Τα έσοδα και η συνεισφορά της πλοιοδιαχείρισης στο ΑΕΠ της Κύπρου

Μικρή μείωση της τάξης του 3,85% παρουσίασαν σε εξαμηνιαία βάση τα έσοδα από την πλοιοδιαχείριση, στην πρώτη μείωση έπειτα από τέσσερα συνεχόμενα εξάμηνα λόγω της επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας εν μέσω του υψηλού πληθωρισμού.

Σύμφωνα με την έρευνα πλοιοδιαχείρισης που διενεργεί η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, τα έσοδα (σε ονομαστικούς όρους) από την πλοιοδιαχείριση το πρώτο μισό του 2023 διαμορφώθηκαν στα €623 εκατομμύρια το πρώτο μισό του 2023, από €648 εκατ. το δεύτερο μισό του 2022.

Αντίθετα, σε ετήσια βάση (πρώτο μισό του 2022) τα έσοδα παρουσιάζουν αύξηση σχεδόν 9%. Ως ποσοστό του (εξαμηνιαίου) ΑΕΠ, τα έσοδα από την πλοιοδιαχείρηση διαμορφώθηκαν στο 4,5%.

Σταθερά πρώτοι οι Γερμανοί

Τα μερίδια ανά χώρα πληρωμής καταγράφουν τον διεθνοποιημένο χαρακτήρα της βιομηχανίας πλοιοδιαχείρισης. Ειδικότερα, η Γερμανία διατηρεί το μεγαλύτερο μερίδιο με 40%, από 41% το δεύτερο μισό του 2022.

Δεύτερη παραμένει η Ελλάδα με 17% (16% στο 2ο μισό του 2022), ενώ η Ελβετία διπλασίασε το μερίδιό της στο 10% από 5% το δεύτερο μισό του 2022.

Άλλες αξιόλογες συνεισφορές μεριδίων κατά την ίδια περίοδο περιλαμβάνουν τη Μάλτα (5%), τις ΗΠΑ (4%) και τη Σιγκαπούρη (4%), οι οποίες είτε σημείωσαν αυξήσεις είτε παρέμειναν αμετάβλητες.

Πάντως στα ιστορικά μερίδια των εσόδων ανά χώρα, παρουσιάζεται μια σημαντική διαφοροποίηση, αφού ενδεικτικά το πρώτο εξάμηνο του 2018, το μερίδιο της Γερμανίας πλησίαζε το 50%.

Όσον αφορά την κατανομή ανά κύκλο εργασιών των εταιρειών, το 35% των εταιρειών κατόρθωσε να αποφέρει έσοδα μεταξύ των €2 - €30 εκατομμυρίων, ενώ το 23% των εταιρειών κατόρθωσε να αποφέρει έσοδα πέραν των €30 εκατομμυρίων.

Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία, τα περισσότερα έσοδα προήλθαν από τις υπηρεσίες πλήρους πλοιοδιαχείρισης, που είχαν μερίδιο 48,6% με τις υπηρεσίες διαχείρισης πληρωμάτων να ακολουθούν με 47,6% και την τεχνική πλοιοδιαχείριση να περιορίζεται στο 3,8%.

Δαπάνες στο -4%

Περίπου αντίστοιχη μείωση με τα έσοδα παρουσίασαν το πρώτο μισό του 2023 και τα έξοδα της βιομηχανίας, τα οποία υποχώρησαν κατά σχεδόν 4%, στα €604 εκατ., διακόπτοντας μια σειρά αυξήσεων που είχε ξεκινήσει από το πρώτο μισό του 2021 και η οποία σχετίζεται κυρίως με την άνοδο στις τιμές των καυσίμων. Σε ετήσια βάση οι δαπάνες παρουσιάζουν αύξηση 13,5%.

Η συντριπτική πλειοψηφία των δαπανών, ήτοι το 70% κατανέμεται σε έξοδα πληρώματος, με τα έξοδα πλοιοδιαχείρισης να ακολουθούν με 24% και το 6% να κατανέμεται σε διοικητικά έξοδα.

Διαβάστε πιο κάτω την έρευνα για το πρώτο εξάμηνο του 2023:

• EΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΠΛΟΙΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟ ΜΗ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ

Τα έσοδα της Κύπρου από την πλοιδιαχείριση μειώθηκαν στα €623 εκατομμύρια κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 2023 (2023H1), το οποίο αντιστοιχεί σε 4,5% του εξαμηνιαίου ΑΕΠ της Κύπρου, ως κύκλος εργασιών (Διάγραμμα 1).

Ωστόσο, σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2022 αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 9%.

Στο Διάγραμμα 2 τα έσοδα του κλάδου διαχωρίζονται κατά χώρα πληρωμής. Η συνεισφορά της Γερμανίας (του κύριου εμπορικού εταίρου στον κλάδο) μειώθηκε ελαφρά από 41% κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022 σε 40% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Άλλες αξιόλογες συνεισφορές μεριδίων κατά την ίδια περίοδο περιλαμβάνουν: την Ελλάδα (17%), την Ελβετία (10%), τη Μάλτα (5%), τις ΗΠΑ (4%) και τη Σιγκαπούρη (4%), οι οποίες είτε σημείωσαν αυξήσεις είτε παρέμειναν αμετάβλητες.

Στο Διάγραμμα 3, οι εταιρείες πλοιοδιαχείρισης κατανέμονται σε διαφορετικά διαστήματα εισοδήματος σύμφωνα με το ύψος του κύκλου εργασιών τους, όπως απεικονίζονται στον οριζόντιο άξονα.

Ο κατακόρυφος άξονας μετρά το ποσοστό των εταιρειών που ανήκουν σε κάθε διάστημα εισοδήματος. Κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 2023, το 35% των εταιρειών κατόρθωσε να αποφέρει έσοδα μεταξύ των €2-€30 εκατομμυρίων έκαστη, ενώ το 23% των εταιρειών κατόρθωσε να αποφέρει έσοδα πέραν των €30 εκατομμυρίων έκαστη.

Τα επίπεδα συγκέντρωσης στον κλάδο της πλοιοδιαχείρισης απεικονίζονται στο Διάγραμμα 4, όπου οι εταιρείες ταξινομούνται ανάλογα με το μέγεθος των εσόδων τους.

Ο οριζόντιος άξονας απεικονίζει, σε ποσοστά, τις μεγαλύτερες εταιρείες, ενώ ο κατακόρυφος άξονας μετρά την αντίστοιχη (σωρευτική) ποσοστιαία συνεισφορά των εταιρειών στα εισοδήματα.

Το σημείο καμπής δεικνύει την παρουσία ενός μικρού αριθμού μεγάλων εταιρειών

που κυριαρχούν στον κλάδο. Κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2023, το 27% των ιεραρχικά μεγαλύτερων εταιρειών αντιπροσώπευε το 94% των εσόδων του κλάδου.

• ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΛΟΙΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Οι τρεις βασικές κατηγορίες υπηρεσιών πλοιοδιαχείρισης και οι αντίστοιχες συνεισφορές τους απεικονίζονται στο Διάγραμμα 5.

Σε όλες τις περιπτώσεις τα μερίδια των συνεισφορών είναι πολύ κοντά στα ποσοστά που καταγράφηκαν το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Το μερίδιο των υπηρεσιών πλήρους διαχείρισης αυξήθηκε ελαφρώς στο 48,6% του συνολικού ποσού των εσόδων πλοιοδιαχείρισης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Αντίθετα, οι υπηρεσίες διαχείρισης πληρώματος μειώθηκαν ελαφρώς από 49% που καταγράφηκε κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022 στο 47,6% των εσόδων το πρώτο εξάμηνο του 2023.

• ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΛΟΙΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Το επίπεδο των διασυνοριακών δαπανών που σχετίζονται με τις δραστηριότητες του τομέα της πλοιοδιαχείρισης στην Κύπρο (δαπάνες πληρώματος, δαπάνες πλοιοδιαχείρισης και δαπάνες διοίκησης) παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 6.

Οι δαπάνες πλοιοδιαχείρισης μειώθηκαν στα €604 εκατομμύρια το πρώτο εξάμηνο του 2023, μετά από μια σειρά αυξήσεων που άρχισαν το πρώτο εξάμηνο του 2021. Αυτή η τάση συνάδει με τη μεταβολή των εσόδων που απεικονίζεται στο Διάγραμμα 1.

Το Διάγραμμα 7 απεικονίζει τους κύριους τύπους δαπανών που σχετίζονται με τον κλάδο. Ιστορικά, ο κλάδος παρουσιάζει μια σχετικά σταθερή δομή δαπανών. Η πλειοψηφία αυτών αφορά τα έξοδα πληρώματος, τα οποία αποτέλεσαν το 70% του συνολικού ποσού κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Οι περισσότερες από αυτές τις πληρωμές αφορούσαν αμοιβές ναυτικών με καταγωγή από χώρες μη-μέλη της ΕΕ (49%). Τα έξοδα διοίκησης αυξήθηκαν στο 6% ενώ τα έξοδα διαχείρισης πλοίων (π.χ. ανταλλακτικά, λιπαντικά, δεξαμενισμός πλοίων κ.λπ.) μειώθηκαν στο 24% του συνολικού ποσού κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023.