Στέλιος Γαβριήλ: Άρρηκτα συνδεδεμένη με την οικονομική ανάπτυξη η ύπαρξη ενός αναπτυσσόμενου κατασκευαστικού κλάδου
InBusinessNews 17:30 - 25 Μαΐου 2024
«Η πολιτεία πρέπει να αξιοποιήσει το συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτει, βασιζόμενη στις εταιρείες που διαθέτουν όχι μόνο την τεχνογνωσία και την οικονομική επιφάνεια, αλλά κυρίως τη συνέπεια να επενδύουν στη χώρα και να υλοποιούν έργα που προσφέρουν ουσιαστικά στο κοινωνικό σύνολο», διαμήνυσε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου(Ο.Σ.Ε.Ο.Κ.), Στέλιος Γαβριήλ, μιλώντας κατά την ετήσια γενική συνέλευση της Ο.Σ.Ε.Ο.Κ.
Η ετησία γενική συνέλευση της Ο.Σ.Ε.Ο.Κ. πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στη Λευκωσία.
Μετά το πέρας του πρώτου μέρους των εργασιών μεταξύ των εκπροσώπων-μελών των Συνδέσμων της Ο.Σ.Ε.Ο.Κ. και την έγκριση της Έκθεσης Πεπραγμένων και των Οικονομικών Καταστάσεων, κατά το τελετουργικό μέρος, παρευρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμούς ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Αλέξης Βαφεάδης, εκπροσωπώντας και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιάννης Παναγιώτου, ο Πρόεδρος της Ο.Ε.Β. Αντώνιος Αντωνίου.
Το παρόν τους έδωσαν επίσης ο Υπουργός Άμυνας, βουλευτές και άλλοι εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας, κυβερνητικών υπηρεσιών και Συνδικαλιστικών και Επιστημονικών οργανώσεων, υποψήφιοι Ευρωβουλευτές και υποψήφιοι Δήμαρχοι.
Κατά τον δικό του χαιρετισμό, και υποδεικνύοντας ότι κατασκευαστικός κλάδος, αν και έχει δοκιμαστεί σκληρά από τη δεκαετή ύφεση, τη πανδημία, τις γεωπολιτικές αλλαγές, το αυξημένο κόστος, στάθηκε στο ύψος του, συμβάλλοντας αποφασιστικά στη στήριξη της κυπριακής οικονομίας, ο Στέλιος Γαβριήλ υπογράμμισε πως πάρα τις μεγάλες προκλήσεις τα τελευταία χρόνια, οι κατασκευές και οι υποδομές βρίσκονται σε τροχιά ανάκαμψης στην χώρα μας, η οποία αντανακλάται στις βελτιωμένες επιδόσεις τους σε διαθρωτικά μεγέθη, όπως η προστιθέμενη αξία και η απασχόληση, αλλά και στον αυξανόμενο αριθμό οικοδομικών αδειών.
«Η ύπαρξη ενός αναπτυσσόμενου κατασκευαστικού κλάδου και μίας υγιούς δραστηριοποίησης των κατασκευαστικών εταιρειών, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Κύπρου», τόνισε.
Παράλληλα, όπως επισήμανε, «πρωτίστως, στόχος μας είναι να συμβάλουμε στη προσπάθεια της κυβέρνησης στο rebranding της χώρας μας και στο δικό μας rebranding για να επιτευχθεί χρειάζεται να συστρατευθούμε όλοι οι φορείς επιχειρηματίες, επαγγελματίες, επιστημονικό, τεχνικό και κοινωνικοί εταίροι που απαρτίζουν το κατασκευαστικό κλάδο μαζί σε ένα κοινό αγώνα για βελτίωση του κύρους των επαγγελματιών του κλάδου».
Διαβάστε πιο κάτω αυτούσια την ομιλία του προέδρου της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου(Ο.Σ.Ε.Ο.Κ.), Στέλιου Γαβριήλ:
Έντιμε Κύριε Υπουργέ Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων
Έντιμε Κύριε Υπουργέ Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων
Έντιμε Κύριε Υπουργέ Άμυνας
Έντιμοι Κύριοι Βουλευτές
Αξιότιμοι Κυβερνητικοί Αξιωματούχοι
Κύριοι Εκπρόσωποι Επαγγελματικών, Επιστημονικών και Συνδικαλιστικών Οργανώσεων
Υποψήφιοι Ευρωβουλευτές / Δήμαρχοι
Εκλεκτοί Προσκεκλημένοι
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Πρόεδρε ΟΕΒ,
Σας καλωσορίζω και σας ευχαριστώ όλους για την σημερινή σας παρουσία στην 29η Ετήσια Γενική Συνέλευση της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου.
Εισαγωγή
Ο κατασκευαστικός κλάδος, αν και έχει δοκιμαστεί σκληρά από τη δεκαετή ύφεση, τη πανδημία, τις γεωπολιτικές αλλαγές, το αυξημένο κόστος, στάθηκε στο ύψος του, συμβάλλοντας αποφασιστικά στη στήριξη της Κυπριακής οικονομίας.
Πάρα τις μεγάλες προκλήσεις τα τελευταία χρόνια, οι κατασκευές και οι υποδομές βρίσκονται σε τροχιά ανάκαμψης στην χώρα μας, η οποία αντανακλάται στις βελτιωμένες επιδόσεις τους σε διαθρωτικά μεγέθη, όπως η προστιθέμενη αξία και η απασχόληση, αλλά και στον αυξανόμενο αριθμό οικοδομικών αδειών.
Η ύπαρξης ενός αναπτυσσόμενου κατασκευαστικού κλάδου και μίας υγιούς δραστηριοποίησης των κατασκευαστικών εταιρειών, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Κύπρου.
Κατασκευαστικός Κλάδος
Ο Κατασκευαστικός Κλάδος, αριθμεί σήμερα πέραν των 2400 εγγεγραμμένων εργοληπτών στο Συμβούλιο εγγραφής και ελέγχου εργοληπτών. Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία της Υπηρεσίας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, για τον Οκτώβριο του έτους 2023, εργοδοτεί συνολικά 43.817 εργαζόμενους, εκ των οποίων οι 22.920 είναι Ελληνοκύπριοι, 1.022 Τουρκοκύπριοι, 9.395 Κοινοτικοί και οι 10.480 Αλλοδαποί.
Με το ποσοστό της ανεργίας να μειώνεται πιο κάτω από το 6% κατά το 2024.
Η συνεισφορά του Κατασκευαστικού Κλάδου στο ΑΕΠ της χώρας, αυτή συνεχίζει να είναι θετική φτάνοντας για το 2023 (σύμφωνα με την εκτίμηση της Στατιστικής Υπηρεσίας) στο 1.447 Δις, ποσοστό 5,5% του ΑΕΠ της χώρας μας.
Συναθροίζοντας και τα ποσοστά του Τομέα της Ανάπτυξης Γης η συνεισφορά του κατασκευαστικού Κλάδου μας ανέρχεται στα 3,6 Δις (1.447 και 2.225) σε ποσοστό 14% (5,5% και 8,5%).
Πρωτίστως, στόχος μας είναι να συμβάλουμε στη προσπάθεια της κυβέρνησης στο rebranding της χώρας μας και στο δικό μας rebranding για να επιτευχθεί χρειάζεται να συστρατευθούμε όλοι οι φορείς επιχειρηματίες, επαγγελματίες, επιστημονικό, τεχνικό και κοινωνικοί εταίροι που απαρτίζουν το κατασκευαστικό κλάδο μαζί σε ένα κοινό αγώνα για βελτίωση του Κύρους των επαγγελματιών του Κλάδου.
Η συμβολή όλων μαζί δημιουργεί πολλαπλασιαστική αξία που υπερβαίνει τους προφανείς τομείς της οικονομίας και της απασχόλησης, καθώς εκτείνεται και διαχέεται στο σύνολο της κοινωνικής ζωής.
Είναι επιτακτική ανάγκη για συνέργειες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις και οι απειλές που έρχονται με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα και σφοδρότητα στον τομέα των κατασκευών.
