Επιτόκια: «Δεν έφεραν αποτελέσματα οι αυξήσεις» ο Κεραυνός, «το μόνο φάρμακο» ο Ηροδότου

Η μέχρι στιγμής θέση των τραπεζών σε σχέση με το ύψος των δανειστικών επιτοκίων «δεν με βρίσκει ικανοποιημένο και γι΄ αυτό συνεχίζεται η συζήτηση και έχουν καθοριστεί συναντήσεις», τόνισε την Τρίτη ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, ο οποίος, παράλληλα, σημείωσε πως ανταλλάσσει απόψεις και με την εποπτική αρχή, την Κεντρική Τράπεζα.

«Το θέμα που αφορά τις τράπεζες και η θέση του Υπουργείου Οικονομικών είναι ότι πρέπει να γίνουν ενέργειες ώστε να απορροφηθεί μέρος του κόστους που προκύπτει από την αύξηση των επιτοκίων από τις τράπεζες, ούτως ώστε να υπάρξει ανακούφιση για τα νοικοκυριά και τους δανειολήπτες, και ταυτόχρονα θα πρέπει να διαφοροποιηθούν πολιτικές όσον αφορά τα καταθετικά επιτόκια ώστε να σμικρύνει η ψαλίδα μεταξύ των καταθετικών και των δανειστικών επιτοκίων και ταυτόχρονα θα πρέπει να δουν και θέματα γενικά χρεώσεων», τόνισε ο κ. Κεραυνός, σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού.

«Απαιτούμε από τις τράπεζες ως μεγάλες εταιρείες να αναλάβουν τις ευθύνες που προκύπτουν από την κοινωνική εταιρική τους ευθύνη απέναντι στην κοινωνία και την οικονομία», υπογράμμισε. 

Ανέφερε ότι η Κυβέρνηση εφαρμόζει φορολογία στις καταθέσεις 0,15% στις τράπεζες και εξετάζει όλες τις πτυχές του θέματος και «την κατάλληλη στιγμή θα πάρει τις αποφάσεις της ανάλογα και με τον τρόπο και πως θα αντιδράσουν οι τράπεζες γι’ αυτό το θέμα».

Από την πλευρά του, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Κωνσταντίνος Ηροδότου, είπε ότι «από το 2020 η ΚΤ πιέζει και σπρώχνει και ζητά από τις τράπεζες να αυξήσουν και τις αναδιαρθρώσεις και τις επαναδιαπραγματεύσεις».

Πρόσθεσε ότι τα στοιχεία μέχρι 30 Ιουνίου 2023 «δεν δείχνουν αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων».

Ανέφερε επίσης ότι υπάρχει πτωτική τάση στις νέες αθετήσεις δανείων και πρόσθεσε ότι οι συνολικές επαναδιαπραγματεύσεις δανείων στο α΄ εξάμηνο του 2022 ήταν 0,9 δισεκατομμύριο ευρώ και το αντίστοιχο εξάμηνο φέτος είναι στα 2 δισ. ευρώ, ποσό που ξεπερνά το 1,7 δισ. ευρώ που αφορούσε όλο το 2022.

Ο κ. Ηροδότου αναφέρθηκε στην πολιτική αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ για να υποχωρήσει ο πληθωρισμός και είπε ότι όταν υποχωρήσει ο πληθωρισμός τα επιτόκια θα έρθουν σε πιο χαμηλά επίπεδα.

Πρόσθεσε πως η αύξηση των επιτοκίων «είναι προσωρινή και το μόνο φάρμακο που αν δεν δοθεί ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να μεγαλώνει» και αυτή η εξέλιξη θα είναι «κάτι πιο κακό για όλους μας».

Ανέφερε, επίσης, ότι καμιά κεντρική τράπεζα από τις χώρες μέλη της Ευρωζώνης δεν δικαιούται να επιβάλει το ύψος των επιτοκίων στις τράπεζες.

Ο Διοικητής της ΚΤΚ είπε ότι οριζόντια δημοσιονομικά μέτρα που απευθύνονται προς όλο τον πληθυσμό είναι πληθωριστικά και «δεν μας κάνουν καλό ως χώρα», ενώ «στοχευμένα δημοσιονομικά μέτρα στους ευάλωτους είναι κάτι στο οποίο και η ίδια η ΕΚΤ λέει ναι». Πρόσθεσε πως «οι χώρες που έχουν οριζόντια μέτρα κάνουν κακό στον εαυτό τους».

Ο κ. Ηροδότου είπε ότι στην Κύπρο ιστορικά το μεγαλύτερο μέρος των δανείων γίνεται με κυμαινόμενο επιτόκιο και πρόσθεσε ότι η ψαλίδα μεταξύ δανειστικών και καταθετικών επιτοκίων μειώθηκε από 168 μονάδες βάσης τον περασμένο Μάιο σε 131 μονάδες βάσης τέλος Ιουνίου.

«Οι τράπεζές μας κινούνται προς την κατεύθυνση της μείωσης» της ψαλίδας, πρόσθεσε.

Ανέφερε, ωστόσο, ότι η μείωση είναι η μικρότερη μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωζώνης και πρόσθεσε ότι δεν υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να μειώσουν περισσότερο την ψαλίδα «αλλά πρέπει να λάβουμε υπόψη τις ιδιαιτερότητες» της Κύπρου.

Ο κ. Ηροδότου συζήτησε χθες με τις τράπεζες για να επαναξιολογήσουν όχι μόνο τα επιτόκια αλλά και τις χρεώσεις για να βοηθήσουν τον κόσμο, ενώ την ίδια συζήτηση είχαμε και στις 21 περασμένου Μαρτίου και «είχαμε βελτίωση», όπως είπε.

Αναφορικά με τα κέρδη των τραπεζών, ο Διοικητής είπε ότι με εξαίρεση μία τράπεζα που της δόθηκε άδεια από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό, σε καμία άλλη τράπεζα δεν επιτρέπεται να δώσει μέρισμα, προσθέτοντας ότι «τα κέρδη τους τους αναγκάζουμε να τα βάζουμε ως provisions (προβλέψεις) έναντι των ΜΕΔ, γιατί ακόμη οι πλείστες μας τράπεζες έχουν τα ΜΕΔ του 2013 και υπάρχει ευρωπαϊκός κανονισμός για τα παλαιά ΜΕΔ να φθάσουν στο 100% provisions μέχρι το 2026».

Ανέφερε επίσης ότι «το Single Resolution Board επιβάλλει ειδικές κεφαλαιακές απαιτήσεις σε όλες τις τράπεζες της Ευρώπης το οποίο εν μέρει χρηματοδοτείται από αυτά τα κέρδη».

Ο Υπουργός Οικονομικών εξέφρασε την άποψη ότι οι συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων δεν έφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα (υψηλός πληθωρισμός σε Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία και Ρουμανία).

Αναφορικά με το τι θα γίνει με αυτό το θέμα, ο κ. Κεραυνός είπε ότι ήρθε σε επαφή εδώ και μήνες με τις τράπεζες και την ΚΤ και ζήτησε μέρος της αύξησης του κόστους από την αύξηση των επιτοκίων να απορροφηθεί από τις τράπεζες, ώστε να βρεθεί μια διέξοδος σε αυτό το θέμα.

«Πρόσφατα έστειλα νέα επιστολή στον Σύνδεσμο Τραπεζών και δεν με ικανοποιεί η απάντηση που έλαβα γιατί ανέμενα οι τράπεζες να κάνουν πιο δραστικές ενέργειες και μια πιο θετική αντίδραση σε αυτό το θέμα που ταλαιπωρεί την κοινωνία, τα νοικοκυριά και τους δανειολήπτες οικιστικών δανείων», πρόσθεσε.

Αναφορικά με τους οργανισμούς που είναι υπό τον έλεγχο της Κυβέρνησης, ο κ. Κεραυνός είπε ότι η ΚΕΔΙΠΕΣ έχει βάλει ανώτατο όριο χρέωσης 3,5% στα στεγαστικά δάνεια.

Ερωτηθείς από τον Πρόεδρο της Επιτροπής αν συμφωνεί με την πολιτική της ΕΚΤ και κατά πόσον στους οργανισμούς που ελέγχει το κράτος έχουν προχωρήσει με μείωση των επιτοκίων, ο κ. Κεραυνός είπε ότι αυτό είναι το κλασικό εργαλείο των Κεντρικών Τραπεζών όταν υπάρχει αύξηση πληθωρισμού.

Σχολιάζοντας παρατήρηση μετά τη συνεδρία ότι η Πρωθυπουργός της Ιταλίας έδειξε το δρόμο, επιβάλλοντας 40% στα υπερκέρδη των τραπεζών που προκύπτουν από την αύξηση των επιτοκίων και να αγοράζουν οι δανειολήπτες το 15% του δανείου τους όσο το αγοράζουν οι εταιρίες εξαγοράς, ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε ότι ο ενθουσιασμός της ιταλικής κυβέρνησης με μια φορολογία 40% νομίζει πως «έχει αποτραβηχθεί ήδη και έχει μείνει στο 0,1% σε κάποια άλλα μεγέθη γιατί αντέδρασε η ΕΚΤ και οι οίκοι αξιολόγησης».

«Εξετάζουμε τι κάνει και η κάθε χώρα μέλος ξεχωριστά και εξετάζουμε και σφαιρικά όλα τα θέματα. Αυτό το οποίο θα κάνουμε πρέπει να είναι μελετημένο, προσεκτικό, επί της ουσίας, χωρίς να μπαίνει σε κίνδυνο η οικονομία μας και χωρίς βεβαίως και δεν επιθυμούμε με κανένα τρόπο να βάλουμε σε πρόσθετα προβλήματα και το τραπεζικό μας σύστημα που είναι το νευρικό σύστημα της οικονομίας», κατέληξε.