Δρ. Αλέξης Κυριάκου: Ο επιστήμονας που κατάφερε να αξιοποιήσει εμπορικά τα ερευνητικά του αποτελέσματα

Ο Δρ Αλέξης Κυριάκου ίδρυσε την Lelantus Innovations Ltd, η οποία προήλθε από την πρωτοποριακή έρευνά του στην ανάπτυξη ευφυών αλγορίθμων για την παρακολούθηση και έλεγχο της ποιότητας του αέρα εσωτερικών χώρων.

Κατάφερε με επιτυχία να παντρέψει την επιστήμη με την επιχειρηματικότητα, και για το καινοτόμο του έργο βραβεύθηκε στα «Κυπριακά Βραβεία Έρευνας 2023» του ΙδΕΚ, αποσπώντας το βραβείο «Εμπορικής Αξιοποίησης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων». Τα βραβεία πραγματοποιήθηκαν στις 11 Ιανουαρίου 2024 σε μια λαμπερή τελετή, στην παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, ο Δρ Κυριάκου μιλά για το έργο του, για την στήριξη της πολιτείας στις κυπριακές νεοφυείς επιχειρήσεις και στέλνει το δικό του μήνυμα προς τους επιστήμονες που επιθυμούν σε εμπορική αξιοποίηση των ερευνητικών τους αποτελεσμάτων.

Διαβάστε ακόμα:

• Η τελετή απονομής των Κυπριακών Βραβείων Καινοτομίας ΟΕΒ και Κυπριακών Βραβείων Έρευνας ΙδΕΚ (pics)
• Οι επιστήμονες που διακρίθηκαν στα Κυπριακά Βραβεία Έρευνας ΙδΕΚ

«Η μετατροπή της θεωρητικής έρευνας σε εμπορικά προϊόντα και υπηρεσίες είναι μια περίπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία και ένας δρόμος που απαιτεί συνεχή εξέλιξη, προσαρμογή και εκπαίδευση, καθώς και περιλαμβάνει μεγαλύτερο συγκριτικά ρίσκο με άλλες νεοφυείς επιχειρηματικές δράσεις», αναφέρει, μεταξύ άλλων.

Ακολουθεί η συνέντευξη του δρος Αλέξη Κυριάκου στο InBusinessNews:

Πώς αποτιμάτε τα δεδομένα σχετικά με την εμπορική αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων στην Κύπρο και πόσο έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια;

Ο τομέας της έρευνας και καινοτομίας έχει πραγματοποιήσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια σε ότι αφορά την εμπορική αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Αυτή η εξέλιξη είναι αποτέλεσμα της ανάπτυξης ενός οικοσυστήματος που υποστηρίζει τις νεοφυείς επιχειρήσεις, μέσω διαφόρων εξειδικευμένων χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων για τη δημιουργία εταιρειών καινοτομίας, αλλά και δομών όπως εκκολαπτήρια εταιρειών και άλλες.

Επιπλέον, παρατηρείται αυξητική τάση στις συνεργασίες μεταξύ των πανεπιστημίων και της βιομηχανίας με στόχο τη μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας και κατ’ επέκταση τη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών.

Με δεδομένο ότι πλέον υπάρχει σημαντική αύξηση νεοφυών καινοτόμων επιχειρήσεων που αποσκοπούν στην εμπορική αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων, η βιωσιμότητα τους σε ορίζοντα πενταετίας καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη.

Η μετατροπή της θεωρητικής έρευνας σε εμπορικά προϊόντα και υπηρεσίες είναι μια περίπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία και ένας δρόμος που απαιτεί συνεχή εξέλιξη, προσαρμογή και εκπαίδευση, καθώς και περιλαμβάνει μεγαλύτερο συγκριτικά ρίσκο με άλλες νεοφυείς επιχειρηματικές δράσεις.

Είστε ικανοποιημένος από την στήριξη που παρέχει η πολιτεία στις κυπριακές νεοφυείς επιχειρήσεις καινοτομίας και στους ερευνητές που τις απαρτίζουν; Τι θα μπορούσε να προσφέρει ώστε να δώσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην προσπάθειά τους;

Η στήριξη της πολιτείας προς τις κυπριακές νεοφυείς επιχειρήσεις καινοτομίας, έχει γίνει πιο στοχευμένη και αποτελεσματική τα τελευταία χρόνια μέσω και της χρηματοδότησης έργων που επιλέγονται από ανταγωνιστικές διαδικασίες. Χωρίς αυτήν τη στήριξη, τα όσα πέτυχαν εταιρείες σαν την δική μας δεν θα ήταν ίσως δυνατά.

Υπάρχουν, όμως, πολλές περαιτέρω πρωτοβουλίες που μπορούν να αναληφθούν για την ενίσχυση και, το σημαντικότερο, τη βιωσιμότητα των νεοφυών εταιρειών καινοτομίας. Παραθέτω στη συνέχεια δύο παραδείγματα τέτοιων πρωτοβουλιών, σε θέματα που θεωρώ πολύ σημαντικά:

Α) Η παροχή φορολογικών κινήτρων προς το προσωπικό των εταιρειών καινοτομίας, καθώς και η προσφορά ευέλικτων προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης για την περεταίρω επαγγελματική ανάπτυξη τους, θα αποτελούσε εργαλείο για τις εταιρείες στην προσέλκυση και διατήρηση έμπειρου και ταλαντούχου προσωπικού. Κάτι τέτοιο θα καθιστούσε σταδιακά τις μικρές καινοτόμες επιχειρήσεις πιο ανταγωνιστικές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και θα έδινε πραγματική αξία στην επένδυση των κρατικών/ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων.

Β) Η αξιοποίηση εργαλείων όπως το «Innovation Procurement» από τις Αναθέτουσες Αρχές στην Κύπρο, καθώς και η επέκταση του εργαλείου «Innovation Vouchers» του ΙδΕΚ, θα παίξουν καταλυτικό ρόλο στη βιωσιμότητα των εταιρειών καινοτομίας. Η καινοτομία προϋποθέτει ανάληψη πολύ μεγαλύτερου ρίσκου, μεγάλη χρονική διάρκεια, και επίσης πολλές φορές αφορά αναδυόμενες αγορές και πολύ ανταγωνιστικές.

Η παροχή κινήτρων σε δημόσιους οργανισμούς και τρίτες εταιρείες του ιδιωτικού τομέα για αγορά και υιοθέτηση των λύσεων που παρέχουν οι εταιρείες καινοτομίας, είναι εξαιρετικά σημαντική για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας και την αύξηση της αξίας προς την κοινωνία.

Τέτοιοι μηχανισμοί θα δώσουν ώθηση στην αντιμετώπιση μιας από τις κύριες προκλήσεις των εταιρειών καινοτομίας, που είναι η πρόσβαση στην αγορά για δοκιμή και επικύρωση των προϊόντων και υπηρεσιών σε ευρεία κλίμακα, δίνοντας τους έτσι οικονομικά καθώς και πρακτικά εφόδια για την έξοδο στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τον δικό σας ερευνητικό και επιχειρηματικό τομέα, ποια είναι σήμερα η συνολική εικόνα στη χώρα μας και πού βρίσκεται σε σχέση με τους αντίστοιχους τομείς στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες;

Η ποιότητα του αέρα στο εσωτερικό των κτηρίων έχει έρθει τα τελευταία 3 χρόνια στο προσκήνιο, κυρίως κατά και μετά την πανδημία του SARS-CoV-2. Προφανώς αποτελούσε από πάντα θέμα τεράστιας σημασίας, αλλά είχε παραμεληθεί αρκετά τα προηγούμενα χρόνια.

Είναι γεγονός ότι περνούμε περισσότερο από 90% του χρόνου μας σε εσωτερικούς χώρους κτηρίων και άλλων υποδομών. Σε συνδυασμό με το ότι ο εσωτερικός αέρας είναι συνήθως τουλάχιστον 2 φορές πιο μολυσμένος από τον αέρα σε εξωτερικούς χώρους, οι τεχνολογίες παρακολούθησης και υποστήριξης λήψης αποφάσεων καθίστανται εξαιρετικά σημαντικές, ιδιαίτερα για κτήρια υψηλής πληρότητας.

Η Κύπρος, ως μεσογειακή και μικρότερη χώρα σε σύγκριση με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, μπορεί να μην έχει φτάσει στα ίδια επίπεδα ανάπτυξης σε ότι αφορά την υιοθέτηση προηγμένων τεχνολογιών και υποδομών για την ποιότητα εσωτερικού αέρα.

Ως μέλος της ΕΕ, ακολουθεί την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τα πρότυπα για την πράσινη ανάπτυξη και βιωσιμότητα των κτηρίων. Ωστόσο, υπάρχει δυνατότητα για σημαντική ανάπτυξη και πρόοδο, καθώς και προοπτική να καταστήσουμε τη χώρα μας πρότυπο τουλάχιστον στην Ευρώπη. Ειδικότερα μέσω της ενθάρρυνσης και της δημιουργίας των κατάλληλων συνθηκών για γρήγορη και αποτελεσματικότερη υιοθέτηση των κυπριακών καινοτόμων λύσεων στον ευρύτερο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Στη LELANTUS πιστεύουμε ότι έχουμε ήδη επιτύχει να διαθέτουμε αυτήν τη στιγμή προϊόντα και υπηρεσίες για την παρακολούθηση της ποιότητας εσωτερικού αέρα που είναι τουλάχιστον ισάξια με το τί υπάρχει διαθέσιμο στην παγκόσμια αγορά. Οι καινοτομίες που βρίσκονται τώρα υπό ανάπτυξη από την ομάδα μας και τους συνεργάτες μας, στοχεύουν να μας καταστήσουν πρωτοπόρους στον τομέα μέσα στα επόμενα 2 χρόνια.

