Χάρις Κυνηγού: Επενδυτικές ευκαιρίες εν μέσω αβεβαιότητας

Η head of private banking της AstroBank, Χάρις Κυνηγού, σκιαγραφεί το επενδυτικό και ευρύτερο χρηματοοικονομικό περιβάλλον, τονίζοντας ότι τώρα, που διανύουμε μια εποχή ανάκαμψης, υπάρχουν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες. Το 2020 ήταν αναμφισβήτητα μια χρονιά που δύσκολα μπορεί να ξεχάσει κάποιος, επισημαίνει, αφού κυριάρχησε η αβεβαιότητα  και το άγνωστο.

Ποιες επενδυτικές ευκαιρίες προέκυψαν από την πανδημία;

Οι αγορές κλυδωνίζονταν και υπήρξαν πολύ μεγάλες διακυμάνσεις, λόγω του αβέβαιου και θολού τοπίου που δημιούργησε η πανδημία covid-19. Κατά το διάστημα αυτό, μικρή σημασία είχαν οι πραγματικές αξίες και τα κέρδη των εταιρειών ή τα θεμελιώδη στοιχεία. Κυριαρχούσε αποκλειστικά η πολύ κακή ψυχολογία. Από την άλλη, τέτοιες συνθήκες στην αγορά, με έντονες διακυμάνσεις, συνεπάγονται και μεγάλες ευκαιρίες για τους επενδυτές και τους εξειδικευμένους διαχειριστές  επενδύσεων.

Πέρσι τον Μάρτιο, ένα χρόνο πριν δηλαδή, οι αγορές παρουσίασαν απώλειες που έφτασαν στο 30%, περίπου, της αξίας τους. Εντούτοις, κατάφεραν όχι μόνο να ανακάμψουν, αλλά και να ξεπεράσουν τα προηγούμενά τους ήδη ψηλά επίπεδα, κατά 10%. Είδαμε ταυτόχρονα τις αγορές ομολόγων να χάνουν σημαντικό μέρος της αξίας τους και παρόλα αυτά να ανακάμπτουν, αφήνοντας τις αποδόσεις σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Βεβαίως, δεν μπορούμε να μην υπογραμμίσουμε την πρωτοφανή και καθοριστικής σημασίας παρέμβαση των Κεντρικών Τραπεζών, που στήριξαν και στηρίζουν τις αγορές με σημαντικά αυξημένη ρευστότητα.

Παράλληλα, όμως, το 2020 λειτούργησε και ως ζωντανή απόδειξη ότι εάν ένας επενδυτής διατηρούσε τις τοποθετήσεις του στην αγορά, ανεπηρέαστος από τον πανικό που προκάλεσε η έντονη μεταβλητότητα, θα έκλεινε τη χρονιά με κέρδη. Βάσει αυτού θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε ότι το market timing δεν αποτελεί πανάκεια. Όσο και αν η αρχή του να «αγοράζεις στο πιο χαμηλό και να πουλάς στο πιο ψηλό» είναι ορθή, αποδεικνύεται ότι δεν είναι το παν.

Ευκαιρίες, αλλά και κίνδυνοι

Όλα αυτά που βιώνουμε εντείνουν και το ρίσκο αύξησης του πληθωρισμού;

