Cyta: Η σημαντική κερδοφορία, οι τεχνολογικές πρωτιές και οι προθέσεις για την αγορά ενέργειας

Σημαντική κερδοφορία και τεχνολογικές πρωτιές παρουσιάζει η Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν την Παρασκευή στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, που εξέτασε τον προϋπολογισμό της Αρχής για το 2024. Κατά τη συνεδρία, επαναλήφθηκαν οι προθέσεις όλων για τη διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του οργανισμού.

Απολογισμός 2023 και προϋπολογισμός 2024

Το πλεόνασμα μετά τη φορολογία για το 2923 αναμένεται γύρω στα €63 εκ., χαμηλότερο κατά €13 εκ. από αυτό του 2022. Περιλαμβάνει, ωστόσο, δαπάνη €18 εκ. για την αποζημίωση των υπαλλήλων για πρόωρη αφυπηρέτηση μέσω σχετικού σχεδίου.

Τα έσοδα το 2023 ανήλθαν σε €405,4 εκ., που αποτελεί ρεκόρ δεκαετίας. Όπως ανέφερε η Πρόεδρος του ΔΣ της Αρχής, Μαρία Τσιάκκα, «τα αναμενόμενα αποτελέσματα του 2023 είναι κατά €52,5 υψηλότερα από τον προϋπολογισμό.

Αυτό οφείλεται στη θετική απόκλιση των εσόδων κατά €20,4 εκ., σε σχέση με την πρόβλεψη, στον περιορισμό των εξόδων λειτουργίας και στις εξοικονομήσεις που προέκυψαν από την ορθολογιστική διαχείριση των δαπανών».

Για το 2024, προβλέπεται αύξηση της κερδοφορίας κατά €7,2 εκ. σε σχέση με το 2023. Ο προϋπολογισμός του 2024 περιλαμβάνει και κονδύλι €30 εκ. για το Σχέδιο Εθελούσιας Αποχώρησης, μέσω του οποίου ο Οργανισμός αναμένεται να εξοικονομήσει €49,4 εκ.

Τα έσοδα του 2024 προβλέπονται σε €404 εκ. και είναι περίπου στα ίδια επίπεδα με τα πραγματικά έσοδα του 2023.

Οι συνολικές δαπάνες ανέρχονται σε €501 εκ. για το 2024, σε σύγκριση με €575,7 εκ. το 2023. Όπως σημείωσε η Πρόεδρος, ο κυριότερος λόγος για τη μείωση είναι η πρόνοια στις επενδύσεις, ύψους €22,6 εκ., σε σχέση με €106,5 εκ. το 2023.

Οι συνολικές τακτικές δαπάνες που προνοούνται είναι €340,6 εκ., εκ των οποίων τα €148,8 εκ. αφορούν αποδοχές προσωπικού και άλλες παροχές.

Τεχνολογική πρωτιά

Όπως σημείωσε η κ. Τσιάκκα, χάρη στη Cyta, η Κύπρος βρέθηκε για δύο συνεχόμενες χρονιές στην κορυφή της Ευρώπης για το πιο γρήγορο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας. Έγινε η πρώτη χώρα της ΕΕ με 100% κάλυψη 5G και έχει σταθερά ανοδική πορεία σε όλες σχεδόν τις παραμέτρους του ευρωπαϊκού βαρομέτρου, σε ό,τι αφορά την ψηφιακή μετάβαση.

«Η Cyta προχωρεί με δικά της κεφάλαια στον πλήρη εκσυγχρονισμό της τηλεπικοινωνιακής δομής της Κύπρου, βασιζόμενη σε δύο πυλώνες: στη δέσμευση και στην προσήλωση του άρτια καταρτισμένου και έμπειρου προσωπικού της και στα εξαιρετικά οικονομικά της αποτελέσματα», είπε.

Επιπλέον, ανέφερε ότι συνεχίζονται μεγάλα έργα αναβάθμισης των δικτύων, και η επέκταση του δικτύου οπτικών ινών. Όπως είπε η κ. Τσιάκκα, έχουν ήδη καλυφθεί οι αστικές περιοχές και αναμένεται ότι σε 1-2 χρόνια θα καλυφθεί όλη η Κύπρος.

Η Πρόεδρος του ΔΣ έδωσε έμφαση και στη δημιουργία πράσινου κέντρου δεδομένων, με στόχο αυτό να είναι περιφερειακό, βοηθώντας το κράτος στην ψηφιακή του μετάβαση, εξυπηρετώντας τις κυπριακές επιχειρήσεις, αλλά και προσελκύοντας ξένες επενδύσεις.

«Η κατεύθυνση είναι να αναβαθμίζουμε υφιστάμενες υπηρεσίες, να συνεχίσουμε να είμαστε το γρηγορότερο δίκτυο κινητής, και μελετούμε και άλλες ευκαιρίες», είπε.

«Η Cyta θα συνεχίσει να επενδύει στην τεχνολογία. Θα συνεχίσει να επενδύει στην ανάπτυξη των δικτύων της και στην εξέλιξη των υποδομών της.

Θα συνεχίσει να προσφέρει καινοτόμες και αξιόπιστες υπηρεσίες υψηλού επιπέδου στην καλύτερη δυνατή τιμή», είπε σε δηλώσεις της μετά την ολοκλήρωση της Επιτροπής, η Πρόεδρος του ΔΣ της. Πρόσθεσε ότι η Cyta είναι και θα συνεχίσει να είναι πρωταγωνιστής του ψηφιακού μετασχηματισμού της Κύπρου.

Ενεργειακή αυτονομία μέχρι το 2027

Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών σχετικά με τον διαγωνισμό της ΑΗΚ για τους έξυπνους μετρητές, τον οποίο κέρδισε η Cyta, ο Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής, Ανδρέας Νεοκλέους, είπε ότι η ΑΗΚ ενημέρωσε τη Cyta ότι είναι ο προσφοροδότης επιλογής και αναμένονται τυχόν ενστάσεις στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών.

Ερωτηθείς αν υπάρχουν σκέψεις για διείσδυση της Cyta στην αγορά ενέργειας, ο κ. Νεοκλέους διευκρίνισε ότι η θυγατρική Cyta Power στοχεύει στην ενεργειακή αυτονομία της Cyta, η οποία τώρα ξοδεύει €15 εκ. τον χρόνο στην ΑΗΚ. «Θέλουμε να κάνουμε δική μας ενέργεια με φωτοβολταϊκά, με ορίζοντα το 2027 να είμαστε net zero», είπε ο κ. Νεοκλέους.

Όσον αφορά τη διείσδυση στην αγορά ενέργειας, η Πρόεδρος του ΔΣ είπε ότι στο άμεσο μέλλον δεν υπάρχουν τέτοια πλάνα.

Ο κ. Νεοκλέους είπε ότι κάτι τέτοιο δεν θα ήταν παράνομο, όπως αναφέρει στην έκθεσή του ο Γενικός Ελεγκτής, ωστόσο είναι θέμα στρατηγικής, είπε, αναφέροντας ότι η Cyta έχει ενημερώσει την Kυβέρνηση για την ικανότητά της να το κάνει, αν αυτή είναι επιλογή της Kυβέρνησης.

«Είμαστε στη διάθεση του ιδιοκτήτη μας, του κράτους, και εξηγούμε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε. Όποιος δραστηριοποιηθεί στην ενέργεια πρέπει να έχει καταστήματα, call centre, τρόπο τιμολόγησης και άλλα εργαλεία, που η Cyta τα έχει.

Αν το κράτος στρατηγικά επιθυμεί, η Cyta είναι στη διάθεση του να βάλει την τεχνογνωσία. Από μόνη της δεν θα το κάνει», είπε.

Θεσμική συμφωνία για το προσωπικό

Απαντώντας σε ερωτήσεις Βουλευτών για τη συμφωνία θεσμικής μετεξέλιξης προσωπικού που υπογράφτηκε τον προηγούμενο μήνα από το προηγούμενο ΔΣ και τις συντεχνίες της Cyta, η Πρόεδρος του ΔΣ είπε ότι αυτή από τη μία εδραιώνει τον δημόσιο χαρακτήρα του Οργανισμού και από την άλλη δίνει τη δυνατότητα στη Cyta να είναι ευέλικτη σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Ο Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής πρόσθεσε ότι η συμφωνία περιλαμβάνει πρόνοιες που διασφαλίζουν τον Οργανισμό στο ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Όπως είπε, μέσα από αυτές τις πρόνοιες, θα υπάρχει η δυνατότητα προσέλκυσης καλού προσωπικού στη Cyta, κάτι στο οποίο είχε παρατηρηθεί πρόβλημα τα τελευταία χρόνια, με φαινόμενα καλοί υπάλληλοι του οργανισμού να μεταπηδούν στον ιδιωτικό τομέα.

Σημείωσε ότι αφού εγκριθεί από το Υπουργείο Οικονομικών η συμφωνία, θα γίνει εσωτερικός κανονισμός της Cyta και είναι δεσμευτική.

Όσον αφορά ανησυχίες που εξέφρασαν Βουλευτές για την ανάθεση υπηρεσιών, που προβλέπεται μέσα από τη συμφωνία, είπε ότι στη Cyta αυτή τη στιγμή «δεν υπάρχει μυστικό σχέδιο ανάθεσης υπηρεσιών».

Όπως είπε, αν προκύψει ανάγκη, συνήθως για εξειδικευμένο προσωπικό λόγω έλλειψης τεχνογνωσίας, το ενδεχόμενο θα συζητηθεί με τους εργαζομένους. «Αν δεν υπάρξει συμφωνία, δεν θα συνεχίσουμε, δεν έχουμε σκοπό να διαταράξουμε την εργασιακή ειρήνη», είπε.

Απόσυρση από το υποθαλάσσιο καλώδιο EMC

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, ζήτησε να δοθεί το όνομα του πολιτικού προσώπου που αναφέρεται στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή ότι εμπλέκεται στο υποθαλάσσιο καλώδιο East to Med data Corridor» (EMC).

Ο κ. Νεοκλέους είπε ότι η Cyta συνεργαζόταν για το θέμα με τρεις εταιρείες, την Saudi Telecom, πάροχο της Σαουδικής Αραβίας, τη ΔΕΗ και την Telecommunication Telephony Satellite Applications – TTSA, εταιρεία τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα.

Όπως είπε, δεν ικανοποιήθηκαν οι όροι που έβαλε η Cyta από την αρχή, και γι’ αυτό «αποχωρήσαμε από τη συμφωνία».

Ήταν μία προσπάθεια για διερεύνηση για τυχόν επένδυση που δεν ευοδώθηκε, είπε, προσθέτοντας ότι η Cyta δεν μιλούσε με κάποιο πολιτικό πρόσωπο, που η ΕΥ αναφέρει ότι ήταν μέτοχος μίας εκ των εταιρειών, και ότι η μελέτη δέουσας επιμέλειας για τους τυχόν συνεργάτες θα γινόταν αν έφταναν στο σημείο να καταλήξουν σε συμφωνία.

Τοποθετήσεις βουλευτών

Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, είπε σε δηλώσεις της μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας της Επιτροπής, ότι «είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι γιατί ακούσαμε ξανά τα πολύ μεγάλα ποσά, τα οποία το κράτος, ως ο μοναδικός μέτοχος της Αρχής εισπράττει, και ως μερίσματα και ως φορολογία από τα κέρδη του οργανισμού».

Πρόσθεσε ότι «ως Δημοκρατικό Κόμμα είμαστε ταγμένοι στη διατήρηση, στην ενίσχυση, και στην εξέλιξη όλων των οργανισμών που ανήκουν στο κυπριακό κράτος, με πρώτη και καλύτερη τη Cyta», ενώ ανέφερε ότι «θα υποστηρίξουμε όλες τις δράσεις του oργανισμού, που στοχεύουν στην ανάπτυξή του, στη βελτίωση της κερδοφορίας του, στην παροχή καλύτερων υπηρεσιών, στη δημιουργία υποδομών που μπορούν να βοηθήσουν, όχι μόνο τη Cyta, αλλά και το επιχειρείν στην Κύπρο».

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Χάρης Γεωργιάδης, μιλώντας εντός της Επιτροπής, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόοδο του οργανισμού τα τελευταία χρόνια. Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην επίτευξη της συμφωνίας για το προσωπικό, η οποία, είπε, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να συνεχίσει η Cyta με καθεστώς δημοσίου δικαίου. Συμπλήρωσε ότι τα οικονομικά δεδομένα του oργανισμού είναι αρκετά καλά, «όχι χωρίς ανησυχίες και κινδύνους», όμως.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας της Επιτροπής, είπε ότι «επαναβεβαιώνουμε τη διαχρονική και ορθή μας θέση ότι υπάρχουν ημικρατικοί οργανισμοί, οι οποίοι, με σωστή διακυβέρνηση, με σωστή διαχείριση, με διαφάνεια και διορατικότητα, μπορούν να μεγαλουργήσουν».

Εξέφρασε την ικανοποίησή του, που, μέσα σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον, η Cyta, «ένας οργανισμός δημόσιας ωφέλειας, παραμένει πρωτοπόρος στους τομείς όπου αναπτύσσει δραστηριότητα, και στην ψηφιακή μετάβαση και στην ψηφιακή αναβάθμιση και σε ό,τι αφορά τα ποιοτικά δίκτυα κινητής τηλεφωνίας».

Σημείωσε ότι πρόθεση του ΑΚΕΛ είναι να υποβάλει πρόταση για δέσμευση των κονδυλίων που αφορούν την αγορά υπηρεσιών από φυσικά και νομικά πρόσωπα, «μία πρακτική που εφαρμόζουμε οριζόντια και θεωρούμε ότι ενισχύει και τον κοινοβουλευτικό έλεγχο, αλλά και τη διαφάνεια σε σχέση με τη διαχείριση δημόσιου χρήματος», όπως είπε.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, σε δηλώσεις του, είπε ότι η Cyta έχει στηρίξει την οικονομία του τόπου, με σημαντικά ποσά πέραν του 1 δισ. Αναφορικά με τη συμφωνία για το προσωπικό, είπε ότι η ΔΗΠΑ διαπιστώνει αρκετά θετικά, καθώς αναβαθμίζει το ωρομίσθιο προσωπικό σε αορίστου χρόνου και δίνει την ευκαιρία στη Cyta να είναι πιο ευέλικτη.

Ωστόσο, είπε, υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις για κάποιες πρόνοιες της συμφωνίας, τις οποίες θα συζητήσουν με τον Υπουργό Οικονομικών, ώστε να μην τίθεται σε αμφισβήτηση ο δημόσιος χαρακτήρας του οργανισμού και να μη δίνεται η ευκαιρία να γίνεται ανάθεση εργασιών στον ιδιωτικό τομέα.

«Για εμάς είναι υψίστης σημασίας η διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα της Cyta και με αυτή τη διασφάλιση να συνεχίσει να είναι πρωταγωνιστής των εξελίξεων των τηλεπικοινωνιών, στην Κύπρο αλλά και στην Ευρώπη», είπε.