Στα καλύτερά του με άνοδο σε αφίξεις και έσοδα ο τουρισμός...Αύξηση της συνεισφοράς του τομέα στο ΑΕΠ

Οι αφίξεις του 2024 είναι πιθανόν να ξεπεράσουν αυτές του 2019, έτους ρεκόρ, εκτιμά ο Υφυπουργός Τουρισμού, Κώστας Κουμής, σύμφωνα με όσα είπε την Παρασκευή στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, κατά την εξέταση του προϋπολογισμού του Υφυπουργείου.

Συγκεκριμένα, οι αφίξεις για το δεκάμηνο είναι αυξημένες κατά 4,6% σε σχέση με το 2023, ενώ σημειώνουν και αύξηση 0,8% σε σχέση με το 2019. Αυξημένα είναι και τα έσοδα από τον τουρισμό για την ίδια περίοδο.

Ο προϋπολογισμός του Υφυπουργείου Τουρισμού για το 2025 ανέρχεται στα €65.547.929. Παρόλο που λογιστικά η αύξηση του προϋπολογισμού σε σχέση με το 2024 είναι μόλις €916.129, στην πραγματικότητα κονδύλι €12 εκ. που αφορούσε φιλοξενία Ουκρανών προσφύγων και ασυνόδευτων ανηλίκων το 2025 θα απορροφηθεί από άλλες δαπάνες και επομένως η αύξηση ανέρχεται στα €12,9 εκ.

Ο Υφυπουργός σημείωσε ότι τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν ανάγκες για πιστώσεις γύρω στα €8 εκ., με αποτέλεσμα η καθαρή αύξηση στον προϋπολογισμό του Υφυπουργείου να είναι γύρω στα €5 εκ., από τα οποία τα €3 εκ. αφορούν τις εκστρατείες προβολής.

Στον προϋπολογισμό προβλέπονται επίσης έσοδα €9.342.010 από ενοίκια, μισθώματα, δικαιώματα παιγνίων και άλλες πηγές.

«Ο προϋπολογισμός του Υφυπουργείου για το 2025 αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της Κυβέρνησης για περαιτέρω αναβάθμιση του τουρισμού της χώρας και τη δέσμευσή μας για μετάβαση σε ένα μοντέλο που προάγει τις αρχές της αειφορίας», είπε ο κ. Κουμής εντός της Επιτροπής, σημειώνοντας ότι η απόφαση της Κυβέρνησης για αύξηση του προϋπολογισμού δείχνει τη σημασία που δίνεται.

Σημείωσε ότι ο τουρισμός είναι ένας διαδραστικός τομέας, καθώς από την πορεία του εξαρτάται το παρόν και μέλλον χιλιάδων νοικοκυριών. «Η εξαιρετική πορεία του τα τελευταία χρόνια, παρά τις πολλές προκλήσεις, επιβεβαιώνει τις καλές επιλογές για την ενίσχυση αγορών και την ανθεκτικότητα του προϊόντος», επισήμανε, σημειώνοντας την αισιοδοξία του και για το 2025, παρά τις προκλήσεις.

«Θα συνεχίσουμε να δίνουμε έμφαση σε περιοχές που χαρακτηρίζονται με μειονεκτήματα και ευελπιστούμε να ανέβουν τουριστικά και να δώσουμε έμφαση στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, όπως οι παραλίες και η γαστρονομία», είπε.

Παρουσιάζοντας τον προϋπολογισμό, ο Υφυπουργός είπε ότι στόχος είναι η σταθεροποίηση του τουρισμού στις ψηλές επιδόσεις, λαμβάνοντας υπόψη τη γεωπολιτική αστάθεια, την οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη και όσα χαρακτήρισαν το 2024 στον τομέα της αεροπλοΐας. «Μεσοπρόθεσμος στόχος είναι η περαιτέρω άνοδος της συνεισφοράς του τουρισμού στην οικονομία της χώρας, με σεβασμό στο περιβάλλον και τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης», σημείωσε.

