Μικτές αναπτύξεις: Η νέα παγκόσμια τάση-Πώς θα προσελκύσει η Κύπρος επενδύσεις

Οι μικτές αναπτύξεις κερδίζουν διαρκώς έδαφος σε παγκόσμιο επίπεδο, με όλο και περισσότερους επενδυτές να στρέφονται σε αυτές, αντιλαμβανόμενοι τις προοπτικές που μπορούν να δημιουργήσουν, τόσο για τους ίδιους όσο και για τη βιωσιμότητα της επένδυσής τους. Πρόκειται για αναπτύξεις οι οποίες συνδυάζουν μονάδες για οικιστική ή ξενοδοχειακή χρήση μαζί με άλλες χρήσεις, όπως εμπορικά και επιχειρηματικά κέντρα, εστιατόρια, κέντρα αποκατάστασης και ευεξίας, αθλητικές εγκαταστάσεις, μαρίνες, κλινικές, υπερσύγχρονα νοσοκομεία κ.ά..

Η ιδέα πίσω από τις μικτές αναπτύξεις είναι πως το κάθε σκέλος της ανάπτυξης ενισχύει τα υπόλοιπα. Ενδεικτικά, σε μια μικτή ανάπτυξη που περιλαμβάνει ξενοδοχείο, η φιλοξενία μπορεί να συνδυαστεί με μια μοναδική εμπειρία αγορών, ευεξίας, καλλιτεχνικού θεάματος κ.ο.κ.. Μελέτες στο εξωτερικό έχουν δείξει ότι η μικτή χρήση ξενοδοχείου και εμπορικού κέντρου αυξάνει κατά 30-40% τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο σε σχέση με ένα απλό ξενοδοχείο.

Τι ισχύει στην Κύπρο

Παρά το γεγονός ότι σε παγκόσμιο επίπεδο η τάση για μικτές αναπτύξεις ενισχύεται συνεχώς, στην Κύπρο φαίνεται πως υπάρχουν ακόμα πολλά βήματα που πρέπει να γίνουν ώστε να τύχουν ουσιώδους αξιοποίησης. Σύμφωνα με το Νέο Πλαίσιο Πολιτικής για Μικτές Τουριστικές Αναπτύξεις που δημοσιεύτηκε στην επίσημη εφημερίδα της κυβέρνησης τον περασμένο Οκτώβριο, η δημιουργία νέων τουριστικών καταλυμάτων Μικτής Τουριστικής Ανάπτυξης όχι μόνο είναι περιορισμένη, αλλά γίνεται παραδοχή πως χρήζει ενίσχυσης. Το υφιστάμενο νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο εστιάζει κυρίως στις μικτές τουριστικές αναπτύξεις, αγνοώντας επί της ουσίας την έννοια που αποδίδεται στις μικτές αναπτύξεις, διεθνώς. Αφορά δε, κυρίως συνέργειες ξενοδοχειακών και οικιστικών μονάδων. Ωστόσο, μια πιο διευρυμένη μορφή μικτών αναπτύξεων, παραδείγματος χάριν, με τη συμπερίληψη ξενοδοχείου, νοσοκομείου, εμπορικών κέντρων, γραφείων και κατοικιών, θα μπορούσε να συνεισφέρει πολλά περισσότερα και σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας. Σύμφωνα μάλιστα με τον περί Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων Νόμο, αυτή τη στιγμή η συμπερίληψη ιδιωτικού νοσηλευτηρίου οποιασδήποτε μορφής σε μικτή ανάπτυξη, δεν επιτρέπεται.

Κι αυτό συμβαίνει τη στιγμή που, σε μια οικονομία όπως η κυπριακή, η προσέλκυση επενδυτών για μικτές αναπτύξεις θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο σε μια σειρά από κομβικής σημασίας τομείς και ιδιαίτερα σε περιοχές που ταλαιπωρούνται από την εποχική εργασία και την εξάρτηση από τον τουρισμό, όπως η ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου, ο αντίκτυπος θα μπορούσε να είναι ακόμα μεγαλύτερος, σε σημείο που να αναβαθμίζει αισθητά την ποιότητα ζωής της τοπικής κοινωνίας.

Την ίδια στιγμή, η προσέλκυση και υλοποίηση μικτών αναπτύξεων μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά και στην περαιτέρω ανάπτυξη εξειδικευμένων κατηγοριών τουρισμού και όχι μόνο, όπως ο ιατρικός τουρισμός, η εκπαίδευση και η προσέλκυση εταιρειών έρευνας και τεχνολογίας κ.ά.. Μια τέτοια προοπτική δεν συνεπάγεται μόνο ευκαιρίες ολόχρονης απασχόλησης, αλλά και δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας σε μια σειρά από τομείς, μεταξύ των οποίων και θέσεις για επιστημονικό προσωπικό, ενώ παράλληλα δίνεται κίνητρο στους νέους να εργοδοτηθούν στην περιοχή καταγωγής τους, αντί να μετοικούν στα αστικά κέντρα. Παράλληλα, αντίστοιχες επενδύσεις θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος που παρατηρείται στις υπόλοιπες επαρχίες αφού, με τη σωστή υποδομή που θα περιλαμβάνει επιχειρηματικές διευκολύνσεις και στέγαση για το προσωπικό τους, η επαρχία θα απορροφήσει μέρος των εταιρειών που μεταστεγάζονται στην Κύπρο. Η δε διαφοροποίηση και αισθητή αναβάθμιση του παρεχόμενου τουριστικού προϊόντος και υπηρεσιών θα οδηγήσουν εκ των πραγμάτων στην προσέλκυση πιο ποιοτικού τουρισμού, κάτι που αποτελεί διακαή πόθο και των αρμοδίων Αρχών, τα τελευταία χρόνια.

Ξεκίνησαν ήδη στα Κατεχόμενα

Την ώρα που η Κυπριακή Δημοκρατία αναγνωρίζει την ανάγκη απλοποίησης, εκσυγχρονισμού και εισαγωγής κοινού πλαισίου Πολιτικής για μικτές αναπτύξεις, όπως αναφέρεται στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, δίχως, ωστόσο, να προβαίνει στις αναγκαίες ενέργειες που να δίνουν πραγματική ώθηση προς αυτή την κατεύθυνση, στα κατεχόμενα έχουν ήδη προχωρήσει, καθώς πρόσφατα έγινε γνωστή η συμφωνία δημιουργίας του πρώτου ξενοδοχείου και κέντρου αποκατάστασης νέας γενιάς στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν κι άλλες.

Σε ό,τι αφορά, για παράδειγμα, τον ιατρικό τουρισμό, φορείς της αγοράς επισημαίνουν πως, αν και η ανάγκη για ανάπτυξή του υπάρχει θεωρητικά σε προγράμματα και πολιτικές εδώ και μια δεκαετία, εντούτοις τα πρακτικά εμπόδια για την προσέλκυσή του καθιστούν αποτρεπτική την ενασχόληση με τον κλάδο. Τα στρατηγικά πλεονεκτήματα της Κύπρου είναι δεδομένα, ενώ πετυχημένα παραδείγματα στο εξωτερικό υπάρχουν άφθονα, με πιο κοντινό το Ισραήλ, που έχει μεγάλη παράδοση στην παροχή ιατρικών υπηρεσιών και στην ιατρική τεχνολογία ενώ διατηρεί στενή συνεργασία με την Κύπρο, την οποία η χώρα μας θα μπορούσε να αξιοποιήσει και προς όφελός της.