Κωνσταντίνος Κωνσταντή: Αισιόδοξες προοπτικές για τον τομέα των ακινήτων, αλλά ανησυχούμε για πολλά

«Οι προβλέψεις και εκτιμήσεις για την πορεία του τομέα ακινήτων το 2025, παρά τις προκλήσεις που ορθώνονται ενώπιον του, είναι ενθαρρυντικές», δηλώνει ο πρόεδρος του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου(ΕΤΕΚ), Κωνσταντίνος Κωνσταντή, σημειώνοντας ωστόσο πως παρά τις αισιόδοξες προοπτικές, υπάρχουν αρκετά ζητήματα που απασχολούν και ανησυχούν το Επιμελητήριο.

Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, στο πλαίσιο του Forecasting 2025, ο κ. Κωνσταντή αναφέρει ως ένα από τα ζητήματα που απασχολούν το ΕΤΕΚ-μεταξύ άλλων- την αποτελεσματικότητα των νέων Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) σε ό,τι αφορά την έκδοση αδειών, ώστε η οικοδομική βιομηχανία να λειτουργεί απρόσκοπτα και χωρίς να παρουσιάζονται προβλήματα δυσλειτουργίας.

«Μας ανησυχούν αρκετά ζητήματα, κυρίως όλα όσα αφορούν την ποιότητα ζωής των πολιτών όπως η κλιματική αλλαγή, το κυκλοφοριακό, τα θέματα ενέργειας και πράσινης ανάπτυξης, η αποτελεσματική λειτουργία των ΕΟΑ, οι αναπτύξεις σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές, ο επανασχεδιασμός της αλυσίδας δημοσίων έργων κ.α.», συμπληρώνει ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ.

Αναφερόμενος στους στόχους του ΕΤΕΚ για το 2025, ο Κωνσταντίνος Κωνσταντή σημειώνει πως πηγάζουν μέσα από την ευρύτερη φιλοσοφία και το όραμα για ένα Επιμελητήριο που θα είναι ακόμα πιο αποτελεσματικό και πιο παρεμβατικό προς όφελος του τόπου, του πολίτη και της κοινωνίας ευρύτερα.

«Στόχος μας είναι η αναβάθμιση του κύρους των μηχανικών του τόπου, ώστε να λειτουργούν σε ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον, να προάγουν την ποιότητα και να καθοδηγούν την κοινωνία στο πλαίσιο της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης», επισημαίνει.

Πώς πιστεύετε ότι θα κινηθεί ο τομέας των ακινήτων τη νέα χρονιά; Πόσο αισιόδοξος είστε για τις προοπτικές του;

Οι προβλέψεις και εκτιμήσεις για την πορεία του τομέα ακινήτων το 2025, παρά τις προκλήσεις που ορθώνονται ενώπιον του, είναι ενθαρρυντικές.

Οι εκτιμήσεις αυτές ενισχύονται και μέσα από τις φθινοπωρινές μακροοικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με τις οποίες ο ρυθμός ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας θα παραμείνει ισχυρός το 2025 φτάνοντας το 2,8% έναντι του 3,6% που αναμένεται για το τρέχον έτος.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι κατά το νέο έτος έχουν προγραμματιστεί νέες αναπτύξεις και θα πρέπει τα έργα αυτά να μπουν σε τροχιά υλοποίησης και να μην μείνουν στα χαρτιά.

Παρά τις αισιόδοξες προοπτικές, υπάρχουν ωστόσο αρκετά ζητήματα που μας απασχολούν. Ένα από αυτά είναι η αποτελεσματικότητα των νέων Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) σε ό,τι αφορά την έκδοση αδειών, ώστε η οικοδομική βιομηχανία να λειτουργεί απρόσκοπτα και χωρίς να παρουσιάζονται προβλήματα δυσλειτουργίας.

Οι πρόσφατες αποφάσεις του Υπουργείου Εσωτερικών σε ό,τι αφορά την απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης της ανάπτυξης, είναι ενθαρρυντικές. Υπάρχουν ωστόσο αρκετά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα για να μπορούμε να προσβλέπουμε σε πιο αποτελεσματικές διαδικασίες αδειοδότησης.

• Διαβάστε επίσης: Κ. Κωνσταντή: Πολλαπλασιαστικά τα οφέλη από τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα αδειοδότησης

Επίσης, μας απασχολεί πολύ το θέμα της προσιτής στέγασης. Ένα κοινωνικό πρόβλημα που ταλανίζει πάρα πολλούς νέους, οι οποίοι βλέπουν την απόκτηση στέγης ως «όνειρο απατηλό».

Αυτό που εμείς λέμε ως ΕΤΕΚ-και θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί-είναι να δούμε πώς αυξάνουμε το κτηριακό μας απόθεμα, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός διαθέσιμων διαμερισμάτων ή κατοικιών, κάτι που θα βοηθήσει στη μείωση της ψαλίδας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.

Δράττομαι της ευκαιρίας να αναφερθώ και στα στοιχεία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (Ιανουάριος– Σεπτέμβριος 2024), τα οποία δεικνύουν αύξηση στη ζήτηση κατοικιών της τάξης του 19,2% συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Εάν αυτή η ζήτηση συνεχιστεί, που όπως όλα δείχνουν αυτό θα συμβεί, θα πρέπει να βρούμε λύσεις για να την καλύψουμε.

Οι εισηγήσεις του ΕΤΕΚ σχετικά με την προσιτή κατοικία βρίσκονται ενώπιον των αρμόδιων αρχών και πέραν των κυβερνητικών μέτρων που έχουν ανακοινωθεί, στο πλαίσιο της στεγαστικής πολιτικής της κυβέρνησης, θα πρέπει να εφαρμόσουμε ένα στρατηγικό πλάνο, το οποίο να περιλαμβάνει μακροπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα μέτρα.

Επιμένουμε ως ΕΤΕΚ στην δημιουργία ενός Κεντρικού Φορέα που θα σχεδιάζει, συντονίζει και ελέγχει τα ζητήματα που άπτονται της κρατικής στεγαστικής πολιτικής, όπως και στην επιβολή αντικινήτρων.

• Διαβάστε επίσης: Κωνσταντίνος Κωνσταντή: Το μέτρο-εργαλείο που πρέπει να εισαχθεί για αύξηση των οικιστικών μονάδων στην αγορά

Κίνδυνος οι γεωπολιτικές εξελίξεις

Ποιους βλέπετε ως τους μεγαλύτερους κινδύνους για την οικονομία της χώρας; Τι πρέπει να προσεχθεί, ώστε να διασφαλιστεί η αναπτυξιακή της τροχιά;

Οι γεωπολιτικές εξελίξεις αποτελούν μεγάλο κίνδυνο για την οικονομία της χώρα μας, αφού καθιστούν το περιβάλλον ασταθές και αβέβαιο.

Αυτοί οι εξωγενείς παράγοντες έχουν επιπτώσεις στην παγκόσμια αγορά, στις τιμές της ενέργειας, ενώ επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις αποφάσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

Αναφύονται παράλληλα και άλλοι σοβαροί κίνδυνοι οι οποίοι μας ανησυχούν, όπως αυτός της κλιματικής αλλαγής, των κυβερνοεπιθέσεων, οι οποίοι ενισχύουν την αβεβαιότητα του οικονομικού περιβάλλοντος.

• Διαβάστε επίσης: Συζήτησαν ψηφιακό μετασχηματισμό, κυβερνοασφάλεια και Ιππόδαμο-Ενισχύουν την συνεργασία τους ΕΤΕΚ και Υφ. Καινοτομίας

Σίγουρα, οι προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε προκειμένου να διασφαλιστεί η αναπτυξιακή τροχιά της κυπριακής οικονομίας είναι πολλές.

Ασφαλώς, θα πρέπει να υπάρξει σωστή και συνετή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, σωστός προγραμματισμός, υλοποίηση αναπτυξιακών έργων, βελτίωση του οικονομικού μας μοντέλου για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας και εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών για ταχεία ψηφιακή και πράσινη μετάβαση της οικονομίας.

Από την δική μας σκοπιά, θεωρούμε ότι η κλιματική αλλαγή είναι μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε και είναι μείζονος σημασίας οι πολιτικές που εφαρμόζονται, αλλά και οι νέες αναπτύξεις που προγραμματίζονται, να ανταποκρίνονται στους στρατηγικούς στόχους της Ε.Ε. 2030 και 2050 για βιώσιμη ανάπτυξη και για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η κλιματική αλλαγή έχει πολύ αρνητικές συνέπειες. Μια από αυτές είναι η λειψυδρία που αντιμετωπίζει η χώρα μας και είναι κρίμα να χάνεται νερό λόγω του ότι οι οικοδομές είναι παλιές ή δεν είναι ασφαλείς.

Είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικό να προχωρήσουμε σε βελτίωση των υφιστάμενων υποδομών μας. Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά τα θέματα ύδρευσης θα πρέπει να μεριμνήσουμε να έχουμε στρατηγικό σχεδιασμό διαχείρισης όμβριων υδάτων, ώστε να μην βρεθούμε μπροστά σε δυσάρεστες καταστάσεις και φαινόμενα Βαλένθιας.

