Ο δρόμος του χαλλουμιού προς την κορυφή, οι επενδύσεις εκατομμυρίων και η ανάγκη διαφύλαξης των εξαγωγών

Το 2024 είναι η χρονιά του, αφού το ποσοστό του 17% στις εξαγωγές μέχρι τον περασμένο Αύγουστο τού χάρισε την αδιαφιλονίκητη πρωτιά, ξεπερνώντας και την πρωτοκαθεδρία των φαρμάκων. Το σίγουρο είναι ότι δεν φτάσαμε διόλου τυχαία ως εδώ.

Και επειδή ακριβώς από πίσω υπάρχουν επενδύσεις εκατομμυρίων, χιλιάδες εργαζόμενοι, σκληρή δουλειά και αμέτρητες θυσίες, είναι καθήκον μας να μην επαναπαυόμαστε στις δάφνες μας και να βάζουμε πάνω απ’ όλα τη διαφύλαξη του εθνικού μας προϊόντος και κατά επέκταση των εξαγωγών.

Γιατί το χαλλούμι θεωρείται ο «λευκός χρυσός» της Κύπρου

Το ότι το χαλλούμι είναι πρώτο σε εξαγωγές έχει διττή σημασία. Δεν είναι μόνο τα έσοδα που αποφέρει, αφού αποτελεί μια αδιαπραγμάτευτη επένδυση με αξία, αλλά και το γεγονός ότι ένα καθαρά κυπριακό προϊόν, φτιαγμένο με πρώτες ύλες από τον τόπο μας, προάγει την κυπριακή παράδοση και ιστορία στο εξωτερικό. Χωρίς αμφιβολία είναι ο καλύτερος πρεσβευτής της Κύπρου.

Οι αριθμοί είναι η τρανή απόδειξη. Το πρώτο οκτάμηνο του 2024, οι εξαγωγές χαλλουμιού σε ποσότητα ήταν 31.021 τόνοι σε σύγκριση με 28.379 τόνους το πρώτο τετράμηνο του 2023, με αξία €239 εκατομμύρια.

Δηλαδή, κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του 2024 οι εξαγωγές χαλουμιού συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο είναι αυξημένες, τόσο σε ποσότητα όσο και σε αξία. Η καταχώρηση του «λευκού χρυσού» του τόπου μας ως προϊόν ΠΟΠ το 2021, του προσέδωσε προστιθέμενη αξία.

Η διαδρομή προς την κορυφή

Αυτή η επιτυχία οφείλεται κατά πρώτο λόγο σε όλα τα τυροκομεία που έχουν επενδύσει εκατομμύρια στον κλάδο της τυροκομίας.

Πρόκειται για αμιγώς κυπριακές επιχειρήσεις, που εργοδοτούν χιλιάδες εργαζόμενους, και οι οποίες με μεράκι, αγάπη, κόπο και θυσίες έχουν θέσει ως κύριο σκοπό τους τις εξαγωγές.

Μια προσπάθεια που δεν σταματά ποτέ, αφού τα τυροκομεία ως άριστοι πλέον γνώστες της διεθνούς αγοράς έχουν πλήρη επίγνωση για την τεράστια προοπτική που υπάρχει για περαιτέρω ανάπτυξη των εξαγωγών σε όλες τις αγορές.

Αυτό αποδεικνύεται από το ότι οι μισές από τις εξαγωγές έχουν ως κύριο προορισμό την Αγγλία, ενώ οι υπόλοιπες μοιράζονται σε 45 περίπου χώρες. Γι’ αυτό και δεν εφησυχάζουν, συνεχίζοντας να συμμετέχουν σε αμέτρητες εκθέσεις στο εξωτερικό, κάνοντας το χαλλούμι και την ίδια την Κύπρο γνωστά σε όλο τον κόσμο.

Παράλληλα, συνεχίζουν να αναπτύσσουν, να εξελίσσουν, να επενδύουν και να εμπορεύονται το χαλλούμι ΠΟΠ, παραμένοντας στοχοπροσηλωμένοι στη συλλογική προσπάθειά τους.

Πώς θα διαφυλάξουμε το χαλλούμι και τις εξαγωγές

Η τεράστια επιτυχία του χαλλουμιού, αναπόφευκτα, οδήγησε στον αυξημένο ανταγωνισμό, με αρκετά τυροκομεία στην Ευρώπη και διεθνώς να παράγουν άλλα τυριά σχάρας.

Παρά το ότι υστερούν σε γεύση και ποιότητα έναντι του χαλλουμιού, παραμένουν ανταγωνιστικά ένεκα της πιο χαμηλής τιμής τους λόγω της διαφορετικής διαδικασίας παραγωγής και της ελεύθερης χρήσης διαφόρων πρώτων υλών στην παρασκευή τους.

Άρα, το ένα ζήτημα που μπαίνει στο τραπέζι η διατήρηση του προϊόντος σε μια ανταγωνιστική τιμή. Το δεύτερο ζήτημα, και εδώ είναι που απαιτείται τα αντανακλαστικά του κράτους να βρίσκονται σε εγρήγορση, είναι να χειριστεί άμεσα την «πειρατεία» του χαλλουμιού, αναπτύσσοντας έναν αποτελεσματικό μηχανισμό προστασίας από την παράνομη χρήση της ονομασίας «Halloumi ή Hellim».

Διότι τίθενται σε σοβαρό κίνδυνο τόσο οι υφιστάμενες εξαγωγές όσο και η μελλοντική διεύρυνσή τους. Το τρίτο ζήτημα, αφορά τα του οίκου μας. Γιατί δυστυχώς πολλές φορές σε αυτόν τον τόπο βάζουμε οι ίδιοι «τρικλοποδιά» στον εαυτό μας. Και αυτό σχετίζεται με το ζήτημα της ποσόστωσης στο μεικτό χαλλούμι.

Τα ποσοστά που έχουν οριστεί με το τελευταίο διάταγμα, προκαλούν εύλογες ανησυχίες και θέτουν σε ορατό κίνδυνο τη βιωσιμότητα των εξαγωγών. Με τα σημερινά δεδομένα, δεν υπάρχουν επαρκείς ποσότητες αιγοπρόβειου γάλακτος για να ανέβει η ποσόστωση στο μεικτό χαλλούμι στο 30% από τις 31/1/2025, το οποίο είναι και το είδος που εξάγεται ως επί τον πλείστον στο εξωτερικό.

Η πολυαναμενόμενη καταγραφή του αιγοπρόβειου γάλακτος, που θα δίνει την πραγματική εικόνα της διαθέσιμης ποσότητας μέσω αδιαμφισβήτητων στοιχείων, ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί παρά ότι έχει παρέλθει προ πολλού το χρονοδιάγραμμα του περασμένου Οκτωβρίου που είχε οριστεί.

Οπότε, αυτές οι καθυστερήσεις δημιουργούν δικαιολογημένα αβεβαιότητα στον κλάδο της τυροκομίας, ο οποίος χωρίς καμία αμφιβολία αποτελεί έναν βασικό πυλώνα της οικονομίας της χώρας μας.

Και αντί το «έδαφος» γύρω από το χαλλούμι να είναι στέρεο, όπως οφείλει, θυμίζει περισσότερο κινούμενη άμμο.