Εργατικό δυναμικό
Δυστυχώς η έλλειψη του εργατικού δυναμικού στο Τομέα μας, σε συνάρτηση με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στη περιοχή, συντείνουν στο γεγονός της μεθοδευμένης προσέλκυσης προσωπικού Τρίτων Χωρών μέσω παράνομων διαδικασιών, υποσχόμενοι την εργασιακή τους αποκατάσταση.
Είναι ιδιαίτερα λυπηρό να στοχοποιείται ο Κατασκευαστικός Τομέας, ως ο κύριος υπαίτιος για τις μεταναστευτικές ροές που παρουσιάζονται στη Κύπρο.
Είμαστε πρόθυμοι να συμπορευθούμε με τη πολιτεία για την επίλυση του σοβαρού αυτού θέματος, λαμβάνοντας δραστικά μέτρα για την πάταξη της παράνομης και αδήλωτης εργασίας.
Μέλημα και επιθυμία μας είναι να βρεθούν τέτοιοι μηχανισμοί για καταπολέμηση του φαινομένου αυτού, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με την Πολιτεία χωρίς την επιβολή μέτρων τα οποία θα επιφέρουν ευθύνη στους εργολήπτες πέραν του πλαισίου που τους αναλογεί.
Την ίδια στιγμή όμως, θα πρέπει να ληφθούν τέτοια μέτρα από την πολιτεία, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η ικανότητα των Εταιρειών να διατηρούν κατάλληλα καταρτισμένο εργατικό δυναμικό, ώστε να συνεχίσουν απρόσκοπτα τις εργασίες τους, διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων τους.
Είναι επιτακτική ανάγκη η σύναψη διακρατικής συμφωνίας με χώρες οι οποίες διαθέτουν ικανό και προσοντούχο προσωπικό διαθέσιμο να εργαστεί στην Κυπριακή Δημοκρατία, την χωρίς εμπόδια έλευση του, η οποία θα έχει τέτοιες ασφαλιστικές δικλείδες, έτσι ώστε να μην εργαλειοποιείται από διάφορα κυκλώματα. Εισήγηση μας όπως εξεταστεί το ενδεχόμενο για διακρατικές συμφωνίες και με χώρες που βρίσκονται υπό ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Συλλογική Σύμβαση Οικοδομικής Βιομηχανίας
Εδώ και σχεδόν 2 χρόνια, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ανανέωσης της Συλλογικής Σύμβασης, διαδικασία η οποία το τελευταίο διάστημα βρίσκεται ενώπιον του Έντιμου Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Γιάννη Παναγιώτου, ενώ στην επόμενη περίοδο αναμένεται να εντατικοποιηθεί ο διάλογος, με στόχο την άρση ενός αδιεξόδου στο οποίο φτάσαμε με κύριο λόγο το αίτημα των Συντεχνιών για συμπερίληψη των κατώτατων μισθών, στον Περί Εργοδοτουμένων στην Οικοδομική Βιομηχανία Νόμο του 20, όπως αυτοί καθορίζονται στη Συλλογική Σύμβαση.
Είναι ορθό να τονίσουμε το γεγονός ότι ο κατασκευαστικός κλάδος ως ένας από τους μεγαλύτερους κλάδους που εφαρμόζει την ΑΤΑ στη συλλογική του Σύμβαση, έχει προχωρήσει στην καταβολή της ΑΤΑ στους εργαζομένους του ως αυτή είχε συμφωνηθεί, η οποία προνοούσε την αύξηση του ποσοστού της ΑΤΑ στο 66,7%.
Σε πνεύμα ειλικρινούς διαλόγου και σε κλίμα εμπιστοσύνης, αναμένουμε όπως κατά τη διαδικασία λήψης των όποιων αποφάσεων, σταθμιστούν ακριβοδίκαια συνολικά τα δεδομένα που επικρατούν στην αγορά εργασίας και στην οικονομία ευρύτερα, και να ληφθούν στο πλαίσιο της «τριμερούς συνεργασίας» και του «κοινωνικού διαλόγου» υπόψη οι θέσεις του συνόλου των κοινωνικών εταίρων, διαμορφώνοντας ένα πλαίσιο στο οποίο θα συνυπολογίζεται η ποιότητα, παραγωγικότητα αλλά και άλλα οικονομικά δεδομένα κατά τον υπολογισμό του εργατικού κόστους.
Κάρτα «Safe Pass»
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφερθώ στην πρόσφατη υπογραφή της Δήλωσης Πολιτικής για τη Κάρτα Ασφαλείας στην Οικοδομική Βιομηχανία, η οποία επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά τη συστράτευση μας μαζί με όλους τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς, με κοινό όραμα για Μηδέν Ατυχήματα στον Κατασκευαστικό Κλάδο.
Η κάρτα Safe Pass θα εφαρμοστεί σε εθελοντική βάση για περίοδο διάρκειας 2 χρόνων, με προτεραιότητα στους νεοεισερχόμενους και στη συνέχεια θα επανεξεταστεί η προοπτική θεσμοθέτησης της.
Το κόστος συμμετοχής των εκπαιδευτικών Σεμιναρίων καλύπτεται εξ΄ολοκλήρου από επιχορηγημένα προγράμματα της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού.
Δημόσιες Συμβάσεις
Το Πρότυπο Συμβόλαιο για Έργα του Δημοσίου χρίζει βελτίωσης και εκσυγχρονισμού, τολμώ να πω ακόμα και αντικατάστασης του, στη βάση διεθνών συμβολαίων που χρησιμοποιούνται σε όλες τις προηγμένες χώρες του κόσμου.
Ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών έχει ήδη προχωρήσει στην μετάφραση του Συμβολαίου FIDIC ενός κοινά αποδεκτού συμβολαίου που εφαρμόζεται σε όλα τα μεγάλα έργα ανάπτυξης ανά το παγκόσμιο στην ελληνική γλώσσα.
Πάγια θέση της Ομοσπονδίας μας ήταν και εξακολουθεί να είναι η αξιοποίηση των Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών στα Κατασκευαστικά Συμβόλαια του Δημοσίου.
Είναι αποδεκτό ότι, σε όλων των ειδών των Συμβάσεων είναι δυνατό να προκύψουν διαφωνίες.
Χωρίς τους κατάλληλους μηχανισμούς ταχείας επίλυσης των Διαφορών, μεγιστοποιείται ο κίνδυνος της μη αποπεράτωσης των Έργων, τόσο στα χρονικά πλαίσια της Συμφωνίας, όσο και στο οικονομικό πλαίσιο της.
Με τη γρήγορη επίλυση γίνεται κατορθωτή η επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για την ανάγκη υλοποίησης του Έργου.
Η άποψή μου είναι ότι τα πλεονεκτήματα των ΕΜΕΔ (οικονομία, ουσιαστικό αποτέλεσμα χωρίς ρίσκο, ταχύτητα), τις καθιστούν τις πλέον κατάλληλες για διαφορές στην οικοδομική βιομηχανία αλλά και για διαφορές τόσο εμπορικού και επιχειρηματικού τομέα.
Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρώ ότι είναι επιβεβλημένο να προσφέρεται άμεση δυνατότητα σε όλα τα άτομα που αποτελούν την κοινωνία μας να έχουν μια ταχύτερη απονομή Δικαιοσύνης, στο όποιο πρόβλημα παρουσιάζεται, σε σχέση με αυτή που υπάρχει σήμερα.
Ένας από τους πλέον αποδεκτούς τρόπους για να μειωθεί ο φόρτος των δικαστηρίων είναι μέσω των Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών και αυτό είναι κάτι που είναι πλέον διεθνώς παραδεκτό και ως εκ τούτου θεωρώ ότι και γι’ αυτό θα πρέπει αμέσως να εφαρμοσθεί ευρέως και να εδραιωθεί στην Κύπρο.
Αγαπητέ Φίλε Υπουργέ, ζητούμε την δική σας συμβολή, μαζί με το ΕΤΕΚ, να ενεργοποιηθεί άμεσα επιτροπή και με την συμμετοχή όλων των φορέων του κλάδου να προβεί σε άμεσες ενέργειες στην αλλαγή και εφαρμογή νέου συμβολαίου που θα περιλαμβάνει τις Εναλλακτικές Μεθόδους Επίλυσης Διαφορών.
Ιδιωτικές Συμβάσεις
Στο σημείο αυτό οφείλω να επισημάνω, και να συγχαρώ το φίλο Υπουργό ότι επί δικής του προεδρίας στην Μεικτή Επιτροπή Δομικών Συμβολαίων Κύπρου, μαζί με τις υπόλοιπες Οργανώσεις που συμμετέχουν σ’ αυτή, έχουμε προχωρήσει στη πλήρη αναθεώρηση των συμβολαίων, με την τεράστια συμβολή του αείμνηστου και ακούραστου επιστήμονα Φίλου Άντη Χριστοφορίδη εισάξαμε τις Ενναλακτικές Μεθόδους Επίλυσης Διάφορων.
Είναι με μεγάλη μας λύπη όμως που παρατηρούμε το τελευταίο διάστημα την διαγραφή των βασικών όρων από τα συμβόλαια
Αναλογιζόμενοι τα πολλά θέματα που απασχολούν τον Κλάδο μας, από το βήμα αυτό θα ήθελα να δεσμευτώ ότι το αμέσως επόμενο διάστημα με πρωτοβουλία της Ομοσπονδία μας θα καλέσουμε τους εμπλεκόμενους φορείς με κύριο μέλημα την από κοινού προσπάθεια πρωτίστως, την βελτίωση του κυρούς του επαγγέλματος μας αλλά και την καταγραφεί των προβλημάτων του κλάδου και διερεύνηση των μέτρων προς επίλυσης αυτών.
Συμβούλιο Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών και Τεχνικών Έργων (ΣΕΕΕ)
Να συγχαρώ το νέο Συμβούλιο και την νέα Πρόεδρο του Συμβουλίου, κα Θέκλα Καδή. Όπως με έχει ήδη ενημερώσει έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για εκσυγχρονισμό του περί Εργοληπτών Νόμου.
Πέραν από τις νομοθετικές ρυθμίσεις για πειθαρχικά παραπτώματα και ποινές πρέπει να εκσυγχρονιστεί και αναθεωρηθεί εις βάθος ολόκληρη η Περί Εργοληπτών Νομοθεσία, ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες κατασκευαστικές απαιτήσεις και στις νέες μορφές κατασκευών, καθώς και την δια βίου εκπαίδευση των εργοληπτών.
Να τονίσω ότι είναι Ζωτικής Σημασίας για τους Οργανωμένους – για τους σωστούς Εργολήπτες είναι και η στελέχωση του Συμβουλίου Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών, ένα ΣΕΕΕ ορθά δομημένο και κατάλληλο στελεχωμένο που να είναι σε θέση να εκπληρώσει τους σκοπούς δημιουργίας του, ασκώντας αποτελεσματικό έλεγχο και καταπολεμώντας την παράνομη και ανεξέλεγκτη ανάθεση έργων από μη προσοντούχα πρόσωπα, τα οποία παρουσιάζονται ως εργολήπτες.
Στεγαστική Πολιτική
Η Ομοσπονδία μας, χαιρετίζει τα μέτρα και πολιτικές που υιοθετούνται από την κυβέρνηση, είτε αυτά αφορούν την ανάπτυξη, είτε αφορούν τη στεγαστική πολιτική, ή ακόμη την ενεργειακή αναβάθμιση και καλεί τους Εργολήπτες και όλους τους εμπλεκόμενους στον Κατασκευαστικό Τομέα, να στηρίξουν τα Σχέδια.
Ωστόσο το οικονομικό κομμάτι χρήζει βελτίωσης ώστε να καταστεί πιο ελκυστικό, για αύξηση του οικιστικού αποθέματος και διαμόρφωση συνθηκών απόκτησης στέγης σε προσιτό κόστος.
Αξιοποίηση του ΚΟΑΓ πέραν από το να κτίζει προσιτή στέγη, να μπορεί να αναπτύσσει και σχέδια για φοιτητικές εστίες.
Με συμπερίληψη εναλλακτικών τρόπων δόμησης πέραν από τον συμβατικό και για να έχουμε άριστης ποιότητας κατασκευές με αισθητά μειωμένο κατασκευαστικό κόστος και κατ’ επέκταση αισθητά μειωμένα ενοίκια ή τιμές αγοράς.
Τέτοιες πρακτικές χρησιμοποιούνται με επιτυχία στο εξωτερικό.
Καλώ των εργοληπτικό κόσμο για ακόμα μια φορά στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας όπως στηρίξουμε και βοηθήσουμε την υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος.
Το μέλλον του κατασκευαστικού κλάδου, όπως και των υπόλοιπων κλάδων της οικονομίας, είναι άμεσα συνυφασμένο με την μείωση του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος, την συμμόρφωση με τους κανόνες της κυκλικής οικονομίας, τη συμβολή του στον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και εν τέλει της ανάπτυξής του με τους όρους που επιβάλλει η βιώσιμη οικονομία.
Παράλληλα, ο κατασκευαστικός κλάδος εισέρχεται σε μια νέα, ψηφιοποιημένη εποχή που θα επηρεάσει ένα ευρύ πεδίο δραστηριοτήτων και θα απαιτήσει ειδικές ψηφιακές και τεχνολογικές δεξιότητες για τη βιώσιμη ανάπτυξή του.
Αν και οι κατασκευές έχουν υιοθετήσει με την πάροδο του χρόνου καινοτόμες τεχνολογίες, παραμένουν παρά ταύτα ένας από τους λιγότερο ψηφιοποιημένους κλάδους. Η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και οικολογικών καινοτομιών μπορεί να προωθήσει την ανταγωνιστικότητα, να βελτιώσει την παραγωγικότητα και να μειώσει το κόστος παραγωγής.
Η Πράσινη μετάβαση θα επιφέρει ακόμη μεγάλο επιπρόσθετο κόστος που πρέπει να συνυπολογίζουμε στο ήδη βεβαρυμμένο οικονομικό περιβάλλον. Όπως ανέφερε και ο πρόεδρος Φίλος της ΟΕΒ - θα είναι οδυνηρή για τις επιχειρήσεις μέχρι την ολοκλήρωση της.
Κλείνοντας...
Η πολιτεία πρέπει να αξιοποιήσει το συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτει, βασιζόμενη στις εταιρείες που διαθέτουν όχι μόνο την τεχνογνωσία και την οικονομική επιφάνεια, αλλά κυρίως τη συνέπεια να επενδύουν στη χώρα και να υλοποιούν έργα που προσφέρουν ουσιαστικά στο κοινωνικό σύνολο.
Δεν υπάρχουν ούτε άμεσες ούτε μαγικές λύσεις, κυρίως αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε ουσιαστικά και σε βάθος χρόνου τις προκλήσεις, παρούσες και μελλοντικές «οι λύσεις απαιτούν συστράτευση και ειλικρινή συνεργασία, προσφέροντας ο καθένας αυτό που έχει ως συγκριτικό πλεονέκτημα».
Στην νέα εποχή, στην νέα δεκαετία ο κλάδος δεν έχει την πολυτέλεια να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος.
Με αξιοπιστία και εξωστρέφεια όλοι μαζί χτίζουμε το μέλλον.
Φέρουμε βαρύτατη ευθύνη απέναντι στο επάγγελμα μας, στην επιστήμη μας, στον κλάδο μας. Αλλά είναι ακόμα βαρύτατη η ευθύνη μας απέναντι στο τόπο μας, στην πατρίδα μας και την νέα γενιά των συνάδελφων μας.
Με αυτές τις σκέψεις θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά όλους εσάς, τους εκλεκτούς προσκεκλημένους που για άλλη μια φορά, μας τιμήσατε με την παρουσία σας.