Διανύοντας το 2021 και κλείνοντας το πρώτο τρίμηνο, είμαστε σαφέστατα πιο αισιόδοξοι. Υπάρχει η προσδοκία για δυναμική παγκόσμια ανάκαμψη, χάρη αφενός στην ισχυρή δημοσιονομική και νομισματική στήριξη και αφετέρου στη σταδιακή άρση των lockdowns και την εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού. Μεγάλη συζήτηση γίνεται γύρω από τον αναμενόμενο πληθωρισμό, την πιθανή αύξηση των επιτοκίων και τη διαφαινόμενη διόρθωση μετοχών και ομολόγων. Οι χρηματαγορές είναι επικεντρωμένες και ανήσυχες γύρω από το ρίσκο του πληθωρισμού, μιας ενδεχόμενης αύξησης των επιτοκίων και τα αποτελέσματα που αυτά ενδεχομένως επιφέρουν. Αυτές οι συνθήκες, εκ των πράγματων εντείνουν την αβεβαιότητα. Υπάρχουν, όμως, σημαντικές ευκαιρίες στην εποχή της ανάκαμψης από τον covid-19. Ενδεικτικά αναφέρω τον κλάδο των ακινήτων, την ανέγερση κατοικιών, τη βιομηχανία, την αεροναυπηγική, το online εμπόριο, τους χρηματοοικονομικούς κλάδους και τις τουριστικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, υπάρχουν και σοβαροί κίνδυνοι αν σταματήσει η συνεχιζόμενη στήριξη των αγορών.

Θα μπορούσατε να γίνετε πιο σαφής;

Αυτό πιθανότατα θα γίνει όταν η αναθέρμανση των οικονομιών δημιουργήσει ανοδικές τάσεις στον πληθωρισμό, οπότε αναπόφευκτα θα δημιουργηθεί ανάγκη αύξησης των επιτοκίων. Αυτή τη στιγμή ένα μεγάλο ποσοστό δημοσίων εταιρειών δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς σημαντική συνεχιζόμενη στήριξη ρευστότητας. Στο ενδεχόμενο, λοιπόν, της αύξησης των επιτοκίων, πιθανόν να υπάρξουν συνέπειες είτε σχετιζόμενες με την εξυπηρέτηση των δανείων τους είτε με την ίδια τη βιωσιμότητα των δραστηριοτήτων τους. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη σοβαρή διόρθωση της αξίας των μετοχών και ομολόγων τους, που με τη σειρά της θα δημιουργήσει σοβαρές αλυσιδωτές αντιδράσεις στις μετοχικές και ομολογιακές αγορές.

Τι να προσέξουν οι νέοι επενδυτές

Εν μέσω πανδημίας παρατηρήθηκε αυξημένο ενδιαφέρον από νέους επενδυτές, ενδεχομένως και λόγω του περιβάλλοντος χαμηλών καταθετικών επιτοκίων. Τι θα πρέπει να προσέξει και να έχει κατά νουν κάποιος, ο οποίος αποφασίζει να προβεί σε επενδύσεις σήμερα;

Είναι αλήθεια ότι παρατηρήθηκε αυξημένο ενδιαφέρον από νέους επενδυτές. Συνέβαλαν σε αυτό οι μεγάλες διακυμάνσεις, καθώς και αυτό που προανέφερα, ότι δηλαδή δημιουργήθηκαν νέες ευκαιρίες για τοποθετήσεις. Μάλιστα, όσο μεγαλύτερη διακύμανση υπήρχε σε κάποια αξία τόσο μεγαλύτερο το ενδιαφέρον που αυτή προσέλκυε. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι πέρσι τον Απρίλιο όλοι είχαν άποψη για το πετρέλαιο.

Βεβαίως, το περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων ευνοεί την ανάληψη ρίσκου. Οι καταθέτες εύλογα αναζητούν την όσο το δυνατό μεγαλύτερη απόδοση για τα χρήματά τους. Ταυτόχρονα, όμως, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουν τη σημασία της ευελιξίας των χαρτοφυλακίων τους, ώστε αυτά να μπορούν να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς. Αυτό το στοιχείο αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, αν αναλογιστούμε την έντονη μεταβλητότητα που παρατηρείται και την ανοδική πορεία που ακολουθεί η αγορά από το 2009, η οποία βοηθήθηκε από τις Κεντρικές Τράπεζες.

Θεωρείτε ότι οι επενδυτές θα πρέπει να προχωρήσουν σε ρευστοποιήσεις;

Πιστεύω ότι οι επενδυτές και διαχειριστές επενδυτικών χαρτοφυλακίων πρέπει να ρευστοποιήσουν ένα μέρος των κερδών του χαρτοφυλακίου τους και να διατηρούν ενισχυμένα διαθέσιμα ρευστά. Αυτά είναι μεγάλης σημασίας, προκειμένου να μπορούν να αξιοποιούν επενδυτικές ευκαιρίες που προκύπτουν. Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να τους απασχολεί και η δυνατότητα εύκολης ρευστοποίησης των επενδύσεών τους, σε περιπτώσεις διόρθωσης των αγορών. Τέλος, σημαντικής αξίας παραμένει ο ρόλος των επενδύσεων αντισταθμιστικού κινδύνου (hedge funds), που έχουν ως στρατηγική την προστασία του κεφαλαίου σε περιπτώσεις κατάρρευσης των αγορών.

Φυσικά, επειδή υπάρχει υπερβάλλουσα ρευστότητα στην αγορά και παρόλο που οι μετοχικές αγορές είναι ενδεχομένως σε υψηλά επίπεδα, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο να συνεχίσουν και να ανέβουν και το επόμενο διάστημα. Ενδείκνυται ωστόσο, οι επενδυτές να επιλέγουν με προσοχή τις μετοχές ή τα καλάθια μετοχών στα οποία επενδύουν και να μην αρκούνται στον ρόλο του παθητικού επενδυτή, επενδύοντας σε μετοχικούς δείκτες (ETFs).

Θα μπορούσατε να μας δώσετε ένα παράδειγμα;

Μπορούν, για παράδειγμα, να επιλέγουν εταιρείες που παράγουν ή εμπορεύονται προϊόντα και υπηρεσίες που έχουν αυξημένη ζήτηση όταν η οικονομία αναπτύσσεται, όπως, εστιατόρια, τουριστικές επιχειρήσεις, αυτοκινητοβιομηχανίες, λιανεμπόριο (Cyclicals). Ανεξαρτήτως όμως κλάδου, σημαντικότατο ρόλο θα διαδραματίσουν και τα υγιή θεμελιώδη στοιχεία μιας εταιρείας και η ικανότητά της να αποπληρώνει τις δανειακές της υποχρεώσεις. Πολύς λόγος γίνεται ταυτόχρονα και για επενδύσεις που έχουν θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. Environmental, social and governance investments.

Χτίζοντας ένα δυνατό πορτφόλιο

Και με τα ομόλογα μακράς διάρκειας τι δύνανται να κάνουν;

Αναφορικά με τα ομόλογα μακράς διάρκειας, οι επενδυτές καλούνται να είναι προσεκτικοί, καθώς αυτά είναι πιο ευαίσθητα σε αυξήσεις επιτοκίων. H επιλογή τίτλων που είναι συνδεδεμένοι με τον πληθωρισμό (Inflation Linked) ή και πολύτιμων μετάλλων, θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμη. Η προσθήκη χρυσού, για παράδειγμα, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως προστασία από μία ενδεχόμενη πτώση στις αγορές ή και άνοδο του πληθωρισμού. Μεγάλης σημασίας για την ορθή επιλογή τοποθετήσεων παραμένει η διασπορά κινδύνου και η χαμηλή ή αρνητική συσχέτιση (correlation), η οποία ενισχύεται προσθέτοντας επενδύσεις με αντιστάθμιση κινδύνου.

Πώς κτίζεται ένα δυνατό πορτφόλιο επενδύσεων, λαμβάνοντας υπόψη το προφίλ ρίσκου και τις ζητούμενες αποδόσεις;

Το σημαντικότερο κατά τη δημιουργία ενός επενδυτικού χαρτοφυλακίου είναι η σωστή κατανομή των περιουσιακών στοιχείων, καθώς και η σωστή και επαρκής διασπορά τους (asset allocation and diversification). Κατά τη δημιουργία του χαρτοφυλακίου, θα πρέπει να γίνει σωστή διερεύνηση της αντοχής στο ρίσκου κάθε πελάτη ξεχωριστά. Παράλληλα, συνυπολογίζεται ο χρονικός ορίζοντας που επιθυμεί να έχει η επένδυσή του, ώστε να διασφαλίζονται τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα βάσει αυτών των χαρακτηριστικών. 

