Οι θέσεις του Δήμου Λευκωσίας για τις επικίνδυνες οικοδομές

Το τελευταίο διάστημα, με αφορμή τα δύο σοβαρά περιστατικά κατάρρευσης μπαλκονιών στην Πάφο τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό πολιτών, επανήλθε στην επικαιρότητα το θέμα των διαδικασιών και ευθυνών για τη συντήρηση και τον έλεγχο των επικίνδυνων οικοδομών στις πόλεις.

Δεδομένου ότι σχετικές αναφορές γίνονται και για τη Λευκωσία, όπου επίσης εντοπίζεται σημαντικός αριθμός κτηρίων που χρήζουν προσοχής, θεωρούμε υποχρέωσή μας να ενημερώσουμε για τις ενέργειες στις οποίες προβαίνει ο Δήμος Λευκωσίας και για τα εμπόδια και προβλήματα που αντιμετωπίζει στη διαχείριση της κατάστασης.

Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε εξ αρχής πως είναι αποκλειστική ευθύνη του κάθε ιδιοκτήτη να συντηρεί την οικοδομή του και να μην την αφήνει να φτάνει σε κατάσταση επικινδυνότητας. Όταν ειδοποιηθεί ότι η οικοδομή του είναι επικίνδυνη, έχει συγκεκριμένη προθεσμία για να ενεργήσει έτσι ώστε να αρθεί η επικινδυνότητα. Σήμερα, εάν ένας ιδιοκτήτης αρνηθεί να προβεί σε συντήρηση για άρση της επικινδυνότητας, η νομοθεσία δίνει την ευχέρεια στην τοπική Αρχή να παρέμβει για να εκτελέσει εργασίες άρσης της επικινδυνότητας και να χρεώσει τον ιδιοκτήτη.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο Δήμος και, κατ’ επέκταση ο φορολογούμενος πολίτης, να επιβαρύνεται με το κόστος συντήρησης ενός ιδιωτικού ακινήτου. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι, ενώ τα οφέλη που προκύπτουν από την κατοχή ενός ακινήτου παραμένουν ιδιωτικά, το κόστος μετατρέπεται σε συλλογικό, στερώντας από την τοπική Αρχή πόρους οι οποίοι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν προς όφελος της πόλης και όλων των πολιτών.

Έχοντας διαπιστώσει τις αδυναμίες που υπάρχουν στο υφιστάμενο σύστημα, ο Δήμος Λευκωσίας έχει προχωρήσει κατ’ επανάληψη στην υποβολή εισηγήσεων και στην αποστολή σειράς επιστολών προς το υπουργείο Εσωτερικών και όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα, τονίζοντας την ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα και πρωτοβουλίες για αντιμετώπιση της κατάστασης.

Η νομοθεσία θα πρέπει να τροποποιηθεί έτσι ώστε να υποχρεώνει άμεσα, σε ουσιαστικό χρόνο και με τρόπο αποτελεσματικό τον κάθε ιδιοκτήτη να συντηρεί την οικοδομή του.

Ο Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος προσφέρει ένα εξαιρετικά δυνατό εργαλείο. Την επιβολή διοικητικού προστίμου. Είναι μια πρακτική που έχει εφαρμοστεί από τον Δήμο στο παρελθόν και εφαρμόζεται και σήμερα. Για να λειτουργήσει, όμως, αποδοτικά, προϋποθέτει τη γρήγορη εξέταση πιθανών ενστάσεων ή προσφυγών, από το υπουργείο Εσωτερικών. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, όπως έχουμε επισημάνει και στο παρελθόν, η διαδικασία επιβολής διοικητικών προστίμων είναι εξαιρετικά χρονοβόρα, σε βαθμό που καθίσταται μη αποδοτική και μη λειτουργική.

Πάγια θέση μας είναι πως η σύντομη και αποφασιστική επιβολή της νομοθεσίας θα επιφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα και θα αλλάξει προς το θετικό την εικόνα των πόλεων μας, σε ότι αφορά στις παράνομες ενοικιάσεις ακινήτων, στις παράνομες πολεοδομικές χρήσεις και στις επικίνδυνες οικοδομές.

Ο Δήμος για να μπορεί να ενεργεί αποτελεσματικά, έχει εισηγηθεί την επίσπευση της εξέτασης των προσφυγών από το υπουργείο Εσωτερικών με καθορισμό μέγιστου χρόνου απάντησης τους τρεις μήνες. Επίσης, το υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης, καλούνται να προβούν σε όλες τις δέουσες ενέργειες για να διευκολύνουν τις τοπικές Αρχές στην εφαρμογή του Νόμου και την αποκατάσταση της νομιμότητας που είναι και παραμένει κοινός μας στόχος.

Επιπλέον, κατά την πρόσφατη διαδικασία εκσυγχρονισμού του νομικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με επιστολές μας προς όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα, τα αρμόδια υπουργεία και την Ένωση Δήμων, είχαμε προτείνει τις ακόλουθες τροποποιήσεις στη νομοθεσία:

• Τακτική επιθεώρηση οικοδομών από μέλη του ΕΤΕΚ για έκδοση πιστοποιητικού καταλληλότητας
• Παραχώρηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση της αρμοδιότητας για έκδοση εξώδικων, για ελλιπή συντήρηση, για επικινδυνότητα και για προβληματικές/ανθυγιεινές συνθήκες διαβίωσης.
• Άρση του ενοικιοστασίου στα διατηρητέα.
• Ενοικιαστήρια έγγραφα να συνοδεύονται από Πιστοποιητικό Καταλληλότητας του υποστατικού προς ενοικίαση.
• Θέσπιση κανονισμών Λειτουργίας Διαχειριστικών Επιτροπών κοινόκτητων οικοδομών με αποτελεσματικούς όρους διαχείρισης και συντήρησής τους.

Δυστυχώς, κατά τη διαδικασία ψήφισης των τροπολογιών του νομοσχεδίου για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, παρά το γεγονός ότι η εισήγηση μας για τακτικό έλεγχο των οικοδομών και έκδοση πιστοποιητικού καταλληλόλητας τέθηκε σε ψηφοφορία με πρωτοβουλία της ΔΗ.ΠΑ., καταψηφίστηκε από όλα τα υπόλοιπα κόμματα.

Θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό να υιοθετηθούν το συντομότερο οι πιο πάνω αλλαγές στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, έτσι ώστε να αυξηθεί άμεσα η λειτουργικότητα και η αποδοτικότητα των τοπικών Αρχών, πάντα με γνώμονα την ασφάλεια των δημοτών/πολιτών, την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών τους και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων.