Αργεί η έναρξη της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού-Οι σημαντικές εκκρεμότητες

Το φθινόπωρο του 2025 αναμένεται η λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού (ΑΑΗ), σύμφωνα με την έκθεση προόδου που υπέβαλε στην Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), όπως ανακοίνωσε η ΡΑΕΚ.

Ταυτόχρονα, η ΡΑΕΚ αναφέρει σε ανακοίνωση ότι η τελική παραλαβή του λογισμικού συστήματος διαχείρισης της αγοράς ηλεκτρισμού αναμένεται μέχρι τις 31 Μαρτίου 2024, η στελέχωση του ΔΣΜΚ με προσωπικό βάρδιας για τη λειτουργία της ΑΑΗ «εξακολουθεί να εκκρεμεί», ενώ δεν έχει μέχρι σήμερα επιτευχθεί η αμεροληψία του ΔΣΜΚ.

Η Αρχή αναφέρει ότι ο ΔΣΜΚ την πληροφόρησε ότι «ενόσω παραμένουν σε εκκρεμότητα οι πιο πάνω σημαντικές ενέργειες δεν μπορεί να διασφαλιστεί η ασφαλής μετάβαση σε περιβάλλον AAH» και ότι «αυτές οι εκκρεμότητες αποτελούν κρίσιμα ορόσημα και καθορίζουν την ημερομηνία έναρξης της τελικής δοκιμαστικής περιόδου, όπου θα ελεγχθούν όλα τα συστήματα σε ταυτόχρονη λειτουργία κάτω από πραγματικές συνθήκες».

«Μέχρι την υλοποίηση των πιο πάνω, οι συμμετέχοντες θα συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται μέσω των επιμέρους ελέγχων και δοκιμών που ήδη διενεργεί ο ΔΣΜΚ», αναφέρει και προσθέτει πως «ήδη, έχουν τη δυνατότητα απρόσκοπτης πρόσβασης στη δοκιμαστική πλατφόρμα του λογισμικού MMS, ώστε να συνεχίζουν τις δοκιμές της λειτουργικότητας των συστημάτων που αναπτύσσουν με το λογισμικό MMS».

Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση, ύστερα από πρόσφατη ενημέρωση που έλαβε από τον ΔΣΜΚ όσον αφορά την πρόοδο των εργασιών κατά το έτος 2023 και την επίλυση των εκκρεμοτήτων που σχετίζονται με την έναρξη της πλήρους λειτουργίας της ΑΑΗ, η ΡΑΕΚ αναφέρει ότι ο ΔΣΜΚ έχει παραλάβει, υπό προϋποθέσεις, το λογισμικό σύστημα διαχείρισης της αγοράς ηλεκτρισμού, Market Management System (MMS), στις 31 Μαρτίου 2023 και «οι εκκρεμότητες που απομένουν για την τελική παραλαβή του λογισμικού αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι τις 31 Μαρτίου 2024».

Προσθέτει ότι σύμφωνα με το ρυθμιστικό πλαίσιο, το λογισμικό σύστημα MMS θα ελεγχθεί από ανεξάρτητο φορέα ως προς την συνέπεια του με τους Κανόνες Αγοράς Ηλεκτρισμού.

Αναφορικά με το λογισμικό σύστημα διαχείρισης μετρητικών δεδομένων, η ΡΑΕΚ αναφέρει ότι ο ΔΣΜΚ προγραμματίζει έλεγχο των μετρητικών δεδομένων που εισάγονται στο λογισμικό σύστημα MMS από το λογισμικό σύστημα διαχείρισης μετρητικών δεδομένων, Meter Data Management System (MDMS), του Διαχειριστή Συστήματος Διανομής (ΔΣΔ) κατά τους πρώτους μήνες του 2024.

«Ο έλεγχος θα καταδείξει τον βαθμό αξιοπιστίας των μετρητικών δεδομένων που χρησιμοποιούνται για σκοπούς εκκαθάρισης» και «αναμένεται ο εντοπισμός και διόρθωση τυχόν προβλημάτων, ώστε κατά την επόμενη δοκιμαστική περίοδο λειτουργίας της αγοράς τα μετρητικά δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται για τις εκκαθαρίσεις της αγοράς να είναι πλήρη και αξιόπιστα», προσθέτει η ρυθμιστική Αρχή.

Δεν έχει μέχρι σήμερα επιτευχθεί η αμεροληψία του ΔΣΜΚ

Σε σχέση με την αμεροληψία του ΔΣΜΚ, η ΡΑΕΚ αναφέρει ότι «η υποχρέωση αμεροληψίας του ΔΣΜΚ, ως Λειτουργού της Αγοράς, και η οποία θα πρέπει να ολοκληρωθεί και πιστοποιηθεί πριν την εμπορική λειτουργία της ΑΑΗ, δεν έχει μέχρι σήμερα επιτευχθεί, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί με την δημοσίευση του περί Αναπτύξεως Ηλεκτρισμού (Τροποποιητικό) Νόμο του 2023 στις 6 Νοεμβρίου 2023, όπου τέθηκε υποχρέωση προς την ΑΗΚ να εκδώσει Κανονισμούς εντός τεσσάρων μηνών».

Προσθέτει ότι μετά την έκδοση των Κανονισμών και με την έκδοση σχετικού Διατάγματος από τον Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, η ΑΗΚ σε συνεργασία με τον ΔΣΜΚ θα καλέσει εγγράφως έκαστο μέλος του προσωπικού της που υπηρετεί και υπάγεται στον ΔΣΜΚ όπως δηλώσει ενδιαφέρον για μεταφορά του από την ΑΗΚ στον ΔΣΜΚ.

Παράλληλα, η ΡΑΕΚ αναφέρει ότι ο ΔΣΜΚ υλοποίησε την πρώτη φάση του έργου σε σχέση με την πιστοποίηση του ΔΣΜΚ με βάση τις Πρόνοιες του Άρθρου 80 του Περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμου του 2021 (Ν. 130(Ι)/2021) το οποίο προνοεί την αμεροληψία και την ανεξαρτησία του ΔΣΜΚ, σύμφωνα με την Απόφαση της ΡΑΕΚ Αρ. 28/2022.

Αναφορικά με την στελέχωση του ΔΣΜΚ, η ΡΑΕΚ αναφέρει ότι «η στελέχωση του ΔΣΜΚ με προσωπικό βάρδιας για τη λειτουργία της ΑΑΗ, η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση ώστε η αγορά ηλεκτρισμού να μπορεί να λειτουργεί με ωράριο βάρδιας εξακολουθεί να εκκρεμεί».

«Μέχρι σήμερα έχουν πληρωθεί την 1η Σεπτεμβρίου 2023 οι δύο διευθυντικές θέσεις του ΔΣΜΚ, Διευθυντής Λειτουργίας Συστήματος και Διευθυντής Λειτουργίας Αγοράς, που προνοούνται από τον Περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμο του 2021 (Ν. 130(Ι)/2021)», αναφέρει και προσθέτει ότι «ο διορισμός των δύο Διευθυντών αποτελούσε προϋπόθεση για την στελέχωση του ΔΣΜΚ, αφού οι δύο Διευθυντές αποτελούν μέλη της Διευρυμένης Ειδικής Επιτροπής του ΔΣΜΚ, η οποία είναι αρμόδια για την πρόσληψη του υπόλοιπου προσωπικού».

Στην ανακοίνωση, η ΡΑΕΚ αναφέρει ότι έχει δώσει οδηγίες στον ΔΣΜΚ όπως «μετά από συνεννόηση με τα μέλη της Διευρυμένης Ειδικής Επιτροπής του ΔΣΜΚ, η οποία είναι αρμόδια για την πρόσληψη του υπόλοιπου προσωπικού του ΔΣΜΚ να προγραμματιστούν όλες οι διαδικασίες πρόσληψης (οι οποίες σε ένα οργανισμό δημοσίου δικαίου είναι χρονοβόρες), να επισπεύσει και επικαιροποιήσει το χρονοδιάγραμμα ενεργειών πρόσληψης προσωπικού», να δημοσιεύσει επικαιροποιημένο χρονοδιάγραμμα των ενεργειών, που απαιτούνται μέχρι την έναρξη της λειτουργίας της ΑΑΗ και να ενημερώνει όλους τους ενδιαφερόμενους με ανακοινώσεις στην ιστοσελίδα του για την πρόοδο των εργασιών για τη λειτουργία της ΑΑΗ κάθε έξι μήνες.

Η Αρχή διαβεβαιώνει ότι θα παρακολουθεί τις εξελίξεις όπως έχουν διαμορφωθεί και όταν κριθεί αναγκαίο θα επανέλθει με νέα ανακοίνωση.

Τέλος, η ΡΑΕΚ υπενθυμίζει ότι κατά το έτος 2022, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) με την ιδιότητά του ως ο Λειτουργός της Αγοράς έχει προχωρήσει σε δύο διαφορετικές περιόδους δοκιμαστικής λειτουργίας της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού, η οποία κατέδειξε την ανάγκη βελτιωτικών αλλαγών στα λογισμικά διαχείρισης της αγοράς ηλεκτρισμού και διαχείρισης μετρητικών δεδομένων καθώς και την στελέχωση του ΔΣΜΚ με δικό του προσωπικό για να τερματιστεί η εξάρτηση του από προσωπικό της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ), ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις να μπορεί να λειτουργεί αμερόληπτα.