Χ. Μανώλη: Με όλες τις προδιαγραφές για να αναδειχθεί σε εξέχων επενδυτικό προορισμό η επαρχία Αμμοχώστου

Την αισιοδοξία του πως η επαρχία Αμμοχώστου, έχοντας πλέον ενιαία επιχειρηματική φωνή, με αναβαθμισμένο σύστημα τοπικής αυτοδιοίκησης, με ένα νέο τοπικό σχέδιο και κυρίως έχοντας καταφέρει να κερδίσει την προσοχή του κεντρικού κράτους, έχει όλες τις προδιαγραφές και τις δυνατότητες να αναδειχθεί σε επιχειρηματικό κόμβο και εξέχων επενδυτικό προορισμό, εκφράζει ο πρόεδρος του τοπικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, Χαράλαμπος Μανώλη.

Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews δίνει, παράλληλα, τη διαβεβαίωση πως το Επιμελητήριο θα συνεχίσει να έχει ρόλο και λόγο στις εξελίξεις που αφορούν το επιχειρείν στην Κύπρο και να παρέχει στο έπακρο των δυνατοτήτων του υποστήριξη και καθοδήγηση στα μέλη του, ενώ θα εξακολουθήσει να στηρίζει τα δίκαια αιτήματα των κατοίκων της επαρχίας και των τοπικών αρχών και να προωθεί τα καλώς νοούμενα συμφέροντα τους.

Περαιτέρω αναδεικνύει τις πολλαπλές και πολυδιάστατες προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπο το κυπριακό επιχειρείν, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις επιπτώσεις στην τουριστική βιομηχανία της επαρχίας συνεπεία των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, καθώς και του συνεχιζόμενου πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Την ίδια ώρα και παρότι, όπως αναφέρει, έχει σαφώς βελτιωθεί και οι τουριστικές αφίξεις έχουν πλησιάσει στα επίπεδα του 2019, εντούτοις, υποδεικνύει ότι «δεν πρέπει να εφησυχάζουμε, καθώς ζούμε σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον, ενώ παράλληλα θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν πολλά ακόμη που μπορεί να γίνουν για να βελτιωθεί η κατάσταση, όπως η ενίσχυση των τουριστικών επιχειρήσεων με κρατικά σχέδια, η βελτίωση της συνδεσιμότητας των αεροδρομίων, ο επαναπροσδιορισμός των διαδικασιών για εργοδότηση υπηκόων τρίτων χωρών και ο σχεδιασμός πλάνου αναζωογόνησης των περιοχών που επηρεάστηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία».

Το κυπριακό επιχειρείν βρίσκεται, ειδικά τα τελευταία χρόνια, αντιμέτωπο με πολλαπλές και πολυδιάστατες προκλήσεις, ως αποτέλεσμα διαφόρων εξωγενών παραγόντων και γεγονότων που αναπόφευκτα επηρεάζουν και την χώρα μας. Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις της ελεύθερης επαρχίας Αμμοχώστου, ποιες θα λέγατε πως είναι οι κυριότερες προκλήσεις/προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουν;

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια μια σειρά από εξωγενείς παράγοντες και γεγονότα δημιουργούν ένα περιβάλλον σοβαρών προκλήσεων για τη λειτουργία και δράση των επιχειρήσεων στην Κύπρο.

Βέβαια, η φύση της επιχειρηματικότητας είναι πολυδιάστατη και περιλαμβάνει πλήθος δραστηριοτήτων, που δεν μπορεί να εξεταστεί μόνο κάτω υπό ένα πρίσμα.

Ωστόσο, μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι η ακρίβεια, ο πληθωρισμός και γενικότερα η αύξηση του κόστους τιμών έχουν δημιουργήσει αρκετά προβλήματα που αγγίζουν όλο το εύρος των επιχειρήσεων ανά το παγκύπριο.

Όσον αφορά την επαρχία Αμμοχώστου, σίγουρα στα μεγάλα προβλήματα κατατάσσουμε την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού και την ανάγκη για εργοδότηση προσωπικού από τρίτες χώρες που αντιμετωπίζουν κυρίως ο βιομηχανικός και τουριστικός τομέας, την αύξηση της τιμής των πρώτων υλών που επηρεάζει αρνητικά τον κατασκευαστικό τομέα και τους επιχειρηματίες αναπτύξης γης, ενώ πέραν του διαχρονικού προβλήματος της εποχικότητας και της ανάγκης για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, ο τουρισμός πλήττεται συνεχώς από την αστάθεια στη Μέση Ανατολή και τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία οι οποίες διαδέχθηκαν τη Πανδημία του κορωνοϊού.

Όλα αυτά τα προβλήματα, καλούμαστε ως Επιμελητήριο Αμμοχώστου να τα αντιμετωπίσουμε μέσα από τις συνεχείς προσπάθειες μας για προώθηση των καλώς νοούμενων συμφερόντων του επιχειρηματικού κόσμου, έχοντας ως ιερό καθήκον τη διατήρηση άσβεστης της φλόγας για επιστροφή στην κατεχόμενη πόλη μας και ταυτόχρονα τον ζήλο και την αφοσίωση για ανάπτυξη και πρόοδο του ελεύθερου τμήματος της Επαρχίας μας.

Θα θέλαμε να σταθούμε λίγο περισσότερο στις επιπτώσεις των όσων αναφέρατε πιο πάνω στην τουριστική βιομηχανία, δεδομένου ότι η επαρχία σας στηρίζει σε μεγάλο βαθμό την οικονομική της δραστηριότητα στον τουρισμό. Οι επιχειρήσεις του τομέα στην ελεύθερη Αμμόχωστο δέχθηκαν μεγάλο πλήγμα ένεκα της απώλειας της ρωσικής αγοράς. Ποια είναι σήμερα η εικόνα και σε ποιο βαθμό η απώλεια αυτή έχει αναπληρωθεί;

Η επαρχία Αμμοχώστου λόγω και της μεγάλης εξάρτησης της από τον τουρισμό, αποτελεί αναμφισβήτητα μία ιδιάζουσα περίπτωση. Όπως έχω αναφέρει, οι δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία έχουν επηρεάσει αναπόφευκτα τις τουριστικές επιχειρήσεις τις περιοχής.

Υπάρχουν περιοχές, όπως για παράδειγμα η περιοχή «Περνέρα» στον Πρωταρά, που ήταν απόλυτα εξαρτημένες από τη Ρωσική και Ουκρανική αγορά και οι οποίες πλήγηκαν ανεπανόρθωτα από τον πόλεμο και τις συνεπακόλουθες κυρώσεις προς τη Ρωσία.

Αναγνωρίζουμε και χαιρετίζουμε τις φιλότιμες προσπάθειες του Υφυπουργείου Τουρισμού που είχαν ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση των τουριστικών ροών στην Κύπρο με στροφή σε άλλες τουριστικές αγορές όπως η Πολωνία και η Γαλλία.

Η εικόνα έχει σαφώς βελτιωθεί και οι τουριστικές αφίξεις έχουν πλησιάσει στα επίπεδα του 2019, ωστόσο, δεν πρέπει να εφησυχάζουμε, καθώς ζούμε σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον, ενώ παράλληλα θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν πολλά ακόμη που μπορεί να γίνουν για να βελτιωθεί η κατάσταση, όπως η ενίσχυση των τουριστικών επιχειρήσεων με κρατικά σχέδια, η βελτίωση της συνδεσιμότητας των αεροδρομίων, ο επαναπροσδιορισμός των διαδικασιών για εργοδότηση υπηκόων τρίτων χωρών και ο σχεδιασμός πλάνου αναζωογόνησης των περιοχών που επηρεάστηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Το κράτος να διορθώσει τις στρεβλώσεις

Βλέπουμε άλλες πόλεις και επαρχίες, όπως για παράδειγμα η Λάρνακα τον τελευταίο καιρό, να συγκεντρώνουν έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό και να βρίσκονται σε αναπτυξιακή τροχιά. Η ελεύθερη Αμμόχωστος, αν εξαιρέσουμε την μαρίνα Αγίας Νάπας και την υπό κατασκευή μαρίνα Παραλιμνίου, δεν φαίνεται κατά πολλούς να διαγράφει ανάλογη πορεία όσον αφορά μεγάλες επενδύσεις, πέραν βεβαίως του κλάδου του τουρισμού. Πόσο συμφωνείτε με αυτή την ανάγνωση των πραγμάτων και τι πρέπει να γίνει για να καταστεί και η ελεύθερη Αμμόχωστος ελκυστικός επενδυτικός προορισμός;

Όντως έχει παρατηρηθεί ότι όσον αφορά την προσέλκυση επενδύσεων η ελεύθερη Αμμοχωστος υστερεί σε σχέση με άλλες επαρχίες της Κύπρου. Αυτό βέβαια, οφειλόταν σε ένα βαθμό και στην απουσία για χρόνια τοπικού σχεδίου για τους τρεις μεγάλους δήμους του Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Δερύνειας.

Φέτος, με τη δημοσιοποίηση του Τοπικού Σχεδίου Παραλιμνίου-Αγίας Ναπας-Δερύνειας μετά από καθυστερήσεις ετών, ευελπιστούμε ότι η κατάσταση θα ανατραπεί και ότι θα δοθεί η ευκαιρία σε μεγάλες αναπτύξεις να εγκατασταθούν στην επαρχίας μας.

Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι το Τοπικό Σχέδιο σε καμία περίπτωση δεν είναι τέλειο, καθώς υπάρχουν πολλά σημεία τα οποία χρήζουν βελτίωσης ιδιαίτερα σε όσα έχουν να κάνουν με το παραλιακό μέτωπο της περιοχής.

Παράλληλα, το κράτος οφείλει να διορθώσει τις στρεβλώσεις που έχουν δημιουργηθεί ανά τα έτη, δίνοντας πολεοδομικά κίνητρα και καλλιεργώντας τις συνθήκες για περαιτέρω ανάπτυξη και προσέλκυση ξένων επενδύσεων στην επαρχία Αμμοχώστου.

Πριν από μερικές βδομάδες στείλατε επιστολή στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ζητώντας τη δημιουργία πανεπιστημίου στην επαρχία Αμμοχώστου. Αντιλαμβανόμαστε πως αυτό εμπίπτει στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλετε για διεύρυνση του αναπτυξιακού πεδίου της περιοχής. Πέραν του τομέα της εκπαίδευσης, ποιοι άλλοι τομείς θεωρείτε πως θα μπορούσαν να ενδυναμωθούν και να δώσουν ακόμη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία στην ελεύθερη Αμμόχωστο;

Σαφώς, η δημιουργία ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος αποτελεί σημαντικό πυλώνα της προσπάθειας που καταβάλλουν από κοινού οι τοπικές αρχές, οργανωμένα σύνολα και επιχειρηματικοί φορείς για διεύρυνση του αναπτυξιακού πεδίου της επαρχίας.

Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η επαρχία Αμμοχώστου θα πρέπει να απαγκιστρωθεί από την απόλυτη εξάρτηση που έχει με το δίπολο «ήλιος-θάλασσα» και τον τουρισμό όπως αυτός ορίζεται παραδοσιακά, αναζητώντας εναλλακτικές- ειδικές μορφές απασχόλησης και εισοδήματος για τους κατοίκους της.

Στο πλαίσιο αυτό, στο στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης που παρουσιάσαμε τον Οκτώβριο του 2023 στην Πανεπαρχιακή Συγκέντρωση Δήμων και Κοινοτήτων ελεύθερης επαρχίας Αμμοχώστου παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, είχαμε προτείνει μεταξύ άλλων τη δημιουργία έργων και υποδομών για ενίσχυση του αθλητικού τουρισμού, την επένδυση στον θρησκευτικό τουρισμό με αξιοποίηση των πολυάριθμων σημαντικών θρησκευτικών μνημείων της περιοχής και τη δημιουργία συνεδριακού κέντρου και εκμετάλλευση των -αδρανών κατά τη χειμερινή περίοδο- αξιόλογων εγκαταστάσεων των ξενοδοχείων της περιοχής προς όφελος του συνεδριακού τουρισμού.

Παράλληλα, επαναδιατυπώσαμε το διαχρονικό αίτημα μας όπως το Νοσοκομείο Αμμοχώστου, μετά την επιτυχία που είχε ως νοσοκομείο αναφοράς στον κορονοϊό, να μετατραπεί στο πρώτο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της χώρας, γεγονός που θα οδηγήσει στη στελέχωση του με αξιόλογο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, αλλά και μέρος όπου θα εκπαιδεύονται οι μελλοντικοί μας επιστήμονες στην ιατρική.

Αισθάνεστε αδικημένοι από την αντιμετώπιση της οποίας διαχρονικά τυγχάνετε από την πολιτεία σε ό,τι αφορά αναπτυξιακά έργα τα οποία προωθούνται από το δημόσιο ή σε σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα; Είναι η ελεύθερη Αμμόχωστος αυτό που λέμε ο «φτωχός συγγενής»;

Είναι, κατά τη γνώμη μου, παράλογο να ισχυρίζεται κανείς ότι η επαρχία Αμμοχώστου δεν έχει αδικηθεί από το κεντρικό κράτος τα τελευταία χρόνια. Άλλωστε, αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η επαρχία Αμμοχώστου λαμβάνει πολύ λιγότερα σε σύγκριση με τη συμβολή της στο ΑΕΠ της χώρας μας.

Η παραμέληση και η περιθωριοποίηση της περιοχής μας έχουν δημιουργήσει ανισότητες που-όπως έχω επισημάνει-το κράτος οφείλει να διορθώσει το συντομότερο δυνατό.

Σε αυτό το σημείο, το Επιμελητήριό μας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, διεκδικώντας ισότιμη μεταχείριση για την επαρχία Αμμοχώστου και τους κατοίκους της, ώστε να λαμβάνουν όσα δικαιούνται από το κράτος.

Η συνένωση με ΤΕΒΕΑ

Τον περασμένο Νοέμβριο υπήρξε η συγχώνευση της Τουριστικής Εμπορικής Βιομηχανικής Εταιρείας Αμμοχώστου (ΤΕΒΕΑ) από το ΕΒΕΑ, με τα μέλη της ΤΕΒΕΑ να εντάσσονται στο Επιμελητήριο. Λίγους μήνες αργότερα, πώς αποτιμάτε αυτή την συνένωση δυνάμεων και πόσο επωφελής αποδεικνύεται για καλώς νοούμενα συμφέροντα της επιχειρηματικής κοινότητας της περιοχής σας;

Όπως προαναφέρθηκε, η χρονιά που πέρασε ξεκίνησε με τις καλύτερες προοπτικές, καθώς με τη συγχώνευση επιλύθηκε οριστικά μια μακροχρόνια αντιπαλότητα.

Αφήνοντας πίσω τις παλιές διαφορές και με προσανατολισμό το κοινό καλό και την ανάγκη για συστράτευση όλων στον αγώνα για την ανάπτυξη και πρόοδο της περιοχής, οι επιχειρηματίες υποστήριξαν ομόφωνα αυτή τη νέα προσπάθεια.

Η πρωτοβουλία αυτή δίνει στο Επιμελητήριο μεγαλύτερη δυναμική και, κυρίως, ανοίγει νέες προοπτικές για την επαρχία μας, καθώς διεκδικούμε και αγωνιζόμαστε ενωμένοι

Πρόσφατα διοργανώσατε ως ΕΒΕΑ επιχειρηματική εκδήλωση δικτύωσης και όπως ανακοινώθηκε, κατά τη διάρκεια της αναδύθηκαν σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες που δύναται να οδηγήσουν σε νέες συνέργειες και κοινές πρωτοβουλίες. Υπάρχει κάτι περισσότερο που μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας σε σχέση με αυτές τις συνέργειες-πρωτοβουλίες;

Προτεραιότητα του Επιμελητηρίου μας είναι ενίσχυση του επιχειρείν, γι’ αυτό και το 2024 προχωρήσαμε στη διοργάνωση δύο επιχειρηματικών εκδηλώσεων δικτύωσης για τα μέλη του Επιμελητηρίου, μια στη Λεμεσό και μια στην Αγία Νάπα.

Οι εκδηλώσεις αυτές έδωσαν την ευκαιρία στις επιχειρήσεις-μέλη μας να γνωριστούν και να ενδυναμώσουν τις σχέσεις τους, να ανταλλάξουν ιδέες και να αναπτύξουν συνεργασίες.

Σε κάθε περίπτωση, σε κατακλύζει μεγάλη ικανοποίηση και χαρά όταν βλέπεις να ευοδώνονται οι δράσεις σου, καθώς είδαμε μέλη μας να αξιοποιούν γνωριμίες που έκαναν για μελλοντικές επαγγελματικές τους ενέργειες.

Δεν πρέπει να παραλείψω να αναφέρω ότι το Επιμελητήριο Αμμοχώστου μετά την προσφυγιά έχει μέλη διάσπαρτα σε όλη την Κύπρο και ως εκ τούτου, οι εκδηλώσεις αυτές έδωσαν την ευκαιρία και σε πολλούς συμμετέχοντες να συναντηθούν με άλλους Αμμοχωστιανούς και να μοιραστούν εμπειρίες και αναμνήσεις από την κατεχόμενη πόλη και επαρχία μας, δημιουργώντας ένα θετικό πλαίσιο για αναβίωση της ταυτότητας και του ανήκειν.

Οι προοπτικές της επαρχίας Αμμοχώστου

Καταληκτικά, ποιες είναι οι προοπτικές που διαβλέπετε για την ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου ως επιχειρηματικού κέντρου και ως επενδυτικού προορισμού; Και ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε, τόσο προς τον επιχειρηματικό κόσμο της περιοχής, αλλά και ευρύτερα προς την τοπική κοινωνία;

Η επαρχία Αμμοχώστου είναι ένας τόπος ευλογημένος, που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις υπόλοιπες περιοχές της Κύπρου. Παρά τα δεινά που πέρασε, με το 85% του εδάφους της υπό κατοχή και την υπόλοιπη επαρχία ακρωτηριασμένη, εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι η θέληση και η αποφασιστικότητα του Αμμοχωστιανού να επιβιώσει και να αναπτυχθεί υπερνικά κάθε εμπόδιο.

Είμαστε αισιόδοξοι ότι η επαρχία μας, έχοντας πλέον ενιαία επιχειρηματική φωνή, με αναβαθμισμένο σύστημα τοπικής αυτοδιοίκησης, με ένα νέο τοπικό σχέδιο και κυρίως έχοντας καταφέρει να κερδίσει την προσοχή του κεντρικού κράτους το οποίο δεν μπορεί να συνεχίζει να σφυρίζει αδιάφορα, έχει όλες τις προδιαγραφές και τις δυνατότητες να αναδειχθεί σε επιχειρηματικό κόμβο και εξέχων επενδυτικό προορισμό.

Από την πλευρά μου, θέλω να διαβεβαιώσω ότι το Επιμελητήριο θα συνεχίσει να έχει ρόλο και λόγο στις εξελίξεις που αφορούν το επιχειρείν στη χώρα μας και να παρέχει στο έπακρο των δυνατοτήτων του υποστήριξη και καθοδήγηση στα μέλη μας όπως ορίζει η αποστολή του, ενώ θα εξακολουθήσει να στηρίζει τα δίκαια αιτήματα των κατοίκων της επαρχίας και των τοπικών αρχών και να προωθεί τα καλώς νοούμενα συμφέροντα τους.

Παράλληλα, μπορώ με βεβαιότητα να σας υποσχεθώ ότι θα συνεχίσει με όλα τα εφόδια που έχει, τον αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδας μας και την πολυπόθητη επιστροφή στην κατεχόμενη πόλη και επαρχία μας.