Μειώσεις ενοικίων στα νέα συμβόλαια 15%-20%

Διανύοντας την πρώτη φάση άρσης των περιορισμών που επιβλήθηκαν από την Κυπριακή Δημοκρατία και οδεύοντας σε λίγες μέρες στη δεύτερη φάση άρσης των περιορισμών, που αναμένεται στις 21 Μαΐου 2020,  βαρόμετρο για την διαμόρφωση των ενοικίων στα καταστήματα, στα γραφεία και στις κατοικίες, ως απόρροια των επιπτώσεων αλλά και της πορείας της COVID-19, αναμένεται να αποτελέσει το επόμενο τρίμηνο. 

Σίγουρα έχει ήδη παρατηρηθεί το φαινόμενο αρκετοί ενοικιαστές να ζητούν  μειώσεις από τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Πρόκειται να δούμε πιθανόν, επιπλέον  «πιέσεις» προς τους ιδιοκτήτες ακινήτων τους επόμενους μήνες. Καταλυτικοί παράγοντες των αποφάσεων που θα λάβουν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, για το αν θα μειώσουν τις τιμές ή όχι και σε τι ύψος, αποτελούν η θέση και η κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ακίνητό τους, η ζήτηση που τυχόν θα καταγραφεί, αλλά και πόσο πιέζονται οικονομικά οι ίδιοι.  Σε κάθε περίπτωση συστήνεται συνεννόηση μεταξύ ενοικιαστών και ιδιοκτητών, ώστε αφενός να διατηρηθεί η μισθωτική τους σχέση και αφετέρου να ομαλοποιηθεί η κατάσταση στην αγορά ακινήτων όσο το δυνατόν γρηγορότερα σε ισχυρές βάσεις. 

Σύμφωνα με έρευνα και εκτιμήσεις της εταιρείας ‘ΔΑΝΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ’, η επαγγελματική στέγη, κυρίως τα καταστήματα λιανικής και εστίασης, είναι αυτή που αναμένεται να δεχθεί πρώτη τις επιπτώσεις της COVID-19. Η μείωση ενοικίων των καταστημάτων, ακόμα και στα νέα συμβόλαια μετά την εξομάλυνση της κατάστασης, εκτιμάται ότι θα φτάσει περίπου το 15%, ενώ σε δρόμους που δεν είναι «πρώτης προβολής» η πτώση αναμένεται να φτάσει μέχρι και 20%.  Από την άλλη, η αυξημένη ζήτηση για αποθηκευτικούς χώρους κοντά όμως στις αγορές λιανικής αναμένεται να διευρυνθεί και να διατηρήσει τις τιμές σε ικανοποιητικά επίπεδα και σταθερά στα προ πανδημικής κρίσης επίπεδα.  Επίσης, μικρή ή καθόλου πτώση ενοικίων εκτιμάται ότι θα σημειώσουν τα ακίνητα, που μεταξύ των άλλων, θα διαθέτουν μικρούς σχετικά εκθεσιακούς χώρους πωλήσεων αλλά μεγαλύτερους χώρους αποθήκευσης σε ενιαία λειτουργικότητα. 

Ανάλογο κλίμα μειώσεων εκτιμάται ότι θα επικρατήσει και στους επαγγελματικούς χώρους γραφείων. Η πανδημική κρίση αναμένεται να προκαλέσει αφενός απώλεια θέσεων εργασίας και αφετέρου αλλαγές στον τρόπο εργασίας, με την εξ’ αποστάσεως εργασία να κερδίζει περισσότερο έδαφος.  Βέβαια, θεωρείται ότι θα περάσει αρκετό χρονικό διάστημα, ώστε να καθοριστεί ποιοι και πόσοι εργαζόμενοι αλλά και με ποια μορφή εργασιακής σχέσης θα συνεχίσουν να δουλεύουν. 

Τέλος, όσον αφορά τα μισθώματα στις κατοικίες και στα διαμερίσματα εκτιμάται ότι δεν θα υπάρξουν μεγάλες  μειώσεις και θα μείνουν ανθεκτικά στη ζήτηση όπως στα προ πανδημικής κρίσης επίπεδα, εκτός κάποιων περιπτώσεων, όπου υπολογίζεται μείωση της τάξης του 15%.  Αυτό που θα αλλάξει εκτιμάται ότι θα είναι η βραχυχρόνια μίσθωση (τύπου ‘airbnb’), η οποία είχε ήδη αρχίσει να υποχωρεί λόγω Covid-19.  Από την άλλη πλευρά, ίσως παρατηρηθεί μικρή αύξηση στη ζήτηση κατοικιών, οι οποίες στο άμεσο μέλλον θα είναι  «προσαρμοσμένες» στον Covid-19.  H πανδημία και γενικότερα το «lock down» έδειξαν τη σημασία μιας κατοικίας για τα μέλη μιας οικογένειας, η οποία ενδείκνυται να εξασφαλίζει άνετους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, ώστε κάθε μέλος της οικογένειας να έχει τη δυνατότητα να εκτελεί απρόσκοπτα τις εργασίες και ενδιαφέροντά του.  

Αναντίρρητα η αγορά ακινήτων διανύει ήδη από τον περασμένο Μάρτιο μια φάση αναπροσαρμογών, ανακατατάξεων και πιέσεων, με το επενδυτικό ενδιαφέρον να αναμένει τις οικονομικές εξελίξεις που θα επιφέρει ο Covid-19.  Σε κάθε περίπτωση η εξέλιξη της αγοράς ακινήτων θα εξαρτηθεί κυρίως από την πορεία της οικονομίας της χώρας, από τον τουρισμό, την ψυχολογία των καταναλωτών, το αίσθημα ασφάλειας αλλά και την επενδυτική στόχευση της παγκόσμιας κοινότητας στην Κύπρο. 

Ο πιο κάτω πίνακας παρουσιάζει τις αποδόσεις εκάστου είδους ακινήτου σε έκαστη επαρχία. Είναι σχετικές, ενδεικτικές και όχι απόλυτες. 
 

Νέστορας  Χουλιτούδης 
Πολιτικός Μηχανικός - Στέλεχος ΔΑΝΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