Μιλήστε μας, εν συντομία, για το δικό σας ερευνητικό έργο και την απόφαση σας να προχωρήσετε σε εμπορικοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Ποια θεωρείτε ως τη σημαντικότερη συνεισφορά σας στο επιστημονικό και επιχειρηματικό πεδίο όπου δραστηριοποιείστε;

Το ερευνητικό μου έργο ξεκίνησε κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών μου επιπέδου Διδακτορικού στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών καθώς και μέσα από τη συνεργασία μου με το Κέντρο Αριστείας ΚΟΙΟΣ. Υπό την επίβλεψη Ακαδημαϊκών με έρευνα διεθνούς εμβέλειας, στους οποίους είμαι ευγνώμων, ασχολήθηκα με την ανάπτυξη ευφυών αλγορίθμων για την παρακολούθηση και έλεγχο της ποιότητας του αέρα σε εσωτερικούς χώρους.

Η πολυεπίπεδη εμπειρία που απέκτησα, καθώς και η εφαρμογή μεθοδολογιών όπως η μαθηματική μοντελοποίηση, η αυτόματη αναγνώριση μη αναμενόμενης συμπεριφοράς συστημάτων, οι μεθοδολογίες βελτιστοποίησης και μηχανικής μάθησης, και άλλα, μου πρόσφεραν όλα τα εφόδια για την κατανόηση ενός πολύπλοκου συστήματος αλληλοεπιδρώντων στοιχείων όπως είναι το εσωτερικό περιβάλλον κτηρίων.

Κτίζοντας σε αυτές τις γνώσεις και μέσω της χρηματοδότησης που έλαβε η δουλειά μου από τα προγράμματα PRE-SEED και SEED-COVID του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, ξεκίνησα το 2020 το επιχειρηματικό μου ταξίδι στη LELANTUS.

Τρία χρόνια μετά, είμαστε σε ευχάριστη θέση να δηλώσουμε ότι έχουμε διαθέσιμη στην αγορά μια ολοκληρωμένη γκάμα καινοτόμων λύσεων για παρακολούθηση και υποστήριξη λήψης αποφάσεων για την ποιότητα αέρα εσωτερικών χώρων. Οι λύσεις αυτές περιλαμβάνουν ποσοτικοποίηση των επιπτώσεων του εσωτερικού αέρα στην υγεία, την παραγωγικότητα και την άνεση των ατόμων καθώς και του ρίσκου μεταδοτικότητας ιών.

Όλη η δουλειά μας και οι δείκτες τους οποίους δημιουργούμε για να δώσουμε χρήσιμη πληροφορία στους διαχειριστές των κτηρίων, είναι άμεσα συνυφασμένη με τη βιωσιμότητα των κτηρίων και τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.

Η αφοσίωση μας στην καινοτομία συνεχίζεται μέσω των συνεργασιών μας με επιχειρηματικούς και ερευνητικούς φορείς τόσο της Κύπρου όσο και του εξωτερικού.

Η συνεισφορά μας είναι πολυεπίπεδη γιατί μέσα από τις λύσεις μας τα κτήρια μεγάλης πληρότητας μπορούν να πετύχουν άνετο, υγειές, παραγωγικό και ενεργειακά αποδοτικό περιβάλλον για τους εργαζόμενους, πελάτες και επισκέπτες, συμβάλλοντας έτσι στην βιωσιμότητα και την πράσινη ανάπτυξη μέσα από ανθρωποκεντρικές λύσεις.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την διάκρισή σας στα Κυπριακά Βραβεία Έρευνας 2023, τι ήταν εκείνο που πιστεύετε πως σας έκανε να ξεχωρίσετε και πόσο σημαντική είναι αυτή η διάκριση;

Η διάκριση μας στα Κυπριακά Βραβεία Έρευνας 2023 ήταν εξαιρετικά σημαντική και αποτελεί το αποτέλεσμα της συλλογικής προσπάθειας που έχει καταβάλει η ομάδα μου τα τελευταία 3 χρόνια. Καθιστά αναγνώριση των προσπαθειών μας και αποτελεί ώθηση για να συνεχίσουμε να καινοτομούμε.

Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες μας είναι αποτέλεσμα 10 και πλέον χρόνων έρευνας υψηλού επιπέδου. Με αυτήν τη βάση, καταφέραμε σε μικρό χρονικό διάστημα να δημιουργήσουμε μία ολοκληρωμένη σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες για την παρακολούθηση της ποιότητας αέρα εσωτερικών χώρων και υποστήριξη λήψης αποφάσεων, και αυτό μας έκανε να ξεχωρίζουμε.

Η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουμε και η ολιστική μας προσέγγιση στο αντικείμενο έχει αναγνωριστεί από εταιρείες και οργανισμούς της Κύπρου και του εξωτερικού, που μας εμπιστεύτηκαν για τη δημιουργία ενός καλύτερου και βιώσιμου εσωτερικού περιβάλλοντος στους χώρους λειτουργίας τους.

Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους Κύπριους επιστήμονες που προχωρούν σε εμπορική αξιοποίηση των ερευνητικών τους αποτελεσμάτων;

Η καινοτομία αποτελεί την κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη και την πρόοδο. Δουλέψετε σκληρά και μεθοδικά, αποκτήστε γνώσεις και δεξιότητες, και μη φοβηθείτε να δοκιμάσετε νέες ιδέες και να εξερευνήσετε μη παραδοσιακούς τρόπους για την επίλυση προβλημάτων.

Η ζωή είναι ένα μεγάλο ρίσκο και χρειάζεται προσαρμοστικότητα και ευελιξία. Αν δεν προσπαθήσετε, ποτέ δεν ξέρετε που μπορείτε να φτάσετε. Οτιδήποτε κάνετε όμως, πρέπει να το κάνετε με σεβασμό προς το περιβάλλον, την κοινωνία, και όλους τους συνανθρώπους σας.

Να θυμάστε, δεν υπάρχουν επιτυχίες χωρίς αποτυχίες.

• Λίγα λόγια για τον Δρ. Αλέξη Κυριάκου

Ο Δρ. Αλέξης Κυριάκου απέσπασε το «Κυπριακό Βραβείο Έρευνας-Εμπορική Αξιοποίηση Ερευνητικών Αποτελεσμάτων» στα βραβεία ΙδΕΚ 2023.

Είναι ένας νέος και πολλά υποσχόμενος επιστήμονας και επιχειρηματίας, έχει επιδείξει όχι μόνο αξιοσημείωτη επιτυχία στην έρευνά του, αλλά έχει επίσης μετατρέψει τα ευρήματά του σε μια ακμάζουσα εμπορική επιχείρηση.

Η επιχειρηματική πορεία του Δρ Κυριάκου περιλαμβάνει την ίδρυση της Lelantus Innovations Ltd, η οποία προήλθε από την πρωτοποριακή έρευνά του στην ανάπτυξη ευφυών αλγορίθμων για την παρακολούθηση και έλεγχο της ποιότητας του αέρα εσωτερικών χώρων.

Η εμπορική επιτυχία της έρευνάς του είναι ήδη εμφανής μέσω της δημιουργίας της νεοσύστατης επιχείρησης και διάθεσης στην αγορά της Κύπρου και του εξωτερικού καινοτόμων λύσεων παρακολούθησης, ανάλυσης και υποστήριξης λήψης αποφάσεων για την ποιότητα αέρα σε εσωτερικούς χώρους.

Η LELANTUS Innovations, υπό την καθοδήγηση του Δρ Κυριάκου, έχει εξασφαλίσει σπουδαίο αριθμό συμβάσεων και έχει συγκεντρώσει την υποστήριξη σημαντικών πελατών, αναδεικνύοντας τη μεγάλη συμβολή της έρευνας και των σχετικών προϊόντων.

Εμφανείς είναι και οι δυνατότητες περαιτέρω επέκτασής της επιχείρησης, με συνεχιζόμενες συνεργασίες τόσο με πανεπιστημιακούς όσο και με εταίρους από τον επιχειρηματικό κόσμο. Ο θετικός αντίκτυπος των λύσεων εκτείνεται πέρα από τις άμεσες ανησυχίες για την άνεση, παραγωγικότητα και την υγεία των ατόμων, συμβάλλοντας στην ολιστική μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των κτηρίων.

Επιπλέον, οι λύσεις επιδεικνύουν προνοητικότητα με ένα καλά καθορισμένο σχέδιο για μελλοντική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένων πρόσθετων προηγμένων λειτουργιών που βρίσκονται υπό ανάπτυξη.

Τα επιτεύγματα του Δρ Κυριάκου αποτελούν παράδειγμα της απρόσκοπτης ενσωμάτωσης της επιστημονικής καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας και της κοινωνικής και περιβαλλοντικής ευαισθησίας.