Α. Δημητριάδης: Να εμπλουτίσουμε το επενδυτικό προϊόν της Κύπρου

Την ανάγκη όπως το κράτος, μέσα από γρήγορες και αποτελεσματικές διαδικασίες, παραχωρήσει περαιτέρω επενδυτικά κίνητρα, που δεν έχουν άμεσο οικονομικό κόστος, και στοχεύσει στον εμπλουτισμό του επενδυτικού προϊόντος της χώρας μας, τονίζει ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Μεγάλων Αναπτύξεων, Ανδρέας Δημητριάδης.

Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, ο κ. Δημητριάδης υποδεικνύει πως οι τομείς του τουρισμού (ξενοδοχεία και εστιατόρια), καθώς και οι κατασκευές και τα ακίνητα, έχουν επηρεαστεί περισσότερο απ' όλους τους υπόλοιπους τομείς δραστηριότητας από την πανδημία, με την κατάσταση πολλών επιχειρήσεων στους κλάδους αυτούς να είναι πολύ δύσκολη. Στο πλαίσιο αυτό, όπως διαμηνύει, πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια επανεκκίνησης της οικονομίας με την παραχώρηση άμεσων γενναιόδωρων φορολογικών και πολεοδομικών κινήτρων, πέραν του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που έχει πρόσφατα ανακοινωθεί από το Υπουργείο Οικονομικών.

Ο Ανδρέας Δημητριάδης υπογραμμίζει πως χωρίς να παραγνωρίζεται η σημασία τρίτων χωρών, όπως οι χώρες της Ασίας, της Μέσης Ανατολής, της Αμερικής κλπ, θέση του Συνδέσμου Μεγάλων Αναπτύξεων είναι πως σε αυτή τη φάση θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην προσέλκυση επενδυτών από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τη Βρετανία, και προς αυτή τη κατεύθυνση πρέπει να δοθούν από το κράτος τα αναγκαία επενδυτικά κίνητρα.

«Τώρα, περισσότερο από ποτέ», επισημαίνει, «απαιτείται απ' όλους μας εγρήγορση, συνεργασία, σωστός μακροπρόθεσμος προγραμματισμός, δημιουργικότητα, αλλά και διορατικότητα, ώστε να εντοπίζουμε και να εκμεταλλευόμαστε τις ευκαιρίες που θα προβάλλουν».

Διαβάστε ακόμη: 

Πιερής Μάρκου: Έτσι Θα συνεχίσω το όραμα

Κρις Θεοφιλίδης: Κρουαζιέρες και τη χειμερινή περίοδο

Dolphin: Κοντά σε πώληση του Apollo Heights

Η κυπριακή οικονομία βιώνει μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο λόγω της πανδημίας, με ζωτικούς τομείς της επιχειρηματικής δραστηριότητας να έχουν πληγεί καίρια. Ποια είναι η εικόνα που έχετε ως Σύνδεσμος σε σχέση με την παρούσα κατάσταση που επικρατεί;

Οι τομείς του τουρισμού (ξενοδοχεία και εστιατόρια), οι κατασκευές και τα ακίνητα έχουν επηρεαστεί περισσότερο από όλους τους υπόλοιπους τομείς δραστηριότητας. Η κατάσταση πολλών επιχειρήσεων στους τομείς αυτούς είναι πολύ δύσκολη και πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια επανεκκίνησης της οικονομίας με την παραχώρηση άμεσων γενναιόδωρων φορολογικών και πολεοδομικών κινήτρων πέραν του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που έχει πρόσφατα ανακοινωθεί από το Υπουργείο Οικονομικών.

Υπάρχει άμεση ανάγκη προώθησης και ψήφισης σχεδίου για την παραχώρηση Κρατικών Εγγυήσεων προς ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, τη αναστολή πληρωμής δόσεων διαφόρων εισφορών, τη επιμήκυνση της περιόδου μεταφοράς ζημιών, τη παραχώρηση φορολογικών κινήτρων και ρυθμίσεων για επανεκκίνηση των οικοδομικών κατασκευών.

Σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα θα πρέπει να προωθηθεί η επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού (τόσο του ιδιωτικού όσο και δημόσιου τομέα), η περαιτέρω ενίσχυση και προώθηση των σημαντικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου, καθώς και η προώθηση νέων επιχειρηματικών τομέων, όπως αυτούς του ιατρικού τουρισμού, της ψηφιοποιημένης ιατρικής και εκπαίδευσης, κ.α.

Βασικοί στόχοι της δημόσιας οικονομικής πολιτικής θα πρέπει να είναι η διατήρηση της μακροοικονομικής σταθερότητας, η βιώσιμη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών, η εύρυθμη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η διατήρηση ευνοϊκού περιβάλλοντος για την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μέσα από τη συνέχιση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας. Με αυτό τον τρόπο θα διασφαλιστεί η ενίσχυση των παραγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας, η βιώσιμη ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας, μέσα σε συνθήκες κοινωνικής συνοχής.

Στρατηγικός σχεδιασμός και ο στόχος

Πόσο βαρύ ήταν το τίμημα που πλήρωσαν λόγω της πανδημίας οι μεγάλες αναπτύξεις-και δη ο κατασκευαστικός τομέας- και σε ποιο βαθμό διαβλέπετε να  επανεκκινεί σήμερα ο κλάδος;

Η πανδημία του κορωνοϊού έχει προκαλέσει αναστάτωση στην παγκόσμια οικονομία, καθώς κάθε χώρα στην προσπάθεια της να καταπολεμήσει την εξάπλωση της πανδημίας σφράγισε τα σύνορα της και επέβαλε περιοριστικά μέτρα για συναθροίσεις που οδήγησαν στο προσωρινό κλείσιμο χιλιάδων επιχειρήσεων και την αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας. Κάτω από αυτά τα δεδομένα, με το άνοιγμα των αγορών, ο διεθνής ανταγωνισμός έχει γίνει πιο έντονος, καθώς τα κράτη παρέχουν περαιτέρω επενδυτικά κίνητρα, γι’ αυτό και το κράτος μας μέσα από γρήγορες και αποτελεσματικές διαδικασίες θα πρέπει να παραχωρήσει περαιτέρω επενδυτικά κίνητρα, που δεν έχουν άμεσο οικονομικό κόστος, και να στοχεύσει στον εμπλουτισμό του επενδυτικού προϊόντος, ώστε να βοηθήσει τα μέλη μας να αντιμετωπίσουν τον διεθνή ανταγωνισμό και να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις.

O στρατηγικός σχεδιασμός του Συνδέσμου Μεγάλων Αναπτύξεων για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αναπροσαρμόστηκε με βάση τα επικρατούντα δεδομένα, έχει γίνει σύνθετος, συνεχής, πολυδιάστατος, και στηρίζεται σε συλλογικό επίπεδο. Τελικός στόχος του Συνδέσμου είναι η υλοποίηση των μεγάλων ιδιωτικών αναπτύξεων στην Κύπρο, μέσα από τη σοβαρή, μελετημένη, επιστημονική και επαγγελματική δράση των μελών του. Η Κύπρος έχει ανάγκη τις σοβαρές ξένες επενδύσεις, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο που έχει πληγεί η οικονομία μας από την πανδημία του κορωνοϊού, οι οποίες προσθέτουν αξία στην οικονομία, δημιουργώντας  ευρύτερο αναπτυξιακό όφελος και νέες θέσεις εργασίας.

Τώρα, περισσότερο από ποτέ, απαιτείται από όλους μας εγρήγορση, συνεργασία, σωστός μακροπρόθεσμος προγραμματισμός, δημιουργικότητα, αλλά και διορατικότητα, ώστε να εντοπίζουμε και να εκμεταλλευόμαστε τις ευκαιρίες που θα προβάλλουν.

Πώς κρίνετε τα αντανακλαστικά που επέδειξε το κράτος με στόχο τον περιορισμό των επιπτώσεων της πανδημίας στην οικονομία και ποιες ενέργειες θεωρείτε ότι πρέπει να γίνουν απ’ εδώ και πέρα για να διασφαλιστεί μια πραγματική επανεκκίνηση;

Η διαχείριση της πανδημίας από μέρους του κράτους ήταν σε γενικές γραμμές αποτελεσματική και αυτό διαπιστώνεται από την πρόοδο των εμβολιασμών, όπου η Κύπρος κατατάσσεται τρίτη στην Ευρώπη σε ποσοστό εμβολιασμένων, τον περιορισμένο αριθμό θανάτων, την ικανοποιητική παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε όσους είχαν προσβληθεί από την πανδημία, αλλά και του γεγονότος ότι το Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα της Κύπρου καθ’ όλη την διάρκεια της πανδημίας, λόγω των μέτρων που έλαβε το κράτος, δεν υπέστη μεγάλη μείωση.

Ως Σύνδεσμος έχετε κινηθεί προς την κατεύθυνση κατάθεσης συγκεκριμένων προτάσεων και εισηγήσεων για αποφάσεις και μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν;

Έχουμε ανταποκριθεί σε πρόσκληση του Προέδρου της Δημοκρατίας και καταθέσαμε, τόσο προφορικά όσο και γραπτώς, λεπτομερές υπόμνημα εισηγήσεων αναφορικά με την επανεκκίνηση της οικονομίας που καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα μέτρων που θα μπορούσαν να αναληφθούν από το κράτος και τις επιχειρήσεις.

Η κατάργηση του ΚΕΠ

Πέραν της πανδημίας, πισωγύρισμα εκ των πραγμάτων-και ανεξαρτήτως των λόγων που οδήγησαν σε αυτή την εξέλιξη-, αποτέλεσε η κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος(ΚΕΠ). Ως Σύνδεσμος Μεγάλων Αναπτύξεων, ποια είναι η μέχρι στιγμής ανάγνωση στην οποία προβαίνετε, αναφορικά με τις επιπτώσεις της κατάργησης του ΚΕΠ;

Ο τερματισμός του ΚΕΠ φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ για το 2021 και μέσα στην επόμενη τριετία η Κύπρος θα απωλέσει σωρευτικά 1,3% του ΑΕΠ της. Σε μικρότερο βαθμό αναμένεται να επηρεαστεί αρνητικά και ο τομέας των επαγγελματικών υπηρεσιών. Δικηγόροι, λογιστές και άλλοι επαγγελματίες, των οποίων μεγάλος όγκος των εργασιών τους αφορούσε το πρόγραμμα, αναμένεται να επηρεαστούν και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της εισροής χρημάτων από τον τομέα των υπηρεσιών, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας, αφού η συνεισφορά του στο ΑΕΠ υπερβαίνει το 80%.

Αξίζει να αναφερθεί ότι βάσει των υπολογισμών της ΕΥ, η συνολική συνεισφορά του προγράμματος, ανήρθε σε €7.6-€9.7 δισ. και 9.4-10.2 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Εκτιμάται ότι θα επηρεαστεί ένα σημαντικό ποσοστό των θέσεων εργασίας που ασχολούνται άμεσα ή έμμεσα με τον κατασκευαστικό τομέα, χωρίς ωστόσο να είναι ξεκάθαρη ακόμη η έκταση. Οι πιο πάνω αριθμοί επιβεβαιώνουν ότι τα χαμένα έσοδα δεν μπορούν να αναπληρωθούν από το βελτιωμένο σχέδιο της μόνιμης διαμονής.

Με τα δεδομένα που είχαν διαμορφωθεί, θεωρείτε πως ορθά ή λανθασμένα η Κυβέρνηση προχώρησε στην κατάργηση του συγκεκριμένου προγράμματος;

Εσφαλμένα αφέθηκε το Πρόγραμμα να οδηγηθεί σε ακύρωση γιατί ήταν πολύ χρήσιμο για την οικονομία μας και συνέβαλε αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της τραπεζικής κρίσης του 2013 και την προσέλκυση επενδύσεων σε όλους τους τομείς δραστηριότητας της κυπριακής οικονομίας, αλλά μετά τα όσα εξελίχθηκαν ως αποτέλεσμα του ρεπορτάζ του Al Jazeera δεν υπήρχε δυνατότητα διατήρησης του προγράμματος λόγω αντίδρασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και γιατί προκαλούσε πλήγμα στο κύρος της Κύπρου ως κράτους και επενδυτικού προορισμού.

Πόσο απαραίτητη είναι κατά την εκτίμηση του Συνδέσμου σας η διαμόρφωση ενός νέου επενδυτικού προγράμματος και από ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να διέπεται ένα τέτοιο νέο πρόγραμμα;

Ως Σύνδεσμος Μεγάλων Αναπτύξεων, ευελπιστούμε στην ψήφιση του Επενδυτικού Νόμου (σ.σ. απλοποίηση και επιτάχυνση αδειοδοτήσεων), ως ενός ακόμη ισχυρού αναπτυξιακού εργαλείου, το οποίο θα αποτελέσει τομή στην αντιμετώπιση του αναχρονιστικού συστήματος αδειοδότησης των μεγάλων έργων, αλλά και των κωλυμάτων που προκύπτουν από τα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Επιβάλλεται να απαλλαγούμε από τις γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες και τους αχρείαστους όρους, υιοθετώντας ένα μοντέρνο, ευέλικτο, αλλά συνάμα και αξιόπιστο ρυθμιστικό πλαίσιο, που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της οικονομίας μας και των επενδυτών.

Ο Μηχανισμός Ταχείας Δραστηριοποίησης

Πώς αποτιμάτε τη λειτουργία του Μηχανισμού Ταχείας Δραστηριοποίησης και πόσο αποδοτικός βλέπετε καθίσταται, στο πλαίσιο της συνολικότερης προσπάθειας για προσέλκυση ξένων επενδύσεων;

O Μηχανισμός Ταχείας Δραστηριοποίησης εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 3 Σεπτεμβρίου 2020, στο πλαίσιο της προσπάθειας για περαιτέρω προσέλκυση ξένων εταιρειών, καθώς και για ταχεία και αποτελεσματική εξυπηρέτηση αιτημάτων που λαμβάνονται από εταιρείες ξένων χωρών για εγκατάσταση στην Κύπρο.

Σκοπός του Μηχανισμού είναι η αδειοδότηση των εταιρειών μετά από επτά εργάσιμες μέρες από την ένταξή τους στον Μηχανισμό νοουμένου ότι έχουν φυσική παρουσία στην Κύπρο με τη λειτουργία αυτοτελών γραφείων και ελάχιστο κύκλο εργασιών €500.000 ανά έτος για τρία από τα τελευταία πέντε έτη. Στον μηχανισμό έχουν ενταχθεί εταιρείες από τον Λίβανο, το Ισραήλ, το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ.

Τα οφέλη από τον Μηχανισμό είναι πολύ θετικά γιατί συμβάλουν στην αύξηση της ρευστότητας και εισροής ξένων κεφαλαίων από το εξωτερικό, δημιουργούν πρόσθετες θέσεις εργασίας, απασχολούν άτομα υψηλής εξειδίκευσης και προωθούν την τεχνογνωσία και τις καλές πρακτικές. Οι διαδικασίες του Μηχανισμού θα πρέπει να απλοποιηθούν και αυτοματοποιηθούν και να ενταθούν οι προσπάθειες για προσέλκυσης ξένων επιχειρήσεων.

Ελκυστικός επενδυτικός προορισμός

Η επικέντρωση και σε άλλους τομείς ανάπτυξης, πέραν των κατασκευών, θα μπορούσε και σε ποιο βαθμό να δώσει στην παρούσα δύσκολη χρονική συγκυρία την έξτρα ώθηση που χρειάζεται στο σύνολό της η οικονομία για να ανακάμψει;

Διαρκής στόχος μας είναι όπως, μέσα από σοβαρή, μελετημένη, επιστημονική και επαγγελματική δράση, προωθείται η υλοποίηση μεγάλων ιδιωτικών αναπτύξεων στην Κύπρο. Τα κατασκευαστικά έργα που εκπροσωπούν τα μέλη του Συνδέσμου, αποτελούν κινητήριο δύναμη ανάπτυξης για την κυπριακή οικονομία, αλλά και πόλο έλξης ξένων επενδύσεων στο νησί, καθώς αφορούν αναπτύξεις πέραν των 50 εκατομμυρίων ευρώ η κάθε μια.

Η Κύπρος συγκεντρώνει αρκετά συγκριτικά πλεονεκτήματα στους τομείς του τουρισμού, της φιλοξενίας, της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, του ιατρικού τουρισμού και δυνατότητες στον τομέα της παροχής υψηλής ποιότητας εξειδικευμένων ιατρικών υπηρεσιών προς χρήστες γειτονικών χωρών, και ευελπιστούμε ότι θα συνεχίσει να αποτελεί έναν υποσχόμενο επενδυτικό προορισμό. Η γεωγραφική της θέση, η ιδιότητα του κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα επενδυτικά ταμεία, οι διαχειριστές κεφαλαίων, η παροχή υψηλής ποιότητας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, η εγκατάσταση διεθνών εταιρειών τεχνολογίας, πληροφορικής και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, το φορολογικό καθεστώς το οποίο αποτελεί ένα από τα ευνοϊκότερα στην Ε.Ε., το εύρυθμο νομοθετικό πλαίσιο, η ποιότητα του εργατικού δυναμικού της και η οικοδόμηση σύγχρονων υποδομών, σε συνδυασμό με το Brexit, αποτελούν μια σειρά από πλεονεκτήματα που προσελκύουν το ενδιαφέρον της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας και μας καθιστούν δυνητικά έναν ιδιαίτερα ελκυστικό επενδυτικό προορισμό.

Χωρίς να παραγνωρίζουμε τη σημασία τρίτων χωρών, όπως οι χώρες της Ασίας, της Μέσης Ανατολής, της Αμερικής κλπ, θεωρούμε ότι σε αυτή τη φάση θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην προσέλκυση επενδυτών από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τη Βρετανία, και προς αυτή τη κατεύθυνση πρέπει να δοθούν από το κράτος τα αναγκαία επενδυτικά κίνητρα.