17 μέτρα €196 εκατ. για στήριξη της κοινωνίας-Και σχέδιο επιδότησης κατά 2% επιτοκίου στεγαστικών επιτοκίων

Άμεσα και μεσοπρόθεσμα μέτρα για στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αποφάσισε σήμερα το Υπουργικό Συμβούλιο, που συνήλθε υπό την προεδρία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη.

Σημαντική πτυχή του πακέτου είναι ότι περιλαμβάνει μέτρα που παρέχουν μόνιμες λύσεις για αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρίβειας και του στεγαστικού προβλήματος. Στόχος της Κυβέρνησης είναι να προσφέρει ολιστικές και βιώσιμες λύσεις στο ενεργειακό και το στεγαστικό, και να απαλλάξει χιλιάδες πολίτες και επιχειρήσεις από το σχετικό κόστος.

Τα μέτρα είναι κοστολογημένα και λαμβάνουν υπόψη τις δημοσιονομικές δυνατότητες της κυπριακής οικονομίας. Συγκεκριμένα, τα 11 μέτρα με άμεση επίδραση ανέρχονται στα €141 εκατομμύρια, και τα 6 μέτρα Στεγαστικής Πολιτικής ανέρχονται στα €55 εκατομμύρια.

Το πακέτο μέτρων ανακοινώνεται σε μια περίοδο που όπως διαμορφώνεται το διεθνές σκηνικό προκαλεί ποικίλες επιπτώσεις σε διάφορα επίπεδα και η Κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί, πάντα με υπευθυνότητα και ορθολογισμό μια ιδιαίτερα σύνθετη κατάσταση πραγμάτων, ειδικά στον τομέα της ενέργειας και ευρύτερα της οικονομίας.

Η κυβέρνηση, όπως αναφέρεται στην σχετική ανακοίνωση, παραμένει προσηλωμένη στη δημοσιονομική υπευθυνότητα με ανθρωποκεντρική προσέγγιση για βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και την αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής τους.

Τα 11 μέτρα με άμεση θετική επίδραση (€141εκατομμύρια)

1.Κλιμακωτή επιδότηση του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος

• για τους τιμολογούμενους μήνες Νοεμβρίου 2023 - Φεβρουαρίου 2024, για τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας με καταμέτρηση μέχρι τις 29.2.2024
• καλύπτει οικιακούς, εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές
• για τους ευάλωτους καταναλωτές η επιδότηση καλύπτει το 100% της αύξησης της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος.
• Από την επαναφορά εξαιρείται η Διμηνιαία Διατίμηση 46 «Άντλησης Νερού» λόγω λήψης αντίστοιχων μέτρων από το Υπουργείο Γεωργίας ΑΑΠ.
• Περαιτέρω, επαναφορά παρόμοιων ελαφρύνσεων σε πελάτες άλλων προμηθευτών πέραν της ΑΗΚ, θα τύχουν ανάλογου χειρισμού, νοουμένου ότι η εγκεκριμένη ισχύς των υποστατικών των πελατών αυτών δεν υπερβαίνει τα 70kVA (100A 3-Φ) και για τις περιπτώσεις εκείνες που προκύπτουν αυξημένες τιμολογήσεις λόγω αύξησης του κόστους καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή, εφόσον οι μεταξύ τους συμβάσεις προνοούν τη μετακύλιση αυτού του επιπλέον κόστους.
• Το εκτιμώμενο κόστος της επαναφοράς του μέτρου ανέρχεται στα €45 εκ. περίπου
• καλύπτει 429.000 οικίες και 106.000 επιχειρήσεις

2.Μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης καυσίμων κίνησης

• κατά 8,33 σεντ το λίτρο, περιλαμβανομένου ΦΠΑ, στους ελάχιστους συντελεστές βάσει του κοινοτικού κεκτημένου
• για τους μήνες Νοέμβριο 23 - Φεβρουάριο 24. (βενζίνη από €0,429/λίτρο σε €0,359/λίτρο και πετρέλαιο κίνησης από €0,40/λίτρο σε €0,33/ λίτρο).
• Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους €21,8εκ.

3.Μείωση του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης

• στον ελάχιστο συντελεστή βάσει του κοινοτικού κεκτημένου (από €0,07473/λίτρο σε €0,021/λίτρο) (κατά 6,39 σεντ το λίτρο, περιλαμβανομένου ΦΠΑ, αναλόγως των καιρικών συνθηκών)
• για τους μήνες Δεκέμβριο 2023 – Μάρτιο 2024.
• Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους €3,8 εκατ.

4.Σχέδιο Φωτοβολταϊκά για όλους

• Το Σχέδιο θα παρέχει στους δικαιούχους τη δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος χωρίς την καταβολή αρχικού κεφαλαίου. Οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν χορηγία ύψους 1000 ευρώ και το υπόλοιπο ποσό θα αποπληρώνεται με διμηνιαία δόση €150 μέσω του λογαριασμού ηλεκτρισμού, όταν θα αρχίσει η παραγωγή ηλεκτρισμού από το φωτοβολταϊκό για το υποστατικό. Το ύψος του σχεδίου εκτιμάται σε ποσό €30 εκατομύρια, το οποίο θα προέρχεται από το Ταμείο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΕΞ.Ε), που αποτελεί το κύριο χρηματοδοτικό εργαλείο της Κυπριακής Δημοκρατίας για την προώθηση των ΑΠΕ και της ΕΞ.Ε. Το αποθεματικό του Ταμείου ΑΠΕ-ΕΞ.Ε. αυτή τη στιγμή είναι πέραν των €70 εκατομμυρίων.

5.Σχέδιο Φωτοβολταϊκά σε Επιχειρήσεις

• Αύξηση της ισχύος αυτοπαραγωγής και ιδιοκατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος μέσω Φ/Β
• Θα παρέχει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις να εγκαταστήσουν Φωτοβολταϊκά συστήματα, μέσω virtual net-billing, μέχρι 1MW με αποθήκευση και μέχρι 400kW χωρίς αποθήκευση, με μέγιστη ισχύ τα 30MW.

6.Εφαρμογή μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ σε βασικά είδη – Προσθήκη του κρέατος και των λαχανικών

• από 1η Δεκεμβρίου 2023 μέχρι 31η Μάϊου 2024.

7.Ένταξη φοιτητών πολύτεκνων οικογενειών στο Επίδομα Τέκνου

• Στη νέα αυτή κατηγορία δικαιούχων θα καταβάλλεται το 50% του επιδόματος.
• Αφορά φοιτητές για απόκτηση πρώτου πτυχίου
• Μέχρι 23 ετών για κορίτσια και 24 ετών για αγόρια, εφόσον είναι φοιτητές. (Αντί μέχρι τη λήξη της στρατιωτικής θητείας που ισχύει μέχρι σήμερα)
• Αριθμός δυνητικών δικαιούχων: 3860 πολύτεκνοι που λαμβάνουν επίδομα τέκνου
• Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους €3.3εκ.

8.Αύξηση 5% στο επίδομα τέκνου

• Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους €3.7εκ.

9.Επίδομα ΑΜεΑ

• Παραχώρηση εφάπαξ ποσού ύψους €120 σε ΑμεΑ/ λήπτες επιδόματος διακίνησης.
• Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους €500χιλ.

10.Επίδομα Ενοικίου για Λήπτες ΕΕΕ

• Παραχώρηση εφάπαξ ποσού ύψους €300 σε δικαιούχους ΕΕΕ που λαμβάνουν επιδότηση ενοικίου/τόκων στεγαστικού δανείου και
• €500 σε δικαιούχους ΕΕΕ με σοβαρή αναπηρία που λαμβάνουν επιδότηση ενοικίου/επιδότηση τόκων στεγαστικού δανείου.
• Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους €965χιλ.

12.Σχέδιο επιδότησης κατά 2% επιτοκίου στεγαστικών επιτοκίων

• Αφορά δάνεια που συνάφθηκαν από 1/1/2022 μέχρι 31/12/2023.
• Το Σχέδιο θα καλύψει αγορά και ανέγερση πρώτης κατοικίας, με μέγιστη επιδότηση για περίοδο 2 ετών.
• Για οικογένειες με ετήσιο εισόδημα €50.000
• Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε ποσό ύψους €20εκ.

Στεγαστική πολιτική-Έξι μέτρα ύψους €55 εκατομμυρίων

Το κράτος θα πραγματοποιήσει τη μεγαλύτερη παρέμβαση σε θέματα στέγασης, για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος. Η στεγαστική πολιτική περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:

12.Στεγαστική Επιδότηση νεαρών ζευγαριών και νέων

13.Σχέδιο «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω»

14.Ενίσχυση υφιστάμενων πολεοδομικών κινήτρων

15.Νέο Σχέδιο «Κτίζω και Ενοικιάζω»

16.Ανέγερση οικιστικών μονάδων για κοινωνική στέγαση

17.Παραχώρηση οικοπέδων στην ύπαιθρο για οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα.

Τα μέτρα της στεγαστικής πολιτικής θα παρουσιαστούν αναλυτικά από τον Υπουργό Εσωτερικών την ερχόμενη εβδομάδα.

Τα πιο πάνω μέτρα είναι σε συνέχεια των αποφάσεων που ήδη έλαβε η κυβέρνηση, όπως:

• ανανέωση της συμφωνίας για την ΑΤΑ, από την οποία ευεργετήθηκαν 180 χιλιάδες εργαζόμενοι (100 χιλ. στον ιδιωτικό τομέα και 80 του δημοσίου)
• αύξηση των επιδομάτων πρόνοιας,
• αύξηση του επιδόματος χαμηλοσυνταξιούχων,
• μείωση της έκτακτης εισφοράς στην άμυνα επί του εισπρακτέου φόρου,
• αύξηση του επιδόματος στις πολύτεκνες Μητέρες,
• εφαρμογή του μηδενικού συντελεστή σε είδη πρώτης ανάγκης,
• σχέδιο κτίΖΩ.

Ακολουθεί πιο κάτω η δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη:

Συμπατριώτισσες, Συμπατριώτες,

Διερχόμαστε μιας κρίσιμης περιόδου που χαρακτηρίζεται από γεωπολιτικές προκλήσεις, αβεβαιότητα και πρωτοφανείς ανακατατάξεις που επηρεάζουν όλους μας. Η πανδημία του Κορωνοϊού, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η νέα ανάφλεξη στην ίδια μας τη γειτονιά, αποδεικνύουν πόσο ευμετάβλητος είναι ο κόσμος και ταυτόχρονα υπογραμμίζουν την ανάγκη για ισχυρά αντανακλαστικά από πλευράς Κρατών για αποτελεσματική αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων κρίσεων.

Το σκηνικό που διαμορφώνεται προκαλεί ποικίλες επιπτώσεις σε διάφορα επίπεδα και καλούμαστε να διαχειριστούμε, πάντα με υπευθυνότητα και ορθολογισμό μια ιδιαίτερα σύνθετη κατάσταση πραγμάτων, ειδικά στον τομέα της ενέργειας και ευρύτερα της οικονομίας.

