Καίρια ερωτήματα λιανεμπόρων για το κοστοβόρο σύστημα ανακύκλωσης
Μάριος Ιωάννου 06:35 - 14 Ιουνίου 2023
Την οργίλη αντίδραση των λιανεμπόρων αλλά και των εμπλεκόμενων συνδέσμων και οργανώσεων προκάλεσε η πρόθεση του Τμήματος Περιβάλλοντος να επαναφέρει τη συζήτηση για εφαρμογή του συστήματος εγγυοδοσίας DRS, το προσχέδιο κανονισμών του οποίου είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το 2021, με όλους τους επηρεαζόμενους να εκφράζουν έντονες ανησυχίες και προβληματισμούς.
Ο ΠΑΣΥΛΕ αφήνει ξεκάθαρες αιχμές κατά του Τμήματος Περιβάλλοντος, κάνοντας λόγο για εξυπηρέτηση συμφερόντων.
Το κόστος που θα απαιτηθεί για την εφαρμογή του συστήματος εγγυοδοσίας, το οποίο σχετίζεται με το ύψος του τέλους και την υποχρέωση των διακινητών για αγορά και εγκατάσταση των μηχανών εγγυοδοσίας, όσο και τα πρακτικά και λειτουργικά προβλήματα που θα προκαλέσει σε σχέση με τον τρόπο εφαρμογής του, δημιουργούν προβληματισμό στις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις.
Η χρέωση για τους καταναλωτές αναμένεται να ανέλθει στα 5 σεντς για συσκευασίες (γυάλινες, πλαστικές, αλουμινένιες) έως 0,5 λίτρου, ενώ για συσκευασίες από 0,5 μέχρι 3 λίτρα η χρέωση θα φτάνει τα 10 σεντς. Το εν λόγω χρηματικό τέλος θα τους επιστρέφεται με την επιστροφή της συσκευασίας, σε καλή κατάσταση, στο σημείο συλλογής.
Διαβάστε εδώ: DRS: Φωνές για το σύστημα ανακύκλωσης που επιβαρύνει υπεραγορές και καταναλωτές
Ενδυνάμωση του «door-to-door»
Ξεκάθαρη ήταν και η τοποθέτηση του ΚΕΒΕ μέσω επιστολής του προς τον υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στην οποία τονίστηκε ότι οποιαδήποτε αύξηση κόστους τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, είτε αυτό αφορά κόστος υποδομής είτε κόστος στην αξία των προϊόντων, αναμένεται να επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις προς τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
Μιλώντας στο InBusinessNews, ο γενικός γραμματέας του ΠΑΣΥΛΕ, Μάριος Αντωνίου ανέφερε ότι προκύπτουν εύλογα ερωτήματα για την απόφαση του Τμήματος Περιβάλλοντος, το οποίο, όπως είπε, δεν έχει λάβει υπόψη τις απόψεις που κατατέθηκαν το 2021 όσον αφορά το σύστημα εγγυοδοσίας DRS και έχει επαναφέρει αυτούσιο το προσχέδιο κανονισμών.
«Γιατί δεν ενδυναμώθηκε το σύστημα door-to-door (από πόρτα σε πόρτα) της Green Dot, το οποίο ακολουθεί το βελγικό μοντέλο ανακύκλωσης που αποδείχθηκε το πιο επιτυχημένο στην Ευρώπη», διερωτήθηκε σχετικά ο κ. Αντωνίου, εξηγώντας ότι δεν έχουν δοθεί κίνητρα για τους πολίτες που επιβαρύνονται με δικά τους έξοδα για να κάνουν ανακύκλωση.
«Καλλιεργήθηκε η κουλτούρα ευσυνειδησίας όσον αφορά την ανακύκλωση στα νοικοκυριά, τα οποία επιβαρύνονται οικονομικά προκειμένου να προμηθευτούν τις ειδικές σακούλες ανακύκλωσης. Ωστόσο, δεν τους έχει δοθεί κανένα φορολογικό κίνητρο/έκπτωση από τις τοπικές αρχές, καθώς πληρώνουν τις ίδιες φορολογίες σε σχέση με πολίτες που δεν κάνουν ανακύκλωση», τόνισε ακόμα.
«Εξυπηρετούνται συμφέροντα»
Παράλληλα, ο γγ του Συνδέσμου άφησε σαφείς αιχμές για την πρακτική που ακολουθεί το Τμήμα Περιβάλλοντος, υπογραμμίζοντας ότι με την εφαρμογή του DRS θα εξυπηρετηθούν συγκεκριμένα συμφέροντα. «Ξεκάθαρα θα επωφεληθούν παραγωγοί και εμφιαλωτές», είπε χαρακτηριστικά ο Μάριος Αντωνίου.
Η Αγλαντζιά άνοιξε τον δρόμο με το «πληρώνω όσο πετώ»
Άλλο ένα καίριο ζήτημα που θίγει ο ΠΑΣΥΛΕ ζητώντας την τοποθέτηση του Τμήματος Περιβάλλοντος είναι το γεγονός ότι εφόσον είναι γνωστοί οι στόχοι τους οποίους θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα ποσοστά ανακύκλωσης, γιατί δεν ασκήθηκαν πιέσεις προκειμένου να πάρει σάρκα και οστά σε όλους τους δήμους και κοινότητες το «pay as you throw» (πληρώνω όσο πετώ), το οποίο εφαρμόζει με επιτυχία ο Δήμος Αγλαντζιάς.
Αξίζει να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με έκθεση της Κομισιόν, το 2020 το ποσοστό ανακύκλωσης για τα αστικά απόβλητα στην Κύπρο βρισκόταν στο 16,8%, αρκετά πίσω από τον στόχο για τουλάχιστον 55% μέχρι το 2025, ενώ όσον αφορά την ανακύκλωση αποβλήτων συσκευασίας, η Κύπρος βρισκόταν πιο κοντά στο στόχο για το 2025 (59.9% σε σχέση με τον στόχο του 65%).
Διαβάστε εδώ: Mένει πίσω στους στόχους της Ε.Ε. για τα απόβλητα η Κύπρος
Η υποχρεωτική εφαρμογή προγραμμάτων ΠΟΠ (πληρώνω όσο πετώ) απέφερε καρπούς στον Δήμο Αγλαντζιάς επιτυγχάνοντας όλους τους στόχους ανακύκλωσης. Συγκεκριμένα, το ποσοστό ανακύκλωσης του πλαστικού, κατηγορίας PET ξεπέρασε το 70% από τον πρώτο κιόλας χρόνο εφαρμογής του, την ίδια ώρα που ο Δήμος Αγλαντζιάς κατατάσσεται πρώτος ανά το παγκύπριο σε απόδοση ανακύκλωσης (κιλά ανά κάτοικο).
Τα ποσοστά ανακύκλωσης παγκύπρια αναμένεται να ενισχυθούν ενόψει της επερχόμενης έναρξης προγραμμάτων ΠΟΠ σε όλες τους δήμους και τις κοινότητες από την 1η Ιουλίου του 2024, συμβάλλοντας στην επίτευξη των εθνικών στόχων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι επηρεαζόμενοι σύνδεσμοι και οργανισμού ζητούν από την Κυβέρνηση χρόνο προκειμένου να διαφανούν τα αποτελέσματα της υποχρεωτικής εφαρμογής αυτών των προγραμμάτων, αντί για επίσπευση της εφαρμογής ενός συστήματος εγγυοδοσίας, το οποίο αναπόφευκτα θα επιβαρύνει και θα ταλαιπωρήσει επιχειρήσεις και καταναλωτές.