Χ. Χρίστου: Η πρότασή μας για μια υγιή οικονομική ανάπτυξη

Την θέση πως η κυπριακή οικονομία πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν πιο εξωστρεφής, ώστε να μπορεί να προσελκύσει παραγωγικές ξένες επενδύσεις, αλλά και να δώσει κίνητρα σε Κύπριους νέους επιχειρηματίες γι’ αυτού του είδους τις επενδύσεις, διατυπώνει ο πρόεδρος του ΕΛΑΜ, Χρίστος Χρίστου.

Παρουσιάζοντας τις θέσεις του Κινήματος για την οικονομία, στο πλαίσιο συνέντευξης που παραχώρησε στο InBusinessNews, ο κ. Χρίστου αναφέρει πως η κυπριακή οικονομία πρέπει να εστιάσει στην ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων υπερυψηλής τεχνολογίας.

«Αν καταφέρουμε να κάνουμε την Κυπριακή Δημοκρατία ένα κέντρο υψηλής τεχνολογίας», σημειώνει, «σε συνδυασμό με την χαμηλή φορολογία μας, τις ιδανικές κλιματικές συνθήκες και την γεωγραφική μας θέση ως γέφυρα της Ευρώπης προς Αφρική και Μέση Ανατολή, τότε θα μπουν τα θεμέλια μιας υγειούς και διαρκoύς οικονομικής ανάπτυξης».

Διαβάστε ακόμη: 

Μ. Καρογιάν: Το τρίπτυχο του νέου μας παραγωγικού μοντέλου

Α. Θεολόγου: Η ριζοσπαστική πρόταση που θα προωθήσουμε άμεσα

Ακολουθεί πιο κάτω η συνέντευξη του Χρίστου Χρίστου στο InBusinessNews:

Ποιο είναι το οικονομικό μοντέλο, στην ευρύτητά του, που προτείνει και υιοθετεί το κόμμα σας για την Κύπρο της επόμενης δεκαετίας;

Το Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο από την αρχή της δημιουργίας του και ιδιαίτερα μετά την οικονομική κρίση προτείνει ως μοντέλο, την μικτή οικονομία. Δηλαδή, την επιστροφή στην παραγωγή, πρωτογενή και δευτερογενή, ως αντιστάθμισμα της μείωσης του τριτογενούς τομέα της κυπριακής οικονομίας. Το οικονομικό μοντέλο που είχε βασιστεί η κυπριακή οικονομία στο παρελθόν, δηλαδή αποκλειστικά σχεδόν στις υπηρεσίες και στον τουρισμό, είναι κατά την άποψή μας λανθασμένο.

Σε ποιους τομείς οικονομικής δραστηριότητας ειδικότερα, θεωρείτε πως πρέπει να εστιάσει η Κύπρος τα επόμενα χρόνια, προκειμένου να επιτύχει βιώσιμη ανάπτυξη;  

Η κυπριακή οικονομία πρέπει κατά την άποψή μας να εστιάσει στην ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων υπερυψηλής τεχνολογίας. Αν καταφέρουμε να κάνουμε την Κυπριακή Δημοκρατία ένα κέντρο υψηλής τεχνολογίας, σε συνδυασμό με την χαμηλή φορολογία μας, τις ιδανικές κλιματικές συνθήκες και την γεωγραφική μας θέση ως γέφυρα της Ευρώπης προς Αφρική και Μέση Ανατολή, τότε θα μπουν τα θεμέλια μιας υγειούς και διαρκoύς οικονομικής ανάπτυξης. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα άλλων χωρών, τα οποία θα έπρεπε να είχαμε αντιγράψει ως Κυπριακή Δημοκρατία. Γενικά η κυπριακή οικονομία πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν πιο εξωστρεφής, ούτως ώστε να μπορεί να προσελκύσει παραγωγικές ξένες επενδύσεις, αλλά και να δώσει κίνητρα σε Κύπριους νέους επιχειρηματίες για αυτού του είδους τις επενδύσεις.

Η κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος(ΚΕΠ), ανεξαρτήτως των λόγων για τους οποίους καταργήθηκε, ήταν αναμφίβολα πλήγμα για την κυπριακή οικονομία. Πώς κατά την αντίληψή σας θα μπορούσε να καλυφθεί το κενό που δημιούργησε η κατάργησή του; 

Το ΚΕΠ όντως βοήθησε στην εισροή κεφαλαίων από ξένες επενδύσεις στην κυπριακή οικονομία και η κατάργησή του αποτελεί πλήγμα για την οικονομία της πατρίδας μας. Παρόλα αυτά το ΕΛΑΜ είχε καταδείξει από πολύ νωρίς τις στρεβλώσεις που είχε το συγκεκριμένο πρόγραμμα, αφού ουσιαστικά οι επενδύσεις κατευθύνονταν μόνο στον κατασκευαστικό τομέα. Άποψη του Κινήματος είναι πως αν χρειάζεται να επαναφέρουμε ένα αντίστοιχο πρόγραμμα προσέλκυσης ξένων επενδύσεων αυτές θα πρέπει να γίνουν σε στοχευμένους τομείς της οικονομίας, με ισχυρές δικλείδες ασφαλείας όσον αφορά θέματα διαφθοράς.

Το ΚΕΠ ήταν μια προσωρινή λύση που θα λειτουργούσε ως παυσίπονο. Δεν θα έλυνε το πρόβλημα μόνιμα. Η απάντηση στην προηγούμενη ερώτηση δίνει την απάντηση για μια μόνιμη λύση στην γενικότερη ανάπτυξη της οικονομίας. Επίσης, θεωρούμε ότι πριν ενεργοποιηθεί ένα τέτοιο πρόγραμμα οφείλουμε να προστατεύσουμε την κυριότητα των εδαφών μας. Όσοι αγοράζουν γη με σκοπό την απόκτηση υπηκοότητας, θα πρέπει να αγοράζουν με μια μορφή ενοικιαγοράς 99 ετών, στην λήξη της οποίας η περιουσία θα ανήκει στην Κυπριακή Δημοκρατία. 

Σε ό,τι αφορά γενικότερα τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και κατ’ επέκταση της αγοράς εργασίας, ποιο είναι το πλαίσιο των προτάσεων σας;

Το ΕΛΑΜ, τόσο και κατά την παρελθούσα πενταετία όσο και στο μέλλον, στήριξε και στηρίζει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με διάφορες προτάσεις νόμου στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ενδεικτικά να θυμίσουμε ότι ήμασταν η πολιτική δύναμη που πρωτοστατήσαμε αναφορικά με την κατάργηση του εταιρικού φόρου των 350 ευρώ. Όσον αφορά την αγορά εργασίας πιέσαμε στο να δοθούν κίνητρα για την εργοδότηση ιδίως των νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας και των μακροχρόνια ανέργων.

Κατά καιρούς τίθενται, είτε από συντεχνίες είτε ακόμη και από κόμματα, διάφορα αιτήματα, η ικανοποίηση των οποίων δεν μοιάζει να είναι κίνηση προς την κατεύθυνση της συνετούς δημοσιονομικής πολιτικής, που τουλάχιστον θεωρητικά άπαντες θεωρούν ως αναγκαιότητα. Πώς κατά την προσέγγιση του δικού σας κόμματος πρέπει να αντικρίζονται;   Ως ΕΛΑΜ έχουμε μια πολύ διαφορετική θεώρηση όσον αγορά την «ικανοποίηση» κάποιων αιτημάτων. Τα αιτήματα που αφορούν εργαζομένους πρέπει να εξετάζονται μεμονωμένα και αναλόγως με το αίτημα θα είναι και η προσέγγιση. Όταν τα αιτήματα των εργαζομένων είναι δίκαια και λογικά θα πρέπει να ικανοποιούνται.      

Το χρηματοπιστωτικό σύστημα

Αναφορικά με το χρηματοπιστωτικό σύστημα του τόπου, το οποίο ως γνωστό πέρασε τα προηγούμενα χρόνια από συμπληγάδες, πώς θα σκιαγραφούσατε σήμερα την εικόνα του; Θα μπορούσε να λεχθεί πως πλέον στηρίζεται σε γερά θεμέλια;

Η εικόνα του χρηματοπιστωτικού συστήματος του τόπου δυστυχώς δεν είναι η καλύτερη. Οι λανθασμένοι χειρισμοί των διοικήσεων των τραπεζών, αλλά και του κράτους, έχουν αμαυρώσει και την εικόνα και την αξιοπιστία του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Όμως για την εικόνα που παρουσιάζει το χρηματοπιστωτικό σύστημα, δεν είναι άμοιρο ευθυνών το πολιτικό κατεστημένο, δηλαδή όσα κόμματα μέχρι σήμερα, είτε κυβέρνησαν είτε συγκυβέρνησαν.

Τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια(ΜΕΔ) παραμένουν μια ανοικτή πληγή, όχι μόνο για τις τράπεζες, αλλά και για την οικονομία στο σύνολό της. Είναι  τα ΜΕΔ ίσως και ο μεγαλύτερος κίνδυνος; Και αν ναι, ποιες άλλες ενέργειες θα μπορούσαν να γίνουν για την αποτελεσματική διαχείρισή τους;  

Τα ΜΕΔ είναι ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους και η σωστή διαχείριση της κατάστασης είναι μείζονος σημασίας. Πρέπει πρώτα να κατηγοριοποιηθούν οι οφειλέτες. Σε ό,τι αφορά τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, αυτούς δηλαδή που έχουν την δυνατότητα αποπληρωμής, αλλά εκμεταλλεύονται την κατάσταση, οι τράπεζες θα πρέπει να είναι αμείλικτες και να τους υποχρεώσουν να ξεκινήσουν να εξυπηρετούν τα δάνεια τους.

Η δεύτερη κατηγορία αφορά τους οφειλέτες που δεν μπορούν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους σε απόλυτο βαθμό, αλλά υπάρχει η δυνατότητα μιας μακροχρόνιας αναδιάρθρωσης που θα βοηθήσει τους οφειλέτες να ανταποκριθούν, θα πρέπει να πιεστούν οι τράπεζες να συνεργαστούν με αυτούς και να προχωρήσουν στις αναδιαρθρώσεις.

Υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία οφειλετών, οι οποίοι πέραν πάσης αμφιβολίας αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τον δανεισμό τους. Για αυτούς προτείνουμε ένα συμβιβασμό μεταξύ πελάτη και τράπεζας, με την συνεισφορά και του κράτους, ώστε αξιοποιώντας και τις υφιστάμενες εξασφαλίσεις να μειωθεί ο δανεισμός σε τέτοιο επίπεδο που θα καταστεί βιώσιμος.

Ως Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο καταθέσαμε δύο ολοκληρωμένες προτάσεις, τόσο στο Προεδρικό όσο και στο Υπουργείο Οικονομικών, που αφορούν την αντιμετώπιση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.

Η κυβερνητική πολιτική

Πώς αξιολογείτε την οικονομική πολιτική που εφάρμοσε και εφαρμόζει η παρούσα Κυβέρνηση, τόσο γενικά, αλλά και υπό το πρίσμα των ιδιαζουσών συνθηκών, που τον τελευταίο ένα χρόνο δημιούργησε η πανδημία;

Ως Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο αξίζει να σημειώσουμε ότι ήμασταν το πολιτικό κόμμα που δεν ενέκρινε τα μονομερή διατάγματα. Η δική μας προσέγγιση ήταν ότι θα έπρεπε να αφεθεί ελεύθερη η οικονομία να δουλέψει, με τις επιχειρήσεις να λαμβάνουν όλα τα δέοντα υγειονομικά μέτρα. Ευθύς εξαρχής η δική μας εισήγηση ήταν η δημιουργία μιας διεπιστημονικής ομάδας, η οποία θα αποτελείτο από επιδημιολόγους,  νομικούς, κοινωνιολόγους, ψυχολόγους, οικονομολόγους.