Ως Κυβέρνηση, μένουμε προσηλωμένοι και εργαζόμαστε για την ασφάλεια και την ευημερία των πολιτών, τη διατήρηση της προοπτικής για τη χώρα μας, καθώς επίσης την σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Κυρίες και Κύριοι,

Η κυπριακή οικονομία παραμένει ανθεκτική και ισχυρή, χάρη στη συνετή δημοσιονομική πολιτική. Η πρόσφατη διπλή αναβάθμιση και η κατάταξη της σε επενδυτική βαθμίδα από τους Moody’s, 12 χρόνια μετά, προσφέρει ευκαιρίες για την προσέλκυση ποιοτικών επενδύσεων και κατ’ επέκταση τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Με δεδομένη την προσήλωση μας στη διασφάλιση συνθηκών οικονομικής ανάπτυξης, θέλω να επαναλάβω ότι για την Κυβέρνηση η δημοσιονομική υπευθυνότητα, ο υγιής χρηματοπιστωτικός τομέας και οι διαρκείς και τολμηρές μεταρρυθμίσεις καθορίζουν το πλαίσιο των αποφάσεων που λαμβάνουμε.

Μόνο μέσα από τέτοιες υπεύθυνες προσεγγίσεις, μακριά από λαϊκισμούς και ευχολόγια, διασφαλίζεται η ανάπτυξη, η πρόοδος, η ασφάλεια και κατ΄ επέκταση η ικανότητα της Κυβέρνησης να ασκεί αποτελεσματική και στοχευμένη κοινωνική πολιτική.

Φίλες και Φίλοι,

Γνωρίζω πάρα πολύ καλά τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζετε, γνωρίζω την πίεση που δέχονται τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις.

Ήταν ακριβώς μέσα σε αυτό το πλαίσιο που, αμέσως μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης λάβαμε σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση των δυσκολιών και των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες.

Ενδεικτικά αναφέρω την ανανέωση της συμφωνίας για την ΑΤΑ, την αύξηση των επιδομάτων πρόνοιας, την αύξηση του επιδόματος χαμηλοσυνταξιούχων, τη μείωση της έκτακτης εισφοράς στην άμυνα επί του εισπρακτέου φόρου, την αύξηση του επιδόματος στις πολύτεκνες Μάνες, την εφαρμογή του μηδενικού συντελεστή σε αρκετά είδη πρώτης ανάγκης, το σχέδιο κτίΖΩ και αρκετά άλλα.

Σήμερα, αξιολογώντας τα υπό διαμόρφωση δεδομένα, ανακοινώνουμε ένα νέο πακέτο στοχευμένων μέτρων, άμεσων και μεσοπρόθεσμων, για τη στήριξη της κυπριακής κοινωνίας.

Τα άμεσα μέτρα αφορούν:

1. Κλιμακωτή επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος από την 1η Νοεμβρίου 2023 μέχρι τις 29 Φεβρουαρίου 2024, για οικιακούς, εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές ενώ, για τους ευάλωτους καταναλωτές η επιδότηση καλύπτει το 100% της αύξησης της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος.
2. Μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης καυσίμων κίνησης, κατά 8,33 σεντ το λίτρο, για τους μήνες Νοέμβριο του 2023 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2024.
3. Μείωση του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 6,39 σεντ το λίτρο, από τον Δεκέμβριο του 2023 μέχρι και τον Μάρτιο του 2024.
4. Επιδότηση κατά 2% του επιτοκίου των στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί από την 1η Ιανουαρίου 2022 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2023 για αγορά και ανέγερση πρώτης κατοικίας, για οικογένειες με ετήσιο εισόδημα €50.000.
5. Μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ στο κρέας και τα λαχανικά, από την 1η Δεκεμβρίου 2023 μέχρι το τέλος Μάϊου 2024.
6. Επιδότηση ενοικίου για λήπτες ΕΕΕ με εφάπαξ ποσό €300 σε όσους λαμβάνουν επιδότηση ενοικίου ή τόκων στεγαστικού δανείου. Το ποσό αυξάνεται στα €500 σε δικαιούχους με σοβαρή αναπηρία.
7. Εφάπαξ ενίσχυση στους λήπτες επιδόματος διακίνησης αναπήρων με ποσό €120.
8. Επέκταση του επιδόματος τέκνου για πολύτεκνους καλύπτοντας τα παιδιά μέχρι την ολοκλήρωση των προπτυχιακών σπουδών τους για απόκτηση πρώτου πτυχίου.
9. Αύξηση κατά 5% του επιδόματος τέκνου.

Κυρίες και Κύριοι,

Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα αποσκοπούν στην εξεύρεση μόνιμων και βιώσιμων λύσεων για τη δραστική μείωση του ενεργειακού κόστους και την εξασφάλιση προσιτής στέγης. Συγκεκριμένα:

1. Εγκατάσταση Φωτοβολταϊκών χωρίς την καταβολή κεφαλαίου σε μικρού και μεσαίου μεγέθους κατοικίες, με την παραχώρηση αρχικής χορηγίας €1.000 και αποπληρωμή του υπόλοιπου ποσού με δόσεις, μέσω του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος.
2. Αύξηση της ισχύος αυτοπαραγωγής και ιδιοκατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος σε επιχειρήσεις, μέσω Φωτοβολταϊκών.

Όσον αφορά τη στεγαστική πολιτική, ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα την νέα γενιά του τόπου μας, μέσα από μια ολιστική προσέγγιση προχωρούμε για πρώτη φορά με συγκεκριμένο σχεδιασμό, ως ακολούθως:

1. Σχέδιο Ανακαινίζω – Ενοικιάζω για ένταξη κενών και αδρανών κατοικιών στην αγορά ενοικίου.
2. Ενίσχυση υφιστάμενων πολεοδομικών κινήτρων για ανέγερση οικιστικών μονάδων, μέρος των οποίων θα παραχωρούνται με προσιτό ενοίκιο.
3. Σχέδιο, Kτίζω και Eνοικιάζω σε ιδιωτική γη, με αξιοποίηση πρόσθετου συντελεστή δόμησης και φορολογικών κινήτρων για κατασκευή και ενοικίαση οικιστικών μονάδων σε προσιτές τιμές.
4. Κοινωνική Στέγαση μέσα από την ανέγερση οικιστικών μονάδων σε συγκεκριμένα τεμάχια γης.
5. Παραχώρηση οικοπέδων στην ύπαιθρο για οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα.
6. Στεγαστική επιδότηση νεαρών ζευγαριών ή και νέων μέχρι 41 ετών με παραχώρηση εφάπαξ χορηγίας από €20.000 μέχρι €50.000, στη βάση κριτηρίων.

Λεπτομέρειες για τα 17 Μέτρα που προανέφερα θα δοθούν στη δημοσιότητα σήμερα, ενώ τις επόμενες μέρες οι αρμόδιοι υπουργοί θα προβούν σε αναλυτικές παρουσιάσεις.

Φίλες και φίλοι,

Τα μέτρα που ανακοίνωσα σήμερα είναι πλήρως κοστολογημένα και εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων του Κράτους. Θέλω να επαναλάβω για μια ακόμη φορά ότι γνώμονας των δράσεων μας είναι η ενίσχυση του δικτύου κοινωνικής προστασίας των ευάλωτων συμπατριωτών μας και η στήριξη της μεσαίας τάξης, σύμφωνα με το Κοινωνικό Συμβόλαιο μου με τον Κυπριακό λαό.

Ευχαριστώ τις πολιτικές δυνάμεις και τους κοινωνικούς εταίρους που κατέθεσαν, κατά καιρούς, προτάσεις για αντιμετώπιση της παρούσας κατάστασης.

Ειδικότερα όμως αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω όλους εσάς, τον κάθε πολίτη ξεχωριστά, γιατί είναι χάρη στις δικές σας προσπάθειες, που η κυπριακή οικονομία βρίσκεται σε σταθερή αναπτυξιακή πορεία και μας επιτρέπει να κάνουμε ουσιαστικές παρεμβάσεις για στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

Συνεχίζουμε τη μεγάλη προσπάθεια με συγκεκριμένους στόχους, με πλάνο και με αποφασιστικότητα. Πάνω από όλα, με υπευθυνότητα, επιμονή και ανθρωποκεντρική προσέγγιση.

Σας ευχαριστώ πολύ.