Η ελκυστικότητα της Κύπρου για ξένες επενδύσεις

Τι πρέπει να κάνει η Κύπρος για να γίνει ακόμα πιο ελκυστικός προορισμός για ξένες επενδύσεις; Και πόσο σημαντικές, κατά την άποψή σας, είναι για την οικονομία της;

Οι ξένες επενδύσεις είναι σημαντικές για την ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας, συνεισφέρουν στα δημόσια έσοδα, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και συμβάλλουν στη μεταφορά γνώσης και τεχνογνωσίας.

Για να γίνει η Κύπρος πιο ελκυστικός προορισμός χρειάζεται βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου, ώστε να είναι πιο αποτελεσματικό, πιο φιλικό και να χαρακτηρίζεται από διαφάνεια, μείωση της γραφειοκρατίας, η οποία πολλές φορές λειτουργεί αποθαρρυντικά για έναν επενδυτή και εκεί όπου εντοπίζονται προβλήματα να υπάρχουν γρήγορες διαδικασίες επίλυσης διαφορών.

«Μας ανησυχούν αρκετά ζητήματα»

Αναφορικά με τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται το ΕΤΕΚ ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το 2025; Υπάρχουν ζητήματα για τα οποία ανησυχείτε;

Μας ανησυχούν αρκετά ζητήματα, κυρίως όλα όσα αφορούν την ποιότητα ζωής των πολιτών, όπως η κλιματική αλλαγή, το κυκλοφοριακό, τα θέματα ενέργειας και πράσινης ανάπτυξης, η αποτελεσματική λειτουργία των ΕΟΑ, οι αναπτύξεις σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές, ο επανασχεδιασμός της αλυσίδας δημοσίων έργων κ.α.

Για την κλιματική αλλαγή, η ανησυχία μας ως Επιμελητήριο είναι κατά πόσον οι πολιτικές που εφαρμόζονται ευθυγραμμίζονται με τη λογική της δημιουργίας ανθεκτικών, βιώσιμων και αειφόρων πόλεων.

Στον τομέα των δημόσιων έργων μας ανησυχεί το γεγονός ότι ακόμη δεν έχουμε προχωρήσει σε εκσυγχρονισμό ολόκληρης της διαδικασίας υλοποίησης έργων του δημοσίου, με αποτέλεσμα έργα που θα συνείσφεραν τα μέγιστα στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών να διακόπτονται το ένα μετά το άλλο με πολύ αρνητικές συνέπειες.

Ο τερματισμός του έργου Πάφου-Πόλης επηρεάζει τη διακίνηση των πολιτών, συν του ότι τίθενται και θέματα ασφάλειας.

Ο τερματισμός της σύμβασης του έργου στον ποταμό Λιοπετρίου -ένα έργο που έπρεπε να απολάμβαναν χιλιάδες τουρίστες και ο τοπικός πληθυσμός- όχι μόνο δεν γνωρίζουμε πότε θα ολοκληρωθεί, αλλά έχει και πολύ αρνητικές επιπτώσεις στους επαγγελματίες ψαράδες και εστιάτορες της περιοχής.

Αν αναφερθούμε δε στο έργο στο Βασιλικό αντιλαμβάνεστε τις αρνητικές συνέπειες που έχει στην τσέπη των καταναλωτών.

Ο εκσυγχρονισμός της διαδικασίας υλοποίησης δημόσιων έργων είναι πολύ μεγάλη πρόκληση και ως Επιμελητήριο έχουμε καταθέσει συγκεκριμένες εισηγήσεις όπως: Να εντάξουμε στα συμβόλαια εναλλακτικές μεθόδους επίλυσης διαφορών, να προάγουμε τη διαδικασία του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, να ενταχθούν ποιοτικά κριτήρια στις συμβάσεις για μελετητές και εργολάβους, ώστε πέραν της τιμής να ενθαρρύνουμε και θέματα ποιότητας.

• Διαβάστε επίσης: Κ. Κωνσταντή: Οι σημαντικές αστοχίες στους κρίκους της αλυσίδας των δημόσιων κατασκευαστικών έργων

Ένας άλλος πυλώνας στον οποίο έχουμε εστιάσει και έχουμε καταθέσει δέσμη προτάσεων είναι το κυκλοφοριακό, ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που απασχολούν την κοινωνία και που επηρεάζουν την καθημερινότητα του πολίτη.

Για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού χρειάζεται πλάνο, όραμα, στρατηγική και εφαρμογή μέτρων προγραμματισμένα. Μέχρι σήμερα δεν υπήρξε μια ολιστική προσέγγιση για αντιμετώπιση του προβλήματος αλλά κάποιες μεμονωμένες αποφάσεις.

Δεν έχουμε καταφέρει να έχουμε ένα αξιόπιστο, σύγχρονο, ψηφιοποιημένο δίκτυο μεταφορών και κάποιες ενέργειες που έγιναν, όπως π.χ. οι μονόδρομοι, δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα.

Εμείς θέλουμε να δούμε ένα πλάνο, με χρονοδιαγράμματα για να γνωρίζει και ο πολίτης ότι υπάρχει σχεδιασμός.

Το Επιμελητήριο έχει προτείνει δέσμη προτάσεων κάποια εκ των οποίων σχετίζονται με την επέκταση του προγράμματος Park & Ride, την ενθάρρυνση της τηλεργασίας, την εφαρμογή του door to door για μαθητές/τριες σε ό,τι αφορά τις μετακινήσεις τους με λεωφορεία προς και από το σχολείο και στις άλλες πόλεις, την ενίσχυση των υπεραστικών λεωφορείων, την αναβάθμιση δικτύου λεωφορειολωρίδων και την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου προς ενθάρρυνση μετακίνησης πεζών και ποδηλατών κ.α.

Τέλος, μας απασχολούν πολύ έντονα τα φαινόμενα οικοδομικής αναρχίας που παρατηρούνται, οι αναπτύξεις σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές, οι επικίνδυνες οικοδομές, η διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και οι σοβαρές γραφειοκρατικές διαδικασίες που καθυστερούν -στην περίπτωση των διατηρητέων οικοδομών- την έκδοση αδειών.

• Διαβάστε επίσης: Κωνσταντίνος Κωνσταντή: Πυκνώνουν με ανεξέλεγκτο ρυθμό τα φαινόμενα οικοδομικής αυθαιρεσίας

Πολλές φορές, παρόλο που υπάρχουν γενναιόδωρα κίνητρα, αυτές οι καθυστερήσεις λειτουργούν και ως αντικίνητρο για κάποιον που θέλει να αποκαταστήσει ένα διατηρητέο.

Μια ισχυρή τάση που φαίνεται να εμπεδώνεται στο κυπριακό επιχειρείν είναι αυτή των εξαγορών και των συγχωνεύσεων. Θα τη δούμε έντονα και στον δικό σας τομέα;

Οι οποιεσδήποτε συγχωνεύσεις ή εξαγορές θα πρέπει να βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολιτών, να μην δημιουργούν ολιγοπώλια και να μην επηρεάζουν αρνητικά τον υγιή ανταγωνισμό.

Ο σχεδιασμός του ΕΤΕΚ για το 2025

Τι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός του ΕΤΕΚ για το 2025; Ποιες θα είναι οι προτεραιότητες σας;

Οι στόχοι μας για το 2025 πηγάζουν μέσα από την ευρύτερη φιλοσοφία και το όραμά μας για ένα Επιμελητήριο που θα είναι ακόμα πιο αποτελεσματικό και πιο παρεμβατικό προς όφελος του τόπου, του πολίτη και της κοινωνίας ευρύτερα.

Στόχος μας είναι η αναβάθμιση του κύρους των μηχανικών του τόπου, ώστε να λειτουργούν σε ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον, να προάγουν την ποιότητα και να καθοδηγούν την κοινωνία στο πλαίσιο της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης.

Υψηλή προτεραιότητα είναι η βελτίωση των υποδομών της χώρας μας, η δημιουργία ανθεκτικών και προσβάσιμων πόλεων, η πράσινη και αειφόρος ανάπτυξη και η προώθηση πολιτικών που θα δημιουργούν κουλτούρα ψηφιοποίησης.

Το ΕΤΕΚ με την εμπειρογνωμοσύνη των μελών του, ως ο τεχνικός σύμβουλος του κράτους, βρίσκεται δίπλα στους αρμόδιους φορείς με στόχο τη βελτίωση καταστάσεων που αποτελούν τροχοπέδη στην κοινωνική ευημερία.

Χρειαζόμαστε ένα κράτος το οποίο θα λειτουργεί με ταχύτητα, θα υπηρετεί τον τόπο χωρίς γραφειοκρατία και θα αποτελεί φωτεινό παράδειγμα για την υλοποίηση έργων με πολλαπλασιαστικά οφέλη στην κοινωνία.