Ενώπιον της Βουλής εκκρεμούν σημαντικά μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια, η έγκριση των οποίων θεωρείται καθοριστικής σημασίας στην προσπάθεια για μετεξέλιξη της Κύπρου σε ένα καθ’ όλα σύγχρονο και οικονομικά ισορροπημένο κράτος. Ποια στάση θα τηρήσει απέναντί τους το κόμμα σας;

Η στάση μας δεν θα είναι γενικά θετική ή αρνητική για όλα τα νομοσχέδια. Θα μελετήσουμε το κάθε νομοσχέδιο ξεχωριστά και θα υπερψηφίσουμε όσα νομοσχέδια πιστεύουμε πως θα βοηθήσουν στην βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Άλλωστε, όπως αποδείξαμε πολλές φορές, ποτέ δεν προσεγγίζουμε δογματικά τις προτάσεις που έχουμε ενώπιον μας, αλλά θέτουμε σε προτεραιότητα το καλώς νοούμενο συμφέρον των πολιτών.

Εξίσου σημαντική παράμετρος, η πάταξη της διαφθοράς και η ενίσχυση της διαφάνειας. Πώς θα κινηθεί το κόμμα σας προς προώθηση και επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων;

Η ενίσχυση της διαφάνειας είναι ένα από τα μέτρα για την πάταξη της διαφθοράς. Προτείνουμε αύξηση των ποινών, αλλά και δήμευση περιουσίας όσων καταδικαστούν για διαφθορά. Συγκεκριμένα έχουμε καταθέσει δεκαέξι προτάσεις-εισηγήσεις για πάταξη της διαφθοράς:

Πρώτο, παραδειγματικές τιμωρίες και δημιουργία αποτρεπτικού πλαισίου, μέσω της αύξησης των ποινών, όπως είναι η δήμευση περιουσίας.

Δεύτερο, άμεση σύσταση ομάδων για εξέταση όλων των σκανδάλων που διαπράχθηκαν, όπως επίσης προώθηση για αξιοποίηση των υφιστάμενων πορισμάτων για σκάνδαλα, που δυστυχώς δεν είχαν ποτέ καμία τιμωρία.

Τρίτο, παροχή στους πολίτες και ηλεκτρονικής διαφάνειας (e-διαφάνεια).

Τέταρτο, το «Πόθεν Έσχες» Πολιτειακών Αξιωματούχων, να ελέγχεται από μια ανεξάρτητη ελεγκτική επιτροπή.

Πέμπτο, δημιουργία ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού Συστήματος Εσωτερικού και Εξωτερικού Ελέγχου με βάση τα διεθνή πρότυπα.

Έκτο, ενίσχυση και υποστήριξη του έργου των δικαστικών λειτουργών.

Έβδομο, απλοποίηση των διαδικασιών Δημόσιας Διοίκησης, μέσω του διαδικτύου.

Όγδοο, πάταξη φαινομένων πελατειακών σχέσεων, ρουσφετιού και αναξιοκρατίας.

Ένατο, ενδυνάμωση και ενοποίηση του νομικού πλαισίου για την καταγγελία φαινομένων διαφθοράς (whistleblowing) και δημιουργία καθεστώτος «Μάρτυρα Δημοσίου Συμφέροντος» ή κατά την πολιτική διεθνή ονοματολογία «μάρτυρα στέμματος».

Δέκατο, αξιολόγηση των δημοσίων στελεχών και αυστηρές αποτρεπτικές τιμωρίες για όσους εμπλέκονται σε υποθέσεις απάτης και διαφθοράς.

Εντέκατο, δημιουργία ασφαλιστικών δικλίδων για αποτροπή φαινομένων σύγκρουσης συμφερόντων.

Δωδέκατο, δημιουργία πλαισίου για τις εταιρίες που επιλέγουν να μην  έχουν ανάμειξη σε υποθέσεις διαφθοράς.

Δέκατο-τρίτο, επιβράβευση δημόσιων λειτουργών για τυχόν συμβολή στον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της διαφθοράς.

Δέκατο-τέταρτο, ταχύτερες διαδικασίες αναφορικά με την καταστολή της διαφθοράς.

Δέκατο-πέμπτο, δημιουργία νομοθετικού πλαισίου για το Lobbying, βάσει του οποίου πρέπει να εγγράφονται και να δηλώνουν όλες τις δράσεις, επαφές και δαπάνες τους. Κατ’ αντίστοιχο τρόπο, να αυστηροποιηθεί το πλαίσιο και για τις ΜΚΟ.

Δέκατο-έκτο, εναλλαγή του προσωπικού στις θέσεις-κλειδιά και η εφαρμογή της «αρχής των πολλών ματιών», με την εισαγωγή ενός κεντρικού μητρώου διαφθοράς.

Προτάσεις και ψηφοδέλτια

Ποια θα χαρακτηρίζατε ως την πιο ριζοσπαστική σας πρόταση, την οποία ως κόμμα θα προωθήσετε στο άμεσο μέλλον, σε σχέση με την οικονομία;

Τα τελευταία χρόνια πολλές/οί νέες/οι επιστήμονες δεν επιστρέφουν στην Κύπρο και αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον στο εξωτερικό. Οι περισσότεροι διαπρέπουν στον τομέα τους και λόγω της επιτυχίας τους δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν την καριέρα τους και να επιστρέψουν στην Κύπρο. Θέλουμε να καταρτιστεί ένα σχέδιο με κίνητρα ειδικά για τους επιστήμονες μας που διαπρέπουν στο εξωτερικό έτσι ώστε να επιστρέψουν στην πατρίδα δημιουργώντας την δική τους επιχείρηση, στον τομέα τους, δίνοντας έτσι ώθηση στην Κυπριακή οικονομία, με νέες βιομηχανίες και νέες θέσεις εργασίας. 

Την ίδια στιγμή έχουμε καταθέσει μια σειρά από προτάσεις, τις οποίες θα προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε στην νέα κοινοβουλευτική θητεία, όπως για παράδειγμα:

- Την πρόταση για μείωση των τόκων που αφορούν δάνεια κύριας κατοικίας για πολύτεκνους και χαμηλόμισθους.

- Πρόωρη συνταξιοδότηση για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα στα 58 αντί στα 65.

- Θέσπιση κατώτατου ορίου μισθού.

- Κατάργηση των πολλαπλών συντάξεων.

- Παροχή κινήτρων σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές, με φοροελαφρύνσεις και άλλα κίνητρα.

Σε ποιο βαθμό θα λέγατε ότι στα ψηφοδέλτια του κόμματός σας περιλαμβάνονται υποψήφιοι με βαθιά γνώση σε θέματα οικονομίας;

Στο ψηφοδέλτιο μας υπάρχουν άτομα με διάφορες ειδικότητες, σε διάφορους τομείς. Στις τάξεις του ΕΛΑΜ, μάθαμε να λειτουργούμε σαν ομάδα και όχι ατομικά, ως εκ τούτου ο ένας συμπληρώνει τον άλλον, για να μπορούμε να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα. Άλλωστε αυτό φάνηκε και από την πρώτη θητεία μας στην Βουλή, καθώς και από το γεγονός ότι είμαστε το μοναδικό πολιτικό κόμμα που σε κάθε εκλογική διαδικασία σημειώνουμε αύξηση στα ποσοστά και απόλυτο αριθμό ψηφοφόρων.