Λιανεμπόριο: Ο μειωμένος ΦΠΑ που ανακουφίζει και το ζητούμενο από το «e-kalathi»

Με ταχύτατες διαδικασίες τρέχει η Κυβέρνηση τις διαδικασίες για την επιβολή μειωμένου ή μηδενικού ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα και καταναλωτικά αγαθά, επιδεικνύοντας γρήγορα αντανακλαστικά και αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται για μέτρο που θα ανακουφίσει νοικοκυριά και καταναλωτές.

Το αίτημα τέθηκε για πρώτη φορά ενώπιον της προηγούμενης Κυβέρνησης από τους συνδέσμους που εμπλέκονται στο λιανικό εμπόριο το περασμένο καλοκαίρι, μιας και πρόκειται για ευρωπαϊκή οδηγία που επέτρεπε στα κράτη μέλη να μειώσουν τους φορολογικούς συντελεστές σε βασικές καταναλωτικές κατηγορίες. Ωστόσο, οι προσπάθειες δεν είχαν καρποφορήσει, με αποτέλεσμα ο όλος σχεδιασμός να μείνει στο συρτάρι.

Άμεσες ενέργειες
Με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας Κυβέρνησης, τόσο ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου όσο και ο διευθυντής της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, Κωνσταντίνος Καραγιώργης επανέφεραν το θέμα στο τραπέζι, καλώντας τους λιανεμπόρους σε διαβούλευση.

Έπειτα από μία εποικοδομητική συνάντηση, ενώπιον της οποίας οι σύνδεσμοι και οι οργανισμοί που σχετίζονται με το λιανεμπόριο εξέφρασαν τις απόψεις τους σχετικά με τις κατηγορίες προϊόντων/ειδών, στα οποία δύναται να εφαρμοστεί μειωμένος ή μηδενικός ΦΠΑ, ο αρμόδιος υπουργός αποτάθηκε στο Υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να κοστολογηθεί η απώλεια φορολογικών εσόδων από τη μείωση ή τον μηδενισμό των φορολογικών συντελεστών σε συγκεκριμένα προϊόντα για συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Τα προϊόντα που θα μπουν στο καλάθι
Χαιρετίζοντας την αμεσότητα τόσο του υπουργού Εμπορίου όσο και της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, ο γενικός γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου(ΠΑΣΥΛΕ), Μάριος Αντωνίου εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι παίρνει σάρκα και οστά ένα αίτημα, το οποίο μετρά αρκετούς μήνες.

«Η μείωση του ΦΠΑ ακόμα και στο 0% σε είδη πρώτης ανάγκης και βασικά καταναλωτικά προϊόντα θα αποτελέσει έμπρακτη στήριξη σε νοικοκυριά και καταναλωτές, ανακουφίζοντας σε μεγάλο βαθμό από τη γενικότερη ακρίβεια», τόνισε σχετικά στο InBusinessNews, σημειώνοντας ότι το εν λόγω μέτρο προωθείται άμεσα από την Κυβέρνηση, ώστε οι θετικές επιπτώσεις να γίνουν άμεσα αντιληπτές.

Στο καλάθι αγορών με τον μειωμένο ή μηδενικό φορολογικό συντελεστή αναμένεται να συγκαταλεχθούν βασικά προϊόντα, όπως ψωμί, γάλα, βρεφικές πάνες, πάνες ενηλίκων, αυγά, χαρτί υγείας, καθώς και ενδεχομένως κάποια καθαριστικά προϊόντα και είδη προσωπικής/ατομικής υγιεινής.

Και εγένετο το... «e-kalathi»
Την ίδια ώρα, με χθεσινή του απόφαση, το Υπουργικό Συμβούλιο άναψε το πράσινο φως για τη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας που θα επιτρέπει στους καταναλωτές να εντοπίζουν το κατάστημα που διαθέτει βασικά καταναλωτικά προϊόντα στη χαμηλότερη τιμή.

Το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε προσφέρει τη δυνατότητα συλλογής και παρακολούθησης από το Υπουργείο Εμπορίου των τιμών λιανικής πώλησης 300 συνολικά καταναλωτικών προϊόντων και τη δημιουργία της ψηφιακής πλατφόρμας «e-kalathi», για παρουσίαση τιμών.

Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό Γιώργο Παπαναστασίου, προτεραιότητά είναι τα τρόφιμα, τα βρεφικά είδη και τα οικιακά είδη, ενώ η πλατφόρμα θα αναπτύσσεται και δεν αποκλείεται μελλοντικά να προστεθούν περισσότερα προϊόντα. Όπως είπε ο υπουργός Εμπορίου, εάν το νομοσχέδιο περάσει από τη Βουλή σε ένα μήνα, υπολογίζεται πριν από το τέλος του καλοκαιριού η πλατφόρμα να είναι έτοιμη και σε λειτουργία.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο κ. Παπαναστασίου, ερωτηθείς σχετικά, αποσύνδεσε τη δημιουργία της πλατφόρμας από την πρόταση του υπουργού Οικονομικών για προϊόντα με μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ, υποδεικνύοντας ότι δεν σχετίζονται τα δύο μέτρα.

Πάντως, όπως υποδεικνύουν παράγοντες του λιανεμπορίου, ζητούμενο μέσα από την λειτουργία της πλατφόρμας είναι να μην παραβιάζονται οι αρχές της ελεύθερης αγοράς και του ίσου ανταγωνισμού.

Εφόσον πρόκειται για προϊόντα με ποιοτικούς δείκτες θα πρέπει να βρεθεί η φόρμουλα ορισμού τους, προκειμένου να μην υπάρξουν στρεβλώσεις ή λάθος συμπεράσματα. Την ίδια ώρα, προκύπτει θέμα με τις μικρές υπεραγορές, οι οποίες πρακτικά δεν δύνανται να έχουν την ίδια διαπραγματευτική ισχύ όσον αφορά τις τιμές σε σύγκριση με μεγάλες υπεραγορές. Δηλαδή, μία υπεραγορά με ετήσιο τζίρο €3 εκατ. δεν μπορεί να έχει την ίδια ανταγωνιστικότητα σε σχέση με μία υπεραγορά με πολλαπλάσιο κύκλο εργασιών.

Το εργαλείο πρόκειται φυσικά να συμβάλει στην ορθή και άμεση ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις τιμές βασικών προϊόντων. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ίδιους παράγοντες της αγοράς, δεν είναι σίγουρο κατά πόσο θα καταφέρει να αναχαιτίσει την ακρίβεια ή τις πληθωριστικές πιέσεις, καθώς ο έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των υπεραγορών, η δυναμική των αποκλειστικών εισαγωγών και των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και η παροχή ενημέρωσης για τις τιμές μέσα από τα πολλαπλά κανάλια (διαφημιστικά φυλλάδια, ιστοσελίδες, social media) αποτελούν για την ώρα την απάντηση στην ακρίβεια.