Είδαμε και στο κεφάλαιο των μετοχών τεράστιες διακυμάνσεις. Πώς αναμένεται να κινηθούν τα χρηματιστήρια; Κατά τη δική σας εκτίμηση θα καταγραφούν αποδόσεις σε επίπεδα προ πανδημίας;

Θεωρώ ότι μακροπρόθεσμα οι μετοχές έχουν θετικές αποδόσεις, εφόσον οι επενδυτές διαθέτουν τον απαιτούμενο χρόνο και τα αναγκαία αποθέματα, ώστε να αντέξουν ενδεχόμενες απότομες πτώσεις της αγοράς. Δύσκολο εγχείρημα μεν, εφικτό δε.

Αν δει κάποιος, για παράδειγμα, τον S&P 500, τα τελευταία 20 χρόνια η μέση απόδοση ήταν 12% τον χρόνο. Το ίδιο ισχύει με όλους τους μετοχικούς δείκτες όπου υπάρχει μια μέση απόδοση από 8% έως 12%. Ωστόσο, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι όλοι οι δείκτες (του S&P 500 συμπεριλαμβανομένου) χαρακτηρίζονται από μεταβλητότητα.                                                                                  

Συνεπώς οι επενδυτές δεν πρέπει να είναι traders, αλλά να χτίζουν ένα χαρτοφυλάκιο με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, αναπροσαρμόζοντάς το ανάλογα με τον οικονομικό κύκλο και τις τρέχουσες συνθήκες.

Μείωση ρίσκου με διασπορά κεφαλαίων

Σε κάθε είδους επένδυση υπάρχει ένα ρίσκο. Πώς μειώνεται το ποσοστό του και πώς μπορεί να εξασφαλιστεί σταθερό εύρος απόδοσης σε βάθος χρόνου;

Ο βασικός τρόπος μείωσης του ρίσκου των επενδύσεων είναι η επαρκής και σωστή διασπορά των κεφαλαίων. Κατά τη δημιουργία του χαρτοφυλακίου θα πρέπει να γίνει κατανομή των κεφαλαίων σε πολλές διαφορετικές επενδύσεις, οι οποίες να έχουν κατά το δυνατό αρνητική συσχέτιση μεταξύ τους (negative correlation).

Θα πρέπει το χαρτοφυλάκιο να κατανεμηθεί σε διαφορετικά είδη επενδύσεων, για παράδειγμα, μετρητά, ομόλογα, μετοχές ή μέταλλα, σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, διαφορετικούς κλάδους και αλλού. Σε κάθε περίπτωση, αναλόγως του ρίσκου που επιθυμεί να αναλάβει ο επενδυτής σε ένα αρκετά σημαντικό βάθος χρόνου, τουλάχιστον πέντε ετών, μπορεί να επιτύχει μία λογική απόδοση. Σημαντική προσθήκη σε κάθε χαρτοφυλάκιο είναι τα επενδυτικά ταμεία, των οποίων η πολιτική περιλαμβάνει την προστασία του κεφαλαίου σε περιόδους έντονης πτώσης των αγορών.

Ποια τα χαρακτηριστικά των επενδύσεων σταθερού εισοδήματος (fixed income investing-bonds); Ποιες εναλλακτικές επενδύσεις υπάρχουν;

Τα ομόλογα είναι τίτλοι χρέους για το οποίο ο εκδότης έχει υποχρέωση να καταβάλει στη λήξη της σύμβασης την ονομαστική αξία αυτού. Επίσης, αναφέρονται και στην περίπτωση καταβολής κουπονιών τακτής χρονικής διάρκειας. Επί της ουσίας είναι δάνειο του εκδότη από τις κεφαλαιαγορές. Οι επενδυτές πρέπει να γνωρίζουν τα ρίσκα που συνδέονται με τα ομόλογα. Πιστοληπτικός κίνδυνος: Είναι ο κίνδυνος μη αποπληρωμής του χρέους από τον εκδότη, λόγω της χαμηλής του φερεγγυότητας. 

Κίνδυνος ρευστότητας: Η διαπραγμάτευση των ομολόγων έχει να κάνει με την προσφορά και τη ζήτηση. Στα ομόλογα υψηλής διαβάθμισης υπάρχει σαφώς μεγαλύτερη ζήτηση από ό,τι στα Ομόλογα χαμηλής διαβάθμισης, επομένως υπάρχει πιο μεγάλη ρευστότητα εάν επενδυτές θέλουν να πουλήσουν πριν από τη λήξη τους.

Επιτόκια: Οι τιμές των ομολόγων κινούνται αντίστροφα από τα επιτόκια. Όσο τα επιτόκια πέφτουν οι τιμές των ομολόγων ανεβαίνουν και αντίστροφα.

Πληθωρισμός: Στις περιπτώσεις ομολόγων σταθερού και όχι κυμαινόμενου επιτοκίου ο πληθωρισμός θα διαβρώσει την πραγματική απόδοση του επενδυτή.

Σήμερα βλέπουμε τα ομόλογα να έχουν εξαιρετικά ψηλές τιμές και πάρα πολύ χαμηλές αποδόσεις. Συνεπώς, το ρίσκο σημαντικής ζημιάς από τέτοια επένδυση είναι πολύ ψηλό σε σχέση με την πιθανή απόδοση. Γι’ αυτό τον λόγο θα συνιστούσα πολλή προσοχή και πάντα την αξιοποίηση ενός επενδυτικού συμβούλου πριν από την επιλογή μίας τοποθέτησης έναντι μίας άλλης.

Η διαφοροποίηση της Astrobank

Ποιες επενδυτικές υπηρεσίες προσφέρει η Astrobank και ποια τα πλεονεκτήματά τους;

H AstroBank, μέσω του private banking, προσφέρει ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών υπηρεσιών, όπως υπηρεσίες λήψης και διαβίβασης εντολών, παροχής επενδυτικών συμβουλών και διαχείριση χαρτοφυλακίου και εξιδεικευμένων επενδυτικών προϊόντων χαμηλού κινδύνου και προστασίας κεφαλαίου (κυρίως σε περιόδους μεγάλων πτώσεων των αγορών). Επίσης, προσφέρει υπηρεσίες θεματοφυλακής, συναλλάγματος καθώς και δάνεια με εξασφάλιση επένδυσης (lombard loans).

Τα κύρια πλεονεκτήματα της AstroBank είναι ότι λόγω του μεγέθους της είναι πιο ευέλικτη και προσαρμόζεται στα ζητούμενα του κάθε πελάτη. Ο μικρότερος αριθμός πελατών μας επιτρέπει να εστιάζουμε στις ξεχωριστές ανάγκες και προσδοκίες που έχει o κάθε ένας. Η σημαντικότερη, όμως, διαφοροποίησή μας έγκειται στις εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρίες σε επενδύσεις χαμηλού κινδύνου και προστασίας κεφαλαίου. Η πολυετής πείρα των στελεχών μας, από κοινού με την έμφαση που δίνουμε στη συνεχή και αδιάληπτη επικοινωνία, υποστήριξη και προσαρμογή στις ανάγκες των πελατών μας, καθιστούν την AstroBank την κορυφαία επιλογή όσων ενδιαφέρονται για επενδυτικές υπηρεσίες.

Τι επιλογές έχουν οι επενδυτές όσον αφορά τα επενδυτικά προϊόντα;

Στην AstroBank, οι πελάτες έχουν την ευχέρεια να επενδύουν σε όλες τις αγορές του κόσμου τόσο μετοχικές όσο και ομολογιακές. Επιπλέον, μέσω της ανοικτής αρχιτεκτονικής παρέχεται πρόσβαση σε μεγάλο αριθμό αμοιβαίων κεφαλαίων, hedge funds καθώς επίσης, club deals/ private equity. Στόχος μας είναι αρχικά η προστασία και κατόπιν η επέκταση του κεφαλαίου των πελατών μας. Για την επίτευξη αυτού του στόχου τους παρέχουμε πληθώρα επιλογών, καθιστώντας διαθέσιμο ένα ολοκληρωμένο φάσμα προϊόντων από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς οίκους στον κόσμο.

Ποιο ρόλο διαδραματίζει η τεχνολογία και πώς μέσω αυτής ενισχύονται οι επενδύσεις;

Κάτι σημαντικό, που έχει προσφέρει η τεχνολογία στον χώρο των επενδύσεων, είναι ότι πλέον υπάρχει δυνατότητα σε κάθε άνθρωπο να έχει πρόσβαση στις χρηματοοικονομικές αγορές απ’ όπου κι αν βρίσκεται. Με τον τρόπο αυτό όλο και περισσότεροι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να επενδύουν σε αγορές που βρίσκονται σε πολύ μακρινή φυσική τοποθεσία από αυτούς.

Ταυτόχρονα, όμως, η τεχνολογία έχει δημιουργήσει πληθώρα νέων επιλογών και για τους επαγγελματίες διαχειριστές, ως εκ τούτου και για τους πελάτες των οποίων τα χαρτοφυλάκια διαχειρίζονται. Επίσης, επακόλουθο της διευρυμένης χρήσης της τεχνολογίας είναι η αύξηση της ρευστότητας (liquidity) στις αγορές, καθώς πέραν του όγκου των συναλλαγών έχει αυξηθεί ραγδαία και ο αριθμός τους, αφού η διενέργεια συναλλαγών δεν γνωρίζει, πλέον, ούτε χρονικό ούτε γεωγραφικό περιορισμό.

Στην AstroBank, στόχος μας είναι αρχικά η προστασία και κατόπιν η επέκταση του κεφαλαίου των πελατών μας, γι’ αυτό παρέχουμε πληθώρα επιλογών, καθιστώντας διαθέσιμο ένα ολοκληρωμένο φάσμα προϊόντων από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς οίκους στον κόσμο

Ζητούμενο η ασφάλεια  

Πώς εξασφαλίζεται η ασφάλεια των κεφαλαίων ενός επενδυτή και ποιος ο ρόλος μιας τράπεζας στο θέμα αυτό;

Τα κεφάλαια των πελατών, που είναι τοποθετημένα σε επενδύσεις, δεν αποτελούν μέρος του ισολογισμού της τράπεζας (off balance sheet assets). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην επηρεάζονται από μία τυχόν αρνητική εξέλιξη η οποία θα αφορά στην ίδια την τράπεζα ή και στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου, όπως για παράδειγμα μία πτώχευση ή μία δέσμευση κίνησης κεφαλαίων (capital controls). Οι επενδύσεις των πελατών τηρούνται από την τράπεζα σε διαχωρισμένους συλλογικούς λογαριασμούς επενδύσεων (segregated omnibus accounts) σε ευυπόληπτους, πρώτης κλάσης θεματοφύλακες του εξωτερικού, όπως η Clearstream και η Euroclear.

Who is who

Η Χάρις Κυνηγού διαθέτει πολυετή διεθνή εμπειρία στη διαχείριση πλούτου ιδιωτών. Έχει εργαστεί στην Αθήνα στη Citi Private Bank και στην Τράπεζα Πειραιώς και στη Ζυρίχη στην BNP Paribas Suisse ως επικεφαλής των Ελλήνων πελατών. Είναι, επίσης, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου.