 άτομα.

Ταυτόχρονα, όμως, επισημαίνεται, η απασχόληση στον τομέα της Εκπαίδευσης αυξήθηκε κατά την ίδια περίοδο κατά 2.789 άτομα, από 12.789 υπηρετούντες την 1.1.2012 σε 15.578 υπηρετούντες στις 31.12.2023 – ποσοστό αύξησης 22%.

Οι κενές θέσεις στο δημόσιο

Σύμφωνα, εξάλλου, με το σημείωμα, το σύνολο των εγκεκριμένων μόνιμων θέσεων στον προϋπολογισμό για το έτος 2024, ανέρχεται σε 37.653 θέσεις, εκ των οποίων οι 5.338 είναι κενές.

Επισημαίνεται πως, από το σύνολο των κενών θέσεων, οι 3.626 είναι θέσεις πρώτου διορισμού. Από τις 3.626 κενές θέσεις πρώτου διορισμού, οι 2.266 θέσεις είναι ήδη αποπαγοποιημένες σε προηγούμενα έτη και βρίσκονται σε διαδικασία πλήρωσης.

Επιπρόσθετα, πέραν των υφιστάμενων κενών θέσεων, αναμένεται να κενωθούν λόγω αφυπηρετήσεων ή επικείμενων προαγωγών σε ανώτερες θέσεις ακόμη 554 θέσεις πρώτου διορισμού.

Αναλυτικά οι θέσεις πρώτου διορισμού ανά υπουργείο/υφυπουργείο/ανεξάρτητη υπηρεσία στον πίνακα: