Αυξήθηκαν οι τιμές κατοικιών εν μέσω πανδημίας

Την ανοδική του πορεία με μικρή επιβράδυνση, συνέχισε το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου. 

Συγκεκριμένα, κατέγραψε ετήσια αύξηση 1,8% σε σχέση με 2,2% το τέταρτο τρίμηνο του 2019 και 2,8% το τρίτο τρίμηνο του 2019. 

Συγκριτικά μικρότερες ήταν οι αυξήσεις των τιμών των οικιών παρά των τιμών των διαμερισμάτων.

Μείωση ζήτησης από ντόπιους και ξένους
Η συγκρατημένη αύξηση του Δείκτη Τιμών Κατοικιών οφείλεται στη μείωση της ζήτησης για ακίνητα τόσο από ξένους επενδυτές όσο και από Κύπριους αγοραστές. Στις περιοριστικές τάσεις για τις τιμές του τομέα των ακινήτων από τα μέσα του προηγούμενου έτους, λόγω κυρίως των αυστηρότερων κριτηρίων στο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα (ΚΕΠ)2 , προστίθενται πλέον και οι επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19, που καθιστούν το κλίμα αβεβαιότητας ακόμα πιο έντονο.

Ενδεικτικό της αβεβαιότητας που υπάρχει στην αγορά, που αναμενόταν μάλιστα να επιδεινωθεί στο επόμενο διάστημα, είναι οι μεγάλες διακυμάνσεις που παρουσιάζουν διάφοροι σχετικοί δείκτες. Για παράδειγμα, οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας για τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο 2020 καταδεικνύουν ότι οι ειδήμονες που συμμετέχουν στην έρευνα ανέμεναν μείωση στις τιμές ακινήτων για τους επόμενους τρεις μήνες. Αντίστοιχα, ο ίδιος δείκτης για τον μήνα Ιούλιο υποδηλοί αναμενόμενη αύξηση στις τιμές.

Αυξήθηκαν οι τιμές οικιών και διαμερισμάτων
Ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών (οικίες και διαμερίσματα) συνέχισε με επιβράδυνση την ανοδική του πορεία καταγράφοντας ετήσια αύξηση 1,8% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020 σε σχέση με 2,2% το προηγούμενο τρίμηνο.

Η συνεχιζόμενη επιβράδυνση στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Κατοικιών οφείλεται κυρίως στη μείωση της ζήτησης για ακίνητα τόσο από ξένους επενδυτές όσο και από Κύπριους αγοραστές. 

Ο ρόλος του Επενδυτικού Προγράμματος
Στις περιοριστικές τάσεις για τις τιμές που αντιμετωπίζει ο τομέας των ακινήτων από τα μέσα του προηγούμενου έτους, λόγω κυρίως των αυστηρότερων κριτηρίων στο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα (ΚΕΠ), προστίθενται πλέον και οι επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19, που καθιστούν το κλίμα αβεβαιότητας ακόμα πιο έντονο.

Τόσο οι τιμές οικιών όσο και διαμερισμάτων κατέγραψαν ετήσια αύξηση κατά το υπό εξέταση τρίμηνο της τάξης του 0,8% και 4,6%, σε σχέση με 1,5% και 4,1%, αντίστοιχα, το προηγούμενο τρίμηνο. 

Η επιβράδυνση του ΔΤΚ κατά το υπό εξέταση τρίμηνο φαίνεται να αποδίδεται στις μικρότερες ετήσιες αυξήσεις στις τιμές οικιών. Αυτό μπορεί να οφείλεται, μεταξύ άλλων, στη σχετικά χαμηλότερη ζήτηση τόσο από ξένους όσο και από εγχώριους αγοραστές, καθώς και στο γεγονός ότι οι οικίες απαντώνται τόσο σε αστικές όσο και μηαστικές περιοχές, σε αντίθεση με τα διαμερίσματα που βρίσκονται κυρίως σε κεντρικά σημεία της κάθε επαρχίας και έτσι είναι πιο ανθεκτικά σε πιέσεις στις τιμές. Σε τριμηνιαία βάση οι τιμές κατοικιών κατέγραψαν αύξηση 0,4% το τέταρτο τρίμηνο σε σχέση με 0,3% το τρίτο τρίμηνο του 2019. Οι τιμές οικιών κατέγραψαν αύξηση 1,4% σε σχέση με 0,5% το προηγούμενο τρίμηνο ενώ οι τιμές διαμερισμάτων παρέμειναν σταθερές σε σχέση με 0,2% αύξηση το προηγούμενο τρίμηνο. 

Ο αντίστοιχος Δείκτης Τιμών Κατοικιών της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου (ΣΥΚ) σημείωσε κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020 αύξηση 2,5% και ετήσια αύξηση της τάξης του 1,1%. Οι διαφορές στα αποτελέσματα της ΣΥΚ με τον δείκτη τιμών κατοικιών της ΚΤΚ οφείλονται, μεταξύ άλλων, στις διαφορετικές μεθοδολογίες που ακολουθεί ο κάθε δείκτης, οι οποίες καταλήγουν γενικότερα σε παρόμοια αλλά όχι ταυτόσημα αποτελέσματα.

Μείωση μόνο στη Λεμεσό
Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020 ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών σε τριμηνιαία βάση σημείωσε αύξηση σε όλες τις επαρχίες όπως και τα προηγούμενα δύο τρίμηνα με εξαίρεση όμως αυτή τη φορά την επαρχία Λεμεσού η οποία σημείωσε τριμηνιαία μείωση της τάξης του 0,3%.

Τριμηνιαία αύξηση στις τιμές κατοικιών καταγράφηκε στη Λάρνακα κατά 1,7%, στην Πάφο κατά 0,8%, στη Λευκωσία κατά 0,4% και στην Αμμόχωστο κατά 0,3%. 

Όσον αφορά τις ετήσιες μεταβολές στους δείκτες τιμών κατοικιών ανά επαρχία, καταγράφηκε αύξηση σε όλες τις επαρχίες. Συγκεκριμένα, στην Αμμόχωστο καταγράφηκε ετήσια αύξηση της τάξης του 3,6%, στη Λάρνακα 3,0%, στη Λεμεσό 1,9%, στην Πάφο 1,4% και στη Λευκωσία 1,2%.

Σε τριμηνιαία βάση οι τιμές οικιών μειώθηκαν στη Λεμεσό κατά 1% και στην Πάφο κατά 0,6%.

Στην Λάρνακα σημείωσαν αύξηση της τάξης του 1,8%, στην Αμμόχωστο 0,6% και στη Λευκωσία 0,2%. Σε ετήσια βάση στη Λεμεσό σημειώθηκε μείωση 0,2% στο δείκτη τιμών οικιών ενώ στην Πάφο οι τιμές οικιών παρέμειναν σταθερές. Οι τιμές οικιών σε ετήσια βάση στις υπόλοιπες περιοχές σημείωσαν αύξηση.

Συγκεκριμένα, στην Αμμόχωστο οι τιμές οικιών αυξήθηκαν κατά 4,1%, στη Λάρνακα κατά 2,4% και στη Λευκωσία κατά 0,8%. Οι τιμές διαμερισμάτων σε ετήσια βάση, σημείωσαν για όγδοο συνεχόμενο τρίμηνο αύξηση σε όλες τις επαρχίες με επιβράδυνση στην επαρχία Λάρνακας.

Συγκεκριμένα, στην επαρχία Λάρνακας σημειώθηκε ετήσια αύξηση της τάξης του 5,0% σε σχέση με 7,4% το προηγούμενο τρίμηνο. Στην επαρχία Λεμεσού σημειώθηκε αύξηση 7,9% σε σχέση με 7,6% το τέταρτο τρίμηνο του 2019, στην Πάφο, 4,3% σε σχέση με 1,6%, στην Αμμόχωστο 2,4% σε σχέση με 0,8% και στη Λευκωσία 2,3% σε σχέση με 1,5%. Σε τριμηνιαία βάση κατέγραψαν αύξηση 4,4% στην Πάφο, 1,5% στη Λάρνακα, 1,3% στη Λεμεσό, 0,8% στη Λευκωσία και 0,4% στην Αμμόχωστο.

Τονίζεται και πάλι ότι η επιβράδυνση που παρατηρήθηκε και αυτό το τρίμηνο στην αύξηση των τιμών ακινήτων φαίνεται να οφείλεται κυρίως στη μείωση της ζήτησης τόσο των ξένων επενδυτών όσο και των εγχώριων αγοραστών. Η ζήτηση ξένων επενδυτών ξεκίνησε να παρουσιάζει κάμψη μετά την αλλαγή στα κριτήρια του ΚΕΠ τον Μάιο του 2019.

Επιπρόσθετα στις εξελίξεις αυτές, το 2020 προστέθηκαν στις προκλήσεις του τομέα οι συνέπειες από την πανδημία Covid-19. Ενώ το προηγούμενο τρίμηνο οι Κύπριοι αγοραστές φαίνεται να έδωσαν σημαντική στήριξη στην αγορά ακινήτων, κατά το υπό εξέταση τρίμηνο, η εγχώρια ζήτηση κινήθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα καθώς η κατάσταση που επικρατούσε καθώς και η αβεβαιότητα που επέφερε η πανδημία ώθησε σε αναβολή μέρους των επενδύσεων ή άλλων σχεδίων τους.