Τα μερίδια σε χονδρική και λιανική αγορά ηλεκτρισμού-Ακριβό παραμένει το ρεύμα στην Κύπρο
InBusinessNews 06:35 - 05 Δεκεμβρίου 2023
Υψηλότερη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια ήταν το 2022 η διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην αγορά ηλεκτρισμού. Την ίδια ώρα, αυξάνουν σταδιακά, αλλά όχι αναμενόμενα, τη δυναμική τους οι υπόλοιποι συμμετέχοντες στη χονδρική αγορά ηλεκτρισμού, πέραν της ΑΗΚ.
Παράλληλα, το κόστος ηλεκτρισμού στην Κύπρο παραμένει σε υψηλά επίπεδα, κατατάσσοντάς την ως την έβδομη χώρα στην Ε.Ε. με το ακριβότερο ρεύμα.
Όπως προκύπτει από την Ετήσια Έκθεση της ΡΑΕΚ, η συνεισφορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ηλεκτρισμού (ΑΠΕ-Η) στην τελική ετήσια κατανάλωση ηλεκτρισμού, το 2022 ανήλθε στο 17.2% και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω τόσο το 2023 όσο και στα επόμενα χρόνια.
Πώς μοιράζεται η πίτα στην αγορά ηλεκτρισμού
Με την ΑΗΚ να κρατά τη μερίδα του λέοντος, με παραγωγή 81,17%, η πίτα της χονδρικής αγοράς ηλεκτρισμού μοιράζεται μεταξύ των υπόλοιπων συμμετεχόντων.
Με βάση τα στοιχεία του Ιουλίου του 2023, ποσοστό 7,54% διατηρούν οι ανεξάρτητοι παραγωγοί συμμετέχοντες στην αγορά ηλεκτρισμού, ενώ το 5,88% παράγεται από φωτοβολταϊκά συστήματα σε συμψηφισμό μετρήσεων και λογαριασμών.
Μερίδιο 2,84% κατέχουν τα αιολικά συστήματα (εγγυημένη διατίμηση), 2,12% κατέχουν τα φωτοβολταϊκά συστήματα (εγγυημένη διατίμηση), ενώ μόλις 0,44% παράγεται από συστήματα βιομάζας (εγγυημένη διατίμηση).
Όσον αφορά τη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, τη συντριπτική πλειοψηφία της προμήθειας κατέχει η ΑΗΚ με ποσοστό 92,60%, με μόλις το 7,40% να κατέχεται από ανεξάρτητους προμηθευτές.
Ο ρόλος των ΑΠΕ στον ηλεκτρισμό
Υψηλή ήταν την περσινή χρονιά η διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ηλεκτρισμού (ΑΠΕ-Η).
Με βάση τα στοιχεία της ΡΑΕΚ, στην Κύπρο σήμερα βρίσκονται σε λειτουργία περίπου 606 μεγαβάτ φωτοβολταϊκών συστημάτων, 157 μεγαβάτ αιολικών συστημάτων και 13 μεγαβάτ συστημάτων βιομάζας, με το σύνολο εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ-Η να φτάνει τα 776 μεγαβάτ.
Διευκρινίζεται ότι περίπου 250MW συμμετέχουν στη μεταβατική ρύθμιση και τα υπόλοιπα 526MW είναι συμβολαιοποιημένα με την ΑΗΚ, εκ των οποίων περίπου 200MW αφορούν οικιακά συστήματα συμψηφισμού net-metering).
Το σύνολο εγκατεστημένης ισχύος συμβατικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής ανέρχεται στα 1488 μεγαβάτ, με αποτέλεσμα δηλαδή το 34% της εγκατεστημένης ισχύος να αφορά συστήματα ΑΠΕ-Η. Σχετικά με τη συνεισφορά των ΑΠΕ-Η στην τελική ετήσια κατανάλωση ηλεκτρισμού το 2022 έχει φτάσει στο 17.2% και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω το 2023, καθώς επίσης και στα επόμενα χρόνια.
Έβδομη πιο ακριβή χώρα η Κύπρος
Μείζον ζήτημα που προβληματίζει όλη την Ευρώπη αποτελεί το κόστος της ενέργειας, με την τιμή του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου να καταγράφει αύξηση λόγω περιορισμένης προσφοράς και αυξημένης ζήτησης και λόγω της πίεσης για ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, κάτι που έχει προκαλέσει αυξήσεις των τιμολογίων ενέργειας, αλλά και βασικών αγαθών και υπηρεσιών.
Όπως καταδεικνύεται στα στοιχεία της Eurostat, το κόστος ηλεκτρισμού στην Κύπρο παραμένει σε υψηλά επίπεδα, με την Κύπρο να κατατάσσεται ως η έβδομη πιο ακριβή χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τα τιμολόγια ηλεκτρισμού.
Πρώτη πιο ακριβή χώρα κατατάσσεται η Ολλανδία, ακολουθούμενη από το Βέλγιο, τη Ρουμανία, τη Γερμανία, τη Δανία, την Ιταλία και μετά την Κύπρο. Όπως εξηγεί η ΡΑΕΚ, βραχυπρόθεσμα οι αυξήσεις στα τιμολόγια ηλεκτρισμού, που παρατηρούνται θα συνεχίσουν μέχρι τη μείωση του κόστους αγοράς υγρών καυσίμων και του κόστους αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων ή μέχρι την χρήση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή σε ανταγωνιστική τιμή.