Ο Υφυπουργός αναφέρθηκε, ακόμη στην επικαιροποίηση της στρατηγικής του τουρισμού μέχρι το 2045, στην περαιτέρω ανάπτυξη, εμπλουτισμό και αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, μέσα από σχέδια κινήτρων και την προώθηση μεγάλων έργων, όπως η μαρίνα Πάφου, αλλά και μέσα από την ενίσχυση της εκπαίδευσης όσων συμμετέχουν στην τουριστική βιομηχανία.

Κύριος στόχος για το 2025, είπε, είναι η περαιτέρω αναβάθμιση του παρατηρητηρίου τουρισμού, το οποίο παρέχει πληροφόρηση προς την τουριστική βιομηχανία και την κοινωνία.

Άνοδος σε αφίξεις και έσοδα, πιθανό νέο ρεκόρ

Αναφερόμενος στις αφίξεις της περιόδου Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2024, είπε ότι αυτές έφτασαν τα 3,7 εκ. σε σύγκριση 3,56 το 2023, καταγράφοντας άνοδο 4,6%.

Σημείωσε ότι η επίδοση του δεκαμήνου ήταν η καλύτερη των αντίστοιχων περιόδων που είχε ποτέ η χώρα. Πρόσθεσε ότι ετήσια αύξηση 4,6% σημειώθηκε και στα έσοδα από τον τουρισμό για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου.

Σε βάθος διετίας η άνοδος είναι αξιοπρόσεκτη, πρόσθεσε, καθώς αν γίνει σύγκριση με το 2022 οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 26,7% και τα έσοδα κατά 31,2%.

Πρόσθεσε ότι η συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ το 2023 ανήλθε σε 10,9%, ενώ για το 2024 υπολογίζεται στο 13,5%.

Αναφερόμενος στη δαπάνη περιηγητών είπε ότι η κατά κεφαλή δαπάνη ανήλθε για το 2024 στα €769 ευρώ, παρόμοια με τα επίπεδα του 2023. Αντίστοιχη με την περσινή είναι και η μέση ημερήσια δαπάνη, στα €90 για το 2024, από €89 το 2023.

Η μέση διάρκεια παραμονής το 2024 και το 2023 μειώθηκε στις 8,56 μέρες, σε σχέση με το 2022 που ήταν 9,59 μέρες.

Επιπλέον, ανέφερε ότι σημειώθηκε αξιοπρόσεκτη άνοδος σε μια σειρά από αγορές, κυρίως ευρωπαϊκές, αναφερόμενος σε Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Φινλανδία, Πολωνία, Ελβετία, χώρες της Ανατολικής Ευρώπη.

Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Χάρη Γεωργιάδη αν είναι δυνατή περαιτέρω αύξηση στις αφίξεις, ο Υφυπουργός είπε ότι υπάρχει ισόρροπη άνοδος από πολλές διαφορετικές αγορές, κάτι που χαρακτήρισε «υγιές» για το τουριστικό σύστημα.

Πρόσθεσε ότι είναι σημαντικό ότι τη θερινή περίοδο οι πληρότητες είναι πάρα πολύ ψηλές, «δεν έχουμε περιθώρια περαιτέρω ανόδου, ειδικά στην παράκτια ζώνη της χώρας», είπε.

Σημείωσε ότι το στοίχημα για φέτος ήταν να γεμίσει ο Οκτώβριος, κάτι που από το αποτέλεσμα φαίνεται ότι σε μεγάλο βαθμό έχει επιτευχθεί. Επόμενο στοίχημα, είπε, είναι η περαιτέρω επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.

Σημείωσε ότι η Πάφος οδεύει από το εννιάμηνο στο δωδεκάμηνο, ενώ οι υπόλοιπες περιοχές έχουν κερδίσει κάποιες βδομάδες στην αρχή του έτους και κάποιες τον Νοέμβριο.

Πρόσθεσε, ακόμα, ότι το 2023 καταγράφηκε αύξηση 7% στη χειμερινή περίοδο, σημειώνοντας ότι θα μπορούσε να ήταν και καλύτερη, καθώς τους πρώτους μήνες μετά την έναρξη του πολέμου στη Μέση Ανατολή είχε μηδενιστεί η ισραηλινή αγορά. «Αναμένουμε ότι η αύξηση θα συνεχιστεί και φέτος», είπε, επισημαίνοντας ότι το 26% των συνολικών αφίξεων πέρσι ήταν της χειμερινής περιόδου.

Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Ανδρέα Πασιουρτίδη, σχετικά με τη συνδεσιμότητα της Κύπρου, ο κ. Κουμής είπε ότι σήμερα εκτελούν δρομολόγια 55 αεροπορικές εταιρείες (51 στη Λάρνακα, 20 στην Πάφο) και σημείωσε ότι η Κύπρος έχει διακριθεί για την πρόοδο της σε αυτό τον τομέα. Συγκεκριμένα, συγκρίνοντας τις πτήσεις μεταξύ Ιουνίου 2019 και Ιουνίου 2023 σημειώνεται άνοδος 17%, είπε, σημειώνοντας ότι αυτός ήταν ένας από τους λόγους που η χώρα πήρε στο Μπαχρέιν το 1ο βραβείο ως προορισμός της χρονιάς.

Προβολή και σχέδια χορηγιών

Ο Υφυπουργός ανέφερε ότι κρίνεται σημαντική η στρατηγική προβολή της χώρας ως τουριστικού προορισμού και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις τουριστικές επιδόσεις της χώρας, γι’ αυτό και επιδιώκεται και μέσα από τον προϋπολογισμό, συνεχής επένδυση.

Επιπλέον, είπε ότι δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, με στοχευμένα σχέδια επιχορηγήσεων με αποδέκτες είτε συγκεκριμένες περιοχές ή συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες. Συγκεκριμένα, σημείωσε ότι τρέχουν συνολικά 15 σχέδια, τα 4 από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) και 11 από εθνικούς πόρους.

Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Ανδρέα Πασιουρτίδη, για το ποσοστό απορρόφησης των κονδυλίων του ΣΑΑ από το Υφυπουργείο, ο Γενικός Διευθυντής του Υφυπουργείου, Κώστας Κωνσταντίνου διευκρίνισε ότι για τα δύο από τα τέσσερα σχέδια, που αφορούσαν τα εστιατόρια και την ύπαιθρο, έχει απορροφηθεί όλο το κονδύλι.

Για το τρίτο σχέδιο που αφορά τα ξενοδοχεία υπάρχει πρόβλημα, καθώς τα περισσότερα ξενοδοχεία δεν είναι αδειοδοτημένα και έτσι μειώνονται οι δικαιούχοι, είπε. Τέλος, όσον αφορά το τέταρτο σχέδιο για την υγεία και την ευεξία, είπε ότι, παρά τις προσπάθειες προς τη βιομηχανία, μόνο μικρός αριθμός υπέβαλε αιτήσεις, με αποτέλεσμα το σχέδιο να απενταχθεί από το ΣΑΑ. Ωστόσο, είπε ότι όσες αιτήσεις υποβλήθηκαν πήραν απάντηση ότι έγιναν δεκτές να χρηματοδοτηθούν από τον εθνικό προϋπολογισμό.

Απαντώντας σε σχόλιο του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Κώστα Κώστα, ότι σύμφωνα με τη Eurostat η Κύπρος είχε την τρίτη πιο μεγάλη αύξηση στα πακέτα τουρισμού τον Ιούλιο, είπε ότι η αύξηση τιμών είναι στοιχείο που αφορά αρκετούς προορισμούς στην ΕΕ και ίσως να οφείλεται και στην αυξημένη ζήτηση. Πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει ευχέρεια για παρέμβαση στις τιμολογιακές πολιτικές της βιομηχανίας.

