Σιωπηλός δολοφόνος οι μονάδες παραγωγής ενέργειας με συμβατικά καύσιμα

33.900 ζωές χάνονται πρόωρα κάθε χρόνο στην Ευρώπη, ως αποτέλεσμα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλείται από τη λειτουργία μονάδων παραγωγής ενέργειας με συμβατικά καύσιμα. Αυτό καταδεικνύει μελέτη με επικεφαλής ερευνητές του Κέντρου Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα (CARE-C) του Ινστιτούτου Κύπρου, η οποία υπογραμμίζει ότι ο αριθμός αυτών των πρόωρων θανάτων θα μπορούσε να μειωθεί δραματικά, μέσω της ολικής κατάργησης των συγκεκριμένων σταθμών παραγωγής.

Η επιστημονική κοινότητα έχει ήδη επισημάνει ότι η παραγωγή ενέργειας από καύση άνθρακα προκαλεί την απελευθέρωση ρύπων, ιδιαίτερα επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία. Ειδικότερα τα σωματίδια διαμέτρου μικρότερης των 2,5 μικρομέτρων (PM2.5), που δεν είναι ορατά στο ανθρώπινο μάτι, αλλά μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες, έχουν συνδεθεί με αναπνευστικές ασθένειες, καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά επεισόδια.

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο «Environmental Research Letters», διαπιστώνει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση από μονάδες παραγωγής ενέργειας με συμβατικά ορυκτά καύσιμα στην Ευρώπη, συνδέεται άμεσα με τουλάχιστον 16.800 θανάτους κάθε χρόνο, από καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα. Μάλιστα, οι ερευνητές υποδεικνύουν ότι τα επίπεδα ρύπων από την παραγωγή ενέργειας με συμβατικά ορυκτά καύσιμα, φαίνεται να υποτιμούνται στην επίσημη απογραφή εκπομπών, γι’ αυτό και ο αριθμός των πρόωρων θανάτων που προκαλούνται από τους συγκεκριμένους ρύπους στην Ευρώπη δεν αποκλείεται να πλησιάζει τους 33.900, κάθε χρόνο.

Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Κέντρου Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα (CARE-C) του Ινστιτούτου Κύπρου, του Ινστιτούτου Χημείας Max Planck στη Γερμανία και του TNO στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας, χρησιμοποίησε πραγματικά δεδομένα από το Ευρωπαϊκό Μητρώο Απελευθέρωσης και Μεταφοράς Ρύπων, για τη δημιουργία χαρτών που προσομοιώνουν τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, και υπολογίζουν τον αριθμό των ετήσιων πρόωρων θανάτων με και χωρίς τις εκπομπές των εργοστασίων παραγωγής ενέργειας με συμβατικά καύσιμα.

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τον αντίκτυπο των συγκεκριμένων ρύπων σε διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες, σημειώνοντας ότι τα ποσοστά θανάτου είναι υψηλά στις χώρες που διαθέτουν τον μεγαλύτερο αριθμό υφιστάμενων μονάδων παραγωγής ενέργειας από άνθρακα, όπως είναι η Πολωνία (1.470-1.840 εκτιμώμενοι ετήσιοι θάνατοι) και η Γερμανία (1.800-2.260 εκτιμώμενοι ετήσιοι θάνατοι). Yψηλά ποσοστά θανάτων εντοπίζονται επίσης σε πολλές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, και ειδικότερα σε περιοχές στις οποίες πνέουν άνεμοι που μεταφέρουν ρύπους από γειτνιάζουσες μονάδες παραγωγής ενέργειάς. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι η καύση άνθρακα είναι υπεύθυνη για τουλάχιστον 2.800-3.600 θανάτους κάθε χρόνο σε Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία.

Όπως αναφέρει η Δρ. Jonilda Kushta, πρώτη συγγραφέας της μελέτης και ερευνήτρια στο Κέντρο Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα (CARE-C) του Ινστιτούτου Κύπρου, η σταδιακή κατάργηση των εκπομπών άνθρακα θα συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της δημόσιας υγείας, ειδικά όταν εφαρμοστεί ταυτόχρονα με μειώσεις εκπομπών ρύπων σε άλλους τομείς.

Τα ευρήματα της μελέτης καταδεικνύουν ότι η ολική κατάργηση των σταθμών παραγωγής ενέργειας από άνθρακα στην Ευρώπη θα μπορούσε να σώσει δεκάδες χιλιάδες ζωές το χρόνο, είπε χαρακτηριστικά η Δρ Kushta, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη αποτροπής της υλοποίησης επιπλέον μονάδων παραγωγής ενέργειας από άνθρακα στην  Ευρωπαϊκή ήπειρο, που πιθανό να προκαλέσουν περαιτέρω αύξηση των θανάτων.