Τι ζήτησαν οι επενδυτές από την Κυβέρνηση, τα προβλήματα και οι εισηγήσεις τους
InBusinessNews 06:30 - 28 Ιουνίου 2023
Σαφή και ξεκάθαρη εικόνα αναφορικά με το τι ζητούν και ποιες κινήσεις αναμένουν να γίνουν από την Κύπρο, ώστε η χώρα μας να βελτιώσει το επιχειρηματικό της περιβάλλον και να καταστεί ακόμη πιο ελκυστική ως προορισμός για επενδύσεις από το εξωτερικό, έδωσαν στην Κυβέρνηση επενδυτές και εταιρείες που ήδη δραστηριοποιούνται στο νησί μας κατά τη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης υπό τον τίτλο «Investors Roundtable with the Government of Cyprus», που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη στο Προεδρικό.
Η συζήτηση, όπου έδωσαν το παρών τους 25 εταιρείες από διάφορους τομείς της επιχειρηματικής δραστηριότητας, όπως είναι αυτός της τεχνολογίας(ICT), των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, του τομέα των ακινήτων/κατασκευών, των υπηρεσιών, του τουρισμού, της εστίασης και της ψυχαγωγίας, της εκπαίδευσης, της ναυτιλίας, του εμπορίου κ.α., στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία ως προς τους στόχους και τις επιδιώξεις της.
Και αυτό, καθότι έδωσε αφενός στην Κυβέρνηση τη δυνατότητα να ακούσει διά ζώσης και από πρώτο χέρι τα προβλήματα και τις εισηγήσεις των επενδυτών, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, αφετέρου, να προαναγγέλλει νέα συνάντηση κατά τους επόμενους μήνες, ώστε να αξιολογηθεί η πορεία υλοποίησης των όσων τέθηκαν επί τάπητος.
Κάτι που επί της ουσίας καταδεικνύει την πραγματική βούληση του ιδίου και της Κυβέρνησής του να αξιοποιήσουν την ανατροφοδότηση της οποίας έτυχαν από τους επενδυτές, προκειμένου μέσα από την προώθηση των απαιτούμενων πολιτικών να γίνουν απτά βήματα προς την επιδιωκόμενη κατεύθυνση. Δηλαδή, προς την κατεύθυνση περαιτέρω βελτίωσης των συνθηκών και των προοπτικών που παρέχει η χώρα μας για περαιτέρω προσέλκυση επενδυτών και επενδύσεων από το εξωτερικό.
Τα ζητούμενα από τους επενδυτές
Εξόχως σημασίας ζητούμενο για τους επενδυτές, όπως αναδείχθηκε από τη συζήτηση στο Προεδρικό, αποτελεί το «rebranding» της Κύπρου στο εξωτερικό ως επενδυτικός προορισμός, μέσα από δράσεις, οργανωμένες καμπάνιες και αποστολές οικονομικής/επιχειρηματικής διπλωματίας, που θα βελτιώσουν ακριβώς την επιχειρηματική εικόνα και φήμη της χώρας μας. Προκύπτουσα διαπίστωση συναφώς, αποτελεί πως θα πρέπει να υπάρξουν στοχευμένες κινήσεις, με επικέντρωση σε προορισμούς που παρουσιάζουν ευνοϊκές προοπτικές για ανάπτυξη δραστηριοτήτων, ενίσχυση συνεργασιών και προσέλκυση επενδύσεων.
Επίσης ζητούμενο για τους επενδυτές, αποτελεί η πλήρης ένταξη της Κύπρου στη ζώνη Σένγκεν, με τις περί τούτου προσπάθειες πάντως να βρίσκονται σε καλό δρόμο μιας και η χώρα μας έχει ήδη περάσει τα τέσσερα από τα πέντε στάδια ελέγχων που προϋποθέτει κάτι τέτοιο. Η εκκρεμότητα που απομένει αφορά στην τήρηση των κανονισμών Sis Serena, συστήματος πληροφοριών στο οποίο η Κυπριακή Δημοκρατία αναμένεται να αποκτήσει πρόσβαση από το τέλος Ιουλίου.
Ο τελικός έλεγχος τοποθετείται περί τις αρχές του προσεχούς φθινοπώρου μέσω ειδικής αξιολόγησης και σε περίπτωση που Κύπρος περάσει με επιτυχία την εν λόγω αξιολόγηση, η ένταξή της στη ζώνη Σέγκεν θα εναπόκειται πλέον στις πολιτικές αποφάσεις που θα ληφθούν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Η προδιαγραφόμενη ένταξη της Κύπρου στη ζώνη ελεύθερης κυκλοφορίας της Ε.Ε. δύναται να λειτουργήσει ενισχυτικά στην προσπάθεια της χώρας μας για προσέλκυση ξένων επενδυτών, καθότι ανάμεσα στα οφέλη που θα προσδώσει είναι το γεγονός ότι όλοι οι πολίτες της Ε.Ε. μπορούν να διαμένουν σε άλλο κράτος μέλος για επαγγελματικούς σκοπούς, διατηρώντας το δικαίωμα ίσης μεταχείρισης με τους πολίτες του κράτους μέλους. Οι επιχειρηματίες έχουν το δικαίωμα της ελεύθερης εγκατάστασης και οι φοιτητές έχουν το δικαίωμα να σπουδάσουν οπουδήποτε στην Ε.Ε.
Πέραν των πιο πάνω, από τους επενδυτές τίθεται στο τραπέζι η εισήγηση για εισαγωγή επαγγελματικής βίζας ξένων εργαζομένων, μιας νέου τύπου βίζας για βραχυπρόθεσμα επαγγελματικά ταξίδια στην Κύπρο για υπαλλήλους από το εξωτερικό (βραχυπρόθεσμη διαμονή, εκπαιδεύσεις, σεμινάρια, συνέδρια, συναντήσεις).
Ψηλά στην ατζέντα των επενδυτών, όπως προκύπτει από τα όσα ανέφεραν κατά τη συζήτηση, βρίσκεται ως αίτημα και η κατά το δυνατό συντομότερο έγκριση της νομοθεσίας για τις Λειτουργίες Διοίκησης Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων. Πρόκειται για μία πολύ σημαντική νομοθεσία, η οποία θα αναβαθμίσει σημαντικά τον αναπτυσσόμενο τομέα των επενδυτικών ταμείων και των συναφών υπηρεσιών.
Αξίζει να σημειωθεί πως μετά τη συνάντηση με τους επενδυτές, ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός δήλωσε πως σύντομα το σχετικό νομοσχέδιο θα οδηγηθεί ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας για νομοτεχνικό έλεγχο.
Την ίδια ώρα, ένα σημαντικό πρόβλημα το οποίο οι επενδυτές αντιμετωπίζουν αφορά σε αυτό της στέγασης των εργαζομένων τους, που προέρχονται από το εξωτερικό. Δεδομένου πως συνιστά κοινή παραδοχή το γεγονός ότι το κόστος βρίσκεται σήμερα σε δυσθεώρητα ύψη, οι επενδυτές έθεσαν ενώπιον της Κυβέρνησης την ανάγκη παροχής κινήτρων που να δημιουργούν συνθήκες προσιτής στέγασης για τους προερχόμενους από το εξωτερικό εργαζόμενους τους. Μια λύση στο πρόβλημα, θα μπορούσε για παράδειγμα να δώσει, όπως λέχθηκε, η παραχώρηση κινήτρων στους developers για ανέγερση διαμερισμάτων προς ενοικίαση και όχι προς πώληση(«build to rent»).
Τομέας ο οποίος όπως, προκύπτει από το «Investors Roundtable with the Government of Cyprus», χρήζει τομών στην προσπάθεια της Κύπρου να ενισχύσει τη θέση της ως διεθνές επιχειρηματικό κέντρο, είναι και αυτός της εκπαίδευσης. Οι εισηγήσεις ή καλύτερα αυτά που οι επενδυτές αναμένουν επί τούτου, περιστρέφονται γύρω από δύο από βασικούς άξονες.
Ο πρώτος αφορά στην ανάγκη για περισσότερα ιδιωτικά αγγλόφωνα σχολεία, δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης, όπου να μπορούν να φοιτούν τα παιδιά των επενδυτών και των ξένων εργαζόμενων στο νησί.
Ένας δεύτερος άξονας, άπτεται της ανάγκης επαναπροσδιορισμού του προσανατολισμού του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας και της παραχώρησης κινήτρων σε πανεπιστήμια και φοιτητές, με τρόπο που να παράγεται εργατικό δυναμικό, το οποίο να είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας. Με επικέντρωση δηλαδή, πρωτίστως στην πληροφορική και την τεχνολογία, ενός ραγδαία αναπτυσσόμενου τομέα στο νησί μας, για τον οποίο, ωστόσο, οι ξένες ICT εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο αναγκάζονται επί του παρόντος να φέρνουν κατά κύριο λόγο προσωπικό από το εξωτερικό μιας και η εγχώρια διαθεσιμότητα ντόπιου ανθρώπινου δυναμικού δεν είναι αρκετή.
Θέμα εξάλλου το οποίο οι επενδυτές έθιξαν είναι και αυτό της αεροπορικής συνδεσιμότητας της Κύπρου, η οποία-όπως τονίστηκε- θα πρέπει για προφανείς λόγους να ενισχυθεί. Πρόκειται για ένα ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας και για την ίδια την Κυβέρνηση, η οποία εργάζεται εντατικά προς επίτευξη του στόχου αυτού με επικέντρωση, μάλιστα, στην απευθείας αεροπορική σύνδεση του νησιού μας με ζωτικής σημασίας προορισμούς.
Στο πλαίσιο αυτό για παράδειγμα, όπως το InBusinessNews ανέδειξε με πρόσφατα δημοσιεύματά του, καταβάλλονται προσπάθειες για διαμόρφωση των συνθήκων που θα επιτρέψουν την πραγματοποίηση απευθείας πτήσεων προς και από τις ΗΠΑ, ενώ μόλις προ ημερών ο Υφυπουργός Τουρισμού Κώστας Κουμής, εξέφρασε την πεποίθηση ότι το 2024 θα καταστεί εφικτή η απευθείας αεροπορική σύνδεση της Κύπρου με το Καζακστάν.
Τέλος, ειδικά σε ό,τι αφορά τον τομέα της ναυτιλίας, επισήμανση των επενδυτών αποτέλεσε ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την αύξηση του κυπριακού νηολογίου αποτελεί το τουρκικό εμπάργκο που εφαρμόζει η συγκεκριμένη χώρα για τα υπό κυπριακή σημαία πλοία. Πρόκειται, ωστόσο, για ένα πρωτίστως πολιτικό ζήτημα, το οποίο παρόλες τις κατά καιρούς διπλωματικές προσπάθειες της Λευκωσίας με στόχο την άρση του εμπάργκο από πλευράς Άγκυρας, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται δυνατό να συμβεί ενόσω παραμένει σε εκκρεμότητα η συνολική διευθέτηση του Κυπριακού.
Το «Investors Roundtable with the Government of Cyprus» διοργάνωσαν η Κυβέρνηση και ο Invest Cyprus με συντονιστή την IMH.
Από πλευράς Κυβέρνησης, πέραν του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, συμμετείχαν οι Υπουργοί Οικονομικών, Εξωτερικών, Εσωτερικών, Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και οι Υφυπουργοί Ναυτιλίας, Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και η Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου.