Περιμένουν την Νομική Υπηρεσία για τα πρόστιμα, παράταση μέχρι 31 Μαρτίου για εγγραφή στο Μητρώο

Παράταση μέχρι 31 Μαρτίου για εγγραφή όλων των εταιρειών στο Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων του Εφόρου Εταιρειών, ανακοίνωσε ο Υπουργός Εμπορίου Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργος Παπαναστασίου ο οποίο κλήθηκε από την αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή να δώσει εξηγήσεις για την αναστάτωση που προκλήθηκε στην αγορά για το θέμα.

Παράλληλα ο Υπουργός Εμπορίου θα αναμένει μέχρι την Παρασκευή γνωμάτευση από την Νομική Υπηρεσία για το κατά πόσο υπάρχει δυνατότητα ακύρωσης των προστίμων που έχουν επιβληθεί και συνεχίζουν να επιβάλλονται από την 1η Ιανουαρίου, 2024 για μη συμμόρφωση.

Ο Υπουργός απηύθυνε έκκληση σε όλες τις εταιρείες να συμμορφωθούν, καταχωρώντας τα στοιχεία τους μέχρι τις 31 Μαρτίου, ώστε να δημιουργηθεί πλέον με σωστό τρόπο η τελική πλατφόρμα στην οποία θα καταχωρούνται τα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων εταιρειών και θα υπάρχει δυνατότητα ηλεκτρονικής σύνδεσής τους με άλλες υπηρεσία του κράτους.

Σε μια έντονη συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, οι Βουλευτές αλλά και άλλοι ενδιαφερόμενοι άσκησαν δριμεία κριτική στο Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και στο Υπουργείο για τον τρόπο με τον οποίο έγινε η μετάβαση από την ενδιάμεση πλατφόρμα στην τελική πλατφόρμα σε σχέση με το Μητρώο Πραγματικών δικαιούχων. Σημεία κριτικής τα στενά περιθώρια που υπήρξαν για εκ νέου καταχώρηση των στοιχείων εκατοντάδων χιλιάδων εταιρειών, με το σύστημα να πέφτει σε ορισμένες περιπτώσεις αλλά και την επιβολή εξαντλητικών προστίμων για μη συμμόρφωση.

Ο Υπουργός προέβη σε παραδοχή λαθών που έγιναν και δήλωσε την πρόθεσή του για άμεση επίλυση του προβλήματος, κατόπιν γνωμάτευσης και της Νομικής Υπηρεσίας ενώ Βουλευτές της Επιτροπής εξέφρασαν την ετοιμότητά τους να προχωρήσουν και σε νέες νομοθετικές ρυθμίσεις αν χρειαστεί.

Παραδοχή λαθών στην εφαρμογή της νομοθεσίας

Μιλώντας κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής ο Υπουργός τόνισε τη σημασία της Δημιουργίας Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων σύμφωνα και με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μεταξύ άλλων για λόγους διαφάνειας και αποκατάστασης του ονόματος της Κύπρου στο εξωτερικό. Ανέφερε ότι ο ίδιος ένιωθε και νιώθει άβολα πολλές φορές που λαμβάνει μέρος σε διεθνείς συναντήσεις, αφού το όνομα της Κύπρου συνδέεται με διαφθορά.

Ο Υπουργός αναγνώρισε ωστόσο ότι στην εφαρμογή της νομοθεσίας αντιμετωπίστηκαν όλες οι εταιρείες ωσάν να προσπαθούσαν να ξεγελάσουν το σύστημα και σημείωσε ότι οι νομοθεσίες δεν πρέπει να εφαρμόζονται πάντα στο πιο πάνω επίπεδο, αλλά να λαμβάνεται υπόψη το περιβάλλον στο οποίο εφαρμόζονται. Παραδέχτηκε ότι υπάρχει μια ρύθμιση που είναι εξαντλητική και ισοπεδωτική.

Αναγνώρισε επίσης ότι υπήρξαν αδυναμίες στη δημιουργία της ψηφιακής πλατφόρμας της ενδιάμεσης λύσης για δήλωση των στοιχείων των πραγματικών δικαιούχων, λόγω της πίεσης του χρόνου μετά την εφαρμογή του νόμου στις 23 Φεβρουαρίου, 2021, αφού υπήρχε ο κίνδυνος επιβολής προστίμου από την ΕΕ. Η ενδιάμεση πλατφόρμα ανέφερε, δεν μπορούσε να συνδεθεί με οποιαδήποτε άλλη πλατφόρμα του κράτους και υπήρχε μια σοβαρή αδυναμία στον έλεγχο των στοιχείων.

Αφού εντοπίστηκαν αυτές οι αδυναμίες, είπε, προχώρησαν στη δημιουργία άλλης πλατφόρμας για να υπάρχει συμμόρφωση και έλεγχος στοιχείων τον περασμένο Νοέμβριο.

Σημείωσε επίσης ότι πέραν των 190.000 εταιρειών έπρεπε να περάσουν εκ νέου τα στοιχεία τους στη νέα πλατφόρμα σε έξι εβδομάδες, ενώ δεν δόθηκε παράταση σε εταιρείες που δεν είχαν καταχωρήσει τα στοιχεία τους στην ενδιάμεση πλατφόρμα.

Έκανε λόγο για κομφούζιο που δημιουργήθηκε και πρέπει να διορθωθεί και ανέφερε ότι για τον λόγο αυτό ζήτησαν την γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας, ώστε να δοθεί παράταση και σε εταιρείες που δεν καταχώρησαν τα στοιχεία τους στην ενδιάμεση πλατφόρμα αλλά και για να μην εξασκηθούν τα πρόστιμα που έχουν ήδη επιβληθεί από 1 Ιανουαρίου, από τα οποία εισπράχθηκαν ήδη 2 εκ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι το πρόστιμο για μη συμμόρφωση ανερχόταν στα 200 ευρώ με επιπλέον 100 ευρώ για κάθε μέρα καθυστέρησης, μέχρι τα 20.000 ευρώ. Πρόστιμα επιβλήθηκαν όχι μόνο στις εταιρείες αλλά και ξεχωριστά στους διευθυντές και γραμματείς των εταιρειών.

Η Έφορος Εταιρειών Ειρήνη Μυλωνά Χρυσοστόμου, ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή οι εταιρείες μπορούν να προχωρήσουν στην καταχώρηση των στοιχείων τους στο σύστημα, αποδεχόμενες το πρόστιμο που τους έχει επιβληθεί, χωρίς ωστόσο να πρέπει να προχωρήσουν σε πληρωμή του.

Ο Αντιπρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Νικόλας Τσαρδέλης ανέφερε ότι δημιουργήθηκε μπάχαλο με τους χειρισμούς που έγιναν και ότι κακώς μπήκαν πρόστιμα σε εταιρείες που δε μπορούσαν να μπουν στην πλταφόρμα. Ανέφερε ακόμα ότι είναι λάθος που το σύστημα υποχρεώνει τις εταιρείες να αποδεχτούν το πρόστιμο για να προχωρήσουν, παρόλο που δεν το πληρώνουν. Ζήτησε να διαγραφούν πρόνοιες και πρόστιμα σε εταιρείες και αξιωματούχους και οι πρόνοιες για αυτόματη επιβολή επιβάρυνσης.

Εκ μέρους του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών (ΣΕΛΚ) αναφέρθηκε ότι οι ποινές πρέπει να είναι αναλογικές και αποτρεπτικές, ενώ αυτή την στιγμή τα μεγέθη δεν είναι αναλογικά, ενώ ο Σύνδεσμος Εμπιστευματοδόχων CYFA σημείωσε την ανάγκη η οποιαδήποτε ρύθμιση να περιλαμβάνει και τα εμπιστεύματα και τις δημόσιες εταιρείες. Ανάλογες θέσεις εξέφρασαν ΟΕΒ και ΚΕΒΕ, με τον Γενικός Διευθυντή του ΚΕΒΕ Μάριο Τσιακκή να σημειώνει ότι δεν υπήρχε επαρκής ενημέρωση για την υποχρέωση αυτή, κυρίως στις μικρές επιχειρήσεις.

Δεν υπήρχε δυνατότητα ελέγχου των αρχικών στοιχείων που καταχωρήθηκαν

Εκ μέρους τις εταιρίας IBM που ανέλαβε τη δημιουργία της πλατφόρμας αναφέρθηκε ότι δεν υπήρχε δυνατότητα μεταφοράς των στοιχείων από την ενδιάμεση στην τελική πλατφόρμα, αφού τα στοιχεία που καταχωρήθηκαν στην πρώτη ήταν δεδομένα σε ελεύθερο κείμενο χωρίς δυνατότητα ελέγχου.

Η Έφορος Εταιρειών σημείωσε ότι δόθηκε η δυνατότητα να μπουν στοιχεία χωρίς να υπάρχει δυνατότητα ελέγχου της ποιότητάς τους, αφού ήταν πολύ στενά τα χρονοδιαγράμματα.

Δηλώσεις βουλευτών

Σε δηλώσεις του ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννη είπε ότι «δυστυχώς τα έκαναν μαντάρα» κάνοντας λόγο για έλλειψη συντονισμού και εξαντλητικά πρόστιμα.

Ανέφερε ότι κάλεσαν τη Νομική Υπηρεσία να συνεργαστεί με την εκτελεστική εξουσία ώστε να διαγραφούν όλα τα πρόστιμα αφού δεν μπήκαν εξ υπαιτιότητας των εταιρειών. Ανέφερε ακόμα ότι η αγορά έχει επηρεαστεί από την τόση αναστάτωση και είπε ότι οι ατυχείς χειρισμοί που έγιναν μπορούν να καταγραφούν στο ρεκόρ Γκίνες. Αναφέρθηκε ακόμα σε πολιτικές και διοικητικές ευθύνες που υπάρχουν, ωστόσο όπως είπε, αυτή τη στιγμή προέχει να δοθεί λύση υπέρ των εταιρειών και του ονόματος της Κύπρου.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα αφού χαιρέτισε τη δημιουργία του Μητρώου που θα τερματίσει όπως είπε, κακές πρακτικές του παρελθόντος όπως το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, είπε ότι ήταν φοβερά τα όσα ακούστηκαν στην Επιτροπή, σε σχέση με το πώς λειτούργησαν οι δύο πλατφόρμες για το Μητρώο. Ανέφερε ακόμα ότι δεν δόθηκε παράταση σε όλες τις εταιρείες και ιδιαίτερο πρόβλημα είχαν νέες εταιρείες και εταιρείες με εμπιστεύματα.

Ανέφερε ότι ουσιαστικά δημιουργήθηκε μια πλατφόρμα που δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει τους σκοπούς για τους οποίους είχε δημιουργηθεί  και οδήγησε σε πρόστιμα πολλών δεκάδων χιλιάδων.

Εξέφρασε ικανοποίηση για την ανάληψη πολιτικής ευθύνης από τον Υπουργό ώστε να δοθεί παράταση μέχρι 31 Μαρτίου χωρίς επιβολή προστίμου καθώς και για τις παραδοχές του.

Ο Βουλευτής  του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας ανέφερε ότι ούτε στις χειρότερες σατραπείες δεν υπάρχουν τέτοια πρόστιμα και απαράδεκτα δικτατορικά μέτρα. Είπε ότι θα έπρεπε να καλέσουν για εγγραφή στο Μητρώο το 1% των εταιρειών και όχι τις συνηθισμένες εταιρείες.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου αναφέρθηκε σε μεγάλη αναστάτωση από τα μεγάλα πρόστιμα που επιβλήθηκαν και χαιρέτισε την αναγνώριση από τον Υπουργό Εμπορίου και την Έφορο Εταιρειών του προβλήματος και τις προσπάθειες για εξεύρεση λύσης. Πρόσθεσε ότι η διοίκηση και η εκτελεστική εξουσία δεν μπορεί να θέτει τόσο μεγάλα πρόστιμα αφού αυτή είναι δουλειά της δικαστικής εξουσίας. Είπε ότι χρειάζεται αναθεώρηση του όλου συστήματος.

Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους χαιρέτισε την πρόθεση του Υπουργού Εμπορίου για παράταση μέχρι 31 Μαρτίου για όλους ανεξαιρέτως χωρίς επιβάρυνση, αλλά και για την πρόθεση επιστροφής και διαγραφής προστίμων. Ανέφερε ακόμα ότι οι πολιτικές ευθύνες δεν βαρύνουν τους νυν Υπουργούς αλλά την προηγούμενη Κυβέρνηση που καθυστέρησε να φέρει την εναρμονιστική νομοθεσία και να δώσει οδηγίες για δημιουργία πλατφόρμας. Πρόσθεσε ότι το πλαίσιο του Εφόρους Εταιρειών θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί με κατηγοριοποίηση των εταιρειών αναλόγως μεγέθους.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Μιχάλης Γιακουμή, ανέφερε ότι οι ποινές και με τα δεδομένα της Κύπρου θα έπρεπε να ήταν χαμηλότερες. Εισηγήθηκε για επίλυση των προβλημάτων να υπάρξει εκσυγχρονισμός και ψηφιοποίηση, προχωρώντας με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Ανέφερε επίσης ότι μια μεγάλη εταιρεία δεν πρέπει να έχει την ίδια αντιμετώπιση με μια μικρομεσαία εταιρεία. Πρόσθεσε ότι η πολιτεία συμπεριφέρθηκε σαν να είναι όλες οι εταιρείες διεφθαρμένες και θα έπρεπε να επιβληθούν αυτά τα εξοντωτικά πρόστιμα.

Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Σταύρος Παπαδούρης ανέφερε ότι η πίεση για ολοκλήρωση του μητρώου μεταφέρθηκε με άδικο τρόπο στις εταιρείες. Έκανε λόγο και για ευθύνες της Βουλής που ψήφισαν τη νομοθεσία υπό αφόρητη πίεση, ωστόσο όπως είπε θα έπρεπε να ήταν πιο προσεκτικοί στο θέμα του εξαντλητικού προστίμου που τέθηκε στη διακριτική ευχέρεια του Εφόρου Εταιρειών. Ανέφερε ακόμα ότι θα εγγράψει το θέμα και για συζήτηση στην Επιτροπή Ελέγχου για το κατά πόσο υπήρξε διασπάθιση δημοσίου χρήματος στη δημιουργία της πλατφόρμας.