Αντιμετώπιση επιπτώσεων κλιματικής αλλαγής και ψηφιακός μετασχηματισμός

Αναφερόμενος στην κλιματική αλλαγή, ο Υφυπουργός είπε ότι αυτή επηρεάζει και θα επηρεάζει περισσότερο τον τουρισμό. Τόνισε ότι η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης περιλαμβάνεται σε όλα τα σχέδια κινήτρων του Υφυπουργείου, ενώ ανέφερε ότι κονδύλι €113.000 αφορά αυτό το θέμα, χωρίς να υπολογίζονται οι δράσεις των σχεδίων κινήτρων.

Επιπλέον, ανέφερε ότι η χώρα δέχεται διαχρονικά κριτική για την απουσία εφαρμογής που να απευθύνεται στους επισκέπτες. Σημείωσε ότι το Υφυπουργείο βρίσκεται στο τελικό στάδιο συζητήσεων με το ΤΕΠΑΚ για την υλοποίηση τέτοιας εφαρμογής με το όνομα «μίτος», στην οποία θα παρουσιάζονται σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος με πληροφορίες για τους επισκέπτες, προκειμένου να αναβαθμιστεί η τουριστική εμπειρία.

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης της Επιτροπής, κατά πόσο το φαινόμενου του υπερτουρισμού που απασχολεί άλλους προορισμούς μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα για την Κύπρο, ο κ. Κουμής είπε ότι «δεν έχουμε πρόβλημα υπερτουρισμού ακόμα στη χώρα μας», προσθέτοντας ότι «μας χαροποιεί το γεγονός ότι αυξήθηκαν οι αφίξεις» και ότι καλύφθηκε το κενό της αγοράς της Ρωσίας και της Ουκρανίας.

«Δεν θέλουμε να αναπτυχθεί το φαινόμενο του υπερτουρισμού στη χώρα μας, γι’ αυτό εφαρμόζουμε μια πολύ συγκεκριμένη πολιτική, με σκοπό οι όποιες επιπρόσθετες αφίξεις να κατευθύνονται στη χειμερινή περίοδο ή στους μήνες που ανήκουν στην αρχή ή στο τέλος της περιόδου».

Ερωτηθείς από άλλο δημοσιογράφο κατά πόσο το Υφυπουργείο ανησυχεί για διαρροές τουριστών προς τα κατεχόμενα, ο Υφυπουργός απάντησε ότι το ζήτημα είναι περίπλοκο. «Εμάς μας ενδιαφέρει ο τουρισμός της χώρας μας, ο τουρισμός που λειτουργεί υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας να βιώνει καλές μέρες.

Εμείς διαφημίζουμε το έδαφος εκείνο το οποίο είναι υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας», είπε, προσθέτοντας ότι στις εταιρικές και διαπροσωπικές συναντήσεις «επεξηγούμε την τρέχουσα κατάσταση στη χώρα μας όπως έχει διαμορφωθεί από το 1974 και μετά». Εξέφρασε την ικανοποίησή του, καθώς, όπως είπε, η συντριπτική πλειοψηφία των συνεργαζόμενων με το Υφυπουργείο δείχνουν κατανόηση στο πρόβλημα.

Ο Προεδρεύων της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσης Παντελίδης, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, είπε ότι ο τουρισμός συμβάλλει καθοριστικά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, αν αναλογιστεί κανείς ότι τα έσοδα ξεπερνούν τα €2 δισ.

«Σημειώνουμε με ιδιαίτερη ικανοποίηση το γεγονός ότι το τουριστικό προϊόν της χώρας κατάφερε να αναπληρώσει πλήρως τις απώλειες που υπήρξαν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία», ενώ εξέφρασε ικανοποίηση ότι το 2024 ενδέχεται να καταγράψει ρεκόρ αφίξεων και εσόδων, παρά τις προκλήσεις.

Ο κ. Παντελίδης αναφέρθηκε στις δράσεις του Υφυπουργείου για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και τον «πλουραλισμό» σε σχέση με το είδος των τουριστών που προσελκύονται στην Κύπρο, ενώ σημείωσε ως θετική την αύξηση δαπανών που προβλέπεται για το 2025 για τις διαφωτιστικές και ενημερωτικές εκστρατείες που πρέπει να κάνει το Υφυπουργείο στο εξωτερικό. Τέλος, σημείωσε τα αντανακλαστικά του Υφυπουργείο για την κλιματική κρίση και τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για να εναρμονιζόμαστε ως χώρα και με αυτή την απαίτηση.

Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, σε δηλώσεις της είπε ότι για πολλά χρόνια οι τουριστικές αφίξεις ήταν καθηλωμένες στα 2,5 εκ. άτομα. «Την προηγούμενη δεκαετία και μέχρι το 2019 μέσα από μια συντονισμένη προσπάθεια μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, οι αφίξεις έφτασαν τότε τα 4 εκ., με αντίστοιχη αύξηση στα έσοδα» είπε.

Η κ. Ορφανίδου εξέφρασε την ικανοποίησή της που και φέτος θα φτάσουμε στα ίδια επίπεδα με το 2019, λαμβάνοντας υπόψη και όλους τους εξωγενείς παράγοντες από τους οποίους επηρεάζεται η Κυπριακή Δημοκρατία. «Παραμένουμε έτοιμοι να στηρίξουμε κάθε προσπάθεια τόσο για την ποιοτική βελτίωση του τουριστικού μας προϊόντος αλλά και για την περαιτέρω αύξηση στις αφίξεις με επικέντρωση πλέον στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου».

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Κώστας Κώστα, είπε ότι ο τουρισμός αποτελεί τον βασικότερο πνεύμονα του τόπου, σημειώνοντας ότι το ΑΚΕΛ έχει εκπονήσει ολοκληρωμένη μελέτη με σειρά προτάσεων για τον τουρισμό «και ελπίζουμε ότι αυτές θα αξιοποιηθούν από το Υφυπουργείο Τουρισμού». Πρόσθεσε ότι το ΑΚΕΛ παρακολουθεί στενά την υλοποίηση της νέας Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού 2030, και «δεν θα διστάσουμε να σταματήσουμε δράσεις» αν αυτές είναι επιζήμιες για την οικονομία ή το περιβάλλον.

Έκανε επίσης αναφορά σε σειρά προκλήσεων που πρέπει να αντιμετωπιστούν, όπως η επέκταση της τουριστικής περιόδου, η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού και η προώθηση του αειφόρου, βιώσιμου τουρισμού, η αύξηση της προσβασιμότητας στο νησί, η προσέλκυση τουριστών από νέες αγορές, η πάταξη της αισχροκέρδειας και η μείωση ψηλών τελών στα αεροδρόμια.

Επιπλέον, έθεσε το ζήτημα της κατάρτισης του προσωπικού για τις ανάγκες της τουριστικής βιομηχανίας, αφού οι ανάγκες σε εξειδικευμένο προσωπικό αυξάνονται.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ-Συνεργασία, Αλέκος Τρυφωνίδης, δήλωσε ότι ως ΔΗΠΑ «θεωρούμε το θέμα του τουρισμού ως ένα μεγαλεπίβολο θέμα, το οποίο συμβάλλει αποφασιστικά ως κύριος πυλώνας της ανάπτυξης της οικονομίας και δίνει χιλιάδες θέσεις εργασίας σε Κύπριους εργαζόμενους».

Σημείωσε τις προσπάθειες που γίνονται για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και τις προσπάθειες για ανάπτυξη του τουρισμού στις ορεινές και ακριτικές περιοχές με σχέδια που αξιοποιούν οι κοινότητες και ιδιώτες. «Ζητήσαμε όπως αυξηθούν τα κονδύλια για αξιοποίηση από τις ορεινές κοινότητες και την ακριτική Τυλληρία», ανέφερε.

Αναφερόμενος στο επερχόμενο νομοσχέδιο για τα κέντρα διασκέδασης, είπε ότι «θα θέλαμε να αγγίξει και το θέμα των ηλικιών των νεαρών ατόμων που μπαίνουν στα κέντρα διασκέδασης και του ποτού που καταναλώνεται», συνδέοντας το με τα πρόσφατα τροχαία δυστυχήματα.