Θωμάς Καζάκος: Έτσι θα ενισχυθεί η εικόνα της Κύπρου ως ελκυστικό ναυτιλιακό κέντρο

Η κυπριακή ναυτιλία στοχεύει στη συνέχιση της δυναμικής της πορείας το 2024 δηλώνει ο γενικός διευθυντής του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητήριου(ΚΝΕ), Θωμάς Καζάκος, επισημαίνοντας ωστόσο πως απαραίτητη προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξή της αποτελεί η συνεχής έμπρακτη συμμετοχή του Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου στη λήψη αποφάσεων ναυτιλιακής πολιτικής από τις κρατικές υπηρεσίες.

Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, στο πλαίσιο του «IN Business Forecasting 2024», ο κ. Καζάκος επισημαίνει πως η πορεία της κυπριακής ναυτιλίας για το 2024 υπόσχεται ενδιαφέρουσες εξελίξεις, αλλά και προκλήσεις.

Τονίζοντας ότι η κυπριακή ναυτιλία παραμένει σημαντική για την κυπριακή οικονομία εδώ και δεκαετίες, ο γενικός διευθυντής του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητήριου υποδεικνύει πως για τον λόγο αυτό είναι αναγκαία η περαιτέρω πολιτική στήριξη της ναυτιλιακής βιομηχανίας για την ακόμη πιο δυναμική προώθηση των πλεονεκτημάτων της Κύπρου ως ένα ανταγωνιστικό ναυτιλιακό κέντρο.

Στο πλαίσιο αυτό, παραθέτει σειρά θεμάτων τα οποία χρήζουν άμεσης πολιτικής στήριξης και γρήγορης επίλυσης για την άμεση ενίσχυση της εικόνας της Κύπρου ως ελκυστικό ναυτιλιακό κέντρο και προσέλκυση/ίδρυση νέων ναυτιλιακών εταιρειών.

Σύμφωνα με τον Θωμά Καζάκο, για να παραμείνει η κυπριακή ναυτιλία βιώσιμη και ανταγωνιστική, προς όφελος των μελών-εταιρειών της και της κυπριακής οικονομίας, επιβάλλεται εγρήγορση, ευελιξία και στοχευμένη στήριξη σε ανθεκτικούς τομείς, στους οποίους παρουσιάζονται συγκριτικά πλεονεκτήματα και μπορούν να δώσουν ώθηση στην ευρύτερη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Κύπρου.

• Διαβάστε εδώ: IN Business Forecasting 2024: Οι ηγέτες του κυπριακού επιχειρείν καταθέτουν τις προβλέψεις τους

Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται το οικονομικό περιβάλλον το 2024, υπό το πρίσμα των πληθωριστικών πιέσεων, των υψηλών επιτοκίων και των απρόβλεπτα συνεχώς μεταβαλλόμενων γεωπολιτικών εξελίξεων;

Για τους λόγους και τις προκλήσεις ακριβώς που υποδηλοί η ερώτηση, το οικονομικό περιβάλλον στις αρχές του 2024, φαντάζει σήμερα όντως, αβέβαιο.

Λαμβάνοντας όμως υπόψη τη γενικά θετική πορεία που έχει ακολουθήσει η κυπριακή οικονομία τα τελευταία χρόνια, εάν ειδικά κοιτάξει κάποιος παράλληλα το δημοσιονομικό πλεόνασμα ή και το δημόσιο χρέος, και εάν ληφθεί αριθμός συγκεκριμένων στοχευμένων μέτρων και δεδομένου ότι η παγκόσμια οικονομία δεν επηρεαστεί ανεπανόρθωτα από αποσταθεροποιητικούς παράγοντες όπως οι συνεχιζόμενες δυστυχώς, πολεμικές συρράξεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, ως εκ φύσεως και “επί πληρωμή” αισιόδοξο άτομο, ατενίζω το νέο έτος με θετική προδιάθεση να αντιμετωπίσουμε τις αναμφίβολα αναμενόμενες αυτές δυσκολίες που διαφαίνονται στον ορίζοντα.

Οι μεγαλύτερες και πιο δύσκολες προκλήσεις

Ποιες εκτιμάτε πως είναι οι μεγαλύτερες και πιο δύσκολες προκλήσεις τις οποίες θα κληθεί να αντιμετωπίσει η κυπριακή οικονομία;

Παρά το γεγονός ότι έχει επέλθει αισθητή μείωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ο πληθωρισμός συνεχίζει να διαβρώνει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.

Με όλο τον απαιτούμενο σεβασμό για τη σημαντική τους οικονομική συνεισφορά, η μεγάλη εξάρτηση της οικονομίας από συγκεκριμένους (σχετικά ευάλωτους) τομείς, όπως ο τουρισμός και αγορά ακινήτων, πρέπει να αντιμετωπισθεί εκ μέρους του κράτους με διεύρυνση στήριξης και άλλων εξίσου παραγωγικών και εδώ και χρόνια, “παραδοσιακών” κλάδων, καθώς και νέων/νεοφυών τομέων που θα προσελκύσουν αξιόπιστους και διαχρονικά βιώσιμους επενδυτές στην Κύπρο.

Επιτακτική επίσης ανάγκη, είναι η τάχιστη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων σε όλους τους τομείς που θα υποβοηθούν την περαιτέρω ανάπτυξη του “επιχειρείν” στην Κύπρο, από θέματα εξεύρεσης απαιτούμενου επιπρόσθετου ανθρώπινου δυναμικού, σε δικαστικές μεταρρυθμίσεις, ως και τεχνολογικές υποδομές της κρατικής υπηρεσίας, με τη βοήθεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

"Εκ των ων ουκ άνευ” τέλος, για την επίτευξη μια διαχρονικά ανθεκτικής και βιώσιμης οικονομίας αποτελεί η ανάγκη στενότερης και ειλικρινούς συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και την εμπλοκή της εξειδικευμένης σε πολυσχιδή τεχνογνωσία επιχειρηματικής κοινότητας της χώρας μας στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση των απαραίτητων “Σχεδίων Δράσης” για τον κάθε παραγωγικό τομέα της Κύπρου, μέσα από τους Επαγγελματικούς μας Συνδέσμους.

Θα λέγατε πως λαμβανομένων υπόψη και των τελευταίων αναβαθμίσεων, βρίσκεται πλέον για τα καλά σε αναπτυξιακή πορεία;

Οι αποφάσεις και οι οικονομικές πολιτικές που έχουν υιοθετηθεί φαίνεται ότι συνέβαλαν στη διαμόρφωση ενός πιο ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις.

Ωστόσο, παρά τη θετική αυτή πορεία, η προσοχή πρέπει να παραμείνει υψηλή, καθώς οι οικονομίες υφίστανται διάφορες επιρροές και προκλήσεις ιδιαίτερα από τις πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις.

Η διασφάλιση της βιωσιμότητας και η σταθερότητα σε διεθνές επίπεδο παραμένουν κρίσιμες παράμετροι για την επιτυχή πορεία της κυπριακής οικονομίας.

Υποσχόμενη η πορεία της ναυτιλίας

Ποια εκτιμάτε πως θα είναι η πορεία του τομέα που δραστηριοποιήστε το 2024;

Η πορεία της κυπριακής ναυτιλίας για το 2024 υπόσχεται ενδιαφέρουσες εξελίξεις, αλλά και προκλήσεις. Ο τομέας αναμένεται να επωφεληθεί από την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, με αυξημένη ζήτηση για ναυτιλιακές υπηρεσίες.

Ο κυπριακός στόλος, με τον μεγάλο αριθμό σύγχρονων και υψηλής τεχνολογίας πλοίων, αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο παγκόσμιο ναυτιλιακό σκηνικό.

Οι τάσεις προς την ψηφιακή τεχνολογία, όπως η χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων και εφαρμογές, αναμένεται να βελτιώσουν περαιτέρω τη διαχείριση των πλοίων και την ασφάλεια των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων.

Ταυτόχρονα, η ανάγκη για βιώσιμες λύσεις στις περιβαλλοντικές προκλήσεις της ναυτιλίας και η προσαρμογή στους επερχόμενους περιβαλλοντικούς κανονισμούς αναμένεται να επιταχύνουν την περαιτέρω υιοθέτηση πράσινων πρακτικών στον τομέα.

Παράλληλα, η αντιμετώπιση γεωπολιτικών προκλήσεων και η διαχείριση ενδεχόμενων κρίσεων στην περιοχή μπορεί να ασκήσει πίεση στην κυπριακή ναυτιλία, αν και η επαγγελματική διαχείριση και η ανθεκτικότητα του τομέα είναι πιθανό να αποδειχθούν καθοριστικές.

Η κυπριακή ναυτιλία στοχεύει στη συνέχιση της δυναμικής της πορείας το 2024. Απαραίτητη προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξη της όμως, αποτελεί η συνεχής έμπρακτη συμμετοχή του Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου, με τη συσσωρευμένη και πολυσχιδή εξιδεικευμένη τεχνογνωσία των πέραν των 200 ναυτιλιακών και ναυτιλιακά συναφή εταιρειών-μελών του, με τις 80000 “ειδικών” που εργοδοτούν στη θάλασσα και στη ξηρά, στη λήψη αποφάσεων ναυτιλιακής πολιτικής από τις κρατικές υπηρεσίες προς τη διατήρηση των υπαρχουσών επιτυχιών της και υλοποίηση νέων βελτιωτικών μέτρων.

Για να διασφαλιστεί έτσι ένα αρκετά ελπιδοφόρο μέλλον με προοπτικές σταθερής, διάφανης και θετικής ανάπτυξης για την κυπριακή ναυτιλία.

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες τάσεις/αλλαγές του τομέα που αναμένετε το 2024;

Ο τομέας της ναυτιλίας βιώνει ήδη μια περίοδο κομβικών αλλαγών και βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη και προσαρμογή, προκειμένου να επιτύχει την πλήρη απανθρακοποίηση και να εφαρμόσει με βιώσιμο τρόπο τους αυξανόμενους περιβαλλοντικούς κανονισμούς.

Το 2024 αναμένεται να συνεχίσει τις σημαντικές προσπάθειες της, καθώς θα πρέπει να προσαρμόσει τις δραστηριότητες της σε νέες τεχνολογίες και συστήματα στην αναζήτηση βιώσιμων λύσεων στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει.

Επιπλέον, αναμένεται να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο οι εξελίξεις στον τομέα των καυσίμων, με τη μετάβαση προς πιο βιώσιμες εναλλακτικές πηγές ενέργειας και την εφαρμογή πράσινων τεχνολογιών. Η χρήση LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) και η εξέλιξη της τεχνολογίας μπαταριών για ηλεκτρική κίνηση αναμένεται να καταστούν ευρέως διαδεδομένες.

Παράλληλα, η ψηφιακή τεχνολογία και οι εφαρμογές του Internet of Things (IoT) θα ενισχύσουν τη διασύνδεση και τη διαχείριση των πλοίων, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα των λιμενικών εγκαταστάσεων και τη διαχείριση του εφοδιαστικού αλυσίδας.

Τα σημαντικότερα προβλήματα

Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που σήμερα τον ταλανίζουν και η επίλυση των οποίων κρίνεται από εσάς ως προτεραιότητα ενόψει της νέας χρονιάς;

Τα πιο κάτω θέματα, χρήζουν άμεσης πολιτικής στήριξης και γρήγορης επίλυσης για την άμεση ενίσχυση της εικόνας της Κύπρου ως ελκυστικό ναυτιλιακό κέντρο και προσέλκυση/ίδρυση νέων ναυτιλιακών εταιρειών:

Είναι σημαντικό, όπως το εξειδικευμένο σύστημα φορολόγησης των ναυτιλιακών εταιρειών, το γνωστό «Κυπριακό Σύστημα Φόρου Χωρητικότητας», παραμείνει ανεπηρέαστο από την επικείμενη εφαρμογή των νέων κανόνων του ΟΟΣΑ μέσω της σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας.

Η πλοιοκτησία και η διαχείριση πλοίων έχουν μοναδικά χαρακτηριστικά και πρέπει να προσέξουμε να μην θέσουμε σε κίνδυνο αυτό που έχουμε κτίσει εδώ και 40 χρόνια.

Οι γεωπολιτικές εξελίξεις, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται και το νέο μέτωπο στη Μέση Ανατολή, φέρνουν αβεβαιότητα στο προσκήνιο και πιθανές επιπτώσεις στην τιμή του πετρελαίου και στην τιμή των ναύλων.

Το σημαντικότερο πρόβλημα όμως είναι οι επιθέσεις, από παραστρατιωτικές δυνάμεις στην Υεμένη, σε εμπορικά πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο του Άντεν.

Αυτά τα περιστατικά θέτουν σε κίνδυνο τη διεθνή ναυτιλία και την ασφάλεια στη θάλασσα και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τους σχετικούς ναυτιλιακούς κανονισμούς.

Τέλος, η κυπριακή πλοιοκτησία δεν έχει πρόσβαση σε ουσιαστική χρηματοδότηση στη Κύπρο με τη μορφή χρηματοπιστωτικού δανεισμού, κάτι που κρίνεται απαραίτητο ειδικότερα τώρα που βρίσκεται στη διαδικασία “πράσινου μετασχηματισμού”, βάσει διεθνών και Ευρωπαϊκών κανονιστικών και συμβατικών υποχρεώσεων.

Η υπάρχουσα δομή δανεισμού από τις κυπριακές τράπεζες δεν μπορεί να καλύψει τις πολύ υψηλού μεγέθους ανάγκες παροχής λειτουργικής ρευστότητας στις πλοιοκτήτριες εταιρείες, αναμένεται από την Κυβέρνηση, σε στενή συνεργασία με την Ναυτιλιακή Βιομηχανία, να εξετάσει σοβαρά τη δημιουργία ενός Εξειδικευμένου Χρηματοδοτικού Οργανισμού στον τομέα της Ναυτιλίας και ευρύτερα των Μεταφορών.

Αν είχατε τη δυνατότητα να ζητήσετε τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων ή διαμόρφωση πολιτικών για στήριξη/ενίσχυση του τομέα σας από την Κυβέρνηση, ποια θα ήταν αυτά;

Η κυπριακή ναυτιλία παραμένει σημαντική για την κυπριακή οικονομία εδώ και δεκαετίες και για το λόγο αυτό είναι αναγκαία η περαιτέρω πολιτική στήριξη της ναυτιλιακής βιομηχανίας για την ακόμη πιο δυναμική προώθηση των πλεονεκτημάτων της Κύπρου ως ένα ανταγωνιστικό ναυτιλιακό κέντρο.

Ως εκ τούτου, είμαστε αισιόδοξοι ότι με την εφαρμογή αποτελεσματικών διαρθρωτικών μέτρων, η ξένη και τοπική επένδυση της ναυτιλιακής βιομηχανίας στην κυπριακή οικονομία μπορεί να διατηρηθεί και να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο, εάν εφαρμοστούν οι πιο κάτω εισηγήσεις/ αιτήματα του Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου:

1. Περαιτέρω ανάπτυξη του πρόσφατα δημιουργηθέν Μονοθυριδικού Ναυτιλιακού Κέντρου Εξυπηρέτησης (“One-Stop-Shipping-Centre”) στο Υφυπουργείο Ναυτιλίας,
2. Άμεση δημιουργία “Ναυτιλιακής Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης” (Ν.Ε.Π.Ε.),
3. Άμεση Ψηφιοποίηση / Αυτοματοποίηση των υπηρεσιών του Υφυπουργείου Ναυτιλίας προς Ναυτιλιακές Εταιρείες
4. Δημιουργία Εξειδικευμένου Χρηματοδοτικού Οργανισμού Ναυτιλίας / Μεταφορών, υποστηρίζοντας τον “Πράσινο” Μετασχηματισμό του Τομέα

Πιστεύουμε ότι η υλοποίηση των ενεργειών αυτών θα έχουν πολύ θετικό αντίκτυπο στην κυπριακή ναυτιλία, αλλά και ευρωπαϊκή ναυτιλία, κάτι που θα προσφέρει πολύ περισσότερη πολιτική επιρροή σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο σε θέματα που αφορούν τη ναυτιλία με σημαντικά οφέλη στην αγορά εργασίας σε όλους τους ναυτιλιακούς τομείς.

Για να παραμείνει η κυπριακή ναυτιλία βιώσιμη και ανταγωνιστική, προς όφελος των μελών-εταιρειών της και της κυπριακής οικονομίας, επιβάλλεται εγρήγορση, ευελιξία και στοχευμένη στήριξη σε ανθεκτικούς τομείς, στους οποίους παρουσιάζονται συγκριτικά πλεονεκτήματα και μπορούν να δώσουν ώθηση στην ευρύτερη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Κύπρου.

Οι κύριοι στόχοι του Επιμελητηρίου

Ποια είναι τα πλάνα/στρατηγική του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου για το 2024;

Οι κύριοι στόχοι του Επιμελητηρίου, οι οποίοι, αν και τροποποιούνται ανάλογα με τις υπάρχουσες διεθνείς και τοπικές γεο-στρατηγικές και πολιτικό-οικονομικές εξελίξεις παραμένουν ουσιαστικά αναλλοίωτοι μέχρι σήμερα, είναι η προώθηση των συμφερόντων της κυπριακής ναυτιλίας, η αναβάθμιση του κύρους της κυπριακής σημαίας, και ταυτόχρονα η προάσπιση των συμφερόντων των μελών του, μέσα από την ενεργό και διαχρονική συνεργασία του με την κυπριακή Κυβέρνηση και την Βουλή των Αντιπροσώπων, και άλλων επαγγελματικών οργανισμών, για την συνεχή αναβάθμιση της ναυτιλιακής υποδομής στην Κύπρο.

Ταυτόχρονα, στοχεύει στην περαιτέρω επέκταση της ανάμειξης του Επιμελητηρίου σε διεθνείς ναυτιλιακούς οργανισμούς, και τη συνεχή εμπλοκή του στα τοπικά και διεθνή ναυτιλιακά δρώμενα.

Το 2024 σηματοδοτεί επίσης 35 χρόνια από την ίδρυσή του Επιμελητηρίου το 1989 και αποτελεί σημαντικό σταθμό στη μακρόχρονη ιστορία και πολύπλευρη προσφορά του στην κυπριακή ναυτιλία, την οικονομία και την κοινωνία εν γένει.

Ως εκ τούτου, θα πραγματοποιήσει διάφορες επαγγελματικές, κοινωνικές και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, στις οποίες αναμένεται να φιλοξενήσει σημαντικές παρουσίες της εγχώριας και διεθνούς ναυτιλίας, προβάλλοντας έτσι, τόσο την αναγνώριση που τυγχάνει η κυπριακή ναυτιλία σε τοπικό και διεθνές επίπεδο, αλλά και τη σημαντική συνεισφορά της κυπριακής ναυτιλιακής βιομηχανίας στην κυπριακή οικονομία και κοινωνία, η οποία στέκεται ενωμένη και πιστή στην Κύπρο και την κυπριακή σημαία, όπως άλλωστε έχει πράξει για δεκαετίες τώρα.

Η ναυτιλία και ο παράγοντας τεχνολογία

Ο παράγοντας τεχνολογία, όπως για παράδειγμα η τεχνητή νοημοσύνη, ποιο ρόλο διαδραματίζεται και ποιες αλλαγές αναμένεται να επιφέρει στον τομέα σας;

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη ναυτιλιακή βιομηχανία ως προς την αποτελεσματικότητα, αυτοματοποίηση των εργασιών στα πλοία και τα λιμάνια, την ασφάλεια και τη βιωσιμότητα της εξοικονομώντας ταυτόχρονα χρόνο και κόστος.

Ωστόσο, η επιτυχής εφαρμογή οποιασδήποτε τεχνολογίας, απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, πρόσβαση σε επενδύσεις και προσαρμογή σε εξελισσόμενες τεχνολογίες και κανονισμούς.

Ενώ η τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει πολυάριθμες ευκαιρίες για το ψηφιακό μετασχηματισμό της ναυτιλιακής βιομηχανίας, συνοδεύεται επίσης από προκλήσεις, όπως ανησυχίες σχετικά με το απόρρητο δεδομένων, κινδύνους για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και την ανάγκη για μια καλή ομάδα ταλέντων για την ανάπτυξη και τη διατήρηση συστημάτων AI.

Επιπλέον, πρέπει να εξελιχθούν κανονιστικά και νομικά πλαίσια για την αντιμετώπιση της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης στον ναυτιλιακό τομέα.