Ύψιστης σημασίας για αύξηση της παραγωγικότητας η ψηφιοποίηση

Τη σημασία της ψηφιοποίησης της κυπριακής οικονομίας σε όλους τους τομείς, με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας, τονίζει το Κέντρο Οικονομικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου, με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας «Οι εξελίξεις της παραγωγικότητας εργασίας ανά τομέα στην Κύπρο» την οποία δημοσιοποίησε την Τετάρτη.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας που εκπονήθηκε μεταξύ 2015 και 2021, οι τομείς έντασης τεχνολογίας παρουσίασαν βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας, ενώ αντίθετα τομείς που βασίζονται στη διαπροσωπική επαφή παρουσίασαν επιδείνωση.

Μεταξύ των ετών 2015 και 2019, την περίοδο μετά την οικονομική ύφεση και πριν από την κρίση της COVID-19, η κυπριακή οικονομία είχε κατά μέσο όρο αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας 1,1%.

Η υψηλότερη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας σημειώθηκε στον τομέα της Ενημέρωσης και Επικοινωνίας με αύξηση 6,4%. Αυτό οφείλεται στην αύξηση του δείκτη ολικής παραγωγικότητας (Total Factor Productivity-TFP) στον κλάδο, η οποία υπεραντιστάθμισε τη μείωση της κεφαλαιακής εμβάθυνσης.

Την ίδια περίοδο, η παραγωγικότητα εργασίας στον τομέα των Ακινήτων καθώς και στο Χρηματοπιστωτικό & Ασφαλιστικό τομέα, συρρικνώθηκε κατά 7,1% και 5,2%, αντίστοιχα. Το μεγαλύτερο μέρος της απώλειας της παραγωγικότητας της εργασίας του χρηματοοικονομικού και ασφαλιστικού τομέα οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μείωση του TFP.

Το 2020, κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, σημειώθηκαν απότομες μειώσεις στην ανάπτυξη: η πραγματική παραγωγή και η εργασία μειώθηκαν κατά 4,5% και 6,5% αντίστοιχα. Παρόλα αυτά, η παραγωγικότητα της εργασίας αυξήθηκε στο 2%. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες υφέσεις, το 2021 η οικονομία ανέκαμψε γρήγορα με την παραγωγή και την εργασία να αυξάνονται κατά 6,4% και 4,7%, αντίστοιχα.

Η ανάλυση των δεδομένων ανά τομέα έδειξε ότι ο αντίκτυπος του σοκ ήταν ασύμμετρος μεταξύ των τομέων. Η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας αυξήθηκε αμέσως μετά τα πρώτα μέτρα περιορισμού (lockdown) σε τομείς έντασης τεχνολογίας, όπως οι Χρηματοπιστωτικές και Ασφαλιστικές δραστηριότητες και ο τομέας της Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, όπου η εξ αποστάσεως εργασία ήταν εφικτή και όπου οι επιχειρήσεις μπορούσαν να επωφεληθούν από νέες ψηφιακές/διαδικτυακές λύσεις. Η θετική επίδραση στην παραγωγικότητα της εργασίας, αν και σε μικρότερο βαθμό, διατηρήθηκε και κατά τη διάρκεια του 2021.

Αντίθετα, για τομείς όπως το χονδρικό, το λιανικό εμπόριο και διαμονή, τις τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία και τις κατασκευές, που εξαρτώνται περισσότερο από τις προσωπικές αλληλεπιδράσεις, τα μέτρα περιορισμού είχαν αρνητικό αντίκτυπο στο ρυθμό ανάπτυξης της παραγωγικότητας της εργασίας. Το 2021, αφότου η οικονομία άρχισε να ανοίγει ξανά, οι περισσότεροι από τους τομείς που επηρεάστηκαν αρνητικά ανέκαμψαν.

«Η επιτάχυνση της ψηφιακής αφομοίωσης θα μπορούσε να είναι ένα θετικό αποτέλεσμα από την κρίση. Στοχεύοντας σε υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης της παραγωγικότητας, οι πολιτικές για αύξηση του βαθμού και της ταχύτητας της ψηφιοποίησης της οικονομίας είναι ύψιστης σημασίας», αναφέρεται.

Προστίθεται το πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ), η Κύπρος εργάζεται επί του παρόντος για την εφαρμογή μέτρων προς αυτή την κατεύθυνση. Εξίσου σημαντικά για τη μακροπρόθεσμη παραγωγικότητα είναι οι στέρεοι οικονομικοί θεσμοί, η ευελιξία στην αγορά εργασίας καθώς και οι φυσικές και ψηφιακές υποδομές. Η ευρεία ψηφιακή υιοθέτηση σε όλους τους τομείς, αναφέρεται, θα καθορίσει την πορεία του ρυθμού ανάπτυξης της παραγωγικότητας.